D
ff
De Zuidwesthoek
Brand-, Storm- en Bedrijfsschade
Nieuws- en Advertentieblad
voor de Gemeenten Workum, Hem. Oldeph. en Noordv, Hindeloopen, Stavoren, enz. enz.
S
Gymnastiekvereen. „WORKUM”
De Onderl. Brandw. Mij.
Uit de Oude en Nieuwe Doos
S
7)
ZATERDAG 21 JANUARI 1939.
No. 4
65ste Jaargang
ij
Plaatselijk Nieuws
t t t t
-£8
Uitgave van T. GAASTRA Bz. te WORKUM Telefoon No. 45
HEDENAVOND VRIJDAG 20 JAN 8 UUR
Vergadering in ’t Gymnastieklokaal
Zij die zich reeds opgegeven hebben als lid en zij, die
dit tot nogtoe nog niet hebben gedaan, worden verzocht
deze vergadering bij te wonen.
t
Ut de ólde „Friso’s”
ik.
dt
trie
1[
lap
II
ge
TEL.
te
5
ikt.
iris.
[5
Freark fen ’t Noard.
Leider K. DE JONGE
op
rer-
Op forskate plakken is besletten gjin merke to halden omdet
de Pok siikte ho langer ho fierder giet.
Hommerts, 20 Maart. De kerkvoogden der Ned. Herv. kerk
hebben in den afgeloopen herfst en winter p.m. f 1000 laten
verwerken aan arbeiders, die anders geen werk hadden.
13
13
12
10
15
16
15
13
14
14
13
14
8
6
5
6
6
5
6
4
4
2
6
6
4
5
4
4
3
3
5
4
7
8
4
6
4
5
4
2
2
5
5
7
8
9
9
5
4
4
1
4
1
4
3
4
3
6
5
4
6
4
8
11
2
3
3
6
6
2
8
7
5
11
4
4
4
6
4
5
4
4
7
2
25
18
17
12
12
11
11
11
6
5
21
17
17
15
14
14
14
14
11
5
des
i de
b te
den
che
i de
iren
d In
int
cht,
aan-
jont
den
laar
irift
jak-
?ge-
dit
den
Op 15 Jan. 1870 is it Rykstelegraafkantoar to Warkum
iepene. De gemeente Warkum moastlykwols soargje for in nykantoar.
Yn 1871 wier er dos in tydelik kantoar. Ik kom der earstdeis wol
op werom.
In~oare kear mear
8
6
4
3
2
2
3
1
1
1
5
7
3
2
4
2
6
3
1
3
1
3
2
1
den
aar
ica,
nis.
int”
>rsi-
cbt-
jied
l op
!ClO,
idat
En
ikel
de
seer
nen
18
17
16
14
13
13
13
12
12
10
99
gev.
L
6
5
8
4
5
5
7
6
2
2
gen
met
oste
iren
aats
- In
aen.
sote
sne-
gen
end
der
1
2
4
3
1
2
5
7
5
21
17
13
13
11
6
6
KOUI3UM
verzekert tegen
Gunstigste voorwaarden
GEEN verplichting tot HERBOUW
VOLLEDIGE schadevergoeding
CORRESPONDENTENF. J. SIKKES, Bagijnestraat.
B. WOUDA, Verl. Schoolstraat.
Op het drietal ter vervulling
van de 5e predlkantsplaats b(j de
Ned. Herv. Kerk te Amersfoort z(jn
geplaatst: ds. C. G. H. Blok, alhier;
ds. J. P. E. C. Eerhard te Hillegom,
vroeger alhier en de. M. N. W. Smit
te Zwolle.
-
Dit blad verschuilt des Za
terdags en kost per kwartaal
50 cents; franco per post
80 cents. Enkele Nos. 5 ets.
Ingezonden stukken Donder
dags voorm. in te zenden. Ad-
vertentiön tot uiterlfjk Don
derdagsmorgens 12 uur, uit
gezonderd familieberichten
14 10
15
15
15
13
13
14
14
15
14
15 12
14
12
14
12
9
14
14
9
14
AAN ONZE LEZERS 1
Van een oud Workumer ontvingen we de verkorte inhoud
van een boekwerkje »Uit de Oude en Nieuwe Doos», dat vroeger
in de Nuts Leesbibliotheek was opgenomen, maar reeds velejaren
geleden, door ouderdom onbruikbaar geraakt, daaruit verwijderd is.
