5
ïoof de Gemeenten Workum, Hem. Oldeph. en Noordw., Hindeloopen, Stavoren, enz. enz.
Nieuws- en Advertentieblad
Q
Het z.g. Brandspuithuisje bij
den Toren.
No. 46
ZATERDAG 12 NOVEMBER 1938.
64ste Jaargang
Officieel Gedeelte.
a
Uitgave van T. GAASTRA Bz. te WORKUM Telefoon No. 45
VERKOOPING.
Begrafenisrechten.
ter
Q
r
r
le
sr
le
19.30
19.35
19.40
19.50
S
r
l
te
id
n
B-
le
g
a.
i6
)t
e
y
8
1-
r
•t
l,
8
d
v
r
a
n-
fd
te
te
>n
Dit blad verschijnt des Za
terdags en kost per kwartaal
50 cents; franco per post
80 cents. Enkele Nos. 5 ets.
Ingezonden stukken Donder
dags voorin. In te zenden. Ad-
vertentiën tot uiterlflk Don
derdagsmorgens 12 uur, uit
gezonderd familieberichten
11
De prQs der Advertentiën
is van 1—5 regels 60 cents,
elke regel meer 7 cents
Grootere letters naar plaats
ruimte. Buiten Friesland,
uitgezonderd Familieberich
ten, 10 cents per regel.
By abonnement belangrijk
lager
Burgemeester en Wethouders van
WORKUM zullen op Maandag 14
November a.s. publiek op afbraak
verkoopen
Voorwaarden zijn verkrijgbaar
Secretarie a f 0.10.
Workum, 3 November 1938
Burgemeester en Wethouders
voornoemd,
W. M. OPPEDIJK van VEEN.
De Secretaris,
v. D. GOOT.
Verslag van de vergadering van
den Raad der Gemeente
WORKUM.
op Dinsdag 8 November 1938, ’s
avonds halfacht.
Voorzitter de heer Mr. W. M. Oppe-
dfjk van Veen, Burgemeester.
Secretaris de heer D. van der Goot.
Met kennisgeving afwezig de heer
R. H. Jonkman.
Na de gebruikelijke opening geeft
de voorz. de volgende verklaring
MQne Heeren,
In den vroegen morgen van den
4den October is één der onzen door
de macht der elementen overmand.
Uitgetrokken om in zfjn levensonder
houd en dat der zijnen te voorzien,
is hjj gevallen in den strijd tegen
orkaan en watervloed.
Individueel hebben wij deelneming
gevoeld met dit zwaar getroffen gezin.
MQne Heeren,
Als ware het leed, waar ik van
sprak, niet groot reeds genoeg, boos
gerucht heeft zich nadien van een
mensch meester gemaakt. Van een
mensch, die zjjn plicht deed als
ambtenaar onder omstandigheden te
voren zelden gekend. Van een ambte
naar, die te zwijgen heeft, indien het
spreken zijn chef toevertrouwd is.
Daarom moet ik en wil ik spreken,
omdat ik meen, dat voor een mensch
niets vreeselQker is, dan onrecht
vaardig door zijn medemensch geoor
deeld te zQn en te worden.
Over U heen spreek ik thans tot de
geheele bevolking.
Ik heb bjj een nauwkeurig en
grondig onderzoek alle gebeurtenissen
en alle gedragingen van de personen,
die in den nacht van 3 op 4 October
j.l. op of bij het strand, op of bjj den
dijk waren aan mfjn oog laten voorbij
gaan.
Ik heb deze te schrift gesteld en
gegroepeerd. Ik heb deze onafhanke
lijk van elkaar aan elkaar getoetst. Ik
heb de verklaring voor waarheid van
allen. Ik heb bovendien het eerewoord
ontvangen van twee burgers, aan wie
wfj tot op heden vertrouwen schonken
en geen reden hadden aan hun ver
klaringen te twijfelen.
Uit dit onderzoek heb ik mijn
persoonlijke meenlng gevormd. Deze
luidt als volgt. De uitsljjplng van de
Kadijk door het stroomende water,
het gat in den dijk, is voor het aller
eerst door den sluiswachter Wiersma
en door den voorwerker de Haas
geconstateerd om vflf uur in den
morgen, zijnde 10 minuten A één
kwartier nadat het ongeluk moet
hebben plaats gevonden.
Omtrent de andere begrootingen
werden geen op- of aanmerkiogen
gemaakt, behalve het voorstel van
één lid om de wedde van den leerling
fitter Y. Eiling te verhoogen tot f 20
per week.
