ner
z
30
el
n
rd
Nieuws- en Advertentieblad
Copiëer-, Teekenpotlooden
JM,
kum
1941,
erg"
voor de Gemeenten ïïorkum, Hem. Oldeph. en Noordw, Hindeloopen, Stavoren, enz. enz.
KING PEPERMUNT
él
ir
o
n
w»
N
Naamlijst van Predikanten bij de Ned. Hervormde
Kerk te Workum vanaf de Hervorming.
Het Lybische oorlogsterrein
7.
No. 10
ZATERDAG 8 MAART 1941,
67ste Jaargang
tfer
l\,
DE ZAAK
prima kwaliteiten alle hardtegraden verschillende prijzen
GAASTRA'S Boekhandel - Tel. 45 - Workum
STAALWAREN
Uitgave van Fa. T. GAASTRA Bz. te WORKUM Telefoon No. 45 -
IL
N
i
reau
n
9 dagen.
H
'n ald-Warkumer.
Mei
sr te
ver-
r
WA-
tuin-
i het
Are;
den
te
LO
voor een goedpassende
BRIL - BUIKGORDEL of
CORSET - BREUKBAND
Elastieken kousen
Verplegingsartikelen is:
De prQa der Advertentiön
is van 1—5 regels 60 cents,
elke regel meer 7 cents
Grootere letters naar plaats
ruimte. Bulten Friesland,
uitgezonderd Familieberich
ten, 10 cents per regel.
Bij abonnement belangrijk
lager
bben
>org-
heb-
heer
aker
>n op
ocht,
doen
1941,
:ma,
Onlangs kregen we een boekske in handen, een
voorbeeld van oud degelijk drukwerk, uit het
jaar 1751, bevattende de namen van de predikanten
welke tot de classis van Bolsward en Workum
behoorden sedert zooals de titel luidt »de
Zuiveringe van den Godsdienst» tot in 1751. Het
geheel is samengesteld door Henricus Grevenstein,
in leven predikant te Oosterlittens.
Wij hebben daaruit overgenomen de namen
van hen die bij de Ned. Hervormde Kerk te
Workum gedurende dat tijdperk het Evangelie
hebben bediend, en laten die hier na een korte
inleiding volgen.
De schrijver vertelt nog dat ook in de week
gepredikt werd op Woensdagvoormiddag en in
den wintertijd des Woensdagmorgens en des
Vrijdagavonds. De pastoriehuizen, staande oost
en zuidelijk van de Kerk, >digt aen 't Kerkhof»,
zijn vóór eenige jaren verkocht, zoodat de predi
kanten in ’t vervolg zelve een huis moeten
huren of koopen, waarvoor zij behalve hun
gewoon tractement van 700 gulden, genieten 70
of 75 gulden.
De eerste predikant der stede Workum sedert
de Hervorming heeft hij niet kunnen opsporen,
alleen is hem te dien opzichte voorgekomen in het
>Kerken-Raedtsboek« van Bolsward eenonderteeke-
ning van >Tomis DlRKSZ Dienaar der Kerke te
Workum», onder een acte van den 25 Juli 1589.
(Bij sommige schrijvers wordt nog gewag gemaakt
van een predikant RUDOLF VELTIUS, 1578.)
GUALTHERUS MOERLINGIUS, beroepen waar
schijnlijk van Burgwerd c.a. 1 598. Beroepen naar
Grave 24 October 1603.
Johannes Bilt of Biltius, beroepen van Warns,
Scharl en Molkwerum 5 December 1603. Beroepen
naar Bolsward en aan die gemeente toegewezen
door het lot 4 October 1619.
Jacobus Dominici Valrichemius, beroepen 5
October 1612. Schijnt overleden te zijn in ’t
laatst van 1617 of begin van 1618.
AELTJEN Reinders, beroepen van Hindeloopen
23 Februari 1618. Overleden waarschijnlijk 1626.
AdamüS WESTERMANNUS, beroepen van Ooster
littens 3 December 1619. Overleden waarschijn
lijk 1635.
Phocaeus Stellingwerf, beroepen van Oos-
terwierum 7 Augustus 1626. Beroepen naar het
Heerenveen 4 September 1648.
