NÜTSSPAARBANK - WORKDM
Tracht Uw Jeugdig uilerlijk zoo lang
m o gelijk te bewaren
Nooitgedagt
Schaatsen
n
D, A. IJNTEMA
g
Nieuws- en Advertentieblad
EERSTE ZITTING
voor de Gemeenten Workum, Hem. Oldeph. en Noordw., Hindeloopen, Stavoren, enz. enz
op
J
Artis en de menschheid.
I
Vrijstelling Dienstplicht.
66ste Jaargang
ZATERDAG 6 JANUARI 1940.
No. 2
ONS WEEKPRAATJE
Officieel Gedeelte
l
l/>
L
vervolgens op 20 en 27 Januari
I
„FRISO”
4
voor bijschrijving of uitbetaling van rente
ZATERDAG 13 JANUARI 's avonds 6-8 uor
Uitgave van T. GAASTRA Bz. te WORKUM Telefoon No. 45
Ut de rilde Friso’s
DRUKWERK
Te). 49
I
I
Letter meat.
F. f. ’t N.
Dit blad verschijnt des Za
terdags en kost per kwartaal
50 cents; franco per post
80 cents. Enkele Nos. 5 ets.
Ingezonden stukken Donder
dags voorna. In te zenden. Ad-
vertentiën tot uiterljjk Don
derdagsmorgens 12 uur, uit
gezonderd familieberichten
HET BESTUUR.
I
DRUKKERIJ
Verkrijgbaar bij
De pr|js der Advertentiën
is van 1—5 regels 60 cents,
elke regel meer 7 cents
Groctere letters naar plaats
ruimte. Buiten Friesland,
uitgezonderd Familieberich
ten, 10 cents per regel.
Bjj abonnement belangrijk
lager
Van deze vlotte deux
pièces zijn geknipte
patronen verkrijgbaar
voor 88 en 96 c M.
bovenwijdte, tegen den
prijs van 25 cent per
stuk, franco huis.
-
I
Herinnerende aan Darwin’s leer
Inzake de menschel|jke afstamming
toont A. B K zich in een zjjuer
„Oproeiige Krabbels" ongerust over
het plan van het Amsttrdamsche
gemeentebestuur om het Bureau van
den Burgerleken Stand derhoofdstad
te verplaatsen naar Artis, den Am-
sterdamschen dierentuin. Het moet
meent h|j, voor rasbewuste Ariërs
een onaangename situatie z|jn, wan
neer z|j teg-lijk met een „volks
vreemde" een jong borelingske komen
aangeven en dan door den aanblik op
de apenkooi er aan herinnerd worden,
dat „gewone” en „Übermenschen"
tenslotte allen denzelfdsn stamvader
hebben.
Als de verplaatsing van den Am-
sterdamschen Burgerlijken Stand
inderdaad aanleiding zou z|jn, dat de
m*nsch zich wat bescheidener gaat
voelen en toonen, dan zou voor het
plan veel te zeggen vallen. Maar
Darwin’s afstammingstheoriëa zullen
d*ze uitwerking, dunkt me, moeilijk
kunnen hebban, omdat ze noch onder
A-ië s, noch onder niet Ar sgemeen-
goed zQn.
Hoe dat ook zQ, ik vind Artls
geen gekke plaats voor het beoogde
doel, maar m|j a overweging steunt op
anderen grond.
Ik geloof rbt, dat de mensch van
den aap afstamt, maar wel ben ik
er van overtuigd, dat de menschheid
in haar driften slechts door een ver
nisje beschaving van de dieren
verschilt Althans zich zoo toont. De
wereld heeft voor zich een inrichting
benoodlgd als die van een dierentuin.
Da Burgemeester van WORKUM
brongt ter algemeene kennis dat
Riemersma, Jalte, ingeschreven voor
de Lichting 1940, bij beschikking
van den Minister van Defensie voor
den tfjd. van één jaar van de dienst
plicht is vrijgesteld wegens persoon
lijke onmisbaarheid.
