Nooitgedagt
Schaatsen
D, A. IJntema
Nieuws- en Advertentieblad
voor de Gemeenten Workum, Hem. Oldeph. en Noordw., Hindeloopen, Stavoren, enz. enz.
HOFSTEDE
SNEEK
Oer de Stedsomropper II.
HET MEDISCH ADVIES
Kennisgeving van het houden
eener Collecte.
ZATERDAG 2 MAART 1940,
66ste Jaargang
No. 9
Officieel Gedeelte
Ut de aide Friso’s.
Algemeen weekoverzicht
Uitgave van T. GAASTRA Bz. te WORKUM Telefoon No. 45
BOEKENWEEK.
F. f. ’t N.
j
woord"
Binnenland.
Dit blad verschQnt des Za
terdags en kost per kwartaal
50 cents; franco per post
80 cents. Enkele Nos. 5 ets.
Ingezonden stukken Donder
dags voorm. in te zenden. Ad-
vertentiön tot uiterlQk Don
derdagsmorgens 12 uur, uit
gezonderd familieberichten
MET
EEN i
OF
HIERVOOR NAAR
CORSET
BUIKGORDEL
VerkrQgbaar bQ
GROOTZAND18 TEL.3O54
Gesteund door onze jarenlange
ervaring garanderen wij pasvorm
en kwaliteit
De prQs der Advertentiën
is van 15 regels 60 cents,
elke regel meer 7 cents
Grootere letters naar plaats
ruimte. Buiten Friesland,
uitgezonderd Familieberich
ten, 10 cents per regel.
By abonnement belangrijk
lager
Een treinontspoiing bij Gelder-
malsen gaf aanleiding tot een ernstige
stagratie in het treinverkeer. Nadat
de locomotiet met veel moeite in het
goede spoor was teruggebracht,
moesten de rails over grooten afstand
worden hersteld.
Een mooi voorbeeld geeft het uit
duizend man bestaande personeel van
de Van Doornes aanhangwagens-
te Eindhoven dat 4—9 Maart dagelijks
het loon van een half uur overwerk
voor Finland zal afstaan; het totaal
zal door de directie worden verdub
beld.
Een boek van een riks of meer, nu
gekocht, d.i. in de boekenweek,
welke tot de volgende week Zaterdag
duurt, levert ons gratis een tweede
boek op, een boek van f 1 25 winkel
waarde, een geschenk van de geza
menlijke boekhandelaren, drie oor
spronkelijke novellen inhoudende
van de auteurs EwQfr, Campert en
Vasalis.
In 't kort.
B.M. de Koningin zal einde Maart
of begin April per radio een per
soonlek woord spreken voor de
Foreign Missions Conference of North
America, een cor ferentie van pro-
testantsche, Amerikaansche zendings
genootschappen.
Het zal een „persoonlijk
onzer Koningin worden.
Binnenkort hoopt de KLM. 'n
twee maal per week te vliegen
dienst op Lissabon te openen, welke
aansluiting geeft op de transatlan
tische luchtlQn en als een voorbe
reiding moet worden beschouwd van
‘n dienst Amsterdam—West Indië.
Burgemeester en Wethouders van
WORKUM brengen ter kennis, dat
door hen vergunning is verleend aan
het Leger des Hells tot het houden
eener collecte op Vrijdag 8 Maart a.s.
Workum, 28 Februari 1940.
Burgemeester en Wethouders
voornoemd,
W. M. OPPEDIJK van VEEN
De Secretaris,
v. d. GOOT.
werd een mislukking, de nieuwe ad
f 300 millloen „met de stok achter de
deur” is volteekend, zoodat er
„eenige” korting op de inschrijvingen
zal moeten worden toeg^past. Vroeger
werden dergelQke leenlngen 3 a 4
maal overteekend I
Ons afweergeschut is herbaaldelijk
opgetreden; in twee gevallen viel
een nlet-ontplofte granaat terug op
eenige behuizing, schade aanrichten-
de, zonder nochtans, en gelukkig,
menschen te treffen.