B. en W. antwoorden dat met ingang
van 1 April 1938 dit salaris is ver
hoogd tot f 13 en dat het binnenkort
te ontvangen advies van de commis
sie voor de lichtbedrjjven omtrent een
verdere verhooging, opschorting van
's Raads beslissing wel gewenscht
maakt.
Geen der leden heeft hiertegen
bezwaar, zoodat de eerste vier
begrootingen achtereenvolgens zonder
hoofdolyke stemming worden vastge
steld.
Kindertoeslag.
Ook dit jaar komt bij degemeente-
begrooting de Kindertoeslag weer
ter sprake. In verschillende com
missies sprak men zich uit voor in
voering, terwijl aan de zjjde van de
tegenstanders enkele leden staan die
meenen dat de ambtenaren en werk
lieden in vasten gemeentedienst reeds
een gunstige positie Innemen tegen
over hen die werkzaam zijn in het
vrjje bedrijf en dat er vooralsnog
geen voldoende redenen zijn om
deze voorsprong te vergrooten.
B. en W. verklaren nog hetzelfde
afwijzende standpunt iu te l emen.
De heer Brandsma acht het niet
mee'- dan billijk dat gezinnen grooter
dan 5 personen een zekere toeslag
genieten, omdat de salarissen veelal
berekend worden naar 4 a 5 men-
schen en de directe belastingen op
allerlei artikelen vooral in de groote
gezinnen zwaar drukken.
De heer Dijkstra noemt kindertoe
slag eei-i verkapt" loondruk, terwijl
bjj sollicitaties de grootere gezinnen
dan achter zullen staan.
De heer Boersma is het volkomen
met den heer Brandsma eens.
De heer Ferwerda begrijpt de
meerderheid van de 3s commissie
niet, want deze leden z(jn geen
tegenstanders, maar hun standpunt
lijkt veel op een gelegenhoidsprin-
cipe, terwijl spr. meent dat de voorz.
zich ook nog niet eerder duidelijk
heeft uitgesproken. Inplaats van loon
naar prestatie, naar arbeid, hoort men
eigenlijk te spreken van het loon
van den arbeider, waarmee deze z’r.
gezin onderhoudt. Met een en ander
nader te omschrijven toont spr. zich
een groot voorstander van kinder
toeslag.
De voorz. meent dat niet alleen
het standpunt van B. en W. genoeg
zaam bekend Is, doch ook aan z’n
persoonlek inzicht is reeds eerder
uiting gegeven. Bij kindertoeslag
komt het b-’hoefce-element sterker
naar voren, maar dan is ook begrfj
pelijk dat met vergelijking van den
toestand in het vrye bedrfjf, de be
hoefte meer of minder weegt. Wan
neer Invoering van kindertoeslag
een stimulans vormt voor groote ge
zinnen, dan is dat niet onverdeeld
te bewonderen.
De heer Faber is in principe voor
kindertoeslag, doch nu de toestand
van de gem -ambtenaren gunstig af
steekt b(j het particulier bedrfjf, Is
dat voor spr. een reden om tegen
te stemmen.
De heer Brandsma merkt op dat
de kleine middenstanders hun kinde
ren in eigen bedrijf kunnen oplelden,
welke mogelijkheid de gem. ambte
naren missen en deze dus eerder
aangewezen zfjn hun kinderen te
laten leeren, wat hoogere kosten
meebrengt.
De heer de Roest meent dat de
algemeene toestand van de kleine
middenstanders zoo is, dat zij gaarne
met de ambtenaren zouden willen
ruilen, welke meenlng aan den voorz.
de opmerking ontlokt, dat men dit
in tijden van hoogconjunctuur niet
hoort.
Bfl stemming over invoering van
kindertoeslag staken de stemmen.
Vóó' de heeren Hafjtema, Westen
dorp, Boersma, Ferwerda en Brand-
sma.
In de volgende vergadering wordt
hierover dus opnieuw gestemd.
Vergoeding gebruik „Kadijk”
Met de fa. S. S. Hobma is onder
handeld over verhooging van de ver
goeding voor het gebruik van een
gedeelte van de „Kadjjk". De firma
voerde verschillende bezwaren aan,
Punt 3a. Benoeming van geneesheeren,
belast met de armenpraktijk.
Van beide plaatselijke geneesheeren
is een verzoek binnen gekomen tot
herbenoeming.
B. en W. stellen voor de heeren
doktoren S. de Walle en A. Hazevoet
wederom voor 2 jaren te benoemen
op de vastgestelde of nog nader vast
te stellen instructies, waarmee de
Raad zich vereenigen kan.