Deze predikant werd, na herhaalde strubbelingen,
den 8en Januari 1647, op last van de Magistraat
uit het grondgebied der stad verbannen, aange
zien volgens haar het zijn streven was »om de
hoochheit en macht van de kercke in sijn handen
te crijgen.» (Zie Siemelink’s Geschiedenis van
Workum.) In 1648 werd hij beroepen te Heeren
veen en overleed aldaar in 1672, na zijn gemeente
tot bloei te hebben gebracht, geliefd en geprezen
ook om zijn «verzoenend en bemiddelend optreden.»
(Zie Nieuwsblad van Friesland 29 Sept. 1937.)
Mattheus Bernardi Brugbron, beroepen van
Nieuwland 12 December 1636. Beroepen te
Stavoren 1641.
Johannes Staphortius, beroepen van Wormer
4 October 1641. Overleden in September 1652.
Jetso Pierii Marsüm, beroepen van onder de
classis van Zevenwouden 4 September 1648,
Overleden in het laatst van 1653.
Bernardus Sylvius, beroepen van Lutkewierum
5 September 1653. Overleden 1683.
Georgius Voskuil, beroepen vau Kuinre 30
October 1654. Overleden in 't begin van 1665.
Regnerus Reen, beroepen van Burgwerd c.a.
12 April 1666. Beroepen naar Franeker 7 Juni 1669.
Martinus Averkamp, beroepen van
2 Augustus 1669. Beroepen naar Leeuwarden 29
Mei 1671.
Vertrokken:
Marla C. Welvaarts, van E 17 naar
Rotterdam, Nw. Binnenweg 33. Gerke
Schakel en gezin, van G 102 naar
Leeuwarden, Pieter Feddestr. 49.
Eduard J. Schakel en Gerhard J.
Schakel, van G102 naar Leeuwarden,
Pieter Feddestr. 49. Elizabeth Tolsma,
van D 79 naar Scharl 29.
LIJST van uit Workum vertrok
ken en aldaar gevestigde per
sonen over Februari 1941.
Ingekomen
Frans SJjbrandjj, van Medemblik
naar A 3. DoutjeSeekles, van Utrecht
naar B 28. Theodoras W. Nlesthoven
en gezin, van Llsse naar G 145. Al
bert van der Hoop, van Winsumnaur
E 38. Hendrik Koornstra, van Bols
ward naar D 113. Alberta D. N(jk,
van Bolsward naar A179. Willemfjntje
Dekker, van Joure naar G 182. Trijn
tje Haagsma, van Huizum naar G 7.
Jantje Gras, van Amsterdam naar
A 176
GROOTZAND 18 - SNEEK
Onze jarenlange ervaring waarborgt U
pasvorm en kwaliteit tegen
de laagst mogelijke prijzen
Ziet geheel vrijblijvend eens in de
winkel ook onze groote sorteering
het leven; auto’s staan onmiddelljjk
stil; koetsiers trekken aan de leidsels,
alsof het een ramp zou beteekenen,
als de paarden nog één meter door
liepeniedereen houdt halt en maakt
front naar den kant der stad, waar
de citadel ligt; allen strekken den
rechter arm, brengen aldus den fas-
cistischen groet. Ik spring natuurlijk
ook van mfln stoel op en stel me
stram, maar wat er aan de hand is,
weet ik niet. Dat hoor ik pas twee
minuten later, als de plechtigheid ten
einde is en het verkeer zich heeft
hersteld. Eiken avond om zes uur
wordt op dal Castello „le salut au
drapeau" gebracht. Op het moment,
dat de daar aanwezige militairen de
eerbewijzen brengen aan de vlag,
dondert een kanonschot en verstart
het openbare leven. Iedereen, thuis
of op straat, strekt gedurende twee
minuten zwflgend den arm, herdenkt
de grootheid van het vroegere Ro-
meinsche imperium en vernieuwt
zfln belofte, ver van het moederland,
te zullen meewerken aan het herstel
van de oude glorie.
De Italianen in Tripoli z(jn enthou
siast, als men ze van deze dingen
laat spreken. Ze branden van onge
duld om deel te nemen aan den
strijd, die komen moet. Ze waar-
deeren Lybië om de oude herinne
ringen, maar deze kolonie van zand,
hitte en droogte is slechts goed om
begeerten te wekken. De Italianen
in Tripoli kennen één doel voor de
naaste toekomst: Tunis.
(Wordt vervolgd.)
