Nieuws- en Advertentieblad
s
1
i
I Fa. D. HOEKSEMA &Zn.
voor de Gemeenten Workum, Hem. Oldeph. en Noordw., Hindeloopen, Stavoren, enz. enz
e
VI
By ald-Warkumers op besite.
ZATERDAG 16 NOVEMBER 1940.
No. 46
66ste Jaargan
Officieel Gedeelte
1
VI
-1
UITSTOMEN
VERVEN
Algemeen weekoverzich
Winterhulp Nederland.
Oprichting Grasdroger.
Begrafenisrechten.
Sinterklaas komt
Uitgave van Fa. T. GAASTRA Bz. te WORKUM Telefoon No. 45
naar
t.
Freark fen ’t Noard.
Oare wike mear
k
▼an
▼an
Sa-
yens
op
de
in.
n
n
e
f-
Binnenland.
v
O
l-
e
li
e
1-
d
d
r
n
It
t,
e
r-
it
g
t
In
at
V.
m
d,
m
a-
E.
at
n
7.
d
•t
k
n
n
r-
»-
n
n
e
e
k
h
it
:t
n
is
•r
»-
g
n
dan bestaat tot 16 November 12
gelegenheid zich op te geven
Secretarie Workum.
Workum, 11 November 1940.
De Burgemeester van WORKUM,
W. M. OPPEDIJK van VEEN.
De prjjs der Advertentiën
Is van 1—5 regels 60 cents,
elke regel meer 7 cents
Groctere letters naar plaats
ruimte. Buiten Friesland,
uitgezonderd Familieberich
ten, 10 cents per regel.
BQ abonnement belangrijk
lager
De Burgemeester van WORKUM
maakt bekend, dat ten gemeente-
huize, afdeeling Sociale Zaken, een
bureau is gevestigd van de Stichting
„Winterhulp Nederland”.
Aldaar bestaat gelegenheid zich
mondeling of schrlftelQk als mede
werker of medewerkster aan te melden.
De medewerking van vereenigingen,
bonden, organisaties, stichtingen enz.
wordt zeer op prijs gesteld.
Voor de op 29 en 30 November a.s
te houden collecte worden collectanten
verzocht zich bjj bovengenoemd bu
reau aan te melden.
Workum, 14 November 1940.
De Burgemeester voornoemd,
W. M. OPPEDIJK van VEEN,
sin en
„Tink er
Hwent alle
Op Maandag 4 November j.l. vond
een bespreking plaats met de boeren,
die aan mfjn oproeping hadden ge
hoor gegeven, over de mogelijkheid
tot oprichting eener grasdrogerij te
geraken.
Hoewel door de aanwezigen, die
het belang voor hun bedrijven in
zagen, ingeteekend werd met be
schikbaar te stellen pondematen,
bleek het vereischt aantal niet vol
doende.
Daar wij in de meening verkeeren,
dat buiten den kring van de toen
aanwezigen, ongetwijfeld meerderen
zullen willen medewerken, stellen
wjj de gelegenheid open dat nog
anderen een aantal pondematen voor
het grasdrogen ter beschikking
stellen.
Voor goed begrip zfl medegedeeld,
dat de opgave moet luiden naar één
keer maaien van één pondemaat.
Wie dus b.v. 4 pondemaat 3 maal
maaien of 6 pondemaat 2 maal maaien
of 8 pondemaat éénmaal en 2 ponde
maat 2 maal maaien wil beschikbaar
stellen geve op: 12pondemaat 1 keer
maaien.
Inlichtingen worden verschaft en
opgaven kunnen worden ingediend bfj:
W. Tjjsma, Zuidelnde Workum.
E. U. Dijkstra, Oudedjjk.
A. Gaastra, Heldenschapsterweg.
C. H. Vaartjes, Koudumer Wiske.
F. Smit, Ferwoude.
A. Brandsma, Heidenschap H.O N.
Zaterdag 16 November a.s. om 12
uur sluit de inschrijving.
Het was alle aanwezigen duidelijk,
dat het nu de laatste kans was dat
de oprichting van een grasdrogerij
kan slagen.
Werkt dus allen thans mede.
Bovenstaand schrijven werd
zoo ruim mogeljjke schaal onder
belanghebbenden verspreid. Mocht
iemand onverhoopt zjjn overgeslagen,
uur
ter
voor
Het Jodenvraagstuk.