Ge hebt toch de krant! zult ge
zeggen. Uitstekend, maar juist wie
de krant lezen artikelen, over
zichten, oorloge- en politiek nieuws
inbegrepen hebben meer dan
iemand anders, juist in onzen tijd,
behoefte aan een boek. Wanneer we
ons gaan vastdenken in de oorlogs
omstandigheden en alle zenuwoffen-
sieven op ons laten inwerken, welke
alle strjjdvoerende partijen het eene
na het andere inzetten, dan worden
we zot, wanhopend, verbeten, levens
moe enz. enz.
Van zulke stumperde zijn er nog
altijd ontelbaren in de wereld, men-
schen van opstaan-werken-eten-slapen
die hopeloos opzien tegen de vrije
uren, welke ze niet weten te beste
den, terwijl ze de schoonste konden
zjjn van alle, omdat men juist in
vrijen tijd ten volle zich zelf kan zQn
z’n eigen persoonlijkheid kan laten
gelden.
Hoe gelukkig zouden deze lieden
kunnen wezen, wanneer zebQtQdsin
hun jeugd 't boek hadden leeren
kennen en waardeeren. Niet omdat
geluk enkel in lezen zou zjjn te vin
den, maar omdat de lectuur den
mensch voor eenige oogenblikken
ontwortelt uit zQn eigen-ik en hem
overplant in den tuin van het ge
dachtenleven van een ander. De
geest van den lezer gaat op reis en
dwaalt in de wereld, waar anderen
leven en werken. HQ wordt bekoort
door veel, waarvan hQ het bestaan
niet kende en afgestooten door 't
kwaad, dat hQ heviger leert schuwen.
Lente
Met voorzichtigheid enhetnoodige
voorbehoud stellen we het vast, dat
de lente in de lucht hangt, terwijl...
dikke ijsschotsen nog op de wateren
drijven. Men ervaart het aan alles
aan de thermometer, aan hetgetsjilp
der vogels, de groene neusjes van
sneeuwklokjes en crocussen, aan de
lepelaars, die op het Naardermeer
terugkeerden van hun wintervacantie.
dat de winter voorbij is en dat we
via een stevige verkoudheid, wat
griep, rheumatiek en schrale oosten
winden de vervulling van allerle
lentebeloften mogen verwachten.
„Wat de ijsschotsen betreft, laten
we heel voorzichtig zijn en dejeugc.
waarschuwen tegen waaghalzerij.
Toonen we als ouderen, althans
volwassenen, voor de sport van het
schotsenloopen geen enkele belang
stelling; ze vergt na eiken jjswinter
veler jonge leven. In degem. Bierum
is van de week een 18 jarige jongen
op een ijsschots afgedreven en ver
dronken; twee jongens van resp. 11
en 12 jaar, afkomstig uit Eindhoven,
verdronken bQ het schotsenloopen op
het Wilhelminakanaal onder Best.
2—9 MAART 1940,
Op ’n avond had ik 'n bezoeker,
een man van het eenvoudige, gemoe
delijke „buiten”-type. Hij keek om 9
uur op z’n horloge, om kwart over
negen wéér en eindelijk om half
tien voor het laatst.
En nou, zoo zei hQ met een zucht
van voldoening, nou ga ik eens
opstappen. Dan ben ik om kwart
voor tien thuis en om tien uur kruip
ik onder de wol.
Ik begreep, dat ik hem voor dezen
keer had gediend om den avond door
te komen en dat deze man eiken
morgen opstond met het doel om
's avonds de klok van tienen te halen.
Zeker niet veel om de hand, zoo
’s avonds informeerde ik bescheiden.
’s Avonds Dan verveel ik me
dood, man
Kom, kom! zeg ik. Je hebt toch
wel een of andere liefhebberij? Je
leest toch je krant en...
De krant lezen? Nee, daar geef
ik nou niks om, he? Ik zeg maar:
wat wor-je d’r wjjzer van! Nouja.de
Burgerlijke Stand natuurlijk, maar
Anders...
Houd je niet van boeken
Boeken?! Nee-e-e, nee van boe
ken houd ik heelemaal niet. En h(
keek me aan, of-ie ineens begreep
wat voor ’n dwaas ik eigenlijk we
was. Een, die zich met boeken ophield
MéAr, zeg ik, je moet toch iets
te doen hebben I Je kunt toch...
Dat is 't ’m juist, ik heb
niets te doen. Ik verveel me dood
’s avondsik weet niet, hoe in mijn
avonden óm moet krijgen. Ik houd
niet van lezen of praten...
