Nieuws- en Advertentieblad g voor de Gemeenten Workum, Hem. Oldeph. en Noordw., Hindeloopen, Stavoren, enz. enz i Uw Theerantsoen j is met i/s verminderd 7 Het Lybische oorlogsterrein GOED VERZORGD DRUKWERK DRUKKERIJ „FR1S0” - WORKUM 67ste Jaargans ZATERDAG 8 FEBRUARI 1941. No. 6 Ut de aide Friso’s Algemeen weekoverzicht -== Uitgave van Fa. T. GAASTRA Bz. te WORKUM Telefoon No. 45 Daarvoor nu TEEFEX 1[ N nea K I L Hal. olgd) Binnenland. ider wel wlen i, eelt plaatselflken distrlbutiedienst en dan krijgt hjj een extra-toewflzlng, welke zijn textielkaart niet ontkleedt. Niet alle regelingen z|jn echter even duidelQk. Zoo zagen we 'n officieele puntenljjst, waarop wel degelijk atond vermeld, dat een winterjas op punten verkrijgbaar zou zjjn. Er werden 120 punten voor vernoemd. Hoe men van een kaart met 100 punten er 120 kan afscheuren, werd helaas niet aange geven op bedoelde Ijjst. Alles duurder, ook het reizen. Eerst hebben ze het alcoholpercen tage van ons biertje met 15 ver minderd, wat volgens de geheelont houders zeer gezond is voor de ver bruikers en tü gaan ze denprQsvan het biertje (en van het borreltje) met een cent verhoogen, hetgeen volgens Horecaf, enkel maar goed is voor den fiscus. Want de omzetbelasting moet in den prijs van het artikel verrekend gaan worden. Dat doet ook de krui denier en de vroedvrouw, kortom elke leverancier. Met het gevolg.dat we velerlei „rare” prijzen krijgen te betalen, die menigmaal de teruggave II Een bezoek aan Bard'a De bevolking van Lyb'ë een staal- BEHOEFT NOG NIET ALTIJD DUUR TE ZIJN, HÉT IS MAAR EEN KWESTIE VAN SMAAK uit jzen Igen ken. niet, elic it je elen zeer g«- zelfs gen- s de mijn e;osd dijkt eest, et in let!” naar isky ver korte ver in je .Hen, met men •b ik t. Of voor 1 ge- •cht 1 j zit I zal een ken- dat... i dus t wij oten. at zjj zien, erste een Hal - dio MOGEN WIJ OOK EENS EEN ORDER VOOR U UITVOEREN Fa. T. GAASTRA Bz„ TEL. 45 Nieuwe punten. Als een lentebode kwam de nieuwe textielkaart in ons leven, perspectie ven openende van nieuwe zomer jurkjes en nethemden. Men houde er intusschen rekening mee, dat ver scheidene artikelen duurder zQn ge- 'fjke wijze maar ook wel in barak ken en t«nten wonende in Bardla (en elders in Lybië) voorts vele Abessiniërs, die door de Italianen als arbeidskrachten zfln geïmporteerd De verschillende Arabische volken munten niet bepaald uit door arbeids lost, maar zij kennen onderlingen naijver, voortspruitende uit tegen stellingen van ras Vandaar dat Abessiniërs “in Lyb’ë, waar ze vreemd tegenover de fnheem- sche bevolking staan, te waardeeren arbeidskrachten blijken, zoogoed als de Lybiërs in Abessinië! Door de plaats zwerven voorts nogal wat Bedouïnen (nomaden), die belang De prjjs der Advertentiën is van 1—5 regels 60 cents, elke regel meer 7 cents Grootere letters naar plaats ruimte. Buiten Friesland, uitgezonderd Familieberich ten, 10 cents per regel. B|j abonnement belangrijk lager worden aan punten. En helaas ook in contanten. Bovendien worden we er voor gewaarschuwd, dat bepaalde textlelgoederen straks uitverkocht kannen blflken te zfjn. In dat geval zullen echter eenheidsproducten wor den beschikbaar gesteld om in noo- dige behoeften te voorzien. Of de eenheidsjurk van 1941 ons evengoed zal bekomen als de eenheidsworst van 1918? Winterjassen en enkele andere artikelen zullen voortaan niet meer op de puntenkaart verkrijgbaar zQn, maar wie geen winterjas heeft, kan zich melden bQ voorkeur in den winter I bij het hoofd van den En hjir is dan wer hwet fen it aide nijs sa’t de Friso it brochte. Ik nim it oer sa’t it er yn stiet. Ut de Friso fen 3 Jan. 1872 „Van betrouwbare zijde ingelicht, zijn wij in staat van te kunnen mededelen, dat inzake de ontworpen Noord-Holl.