Dit blad verschijnt des Za
terdags en kost per kwartaal
50 cents; franco per post
80 cents. Enkele Nos. 5 ets.
Ingezonden stukken Donder
dags voorm. in te zenden. Ad-
vertentiën tot uiterlijk Don
derdagsmorgens 12 uur, uit
gezonderd familieberichten
VI
De hoofdstad Tripoli. Herinne
ringen uit een roemrijk verleden.
Een kanonschot davert over del
stad... Een plechtig oogenbllk,
waarin men een schoone toekomst
weeft rond de gedachte aan het
moederland. Begeerte raar
Tunis.
Wees zoo goed, lezer, en wandel
even met ons op. We zijn zoo juist
met de boot in de haven van Tripoli de
hoofdstad van Lybië aangekomen en
we gaan een eersten indruk opdoen
van de plaats. We hebben ons met
moeite ontdaan van het zwarte,
groezelige, kwalijk riekende bedel
volk en van de Arabische gidsen,
die ons in velerlei talen toespreken
om te weten te komen welke taal
de onze is en we doorloopen, zoo
gauw we kunnen, het havenkwartier,
waar het rommelig is als in al der-
geljjke wijken en we ontvluchten op
deze wijze ook de wolken cement,
welke de lossingen van aangekomen
schepen doen opwaaien. Het is begin
Maart, maar het is snik heet en kurk
droog. Veel later dan om dezen t(jd
moet men niet in Lybië vertoeven;
de thermometer staat tegen de hon
derd, in de schaduw, maar als het
een week of wat verder is, dan is
het te heet zelfs om zich nog druk
te kunnen maken over den stand van
het weerglas. De nachten kunnen
vrij zÜn> de koelte gemeten
naar de dagtemperatuur
Maar laten we onzen weg vervol
gen en ons niet laten verleiden om
hier of daar een oogenbllk de schaduw
te zoeken want dan worden we „ril
ierig”we zouden een verkoudheid
kunnen oploopen, een angina of an
dere keelaandoening. Ofschoon de
schaduwtemperaturen n.I. hooger
z(jn dan we ten onzent in den zomer
kennen, is het verschil tusschen den
warmtegraad op zonbelichte plaatsen
en dien in de schaduw, zóó, groot
dat er onaangename reacties door
kunnen ontstaan.
Onwillekeurig gaan onze schreden
in de richting van een oud, monu
mentaal bouwwerk: dal Castello.
Eenige jaren geleden kon men hier
slechts een ruïne vinden, de resten
van een oud Romeinsche citadel.
Geel die burcht is gerestaureerd, de
ontbrekende deelen zijn bijgebouwd
en ze staat er nu als in een gloed-
nieuwen staat, gereed ter ontvangst
van Marcus Aurelius, die haar zal
komen inwijden. Men kan dal Cas
tello onderdoor passeeren, gaande
door poorten en over binnenplaatsen,
maar men kan er ook over heen,
een breede straat, die op oude muren
rust eu een prachtig uitzicht biedt
over zee. We kijken de zaak eens
aan, nemen ons voor om hier op ons
gemak terug te komen, loopen een
stukje verder en staan dan vooreen
rQk bewerkte zuil en een machtige
poort. Belde blijken herinneringen
te zijn aan groote daden van den
voornoemden Romeinschen keizer (de
2e eeuw na Chr.) te z(jn opgericht.
Tripoli is vol van herinneringen aao
een roemrijk Romeinsch verleden en
de Duce heeft zich ingespannen om
alles, wat er van de vroegere groot
heid van bet imperium kon getuigen,
zoo goed mogelijk te doen restau-
reeren. Dat is alles in enkele jaren
t£jds gebeurd en heeft schatten gelds
gekost. Ongetwijfeld is de stad er
aantrekkelijk door geworden, terwijl
tal van grootsche bouwwerken het
moderne comfort hebben geschapen,
dat het nieuwe imperium vereischt.
Er is een prachtige breede haven
boulevard, een promenade met kunst
werken, palmen en plantsoenen,
welke zich tot voorbij het bebouwde
gedeelte der stad voortzeter is een
prachtig Umberto-park, waarbij het
6 November-moiument; er zjjn trot
sche gebouwen in moderne stijl,
marmeren paleizen, als het Gebouw
der Sociale Verzekering, een Casino
met speelbank enz.
