I
Nieuws- en Advertentieblad
s
I
I)
3
voor de Gemeenten Worknm, Bern. Oldeph. en Noord®, Hindeloopen, Stavoren, enz. enz
PUROL
KIEZERSLIJST
ZATERDAG 4 MAART 1939.
No. 10
65ste Jaargang
Officieel Gedeelte.
Plaatselijk Nieuws
Ut de Aide
„Friso’s”
Uitgave van T. GAASTRA Bz. te WORKUM Telefoon No. 45
I
;he
1/
er-
•z.
:r.
rtfl
sen
re
:n
lie
ten
an,
sds
,an
let
en
te
mQ
;ou
er-
Qn
on-
oo-
soo
an
tot
en.
ier
ten
als
eg-
er
de
sel-
ast
en
isd
tte
ke
rer
rd-
F
Dit blad verschijnt des Za
terdags en kost per kwartaal
50 centsfranco per post
80 cents. Enkele Nos. 5 ets.
Ingezonden stukken Donder
dags voorm. In te zenden. Ad-
vertentiën tot ulterlQk Don
derdagsmorgens 12 uur, uit
gezonderd familieberichten
II
7
Det er froeger aerdige Fryske rymkes yn 'e Friso opsommen
waerden bewiist it stikje »It Achste Wunder». De stavering is
efkes oars as nou, mar dochs lit it him tige skoan léze.
It Achste Wünder.
len faem dy graech boppe oaren blinkt,
Faek hoedtsjes nei de makker bringt,
Dy is op lint ind strikjes gleun,
De goudsmid hat ta sibste freun,
Dy al oan lor de spegel draeit,
Deis nei de léste swier hiar klaeit,
Dy folie op stoepe ind hoeken stiet,
Jamk koaget üt de büs hwet swiet
Dy nei it wirk al earsling rint
Moarns earst mei 'n warme stoaf bigint,
Dy ja graech mei nei tsjerke gean,
Mar om to pronkjen mei hiar klean,
By elke kattestrüpery
Nei 't poattehalden wakker sly,
Dy haeket ind boduret, ind
Nin foetsok goed yet stopje kin,
Dy mei elk feint hwet hat om ban’s,
Jouns dweilet leafst de boeren lans
Dy altyd graech is oer de dier
Bihalve in de moarntid ier,
Dy as 'm hiar al by moarn ris siocht,
As ’n ieskepoester komt for ‘t liocht,
Pianospilje ind sjonge kin
Ind wit oars suwer nearne fen
As dy oan in arbeidsman foldie,
’k Leau 't dan 't Achtste Wonder wie.
In oare kear mear Freark fen 't Noard.
k
h
De earste Kristelike tsjerke yn Fryslan skynt stien to hawwen
yn Almenum, op itselde sté, hwer 't nou de greate tsjerke yn
Harns stiet.
Bij Verwonding
iiiiiiiiii dadel ij k niiiiiiiit
sle
;es
de
de
te-
ur-
da
de
en,
ga
de
len
>en
tan
uld
en.
lel-
1872.
Lit my dizze kear ris begjinne mei in frage. Mülk det de
aldste Warkumers it andert derop jaen kinne. Yn 1872 wirdt er
yn ’e Rie, in kear manich praten oer it>zoo genaamde „Oude
Bolwerk”». Ik haw dy namme nea earder heard en scoe ek net
witte hwer ’t ik it „oude bolwerk” fine moast.
Nou kin it wêze det ik de planke mis bin, mar ik leau, det
mei it neamde plak bedoeld wirdt it Houtmounle-streekje, dos it
pead nei de houtmounle fen de broerren Fekkes. Hwa it fêst
wit, lit dy him dan marris üterje.
a. Hat Burgerhuis mat bovenwoning
en schuurtje aan het Zuldeinde, eigen
aan Mej. de Wed. S. Prulksma.
Na 22 verhoogtngen werd kooper
van dit pand de heer B. Smid alhier
voor de som van f 2425,—.
b. Het Burgerhuis aan het Dwars-
noord, eigen aan de erven P. de Blauw.