-Frieschen Spoorweglijn, eerstdaags krachtig zal worden gehandeld.” Dat er fen dizze plannen nea hwet torjuchte kommen is, deroer haw ik alris skriuwn. Ut deselde krante: „Stavoren. Een tjalk met ongebluschte kalk geladen, van Amsterdam komende kreeg voor de haven een lek, zoodat de brand uit het schip sloeg. Het schip was niet verzekerd. Zooveel men kon heeft men nog gered. Het vaartuig is geheel uitgebrand.” „Workum Het Reciteer-college „Aurora” alhier zal op Zondag den 7e Januari 1872 in de sociteit „De Nederlanden” te Bolsward opvoeren: 1. Het Nichtje van de Bakker. 2. De gefopte commu nist. 3. Sokke mar mear. Tot slot: Ballet Pantomime. Aanvang 71/a uur. Entree 49 cents. Na afloop bal.” Ek do al skynden de Warkumers wol hwet mei toaniel- spyljen op hawn to hawwen. „Workum. Op 12 Mei a.s. wordt gevraagd een Meid trouw, eerlijk en zindelijk, goed kunnende koken en wasschen. Loon 50 gulden, buiten verval, ten huize van...” Né, ’k haw de namme er mar net by setten, hwent der mochten ris alto folie fammen op ta sette. As men dat sa lest, is der hiel hwet foroare. „Workum Eerstdaags zullen worden geveild 1. Een huizige met erf aan het Zijlspad. 2. Een vruchtbare van aarde, tot afgraving geschikt, voorziene tuin bij het Zijlspad, Groot 9 Are 90 centiare.” Ei ja, werom net, al wier dy tün letter ek gjin stür mear wirdich, de groun dy’t er ófhelle wirde koe brocht jild op. Ut de Friso fen 1 Jan. 1873. „Workum. De Raad besluit tot plaatsing van onderscheidene officieele Gemeentestukken in de Friso,” „Workum. Beurtschip WorkumAmsterdam. Een der beurt schepen tusschen bovengemelde gemeenten wordt te koop aan geboden.” „Workum. Groote Opruiming van Diamanten, Horlogien, Goud- en Zilverwerken. Tevens beveelt ondergeteekende zich voortdurend aan tot het fabriceeren van Goed sluitende Breed Gouden oorijzers.” Dat wier do 1 Diamanten scil men nou yn in utforkeap net mear fine en in breed gouden earizer hat nimmen mear nedich. „Workum. Dinsdag voor 8 dagen werd in de nacht brand ontdekt bij den... Men zegt ons dat dit reeds de vierde maal moet zijn dat er ten huize van voormelde persoon brand is ontdekt, waarom dan ook de buren de attentie van de bevoegde macht daarop hebben gevestigd.” ’t Scil wol in spiltsje wast hawwe fen, troch de bran üt e bran. Spitich for de man, dat syn burljue it net mei him iens wieme. „Notaris Tjebbes zal 10 Jan. 1873,’s avonds 7 uur op Zeeburg. Finaal verkoopen 1. Een huis met steeg en erf e.a. te Workum bewoond door... geboden f 751. 2. Een huis met erf e.a. aldaar in huur bij... geboden slechts f 437. 3. Een huis met erf bij de Paardebrug in huur bij... geboden f 451.” Men wier do for in pear sinten al under dak. „Uit Hongkong wordt bericht: Dat de Mikado van Japan voornemens is, om het tot stand komen der telegrafische gemeenschap met Europa door eene bijzondere plechtigheid te vieren.” „Wymbritseradeel. In de vergadering van de Raad dezer gemeente werd beraadslaagd over het plan tot aanleg van een grintweg in het dorp Nijhuizum. Na veelzijdige beschouwing omtrent de richting van den weg, werd besloten tot de aanleg vanaf Nijhuizum tot aan het tolhek op de trekweg onder Workum als namelijk gebleken zal zijn, dat door de gemeente Workum worde verleend vrijdom van tol ten behoeve van de ingezetenen van Nijhuizum.” En sa is ’t kommen, dat de Warkumers dy’t nei Nijhüzem gongen wol tol bitelje moasten, mar de Nijhüzemers dy ’t op Warkum ta setten, der frij fen wieme. Yn nije wike mear Freark fen ’t Noard. ten onder de militairen, welke totc bezetting behooren van de ronde Bardla in twee gordels gelegen e i breed-uit met prikkeldraad versperc betonnen „pillerdoozen”, of wel i i fortCapuzzo, ruim 20 K M de woestf, i in, aan de Egyptisch Lyblsche grer xj.mv Men moet erkennen, dat de Italiane kaart van rassen en kleuren. zich niet onverschillig hebben betoon ten aanzien van het lot der inboc lingen. Ze richtten