We doen even wat zaken af in het
Postkantoor en rusten dan wat op
het terras van een nabijgelegen café.
Nauwelijks zijn we gezeten het Is
Inmiddels 6 uur in den namiddag ge
worden of daar dreunt een kanon
schot over de stad in zware lucht-
trlller», Op hetzelfde moment verstijft
Bartoldus Wyarde, beroepen van Dronrijp
17 Juli 1671. Overleden 1681.
Bernardus Lemstra, beroepen van Oldeboorn
25 September 1682. Overleden 1687.
TjALLlNGIUS Domna, beroepen van Dronrijp
3 October 1684. Emeritus geworden 1726, Over
leden 9 Juni 1728, oud 75 jaar.
Rudolphus Noordbeek, beroepen van Oudega
29 Juni 1688. Beroepen naar Leeuwarden 1
Februari 1697.
Elbertus Noordbeek, beroepen van Stavoren
1 April 1697. Overleden in ’t begin van 1720.
Petrus Horreus, beroepen van Wommels
21 April 1721. Intrede 11 Mei d.a.v.
Bernardus Lemstra, beroepen van Stavoren
5 Augustus 1726. Bedienende tevens sedert 1730
het Rectoraat der Latijnsche School te Workum.
Overleden 3 April 1775, oud 75 jaar, 9 maanden,
In aansluiting op het voorgaande zijn de
volgende namen van predikanten ontleend aan
de Naamlijst van Ds. T. A. Romein, loopende
tot 1888.
Hillebrand Mentes, beroepen van Langweer
1766. Beroepen naar Leeuwarden 1767.
Hermannus Adrianus Bruining, beroepen
van Kolhorn 1767. Beroepen naar Veere 1772.
Petrus Hoekema, beroepen 1772 van Olde
boorn. Dienst neergelegd 26 Juli 1789. Overleed
alhier 5 Februari 1820.
PlBO ODOLPHI, beroepen van Herbaijum 1776.
Heeft zijn dienst neergelegd 3 December 1787.
Werd later weer predikant te Lutkewierum.
Willem Koers, beroepen 1789 van Lettelbert.
Ontslagen 15 September 1792 wegens crim. vonnis
(Had landschaps obligatièn ontvreemd behoorende
aan de Diaconie. Werd in het openbaar gegeeseld
en veroordeeld tot 3 jaar tuchthuisstraf.)
Johannes Bulthuis, beroepen 1790 van Rijzum
in Oost-Friesland. Overleden 29 Mei 1791.
Willem Elias Chatin, beroepen 1792 van
Hindeloopen. Ontslagen 1804 wegens crim. vonnis.
SlBE VAN Andringa, beroepen 1792 van
Sint Jac. Parochie. Afscheidsrede 16 Juni 1816.
Overleden te Harlingen 21 September 1818. Hij
was ook rector te Workum.
Meinardus Meiners, beroepen 1804 van
Sloten. Overleden 26 April 1817.
Lambertus Martens de boer, beroepen 1817
van Goinga. Overleden 2 Juli 1844.
Pieter van Borssum Waalkes, beroepen
1818 van Goingarijp. Beroepen naar Weidum 1820.
Paulus van Velden, beroepen 1821 van
Stavoren. Beroepen naar Oldemarkt 1826.
Rutger Rodenburg Mentz, beroepen 1826 van
Burgwerd. Beroepen naar Franeker 4 Juni 1827.
Romke Sipkes Sevensma, beroepen 1827 van
Lekkum. Werd 1 Juli 1852 emeritus en overleed
10 November 1859.
Omtrent de op vorengenoemde volgende pre
dikanten L. Tiddens 18461858, J. H. van
IJssel 1852—1874, N. J. Lankhorst 3 April 1859—
4 December 1859, A. E. van Eerde 1861—1879,
H. A. E. Heineken 18741883, H. A. Leenmans
1880J, G. Bruining 1884hebben we geen
volledige opgave kunnen vinden.
Aan de hand van het kerkelijk archief zou het
niet moeilijk zijn deze lijst tot op heden volledig
te maken onder de thans levende Workumers
zijn er nog die Ds. van IJssel gekend hebben
wat betreft datum van beroep, vertrek en event,
overlijden.
v
r Voor X
naar
1
I
HOFSTEDE
U-
I' I