De radio?
Gunst man, hot eerste, wat ik
doe, als ik thuis kom, is de radio
afzetten, ik...
Maar heb je dan heelemaal geen
liefhebberij? Je kunt toch, laat ik
zeggen, kanaries fokken of figuur
zagen of...
O, nee, daar heb ik allemaal
geen zin in.
Ik gaf het op. Het was onder de
bedrijven tien uur geworden enmQn
bezoeker ging heen met het voldane
gevoel, dat hQ een zeldzaam gezel-
ligen avond had gehad, een, welke
hem een kwartier na tijd onder de
wol bracht.
Of u niet goedkooper boeken uit de
bibliotheek kunt lezen Ja, natuurlijk
Even natuurlijk als het voordeeliger
is om nu en dan een paar buurkin-
derfjes op visite te vragen dan zelf
kinderen te hebben.
Waarom heeft men het nog niet
uitgevonden om bloemen te huren bQ
den bloemist? Gesteld men huurt zoo
iets voor een uur. Dat is voldoende.
Want een uur later en den anderen
dag zien die bloemen er toch precies
eender uit! En als we ze eenmaa
gezien hebben, nietwaar...
Toch is het met boeken (en bloe
men), niet heelemaal zóó. Als we
een bepaald boek of een gedeelte er
uit, eens zéér mooi hebben gevonden,
dan zullen we het op een geschikt
oogenblik nog graag eens herlezen
en... nog meer bekoord worden dan
voorheen.
Inderdaad, men kan niet alle
boeken in persoonlijk eigendom bren
gen, maar men kan zich een kleine
schat verzamelen van juweeltjes der
literatuur een schat, welke uw per
soonlijkheid zal karakteriseoren.
Duurtetoeslagen.
De gemeentebesturen hebben van
den minister van Soc. Zaken per
circulaire bericht ontvangen, dat de
duurtetoeslagen voor de gesteunden
en tewerkgestelden ook na 1 Maart
nog gehandhaafd blQft. Ieder zal
deze maatregel welke aan de men
schen met een minimum inkomen
tegemoet komt, van harte toejuichen.
Anders staat het met het bericht,
dat de ministerraad zich heeft bezig
gehouden met de vraag, of op de
salarissen der rQksambtenaren een
duurtetoeslag dient te worden gege
ven. Er zjjn toch wat menschen, die
grooter zorgen hebben Een dergelQke1 een eeweitled midri»)
maatregel zou oumiddellQk de loonenn
nnilldrkftnrtial'lli*re b®dr^f **ch een verdediging, waartoe we,
optrekken; alles zou weer duurder maakt overbodlg, herhaaldelflk
™d™'J°Od« T’ erHnl*tTe*lb®t®r/Duitsche wiru«i> «augJLana
van zouden. Het particuliere bedrQf Maar de Dultscher schoot terug, wat
kan geen nieuwe lasten en moeilijk- -
heden meer lijden...
Staatsleenlng volteekend.
Wanneer althans goede lectuur wordt
gekozen.
Lezende, wordt interesse gewekt
voor dingen natuur, dieren, weten
schap, sport of anderszins welke
aan het enge eigen milieu tot nog
toe misschien vreemd zQn geweest
en zoo ontstaan liefhebberijen en
strevingen, welke aan het leven
meerderen Inhoud geven.
Er wordt nog veel te weinig ge
lezen ten onzent, vooral boeken,
deermalen heb ik het vooral op
iet platteland ervaren, dat men
het voor jonge meisjes en jongens
„niet passend” vindt, dat ze boeken
lezen. Zelfs in kringen, welke zich
vooruitstrevend en onbekrompen
wanen, heerscht deze opvatting nog.
Boeken lezen acht men „luieren”
voor de jeugd, z’n tQd „verdoen”.
Lezen leidt af, meent men, van de
levensnoodzakelQkheden.
Ik zou niet graag aanbevelen om
de jeugd van alles en nog wat aan
lectuur In handen te geven of te
laten. Volstrekt nietMen controleere
de boeken, welke de kinderen zich
wenschen. Acht men slechts stichte
lijke boeken geschikt voor ze,
soitMaar laat de jeugd tenminste
lezen, opdat haar geest den invloed
van het gedachtenleven van anderen
zal ondergaan.