zich in hoofdzaak voor welke scholen werden opgêrlcht. Men tracht do inlandsche kinderen ook te organl- seeren in fascistische jeugdorganisa ties en het is eigenlek een grapp! gezicht om de jongens, die zie daartoe lieten overhalen en ge« andere kleedlng gewend waren da enkel een soort hemd of róg minder parmantig te zien rondstappen 1 hun mooie uniform, met hun zwart snoeten en bloote boenen en -voetei Maar zoo mooi z(|n ze enkel, als e een oefening moet worden gehouden zoo gauw deze is afgeloopen, gat het mooie pakje uit en hullen d knapen zich weer in hun zoogoec als niets. Ik kreeg overigens niet den indrul dat de volwassen inlandsche bevo king veel op had met de fascistisch jeugdbeweging. De inheemschen va Lybië vormen een nogal bont e voor een belangrijk deel zelfs zwart samenstel van volkeren en rassen: Arabieren, Berbers, Bedouïnen, ne gers (Soedaneezen en Senegaleezen) en Abessiniërs. Inde twee voornaam ste steden des lands. Tripoli en Ben gasi, wonen bovendien vele Joden. In heel Lybië wonen naast circa 40 000 Europeanen ongeveer 20.000 Joden. Hun positie is er anders dr i In Europa ze z|jn eigenlek inheen- schen; in de steden wonen ze meerei- deels tezamen in Joodsche wfjkes maar hun kleeding en beschavlr zjjn „Europeesch”. De Joden in Lybië hadden veel respect voor maarschalk Balbo, d' en godsdienst, onlangs In den oorlog omgekome Gouverneur. Hfj behandelde her, naar het Joodsche getuigenis, zet humaan en volgens verscheiden Lyblsche Joden, met wie ik spral zou Balbo op den eisch daartoe va Rome, vierkant geweigerd hebbe om de Italiaansche racistische wet- hebben b(j den trek langs de kar; vaanwegenvooral des Donderdag in de uren tegen zonsondergan komt er heel wat van dat volkje u de woestijn opzetten om desVrfjda, (den Mohammedaanschen „Zondag gezamenlijk hun gebeden te kunn< doen. Ze slaan dan aan den buite? kant van de stad hun rommellf tenten op en scheppen aldus tezam en met hun kameelen, een roezemo zlg, rookerig en kwalijk geuren kampement. Zóó is Bardia, uitgezonderd dan een kleine w|jk, welke kort aan den rand van de steile rots is gebouwd, welke de westzijde van de baai betchemri; deze w|jk dient tot woon oord van de kleine kolonie Italiane burgerlijke en militaire ambtenar t i welke in deze onherbergzarr woestjjnplaats hun moeilijke ta; verrichten zonder ander liefs dan j gedachte aan het verlof, dat ze eei s in de twee jaren genieten.Overlgei i of 4 centen Vandaar het huidige tekort aan.centen. De directeur van ’s RJjks Munt te Utrecht heeft verzekerd, dat er met man en macht wordt gewerkt om dit tekort door aanmaak van nieuwe centen weg te werken. Ook de Spoorwegen hebben de ladder van hot prijsniveau betreden en tot niet malsche ver- hoogingen besloten van hetpersoons en goederenvervoer. De toestand wordt voor vele arbeidenden wel benauwend. Voor de ambtenaren wordt gelukkig gezorgd en ook verzekert men hooge loonen aan degenen, die bfj militaire werkzaam heden behulpzaam willen z||n, maar de eenvoudige landarbeider en zijns vele geleken blQven bij een Immer stijgenden levensstandaard deren-we denken b.v. aan reizigers, In hr sigarenhandelaren, slagers enz. - ®®Bt0B,gb?8trfUn DU van dag tot dag daalt. dan va-n Vr!endeB- dl® z® ^h maa’. Ons schrale kopje troost. Met de koffie zijn we leelfjk op de koffie gekomen. Menschen, die het weten konden en z|jn we dat eigenlijk niet allemaal? hebben het reeds lang voorspeld, dat het niet lang meer duren zou met de koffie en de thee, maar toch hoopten we, tegen beter weten in, dat de rantsoeneering nog langen t|jd op het bestaande peil zou worden ge handhaafd. Maar nu ineens is het rantsoen tot op de helft teruggebracht en daarmee is het uit met ons dage- lljksche bakje troost en het regel matige opwekkende kopje thee. Is dit nieuwe schrale rantsoen een aankondiging van het