We vertrouwen dat dit verkorte verhaal, waarin vooral de
onderwijzerspositie in vroegere jaren en iets van onze plaatselijke
toestanden belicht worden, bij onze lezers een goed onthaal mag
ontvangen, evenals de vele andere herinneringen uit vroegere
tijden, die zoo voor en na in >Friso< verschenen.
DE UITGEVER.
-#8
-#e
-ae
-*8
-*8
Sa is dos »Friso< to wrald kommen en lit üs nou ek foart-
daliks marris sjen hwet for nijs er sa yn dy tiiden is.
De Rie fen Warkum hat besletten op 23 Maert 1871
De heffing van een Hoofdelijken omslag tot een maximum
van f 17.000, benoodigd door de afschaffing met 1 Mei
1871 van de plaatselijke belastingen op het Gedistilleerd,
het geslacht en de Turf.
2. mededeeling dat gevestigd zal worden een Post telegraaf
kantoor, met rijdende boden van Bolsward en Harlingen(1)
3. dat maatregelen zijn genomen met Kerkvoogden van de
Ned. Herv. gemeente, tot het maken van een tweede regen-
waterbak bij de kerk.
Biljarten
17 Jan. Hedenavond had de
Biljartclub „De Wflnberg” alhier een
zestal spelers uit Bolsward te gast.
Van deze zes partijen van 100 punten
wonnen de Workumers 4, doch
Bolsward bleef in totaal nog 30 punten
voor. Binnenkort zal een tegenbezoek
worden gebracht.
Zuivel-propaganda
Volgende week Donderdag 26
Jan. zal in Hotel „Ketelaar” alhier,
een propaganda avond voor het ge
bruik van Zuivelproducten worden
gehouden, met vrQe toegang voor
personen boven 20 jaar.
De burgemeesters van de gemeenten
Wonseradeel en Workum hebben hun
medewerking toegezegd. Verschillen
de films zullen vertoond worden en
met de tractatles zal men zeker niet
karig zflo, terwfll de heer Griek de
avond hoopt op te vrool^ken met
muziek. Voor het volledig programma
verwezen we naar de in dit blad
voorkomende advertentie.
Luchtbescherming
14 Jan. Gisteravond trad alhier
voor de afdeeling Workum van de
Frlesche Vereenlging voor Luchtbe-
scherming op de heer J. Busqiet
Hoofd van den Luchtbeschermings
dienst van Heerenveen. Na een inlei
dend woord van den voorzitter, mr.
W. M. Oppedflk van Veen, zette de
spreker in een helder en voor ieder
bevattelijk betoog het doel van de
luchtbescherming uiteen en wees
daarbij op het principieele verschil
tusschen luchtbescherming, welke
door en ten behoeve van de burger
bevolking wordt georganiseerd en
de luchtafweer, welke een militair
karakter draagt. In het bijzonder be
handelde spreker de zelfbescherming
b{j aanvallen met gas- en brandbom
men en in verband daarmede de
werkwijze van de afdeeling van de
Nederlandsche Vereenlging voor
Luchtbescherming, zooals die te
Heerenveen was georganiseerd. Ook
aan het vraagstuk van de bescher
ming van het vee in Friesland
van uitermate groot belang werd
door den spreker aandacht gewfjd.
Het gesproken woord werd door
den heer Krop, van Heerenveen met
lichtbeelden toegelicht en hier en
daar aangevuld.
Van de gelegenheid om vragen te
stellen, werd door enkele aanwezigen
gebruik gemaakt, waardoor de heer
Busquet op sommige onderdeelen
van de luchtbescherming iets dieper
kon in gaan.
Nadat de voorzitter den spreker
voor zijn bereidwilligheid om hier
op te treden en de wijze waarop hjj
zich van die taak had gekweten den
dank der vergadering had gebracht,
sloot hij deze leerzame vergadering
met de opwekking aan alle burgers,
om zich als lid der afdeeling aan te
melden, en aan de helaas noodzake-
Ijjke bescherming van de burgerbe
volking tegen luchtaanvallen mede
te werken.