Geleidelijk komen de maatregel»
af, welke de Joden ten onzent in ee
zelfde positie brengen als hun rasgr -
nooten In het Derde RQk. In opdracb
van de Duitsche overheid heeft d
wnd. secr. generaal van het depart -
ment van Onderwijs aan gemeent e -
en schoolbesturen doen weten, dat
geen benoemingen meer mogenplaaf
hebben van Joodsche leerkrachten
Ook niet bQ het bijzonder onderwü
In bepaalde gevallen van Joodsch
afstamming moet vooraf overleg wor
den gepleegd met het departemen
De Winterhulp-actie
De Winterhulp actie is iels, waai
aan ons volk in al zfln geledingen
met enthousiasme blijkt te wille
medewerken. Het voorbereidend
werk gaat gestadig voort en in all
gemeenten vinden de burgemeesters,
die tot voorloopige plaatselijke direc
teuren van het werk zfln benoem
personen van allerlei richting berei
om een werkzaam aandeel in d
actie te nemen. Op het einde va
deze maand zal de eerste inzameling
worden gehouden.
Burgemeester en Wethouders
WORKUM brengen ter kennis
eigenaars van graven, dat er in de
maand November gelegenheid be
staat, de contributie over 1940, ter
secretarie te betalen.
Daarna zal er per postkwitantie
worden beschikt, wat een verhooging
van f 0 15 medebrengt.
Workum, 31 October 1940.
Burgemeester en Wethouders
voornoemd,
W. M. OPPEDIJK van VEEN.
De Secretaris,
v. d. GOOT.
huidverfraaiing.
Goedkoop en vlug1
.A.ls nieuw terug
Fabriek en Hoofdkantoor SIN EEK
Goederen worden aangenomen:
Workum O. VELDMAN, t.o. de Toren
Workum W. MUNDT, Noord
En levert ons boterletters
op den broodbon
Allemaal zjjn we toch eigenlijk wel
erg blfj, dat er nu zekerheid is in
zake de overkomst van Sinterklaas.
We vreesden eigenlijk het ergste.
De verbindingen met Spanje zQn
gebrekkig en bovendien: waarom
zou de goede Sint zich de moeite
van een bezwarende reis getroosten,
als er tóch niets valt uit tedeelen?!
Nu alles en nog wat in de distri-
butieregelingen is opgenomen, moet
het traditloneele verlangenslQstje een
aanfluiting ten aanzien der omstan
digheden worden geacht. Zoo meen
den we althans tot voor kort. Het
ergst benauwde het ons, dat het
banket nog een vrij artikel was,
want de zaken staan tegenwoordig
zóó: gerantsoeneerde porties mogen
al klein zijn, de z.g. rvrije” artikelen
zQn vaak heelemaal niet te krijgen!
Maar nu is alle vrees van ons
weggevallen. Koek en banket zjjn
distributiegoederen geworden, het
geen wil zeggen, dat men er genoeg
van zal kunnen bekomen, als men
over bonnen beschikt. En dat is in
ruime mate het geval.
Sommigen hebben de desbetreffen
de regeling niet goed begrepen. Ze
lazen van een nieuwe distributie
kaart, de „bloemkaart”, waarvan de
bonnen recht geven op een half
rantsoen gebak. Maar men kan buiten
dien op eiken broodbon gebak be
komen en wel op een zeer royale
wijze. Zeg niet: ik kan niets missen
van mjjn broodbonnen. Men krijgt er
immers ander voedsel voor in de
plaats, dat veel méér is in gewicht!
In de plaats van 100 gram brood
kan men b.v. een pond boterletter
krijgen en zelfs 600 taart of gebak.
Er zal dit jaar in Sinterklaas- en
Kersttijd heel wat meer gesmuld
worden dan andere jaren, want
eerstens streeft iedereen er naar om
zijn bonnen zoo voordeelig mogelük
(naar hoeveelheid, gewicht en voed
zaamheid) In waren om te zetten en
bovendien hebben we ook geestelijk
veel meer behoefte aan een afwisse
ling in het huiselijke leven dan in
normalen tjjd.
Men bemerkt dat aan de voorbe
reidingen, welke velen nu al treffen
voor de a.s. Sinterklaasvieringmen
sleurt zich zelf zoo vroeg mogelijk
in deze oud Hollandsche gezellig
heidssfeer om er extra-lang van te
kunnen genieten. Er worden al heel
wat inkoopen gedaanDat laatste
laat zich natuurlijk ook verklaren
uit de toenemende schaarschte van
bepaalde artikelen, alsmede uit het
verlangen om liever van een ge
schikt oogenblik te proflteeren, waar
op men zijn inkoopen des daags kan
doen, dan straks gedwongen te zjjn
om er op een donkeren avond op
uit te trekken, loopende langs ver
duisterde etalages, dieniets verraden
van wat er in den winkel allemaal
nog te koop is.