Dit huis werdt nadat 15 maal was
verhoogd, gekocht door den heer
Mr. W. M. Oppedjjk van Veen alhier,
trouw ter zflde. Daaronder warenden behoeve van de gemeente Wor-
JAARVERSLAG van de Vereeniging
Openbare Leeszaal en Bibliotheek
te Workum en Omstreken, uitge
bracht op de Ledenvergadering van
24 Febr. j.l.
M.HI
Het is een algemeens klacht, dat
van jaarvergaderingen, waaraan geen
materiëele attracties zQn verhouden,
waar men zooals de man op straat
zich uitdrukt op een droogje zit,
door de vereenigingsleden meestal
weinig notitie wordt genomen.
Die van da Vereeniging Openb.
Leesz. en Bibliotheek te Workum en
Omstr. maken daarop niet alleen
geen uitzondering, maar leveren
veeleer van die ietwat kinderlijke
mentaliteit van het publiek wel de
allerbeste illustratie.
Het aantal leden, dat het de moeite
waard acht te verschenen is zeer
gering, en bestaat als regel uit
hetzelfde clubje belangstellenden van
vorige jaren, wier tegenwoordigheid
men dan ook terdege mist, wanneer
z|j een enkele maal verhinderd zfln
te komen.
De enkele nieuweling de „rare
avis”, die het soms ook eens waagde
zich onder ons te vertoonen, voelde
zich blikbaar 'n zóó vreemde eend in
debjjt en vond vermoedeljjk het aan
hoor en van al die verslagen zóó taai
en droog, dat hfl heenging met de
gedachte zijn avond toch wel beter
te hebben kunnen besteden, dan met
gehoor te geven aan een Convocatie,
waarvan hfl zoo weinig genoegen
beleefde en waaraan hjj zich zoo
leelQk had bekocht.
M. Hl De indruk, welke die enke
ling, van onze jaarvergadering mee
naar huls nam, leeft, z[j ’t dan onbe
wust, ook onder de massa. Vandaar
dat overigens goede vrienden van
onze Leeszaal en Bibliotheek er niet
toe komen zich óók eens onder ons
te laten zien.
Is er iemand, die een middel kent,
om dit euvel want dat is het toch
te verdreven Dat hfl spreke, want
h(j is onze man.
W[] voor ons kennen er maar één,
maar de toepassing daarvan is helaas
in strfld niet alleen met de waardig
heid van onze Vereeniging, maar
veel meer nog met die van onze kas.
Wat ik dan bedoel?
Wel eenvoudig het presenteeren
van een paar goed gemeubileerde
koppen koffie, verder een knappe
sigaar en voor de liefhebbers een
tikje „bols” tot slot.
En mocht er nu iemand zQn die
lacht om het ietwat komische van
deze remedie, dan hebben wQ daar
niets op tegen mits hij ook rekening
houde met de ernst, die er achter
schuilt.
Waar ik mQ na deze inleiding zet
tot het uitbrengen van het door U
It skynt det er allear yn Hynlippen hiel hwet Joaden wennen.
Ik lêz yn 'e Friso fen 10 Jan. ’72, det de >Synagoge« yu 't
iepenbier forkoft is. Der wenne do noch ien Joadske hushalding.
Mar net allinne fordwyne de Joaden üt it aide stedsje, der
fordwynt nog mear. Nog mar in pear aide wyfkes drage de
Hynlipper klean, sa lêz ik fierder. En it is wol tafallich, krekt
tsien jier letter stiet yn 'e Friso it ündersteande
Hindeloopen 9 Jan. 1882. Heden is alhier overleden mej
en met haar is verdwenen de oude eigenaardige Hindelooper
kleederdracht. Immers, zij was de eenige, die steeds door, in spijt
van alle verandering, het oude stelsel getrouw bleef.
WORKUM, 24 Febr. In de heden
avond gehouden vergadering van de
voetbalvereen. „Stormvogels” werd
besloten voor Paaschmaandag we
derom seriewedstrjjden uit te schrlj
ven, waarvoor bereids eenige clubs
zjjn uitgenoodigd.