Punt 4. Verzoekschriften van enkele
huurders van bermen om weder onder
hands te mogen inhuren.
Ten opzichte van het grasgewas
der bermen dient publieke verpach
ting regel te zijn en slechts in zeer
bijzondere gevallen zou hiervan kun
nen worden afgeweken. Een gunstige
beschikking ten vorige jare blijkt
aanleiding te geven tot meerdere ver
zoeken, waarom B. en W. adviseeren
op al deze afwijzend te beschikken.
De heer Westendorp bepleit onder-
handsche verpachting, omdat enkele
pachters geheel op die bermen aan
gewezen zfjn.
De heer Hafjtema kan het voren
staande onderschreven en bovendien
zijn de bermen door die huurders in
uitstekenden staat gebracht, wat spr.
ook een reden vindt om henzelf daar
van te laten profiteered
De voorz. vreest dat men op deze
wfjze een soort privilege schept en
voelt er derhalve niet voor dit te
sanctionneeren. De gelegenheid om de
bermen te pachten behoort voor alle
gemeentenaren open te staan.
De heer Brandsma deelt bijzonder
heden mede van deze speciale geval
len en vindt daarin aanleiding om in
dezen de hand te lichten en tot
onderhandsche verhuring op dezelfde
voorwaarden te besluiten.
De voorz. antwoordt dat het aller
minst gaat om een hoogere pachtsom,
terwijl het rechtsgevoel met publieke
verpachting het beste gediend wordt,
want van de op één na hoogste in
schrijvers in vorige jaren zou men
misschien een even roerend verhaal
kunnen opbangen. Niet publieke,
maar onderhandsche verpachting
leidt gemakkelijk tot onbillijkheden
De heer Ferwerda meent dat de
vorige sprekers hun gevoel, hun
hart, te veel laten spreken, want
tenslotte IQkt hem het standpunt van
B. en W. het rechtvaardigst.
De heer Dfjkstra kan ook wel met
B. en W. meegaan eveneens de heer
de Roest, die van oordeel is dat pu
blieke verpachting op den duur den
Raad het beste bevallen zal.
Met 7—3 stemmen wordt hierop
B. en W.’s voorstel aangenomen.
Tegen de heeren Hafltema, Westen
dorp en Brandsma.
Punt 5. Voorstel van B. en ff. tot het
wijzigen van de verordening ex artikel
223, 3e lid der Gemeentewet.
Op verlangen van den Minister van
Binnenlandsche Zaken worden in de
«Verordening Gemeente politie" dul
delQker omschrijvingen en wijzigingen
aangebracht.
Punt 6. Voorstel van B. en W. tot het
aangaan van een rekening-courant-over-
eenkomst met de Bank voor Nederl.
Gemeenten en om hen te machtigen ge
durende 1939 gelden op te nemen, ter
voorziening in de behoefte aan kasgeld.
Uit het prae advies blfjkt dat ge
noemde Bank bereid is voor 1939 een
crediet voor gewone uitgaven toe te
staan van f 60.000. Bfj het aangaan
der overeenkomst zal de rente voor
debetsaldi 33/4 o/0 bedragen.
B. en W. stellen voor van deze
aanbieding gebruik te maken.
Zonder hoofdelfjke stemming hecht
de Raad z’n goedkeuring hieraan en
worden B. en W. tevens gemachtigd
een kasgeldleenlng aan te gaan,
waarvan de schuld der gemeente op
eenig tfjdstip niet meer dan f 75 000
zal bedragen, tegen een niethoogere
rentevoet dan vorengenoemd.
Punt 7. Behandeling van de begrootingen
voor 1939 van
a. het Burgerlijk Armbestuur
b. het Stadsburgerweeshuis
c. het Gasbedrijf
d. het Electriciteitsbedryf;
e. de Gemeente.
De rapporten van de 3 commissies
van onderzoek met het antwoord
daarop van B. en W., doen voor de
gemeente-begrooting een uitvoerige
discussie verwachten, wat Inderdaad
het geval blfjkt te zfjn, zoodat hiervan
een beknopt overzicht volge.
Voordien heeft geen menschelfjk
wezen, ook Wiersma niet, geweten,
dat in den dijk een gat was ontstaan.
Daarmede staat thans voor mjj
vast, dat noch den mensch Wiersma,
noch den ambtenaar Wiersma eenig
verwfjt treft.
Myne Heeren. Ik eindig.
Is mfjn meenig juist; laat dan dit
boos gerucht verstommen.