Winkeliers, die hun belang be
grjjpen, zullen van het jaar dan ook
in de eerste plaats aan het adver-
teeren gaan voor de feestdagen en
ze zullen hun etalages zoo inrichten,
dat de kijkgrage adspirant koopers
een keuze kunnen doen. Het valt
erg mee, wat er allemaal nog te
koop is in den vrjjen handel en waar
er nu ook nog zoo’n gunstige rege
ling is getroffen voor de boterletters
en het banket in het algemeen,
mogen we een Sinterklaasfeest ver
wachten, zooals we er in geen jaren
meer een hebben meegemaakt!
Dezen keer kunnen we den mannen
nog een kistje sigaren offreeren,
ik houd me aanbevolen. Hoe dikwijls
hierna zal dat niet meer het geval
zjjn? Voor een broodbron van 100
gram kunnen we dit jaar nog het
vijfvoudige gewicht aan boterletter
bekomen, maar zal er het volgende
jaar van dit kostelijke product iets
anders bestaan dan de herinnering
er aan? Tal van gebruiksartikelen
en luxe voorwerpen zfln nog „vrij”,
maar hoe lang rest die vrijheid én
de voorraad dezer artikelen, nu de
import gestaakt is of de productie
wegens gebrek aan grondstoffen on
mogelijk is geworden?
Laat het daarom dezen keer nog
eens écht Sinterklaas zijn, zóó, dat
we enkele jaren kunnen teren op
de herinnering er aan.
De interneeringen.
Eindelijk schijnt er gelukkig -
eenlg contact te zijn ontstaan tussch
de Ned. Indische regeering en debt
zettingsautoiiteiten van ons land. Er i i
n.l. een officieel bericht gepubliceej c,
waarin wordt medegedeeld, dat d
Ned. Indische regeering gedeeltelij
gehoor heeft gegeven aan den aa
drang van Duitsche zijde tot vrjjlatir.
der Duitsche geïnterneerde. Deze zij
thans inderdaad, voorzoover ze vroi
wen en kinderen betreft in vrijhei
gesteld Direct na bevestiging daarva i
hebben da Duitsche autoriteiten hur-
nerzjjds de Nederlandsche vrouwe
vrijgelaten, die in Duitschland ware i
geïnterneerd. Algemeen hoopt me i
in Duitschland en ook in Nederland,
dat deze maatregel der Indische
regeering een keerpunt moge betes -
kenen in haar houding ten opzicht
van dit probleem.
W.A diffié voor Ir. Mussert.
Op den Dam te Amsterdam, vóó
het paleis, dat getuige is geweest va
zoovele giootsche manifestaties in on
nationale leven, heeft de leider d<
N.S.B. een defi afgenomen van zfi
W.A.-mannen. Enkele duizenden ge
trouwen waren daartoe in hun zwart
uniformen naar de hoofdstad opge
trokken. Ir. Mussert stond in een
open auto en was omringd, behalve
door een aantal hoogefunctionarissc
der part(j, door eenlge Duitsch
militaire autoriteiten partQ-vertegen
woordlgers.
Aansluitingen bjj de N S.B.
De heer E. Voorhoeve, leider van
het Verbond van Dletsche Nationaa
Solidaristen (een fascistische grc<
peering) heeft Ir. Mussert mededet
ling gedaan, dat zijn verbond ziel
in de N.S.B. oplost. Ook onder ander
kleine fascistische of nat. socialist!
ache groepeerlngen schijnt een nei
ging te bestaan om zich bfl de N.S.B
aan te sluiten. De Haagsche groei
van majoor Kruyt heeft daartoe reed
besloten.
X Verzorg Uw gevleugelde
i vrienden goed
Daarom voor
X P. SLUIS’ Zaden als:
X Zangzaad - Kanarie krachtvoer
X Schelpenzaad - Parkietenzaad
X Volière zaad - Universeel voer
j Gemengd zaad voor tortelduiven
Papegaaien voer Duiven
krachtvoer
K-
Dit blad verschijnt des Za
terdags en kost per kwartaal
50 cents) franco per post
80 cents. Enkele Nos. 5 ets.
Ingezonden stukken Donder
dags voorm. in te zenden. Ad
vertentiën tot uiterljjk Don
derdagsmorgens 12 uur, uit
gezonderd familieberichten
De fjirtsjen dagen wierne om en ik tocht fensels net oars
as ik moast by de foogden komme om to sizzen hwet myn
beslüt wier. Mar neat hear, ik wirde net roppen en om njuggen
ure kaem vader yn ’e keamer„Kom jonges op bêd 1” Wylst
vader us nei boppen ta brochte, frege ik„Hie ik joun net by
de hearen komme moatten „Né”, andere vader, „dat is net
mear nedich, hwent yn nye wike gieste wer nei skoalle ta haw
ik heard.”