Het bovenstaande is de verkorte titel van een boekwerk dat
zich ruim 50 jaar geleden nog in de Nutsbibliotheek te Workum
bevond. Daarin kwamen voor de herinneringen uit de school en
het leven van een 80-jarigen oud-hoofdonderwijzer. De schrijver,
de heer B. L. VAN ALBADA, had in zijn jeugd in zijn vaderstad
Leeuwarden de lagere en de Fransche school benevens het Gym
nasium doorloopen en was daarna in de jaren 18111813 student
in de theologie aan de Hoogeschool te Groningen. Aangezien hij
uit een beurs studeerde en Napoleon inmiddels een toelage voor
niet-bemiddelde studenten had ingetrokken, kon hij het einddoel
niet bereiken. Daarbij kwam dat verscheidene jongelieden, om aan
de legioenen van den overweldiger te ontkomen, het vak der
godgeleerdheid hadden gekozen, met het gevolg dat velen hunner
soms acht a tien jaren werkloos rondliepen zonder een beroep te
krijgen, en vele predikanten armoede leden wijl men hun jarenlang
geen tractement uitbetaalde. Hij legde zich toen op de studie van
onderwijzer toe, en na den vierden rang behaald te hebben was
hij o.a. hoofdonderwijzer te Oudebildtzijl en vervolgens vanaf
1828—1860 (het jaar van zijn pensionneering) hoofd van de Tweede
Burgerschool te Workum.
In onze jeugd was genoemde school reeds sedert lang geves
tigd in het gebouw op het Noord, dat thans meenen we, behoort
aan de Sint Jozefvereeniging, maar onze hoofdonderwijzer meester
Stiivel, woonde toen nog in het oude schoolgebouw daar tegen
over, hetwelk van ouds den naam >de Kapelle« droeg. Het
torentje op dat huis hebben we nog gekend, en het was in deze
school dat meester van Albada geslachten van Workumers de
noodige kennis bijbracht voor hun verdere leven.
Dat we na ruim een halve eeuw nog den titel van het boek
en een gedeelte van den inhoud in ons geheugen hebben bewaard,
ligt zeer zeker hieraan dat we als jongen maandelijks op Woens
dagmiddag mochten assisteeren bij de uitgifte en teruggave der
boeken en we ons met volle ambitie aan onzen gewichtigen
«litterairen werkkring» wijdden.
Aangezien velen misschien nog wel eens even willen verpoo-
zen in de school en het leven van onze stad uit die dagen,
meenden we goed te doen om dat gedeelte uit het boek wat
daarop betrekking heeft, in beknopten vorm voor de lezers van
»Friso« in de eerstvolgende nos. weer te geven.
'n ald-Warkumer.
Dammen
Competitiestand van de tot
heden gespeelde wedstrijden van de
damclub „O.G.” alhier.
Ie klasse A
Yn Gaest is bran west yn de Pastorie. Forskate Gaesters
hawwe tige mei holpen om *de kracht van de brand te breken».
Krekt 8 dagen nei de bran hat de forsekering de skea ütbetelle
en elts dy 't mei holp, hat ek hwet krige.
Op Woansdei 29 Maert 1871 komt yn 't locht it earste
nummer fen it Weekblad FRISO», printe en ütjown troch H.
Brandenburgh en Zoon to Warkum. It krantsje, fryhwet lytser as
de »Friso< fen tsjinwirdich, is folio formaat», mar printe mei in
lytse, dudlike letter op houtfiij pompier. Dertroch sjucht de earste
jiergong er noch sa kreas üt, krekt as wierne de kranten in dei-
manich lyn printe.
Hwet oanbelanget it lêzjild, nou det wier, alteast for dy tiid
lang net leech. In bewiis dos, det it lézen fen in krante, for it
sljuchtwei folk, in >luxe« wier. De krante jilde yn 't fearnsjier 70
sinten (nou 50) oer de post tastjürd 80 sinten (det is dos itselde
bliuwn) en inkelde nummers in dübbeltsje, (nou een stür).