Aan de Bonsdag op Pinkstermaan
dag te Amsterdam zal men tevens
deelnemen en te dien einde zal een
reiskas worden gevormd, waarover
D. Meijer het beheer heeft.
Voor het 2e elftal werden ook
verschillende wedstrijden in uitzicht
gesteld, met de hoop dat deze door
staging van het ledental, succes mogen
hebben.
Tot een geregeld oefenen werden
de leden voorts opgewekt.
De omstandigheden laten het niet
toe om momenteel eenige reiskosten
vergoeding te geven. Bi] de bespre
kingen over tegemoetkomingen bfl
ongevallen viel het bestuursvoorstel
geen algemeene Instemming ten deel,
doch in ongeveer dezelfde geest wer
den alle leden het tenslotte eens.
Zeer terecht dankte de voorzitter
J. Canrinus bij het sluiten van de
vergadering voor de ondervonden
medewerking.
Uitslag Verkooping.
24 Febr. Hedenavond had in café
„De Zwaan” alhier, ten overstaan
van notaris A.Jukema, de finale ver-
Burgemeester en Wethouders van
WORKUM
gelet op deartt. 10 en 11 der Kieswet;
brengen ter openbare kennis, dat de
lijst, aanwjjzende de inwoners, die tot
het kiezen van de leden van de
Tweede Kamer der Staten-Generaal,
van de Provinciale Staten en van
den Gemeenteraad bevoegd zQn, van
den 23iten Februari tot en met den
16den Maart a.s. op de secretarie
dezer gemeente voor een leder ter
Inzage is nedergelegd en, tegen
betaling der kosten, stemdistrictsge-
wflze, in uittreksel, verkrijgbaar is
gesteld.
Tot en met 9 Maart a.s. is een
leder bevoegd bjj ons college verbe
tering der lijst te vragen, op grond,
dat hij zelf of een ander, in strQd met
de wet, daarop voorkomt, niet voor
komt, niet behoorlijk voorkomt, of al
dan niet voor eenige verkiezing aan
gewezen is als bevoegd bij volmacht
te stemmen.
Workum, 22 Februari 1939.
Burgemeester en Wethouders
voornoemd,
W. M. OPPEDIJK van VEEN.
De Secretaris,
v. d. GOOT.
gaarne wat grooter hadden gezien,
maar de wal in casu de daarvoor
gevraagde extra-contributfe van 50 ct.
per lid keerde hier het Saeeker
schip.
Met dit korte relaas, M. H.meen
Ik voor dit jaar weer aan mijn opdracht
te hebben voldaan. Gedachtig aan
wat Staring zegt:
punt, waarop in het bijzonder de Wordt eikenschors bfi ’t pond
[gewogen,
Men weegt kaneel bjj ’t lood”,
was uw altijd klein getal voor mij
geen bezwaar om er mij met liefde
van te kwjjten.
Intusschen kan nu hier het punctum
staan en mocht iemand ia dit laatste
woord „nog graag een laatster” hoo-
ren, dan luistere hij naar de volgende
bekendmaking, die overigens minder
tot de hier aanwezigen, dan wel tot
het publiek in het algemeen is gericht.
Boven onze oude Waag,
Met een breede trap als toegang,
Ligt de Leeszaal onzer stad,
Met haar rijke boekenschat.
Viermaal ’s avonds in de winter
’8 Zomers tweemaal in de week,
Kun je daar je krantje lezen,
Zonder bang te moeten wezen
Dat men je op de vingers tikt:
Op je beurs wordt niet gemikt;
Want zelfs al had je geenduit opzak,
Toch vind je hier nog een onderdak
Zonder beurs en zonder geld,
Zijn we toch zeer op je komst gesteld.
Alleen h[j, die een boek ook
[thuis zou willen lezen,
Moet daarvoor lid van de
[Vereeniging wezen.