Der waerd fierder net oer praten, mar do 't ik der ris goed
oer nei tocht, krige ik it troch, dat moeder my holpen hie, hwent
nimmen oars wist fen myn beslüt. En sa wier it ek, moeder hie
it wird for my dien. Ja, ja hwet is moeder dochs altyd goed
foar my wést.
In wike letter kaem ik wer op skoalle. Ik hie myn
scoe master wirde, len fen de foogden sei tsjin my
nou om Klaes dasto tige dyn bést dochste hear. 1
hearen binne er lang net foar desto leare scilste, dos meitsje üs
net biskamme.” Ik die de tasizzing dat ik fiks myn bést dwaen
scoe. Mar earlik sein, gong it foral de earste tiid lang net bést.
Dat lei him nou net allinne oan my seis, mar der kaem hwet
oars by. Sjuchris, wy moasten de boeken dy’t wy nedich hiene,
seis keapje. Fen de foogden mocht ik leare, mar boeken krige
ik net en seis hie ik gjin sinten. Nou hie master tasein, dat hy
wol soarge scoe dat ik de boeken dy’t ik nedich hie, krige. Mar
dat roun lang net flot hear. Ik begriep do net werom master der
net better foar soarge. Mar nou wit ik wol hwer dat oan lei. Hy
moast it fen krigen spil hawwe, hwent syn traktemint wier ornmers
fiersto leech om boeken to keapjen. It earste hwet ik krige, wier
in boek oer ^Natuurkunde». Nou der hie ik net folie oan hwent
dat hiene wy noch lang net nedich.
Do’t ik sahwet in jier op skoalle wier, kaem er foroaring,
wy waerden yn klassen yndield, mar fensels yn ien lekael. Ja,
dat wier tige lestich hwent wylst wy sieten to rekkenjen of to
skriuwen, joech master, de alderen les yn ’t ien of oare.
dwaende koe men einlings noait goed de oandacht by
wirk halde.
Omdat ik aimeast jouns ek nei skoalle ta moast, kaem ik
wolris yn «botsing» mei de regels fen it hüs. Sa kaem er Moandei
to jouns altyd ien fen de domeny’s to fragelearen. Ja, nefifens de
regels fen it hüs, hearde ik thus to bliuwen, mar ik moast ek
nei skoalle ta. Mar it wier ek wer moeder, dy’t soarge dat ik
foart gean mocht.
Lit my nou ris in aerdige stoarje fortelle üt de tiid dat ik
op ’e kweekskoalle gong. De jonges üt de heechste klasse, hiene
besletten, dat alle jonges fen üs skoalle elkoar groete seoene, lyk
as de soldaten dat dogge. Oanslaen neamden wy dat. Hwa ’t
dat net die, krige straf en derta waerd in rjuchtbank beneamd,
mei in Foarsitterrjuchters en skerprjuchters. Hie dos immen
eat misdien, dan wirde op it plein, rjuchtsitting halden. Wier it
fonnis ütspritsen dan soargen de skerprjuchters, dat de opleine
straf ütfierd wirde. Dy straf wier almeast safolle slaggen for
nou ja jo begripe my wol, under op 'e rech.
Mar men hie my buten it gefal litten. Dat kaem ik wier
hwet lyts fen stik en dos einlings alhielendal net yn tel. (Ja, dat
ik sa lyts wier, hat my yn myn letter libben ek noch wolris
parten spile, doch der kom ik sa daliks wol oan ta.) Omdat hja
er my net yn moeit hiene, forpofte ik it om mei to dwaen en
sloech dos for nimmen oan. Dat besoarge my lykwols in hiele
bulte spul en lést dat kin ik jo wol sizze. Nou wier ik net bang,
mar in fjuchtersbaes bin ik nea west en scil ik wol nea wirde ek.
It gong er soms raer by lans, doch op 't lést wirde it sa slim,
dat ik myn need klage oan master. De man koe er wol net folie
oan dwaen, mar it waerd for my yn sa fier better, dat ik sa gau
as master kaem, ek yn skoalle komme mocht. Op in kear,
master wier al yn skoalle, roun ik it lekael yn, gong op myn
plak sitten en do seach ik dat de hearen fen de skoalle kommisje
er wierne. Master forhelle oan de hearen it gefal fen de rjucht
bank. Do’t efkes letter de jonges yn skoalle kaemen wiisde
master, de rjuchters, de skerprjuchters en ek de foarsitter oan.
Der waerd fierder neat oer sein, mar ik fielde wol dat hjir ünwaer
op komme scoe. En sa kaem it üt ek. Ik hie gjin diel fen libben
foar en nei skoalle tiid. Mar hwet moast ik der allinne tsjin dwaen
i
3
re
e
8
It
8
r
e
t
n
n
>t
it
n
it
e
it
i,
5
i.
8
1-
n
o
o
t