Is mfjn meenlng onjuist; God alleen
weet het.
Men behoede er zich voor zich in
ontwetendheld op te werpen tot
rechter over zjjn medemenseb.
Ik noodig de plaatselfjke pers uit
deze verklaring onverkort en onge
wijzigd in de plaatselfjke bladen op te
nemen.
Hierna wordt tot behandeling van
de agenda overgegaan.
Punt 1. Ingekomen stukken en mede-
deelingen.
a. Resolutie van de Gedeputeerde
Staten, houdende goedkeuring van de
nieuwe bouwverordening.
b. Mededeeling van de Gedeputeerde
Staten dat met het oog op de schul
denlast nieuwe kapitaalsuitgaven,
welke niet ten volle als rendabel
kunnen worden aangemerkt, tot de
strikt noodzakelijke moeten worden
beperkt en dat geen goedkeuring van
nieuwe kapitaalsuitgaven kan worden
verleend, vóór dat daaromtrent door
de Gedeputeerde Staten overleg met
de Regeering is gepleegd.
c. Dankbetuiging van H. M. de
Koningin voor de aangeboden geluk-
wenschen ter gelegenheids van H. M.’s
Regeer ingsjublleum.
d. Jaarverslag 1937 van het Cen
traal Ai chief en Inlichtingenbureau
inzake Maatschappelijk Hulpbetoon.
e. Naar aanleiding van het raads
besluit van 26 Juli 1938, waarbij op
de begrooting voor 1938 een bedrag
van f 85.— werd beschikbaar gesteld
wegens aandeel in de belooning van
een kweekeling met akte aan de
openbare lagere school deelen wjj aan
den raad mede, dat via de Gedepu
teerde Staten van de Commissie van
Overleg inzake Gemeentebegrootin-
gen bericht is ontvangen, dat de
aanstelling van een kweekeling, hoe
wenschelfjk ook, voor de gemeente
Workum niet strikt noodzakeljjk is,
zoodat tegen de bovengenoemde
uitgaaf bezwaar wordt gemaakt.
Wfj hebben ons bij schrijven van 26
September 1.1. nogmaals tot de Gede
puteerde Staten gewend met het
dringend verzoek nader in overleg
te treden met de Commissie van
Overleg, teneinde het raadsbesluit
tot beschikbaarstelling der gelden
goed te keuren. Op dit schrijven
ontvingen wf) tot heden nog geen
antwoord.
Het voorstel van B. en W. luidt om
bovengenoemde stukken voor kennis
geving aan te nemen, waarmee de
Raad zich kan vereenigen.
f. Verzoek van de Gedeputeerde
Staten om ’s raads gevoelen te ver
nemen omtrent een voorgenomen
wflziging van de jaarweddenregeling
van de burgemeesters, secretarissen
en ontvangers.
Deze wijziging bedoelt, dat de
periodieke verhoogingen, thans
ingaande na drie en zes dienstjaren,
zullen ingaan na twee, vier en zes
dienstjaren, zoodat dus, met behoud
van het tegenwoordige minimum en
maximum der wedde, drie verhoogin
gen, telkens nA 2 jaar, in plaats van
twee verhoogingen, telkens na 3 jaar,
zullen worden genoten.
Overeenkomstig het voorstel van
B. en Wzal aan Ged. Staten worden
bericht dat met deze wijziging kan
worden ingestemd.
De voorz. deelt nog mede dat in
de besloten zitting, die na deze
publieke vergadering wordtgehouden,
een verzoekschrift zal worden behan
deld van den hoofdagent van politie
J. van der Schaaf.
Punt 2. Benoeming van een Armvoogd.
In de ontstaande vacature wegens
periodiek aftreden van den heer C. A.
Dijkstra, wordt deze herbenoemd.
Punt 3. Benoeming van een Weesvoogd.
In de ontstaande vacature per 1
Januari e.k., wegens periodieke
aftreding van den heer Tj. Vlas, die
wegens zfjn hoogen leeftijd niet weer
voor een eventueele herbenoeming in
aanmerking wenscht te komen, wordt
benoemd de heer H. Leenstra Jr.
Burgemeester en Wethouders van
WORKUM brengen ter kennis van
eigenaars van graven, dat er in de
maand November gelegenheid be
staat, de contributie over 1938, ter
secretarie te betalen.
Daarna zal er per postkwitantie
over worden beschikt, wat een ver
hooging van f 0.15 medebrengt.
Workum, den 27 October 1938.