Deze beschikking is op heden ter
secretarie voor een leder ter inzage
nedergelsgd. Tegen deze uitspraak
kan uiterljjk tien dagen na dagtee-
kening dezer kennisgeving, beroep
worden Ingesteld.
Workum, 2 Januari 1940.
De Burgemeester voornoemd,
W. M. OPPEDIJK van VEEN
Nou ris in adfortinsje dy’t ik foun yn no. 52 fen 1872.
«Voor Drie Stuivers wordt te koop aangeboden, een kanarievogel,
die in October 1872 door den Heer op zijn woord af
als een uitmuntende best zingende vogel is verkocht voor drie
gulden tot heden is het echter niet gebleken of het beest wel
zingen kan. Hierop reflecteerende vervoege zich per franco brief
bij den Boekhandelaar te Workum onder het motto „Bedrog”.»
t Like my it beste om de nammen er mar net by te setten.
Zichzelf te kennen is een eerste vereischte van de
schoonheid. De geheel natuurlijke schoonheid is een
uitzonderingslechts één vrouw op de duizend is
volmaakt zonder hiervoor moeite te doen maar de
anderen behoeven niet te wanhoopen, want door
verstandige maatregelen te nemen, kan iedere vrouw
zich aantrekkelijk maken
Eén der deugden van onzen tijd is, dat men begrepen
heeft, dat lichamelijke schoonheid geen ijdel begrip is.
De tijd der esthetische vrouwen is voorbij en de jeugd
van heden heeft de gezondheid verovert. Zij heeft
ingezien, dat zonder haar geen werkelijke schoonheid
kan bestaan.
Uit dit beginsel vloeien drie regels voortOm mooi
te zijn moet men vooral niet te vet en overdadig eten
Wilt U volgens de
laatste mode gekleed
gaan Dan kunnen wij
U slechts één raad
geven neem een
abonnememt op
Het Nieuwe Modeblad.
Alle m>gel|)ke wilde en verscheu
rende beesten bestaan in zoo’n tuin
vreedzaam naast elkaar, omdat zo
gescheiden leven door hechte muien,
deuren, tralies en wateren.
Eens zal, zoo stel ik me voor, ook
de menschheid den ouderlingen
vrede kennen. Daartoe zijn we de
wereld aan het inrichten als een
groot Artis, met MaginotSiegtried-
en Mannerheim-Hnies, met inundatie-
strooken en gordels van stalen
asperges.
Op het oogenblik is het al zoover,
dat dank zQ formidabele afschel
dingen de Dultschers niet meer bij
de Franschen kunnen komen, de
Franschen niet meer bij de Dultschers
de Russen niet bij de Finnen. We
zijn allemaal jaloersch op de veilig
heid, welke sommige volken aldus
voor zich schiepen en de overige
volkeren haasten zich om óók uit
staal en beton of door breeds wateren
zich een rustig plaatsje onder de
zon te verzekeren als apen in een
apenkooi en leeuwen in hun getralied
hok.
Redame-patroon uit „Het
Nieuwe Modeblad”
dit is ongezond en onesthetisch Vervolgens dient men
zoowel des winters als ook zomers dagelijks 20 minuten
aan gymnastiek te besteden. Tenslotte moeten wij de
huid van ons gezicht en lichaam goed verzorgen. Deze
drie regels vormen den grondslag van de schoonheid
zelf. De restmake up, sport, massage, kapsel, epileeren,
is slechts bijzaak.
Resumeerend kan men dus wel zeggen, dat er geen
leelijke vrouwen bestaan, doch slechts vrouwen, die
zich laten gaan en die alle hun individueele schoonheid
ter ontwikkeling kunnen brengen. Om hierin te slagen
en aldus zoo lang mogelijk hun jeugdig uiterlijk te
behouden, mogen zij gerust slavin van Aphrodite, de
godin der schoonheid zijn, want zij dienen dan tevens
huu gezondheid.
n us tiid is er o sa folie hwet lang net doocht, mar dat
wier froeger ek al krekt itselde. In aid man, dy’t folie oer aide
tiiden skriuwn bat, sei ris tsjin my>Hwa ’t de skiednis kin, dy
scil him nearne oer forwunderje, hwent sa’t de minsken froeger
wiene, binne se nou noch”. Ja, it wier froeger ek net sa moai
as men wolris mient. Lêz marris hwet ik oernim üt de Friso
fen 1 Jan 1873.