definitieve einde der rantsoeneering van koffie en thee? Men verzekerde ons, dat beide artikelen weldra nog slechts verkrijgbaar zullen z|jn in vermen ging met surrogaten. Kattenvleesch. Met de vleeschrantsoeneering gaat het weer wat beter, maar even goed worden er nog b|jna dagelijks groote partijen clandestien verhandeld var kensHeesch achterhaald; in Hengelo en Enschede deze week nog een partjj van meer dan 2000 kilogram. Erger is het geval van den aangehouden Hilversummer, die het eerzame be roep van kippenhandelaar uitoefende, maar te goedkoop aan zQn grondstof voor den handel wilde komen. HQ gapte n.l. de benoodigde kippen. Ed h|j deed nog erger dingen. H|j gapte ook katten en h|j slachtte de poese- lige poesjes om ze als konQnenvleesch om te zetten. In de plaats van koffie en thee kan men zich desnoods be helpen met surrogaat, maar voor wat de behoefte aan vleesch betreft, ver laten de meeste menschen zich niet graag op surrogaat. Al beweren „kenners”, dat je het verschil niet proeft, tusschen een goed gebraden haas en een even goed bereide kat... I per fles 75 ct. (plus fles 5 ct.) en Santé per pakje 25 cent x Voor Uw Boterbesparing een Ongeveer half zooveel Joden als Europeanen. Maarschalk Balbo was een humaan bestuurder. tot de leu£d> Hoe de Italiaansche macht in Lybië werd gevestigd. Dat ik de „stad” Bardla heb bezocht, ben ik eigenlijk pas te weten ge komen uit de Britscheoverwinnfngs- berichten. In den oorlog degradeert een stad tot een onbeteekenend dorp, als ze onder den druk der tegen- part|) moet worden ontruimd en een vuil dorp wordt een stad indeoogen van wie het vermeesterden. In wer kelijkheid is Bardia een onnoemelijk gat, welke kwalificatie natuurlek niets afdoet aan de militaire betee kenis dezer grensveste en de groote doelmatigheid der haven. Heel Bardla telt nauwelijks twee duizend in wonersde kern der bevolking wordt gevormd door Egyptische Arabieren, die In akelige leemen hutten hulzen, te midden van hun kameelen, ezels en geiten. Gewoonlijk liggen de leemen kotten in groepjes bijeen rond een binnenplaats, waar menschen en dieren het grootste deel van den dag en ook gedurende de meeste intens-warme nachten, tesamen zQndeze binnenplaatsen z||n zeer onwelriekend. Op soortge- tt—- Dit blad verschijnt des Za terdags en kost per kwartaal 50 cents) franco per post 80 cents. Enkele Nos. 5 ets. Ingezonden stukken Donder dags voorm. in te zenden. Ad vertentiën tot uiterljjk Don derdagsmorgens 12 uur, uit gezonderd familieberichten j is PASTAMELLA X uitkomst Smakelgk en voedzaam X De hardnekkige winter. Wat ’n winter, wat ’n winter! Er komt geen einde aan, aan de kou niet, aan de sneeuw niet, enkel wel aan de kolen. O, bonnetjes genoeg! Voor Februari kregen we er weer drie toegewezen, maar de kolenhan delaar heeft niet. De mflne tenminste niet. Het mag nu wel gauw gedaan wezen met den winter, is vrijwel de algemeene verzuchting. Terwjjl we dit overzicht samen stellen wordt de elfstedentocht ver reden. De route was als volgt vast gesteld: van Leeuwarden naar Dok kum, terug tot Bartlehiem en vandaar langs de Finkumervaart, OudeL*|)en enz. naar Franeker en Harlingen, Bolsward, Workum, Hindeloopen, Stavoren en door Gaasterland naar Sloten, Ijlst, Sneek tot de finish bf) Schenkenschans. Wanneer deze tocht en nog enkele groote hardrijderijen naar wensch geslaagd zullen z|jn, zal de animo voor de flsfestjjnen, - - -- -- zoowel b|j de organisatoren als b|j bQ d® afrekening vereischen, van 9 het publiek wel grootendeels getem perd zijn. Moge met die dalende belangstelling de temperatuur in versnelde mate stijgen’t Is niet alleen naar de brandstoffenvoorraad dat we onze bezorgde blikken wer pen. f 1 ■i MEM k

Kranten in de gemeente Sudwest-Fryslan (Bolswards Nieuwsblad, Sneeker Nieuwsblad en Friso)

Friso nl | 1941 | | pagina 1