Onthoudt men de jeugd lectuur,
dan kweekt men menschen, wier
eenigste gedachte het is om, thuisge
komen van het werk, naar de klok
te gaan zitten kQken om op te letten,
of het nog geen tQd is om naar bed
te gaan.
Duitsch Nederlandsch lucht
gevecht.
Zelfs boven onzen eigen grond
worden al gewelddaden jegens ons
gepleegd. In de laatste dagen is onze
neutraliteit herhaaldeJQk geschonden
door Duitsche vliegtuigen E*n dezer
toestellen werd boven Tilburg be
schoten door 'n Nederlandsch jacht-
'C. een gewettigd middel
ter verdediging onzer neutraliteit,
vol
van
zijde werden aangenraand
niet de uitoefening van een recht
was, maar Integendeel een vQande-
IQke daad tegen de weermacht van
een bevrienden staat! Natuurlek
We moeten oppassen, de practl- wordt er door onre regeering te
sebe financieele mogelijkheden zijn in BarlQn geprotesteerd, maar uithalen
onzen tQd beperkt. Daar hebben wedoet dat even weinig als vorige
onze staatsleeningen. De vorige protesten.
Oazs beproefde scheepvaart.
De rampen, welke ons volk ter zee
„treffen” meestal worden ze ons
door een „bevriende” partQ moed
willig berokkend worden te vele
om ze in bijzonderheden te kunnen
releveeren. Van de „Den Haag”, die
midscheeps werd getroffen, wat meer
op een torpedo dan op een mijn als
oorzaak wijst, zQn 26 man als ver
loren te beschouwen, nu een der
twee vermiste reddingsbooten (met
nog drie IQken er in), is gevonden
midden op den Oceaan drQvende
en het stoffelijk overschot van een
inzittende van de andere reddings
boot is aangespoeld. Twaalf van de
13 overlevenden van de „Den Haag”
zjjn inmiddels per K.L.M. op Schip
hol aangekomen.
De „Tara” van de „Maatschappij
Vrachtvaart", eveneens door een
mijn of torpedo getroffen, is niet
drijvende kunnen blQven, maar de
bemanning van 34 koppen kon wor
den gered.
De bemanning van de „Alkmaar"»
welk schip op een rots bQ de Kaap-
Verdiscbe eilanden is stukgeslagen»
is behouden te Lissabon aangekomen
en van daar met de „Stuyvesant"
naar Amsterdam doorgereisd. De
kapitein en de tweede officier zQn
inmiddels per trein naar onze hoofd
stad gekomen
>Op Zon- en algemeen erkende Christelijke feestdagen mag
niet dan met toestemming van den Burgemeester en in elk geval
niet onder de godsdienstoefening worden getromd.
Bij brand is de omroeper verplicht de trom te slaan en de
hoofdpersonen bij ’t brandwezen te waarschuwen.
De omroeper moet tijdens het trommen, steeds goed gekleed
en van een zwarten hoed voorzien zijn.
De bekendmakingen voor de gemeente moeten steeds met de
trom geschieden, waarvoor hij een vast tractement zal genieten
van f 50 per jaar.
Door ingezetenen en vreemdelingen moet voor ’t trommen
worden betaald 30 ets. en voor de bekken 20 ets.
De omroeper mag de gemeente niet verlaten zonder toestem
ming van den Burgemeester, en dan nadat door hem iemand is
aangewezen om in de dienst te voorzien
Oan safier de >instructie< foar de man dy ’t allear yn üs
stedsje, sa ’n forname rol spyle. It blykt hjirüt, dat men froeger
wol fen >kreas< halde en sa scil it dan ek komme, dat wy léze
oer «goed gekleed en voorzien van een zwatte hoedt'
Ik haw de tiid net meimakke, mar ik mien by üzes thus
wolris heard to hawwen, dat de >tromslagger< allear mei de
hege hoed op troch de sted kaem. Hwet mij opfalt is, dat er wol
skriuwn wirdt oer de tromme en it bekken, mar net oer de
skille. Scoe de skille it plak fen it bekken ynnomen hawwe Ik
leau net dat ik ea it bekken sjoen of heart haw. Dat waerd grit
nei 1900 net mear brükt.
Oan safier dan oer de omropper.
«ar
--
■M
II
1
FK1SO.
_.i