«Dezer dagen was het op het wachtschip te Nieuwediep
«overal» alles was op het dek, kommandant en officieren in
grand tenue, de bloedvlag was geheschen en de trap opgetuigd»,
er moest een matroos worden geslagen, die zich zonder permissie
van boord had verwijderd. Alles was gereed, alleen de deliquent
ontbrak nog. Hij bleef evenwel ontbreken want de man had
zich uit vrees voor die onmenschelijke straf van het leven beroofd.
Zal dat slaan nog langer duren
1872
Fierwei de measte Warkummers, scille, lyk as ik, er danich
mei yanommen wêze, det de greate tsjerke einlings ris goed under
bannen nommen wirdt en sadwaende foar ündergong' bewarre
bliuwt.
Ja, dat is fensels, der binne yet altyd minsken, dy’t it sünde
fine, dat er sa’n slompe jild ütjown wird foar sa’n aid gebou.
Ik foar my sizLit us sa folie müglik bewarje en ünderhalde,
fen hwet de alden üs nei litten hawwe. Der is troch de jieren,
benamen yn Fryslan, al fiersto folie ótbritsen en mei de groun
lyk makke. Lokkich det men yn de léste jieren, net sa gau mear
klear stiet mei de moker en it brekizer.
Sa’t it nou stie mei de tsjerke, wier it yn 1871 mei de toer.
Yn 1871, makke de stêds-boumaster Wielinga, in «rapport» oer
de tastan fen de toer. Nefifens det «rapport» stie it er lang net
best foar. De Rie naem yn 1872 dan ek it beslüt, om daliks
it nediste dwaen to litten. Scoe men lykwols de toer goed
opknappe litte, dan moast det in tüzen manich kostje en derta
moast men earst jild liene.
En sa t it nou giet mei de tsjerke, gong it do mei de toer,
der wierne minsken dy ’t seine Brek Ijeaver dy grt ue klompe
stien óf ynsté der safolle jild foar ut to jaen Net allinne dat
soks utere waerd, ek yn de «Friso» wirdt der oer skriuwn en wol
yn in pear «ingezonden stukken». De skriuwer fen dy stikken
teikent dizze mei de natnme »Dominikus«. Hij is er tige foar det
de toer ótbritsen wirde scil en de ófbraek to forkeapjen Yn ’t
koart skriuwt er dit: «De Rie had besletten om in pear hünderd
goune to jaen om de toer hwet op to knappen. Oer in jier manich
moat er twa, try eris safolle komme. Nou wirdt er sein, dat immen
20 tüzen goune bieden hat foar de ófbraek. Dat is in moai dof ke
det scoe de stêd skoan brüke kinne. Hwet er mei det jild dien
wirde moat
1. De dyken en paeden om en yn ’e sted opknappe
2. It stik Wymerts, »van de voormalige Paardebrug tot aan de
Zuiderpoort dempen»
3e. de skoallen ris goed under bannen nimme.
It is fensels de sted moat in toer hawwe, ei nou, dat is neat
gjin beswier, set in toerke op ’e tsjerke, dan binne wy klear.»
Dy tweintich tüzen goune wist de man dos wol rie mei.
Dominikus beslut syn skriuwerij mei in rymstik «Aan de Toren».
De léste rigels derfen nim ik oer
«Men zegt, een der burgers bood aan u te koopen
Voor duizenden guldens 1 Dat doet ons iets hopen
Zoo n voordeel kan Workum niet daaglijks beloopen
Geen onderhoud meer en het geld nog bij hoopen
Sloopt op, vroede mannen 1 De noot I Weg de dop 1 1
k Bin mar bli:d dat Dominikus syn skriuwerij neat holpen
hat, en dat Warkum noch pronket mei syn moaie, aide toer.
B
K'
I
SMAAKVOL
GOEDKOOP
T. GAASTRA Bz.
Tel. 45 WORKUM
KISO.
1