Voor drie cent per week of
[één vijftig per jaar,
ZQt gjj ook daarmee weer
[kant en klaar.
Gij steunt dan de Leeszaal,
[die, dat is wel gewis,
Een van Workums mooiste
[Instellingen is.
De Seer.B. IJ. W.
Workum, 28 Febr. ’39.
verwachte Jaarverslag, daar bemerk
ik, tot mijn spijt, dat ik voor de samen
stelling daarvan maar over zeer wei
nig gegevens heb te beschikken.
Het verhaal van delotgeval.en van
de P. O. L. B. alhier en haar verrich
tingen in het jaar 1938 kan dienten
gevolge kort zQn. De geschiedenis
toch van dit jaar biedt geen enkel
1
aandacht moet worden gevestigd
of dat op eenigszins pikante wijze
onder de loupe kan worden genomen.
Te betreuren is dit echter niet.
Is een volk ot vereeniging in het
algemeen gelukkigte prijzen, wanneer
haar geschiedenis in een klein
bestek kan worden samengevat, dan
mag ook daarom het verloopen jaar
onzer Leeszaal voorspoedig worden
genoemd, temeer omdat onder hetgeen
vermelding verdient, veel is, dat
spreekt van constante belangstelling
voor onze Leeszaal vooral bij de rflpe
re jeugd.
Ziehier daarvan het korte relaas.
Van het Bestuur geen nieuws. Ver
anderingen in de samenleving kwa
men niet voor. Slechts éénmaal ver
gaderde het voltallig en het aantal
conferenties van het mederamen was
minimaal.
Te danken was dit in hoofdzaak
aan het uitnemende werk van onze
assistente, die niet alleen een strenge
opvatting heeft van haar taak, maar
daarvoor ook zoo ten volle is berekend,
dat voor het optreden van het Bestuur
geen aanleiding bestond.
Van de Financiën evenmin eenlg
nieuws. Niettegenstaande de steun
van de P. C. Jansen-stichting, de
V.OLF. en enkele plaatselgke ver-
eenigingen, waarvoor w(j hier gaarne
onzen dank betuigen, liggen bij den
Penningmeester de muizen nog altijd
dood voor de kast en beginnen wfl
met tekorten te worstelen, die op den
duur het bestaan van onze Vereen!
ging bedreigen.
Het moet ons dan ook niet ver
wonderen, dat men de kas steeds
weer de verzuchting hoort slaken
„O, Gemeentebestuur
Och, schenk my de huur:
Die honderd pop
Is zoo’n leeljjke strop I”
Onze bibliotheek is er door de uit
gifte van het twintig pagina’s tollende
nieuwe supplement op de Katalogus
belangrijk op vooruitgegaan. Natuur
lijk is het hier ook niet al goud, wat
er blinkt, maar het druk gebruik,
dat ervan gemaakt wordt spreekt toch
een duidelijke taal, zoodat wQ gerust
mogen zeggen, dat de ons zoo bereid
willig afgestane boeken een aanwinst
voor onze bibliotheek vormen.
Aan Kinderlectuur en vooral aan
boeken voor de jeugd van tusschen
12 en 16 jaar hebben w{j nog steeds
groote behoefte. Vraag en aan
bod staan hier in omgekeerde ver
houding en het kost onze assistente
heel wat hoofdbrekens om het jonge
volkje altijd weer tevreden te stellen.
Is er misschien iemand, die ons
helpen kan
Het getal leden is dit jaar wat terug
geloopen. Vertrek naar elders en de
voor velen zoo moeiljjke tijdsomstan
digheden hebben daaraan schuld.
Momenteel is het tot 103 geslonken,
een aantal, dat mijns inziens wel
grooter kon en zou zjjn, indien er
onder het publiek wat meer bekend
heid met het doel en het streven
onzer Vereeniging te brengen ware.