Burgemeester en Wethouders
voornoemd,
W. M. OPPEDIJK van VEEN.
De Secretaris,
v. D. GOOT.
maar zou verhooging van de ver
goeding (f 50) tot f 75 per jaar tenslotte
nog kunnen accepteeren.
Met 7 tegen 3 stemmen wordt de
jaarlflksche vergoeding vastgesteld
op f75.
Tegen de heeren Dykstra, Boersma
en Faber.
Huur van boerderijen en landerijen.
De le commissie vraagt welk
gedeelte van het strand (40 pondemaat)
by de boerderjj op de sluis zou wor
den verhuurd. Voorts spreekt zfj de
wenschelQkheid uit om de boerderij
niet publiek doch bjj sollicitatie te
verpachten, na waardeering door een
deskundige commissie.
B. en W. antwoorden dat 20 pm.
binnen en 20 pm. buiten de vlucht
heuvel het verkieslQkst Ifjkt, hoewel
zö de toezegging doen de meest reëele
verhuurvoorw aarden vast te stellen.
Voor verpachting by sollicitatie voelt
het college ook wel en zou dan bepa
ling van de httursom aan het Pacht
bureau van deFrlesche Mij. van Land
bouw willen opdragen. Verpachting
onder de nieuwe Pachtwet geldt in
den regel voor een tfjdvak van lli/2
12 jaar. Wat de keuze van een
pachter betreft, wordt in overweging
gegeven dit, na oproeping van solli
citanten, aan B. en W. over te laten.
De heer Faber vindt dit voorstel
zeer aanvaardbaar en ook de heer
Ferwerda heeft vertrouwen in B en
W. dat deze de beste zullen kiezen.
De heeren Brandsma en Westendorp
zijn van meening dat de verantwoor-
delfjkbeid van benoemirg van een
pachter aan den Raad behoort en
stemmen tegen.
De overige leden verklaren zich
voor het voorstel van B. en W., dat
dus met 8—2 stemmen wordt aange
nomen.
Waarschuwingsborden en wegwijzers.
De le commissie spreekt haar waar-
deering uit voor het plaatsen van
richtingspaaltjes in de bochten van
den weg naar Bolsward en geeft in
overweging In al die bochten soort
gelijke paaltjes, desnoods zonder
reflectoren, aan te brengen. Verder
wordt gewezen op de wenschelljkheld
van een parkeerverbod voor de
Bagfjnestraat en eenrichtingsverkeer
voor het Dwarsnoord.
B. en W. hebben geen bezwaar
tegen het plaatsen van meerdere
richtingspaaltjes, waardoor echter de
desbetreffende post met f50 verhoogd
dient te worden. Over een parkeer
verbod enz. zullen t z t. voorstellen
bfl den Raad worden ingediend.
De heer Faber vindt het een pracht-
verbeteiing met die paaltjes en ook
de andere leden blyken voor meer
dere veiligheid van het verkeer het
gevraagde bedrag wel beschikbaar
te willen stellen.
Onderhoud van wegen.
De le commissie wjjst op de af
brokkeling van het wegdek van den
Heidenschapster weg, tusschen de
boerderfj van A. Gaastra en de brug
bjj Noordenbos, waardoor vooral bfj
passeeren gevaar voor het verkeer
ontstaat.
Uit een rapport van den gemeente-
architect blijkt dat het euvel niet in
den laatsten tfjd doch geleidelik in
den loop der jaren is veroorzaakt.
Algeheel» verbetering is een kwestie
van geld en dan zal de gewone
onderhoudskost veel te klein zjin.
Wel kan hier en daar de weg wor
den bfjgewerkt als het geraamde
bedrag ad f 4600 wordt beschikbaar
gesteld.
Om tot een sluitende begrooting to
komen, zfjn B. en W. genoodzaakt dit
bedrag met f 1000 te verlagen.
De heer Westendorp acht verbete
ring wel noodzakelflk en ook de beer
Faber pleit voor een betere verbin
dingsweg met Koudum door ’t Heiden
schap. - n
Het door B. en W. voorr£.“1 vr'
bedrag wordt dan ook zonde
like stemming in de begroot? 0
nomen. >n. 5
Onderhoud van bezittingen.
Op een vraag waarom t ti2.
voortvloeiende uit de schar'd|sterianci> D is
op het buit*ngewoon hooge,
van f 900 zfjn begroot, ant
B. en W. dat de post van fr BOLSWARD
vorige jaren, onvoldoende J7W‘E,DD
wegens grooter aantal schart
noodzakelijkheid van doelmi‘,lf>c
meeting. -
4
l
i
FBI
in
al
k-
II-