De ütjower seit>De ondergeteekenden, daartoe reeds meer
dere malen aangezocht hebben besloten een Weekblad» uit te
geven, toegewijd aan de belangen, wel inzonderheid (voorloopich
althans) van het Zuiderdeel, doch ook mede van ’t geheele gebied
onzer provincie».
De ütjowers hoopje dan fierders op stipe fen eltsenien en
sprekke de winsk ut det mei gauens de krante greater wirde kin.
Ek de «Redaksje» jowt andert op ’e frage«Hwerom en
hwerta de >Friso« yn ’t Ijocht kommen is. It scil wêze in krante
dy 't gjin ien party tadien is, mar yn alles fry stiet.
Opnommen wirde berichten üt de omkriten, binnen- en bütenlan
en fierders Marktberichten, Gemeentezaken, Burgerlijke stand enz.»
As wolkom oan >Friso« fyn ik it ündersteande rymke
Aan Friso
Friso 1 vorstelijk luidt Uw naam,
Doe hem klinken in deez’ oorden,
Hier aan Flevo’s kostbre boorden.
Van dien vruchtbren slibbe grond
Galme Uw echo Friesland rond 1
De prjjs der Advertentfön
is van 15 regels 60 cents,
elke regel meer 7 cents
Grootere letters naar plaats
ruimte. Buiten Friesland,
uitgezonderd Familieberich
ten, 10 cents per regel.
B(j abonnement belangrijk
lager
gesp, ge w. gel. verl. pt.
14
13
WORKUM Met ingang van 15
Februari 1939 is benoemd tot hoofd
agent van politie alhier de heer J.
Wagenaar, gemeente veldwachter te
Tzummaium.
HET VOORLOOPIG BESTUUR.
S, Visser
J. Siemensma
Dirk v. d. Meer 15
W. Visser 14
Jan de Vries Hz. 12
J. Koopen
R. Hendriksma
B. Smid
S. Wiersma Jr.
Ie klasse B
Douwe v.d. Meer 16
P. Vlas
Jan Wiersma
A. Lageweg
Joh. Kramer
E. de Boer
D. DQkstra
D. Kramer
Sj. de Jong
Th. v. d. Meer
2e klasse
A. Kransen
G. Dflkstra
KI. DQkstra
R. DQkstra
J. Dykstra Pz.
J. Piso
Tj. Walthuis
J. Veldman
D. Mulder
A. v. d. Akker
3e klasse
O. Dijkstra
S. Valk
L. Kunst
S. Sj. Wiersma
H. Visser
H. v. d. Welde
W. de Vries
T. Hllverda
M. v. d. Welde
B. Boersma
h-
a-
§*-
8^
8-M-
8-lf-
&K-
8-K-
Bfr
8-K-
Sa hat nou de >Friso« al in wike manich efter elkoar,
stikken opnommen üt de jiergongen 1880 '81 en ’82.
En folie fen det aide nijs, wirdt foral troch de alderen yn üs
stedsje, mar ek der buten, noch al drok bepraten. Nei al de
forhalen dy 't ik der sa for en nei oer heard haw, spyt it my
einlings det ik det alles net witten haw for ’t ik begoun to
skriuwen. Mar dan hie ik mülk tofolle skriuwn, hwet net yn ’e
>Friso< stien hie en det wier myn doel nou ek wer net.
’k Bin begoun mei de jiergongen dy ’t ik al neamd haw,
omdet ik de foarste jiergongen net ta myn beskikking hie.
Nou 't lykwols de earste nummers fen 'e »Friso« hjirbymy
lizze, scil ik de earste tiid ophalde mei de jieren 1880 en ’81 en
geane wy in jier of tsien tobek.
I
MB
a
15
14
RISO
-H-8
-H-8
-*8
-£8
-H-g
-£8
-H-8
-*8
-*8
-88
■88
-88
-88
-86
-88
-8?
-88
-88
-88
-88
-88
-88
■88
-88
-88
-88
-88
i
--h
§•’4-
§«-
3-X-
§£-
3^-
»-
»-
3-X-
3-X-
§«-
Hf-
o