Over het bezoek aan de Leeszaal kunnen
wQ tevreden z{jr. Het getal geregelde
en ongeregelde bezoekers bedroeg
niet minder dan 3454 waaronder 618
dames. Dit vrouwel{jk bezoek is
grooter dan voorheen en zal stellig
nog groeien want:
Ook „Weldons mode-teekenlngen”
Mitsgaders het mooie „R(jk der Vrouw”
Kunt ge daar inzien, om op de
[hoogte te raken,
Hoe ge uw japon of de blous’ van
[uw zusje moet maken, kooping plaats van:
Natuurlijk waren er onder de
jeugdige bezoekers ook wel enkele
snaken, die er een pretje van tracht
ten te maken, edoch, Vader Cats
volgende, kunnen wfj gerust zeggen
„Maar desalniettemin en evenwel
[nochthans”,
Gaf hun de Juf daartoe nog zelfs
[geen schjjn van kans.
De Sneeker „Leeszaal en Bibliotheek”
stond ons met 1006 uitleeningen weer
tl vu tt kvi nanu .vu uvnvc.c t nu uv gvuivvu.®
46 jeugdboeken, welk getal wfl wel kum, voor de som van f 2060,—.
Hwet witte wij, Fiiezen, oer it algemien in benaud bytsje óf
fen de skiednis fen üs eigen lan, mar noch folie minder witte
wy fen de skiednis- of kronykskriuwers. Mar dyjinge dy 't hwet
mei de skiednis op 'e hichte binne witte det Okke fen Skarl, ien
fen de greatste kronykskriuwers wier, dy 't er ea libbe hat.
Oer dizze man, fyn ik yn de foarste jiergong fen 'e Friso in
stikje, hwet wol de moeite wirdich is om nochris opnommen
to wirden.
>Scharl mag bogen op een vermaard persoon, aan wie het
nageslacht veel verschuldigd is van 't geen het van Friesland
weet. Wij bedoelen Ocko Scarlensis (d.i. van Scharl) zoogenaamd
omdat hij uit dit dorp (toen eene groote bloeiende plaats, doch
thans nog 142 inwoners tellende) geboortig was en er gewoond
heeft. De kroniek van Ocko Scarlensis is te bekend en vermaard
genoeg dan om er nog iets over te zeggen. Minder is echter
bekend, hoe zij ontstaan is. Daarom zullen wij het de lezers
van dit blad mededeelen.
Solco Forteman, had de levens der Friesche vorsten beschreven,
welk stuk in handen kwam van Radboud die deswegens, (want
Forteman had geen kwaad verzwegen en op Radboud viel veel
te veel te zeggen) in de gevangenis wierp, waarin hij bleef tot
dat Karei de Groote hem er uit haalde. Spoedig daarna stierf hij.
Zijn geschrift geraakte teloor, doch een deel der fragmenten
kwamen door Galtije Taekema, in Ocko’s handen, die door de
lezing er van aangevoerd, besloot zelf de kroniek van zijn
bloedverwant Solco aan te vullen en te vervolgen, hetgeen hij
volbracht heeft van de jaren 903 tot 970. In het laatste jaar is
hij waarschijnlijk overleden.
Ocko schreef in het Latijn gelijk in die dagen gewoonte was.
Zijn kroniek was dus voor de meesten onverstaanbaar weshalve
Johannes Vlijterp, secretaris van den potestaat Hessel Martena en
van het gemeene land, haar vertaald heeft in het N. Hollandsche
en bijgewerkt tot de 14de eeuw.
Zij begint 3070 j. na de schepping en loopt over eene
tijdruimte van 3208 jaren en is herhaalde malen te WORKUM
gedrukt bij Douwe Balk, herzien door Andreas Cornel van Stavoren,
die haar tot het jaar 1565 heeft aangevuld.»
---s
De prQs der Advertentiën
is van 15 regels 60 cents,
elke regel meer 7 cents
Grooter® lettors naar plaats- I
ruimte. Buiten Friesland,
uitgezonderd Familieberich
ten, 10 cents per regel.
Bjj abonnement belangrijk
lager
lie
ius
lar
tar
iat
sje
iat
nu
?e-
ien
>ed
ide
bet
ge
ien
ilie
ro
de
me
L
s
u
i.
