I
1
q
I
Ei
1 o Nieuws- en Advertentieblad voor
c/j m
Workum en omliggende gemeenten
J
I
I
I
s
No 51
BONNENLIJST geldig van 8 Juli t. e. m. 21 Juli 1945
c
c
C 562
C 563
C 564
A 560
A 561
A 562
520
521
as
o.
ex
m
3B
8»
E
B*
O
o
o.
Zaterdag 7 Juli 1945
FRISO.
de Noodkaart V geeft recht op het koopen
van
is
E 571
opgerold, of: voeg wat
C 571
INGEZONDEN
PREDIKBEURTEN
hart.
BURGERLIJKE STAND
PLAATSELIJK NIEUWS
ABONNEERT U OP „Friso
4 rants, brood a 100 gram
t
rijst (voor-inlevering)
nderbiscuits (v.-inl.)
CX
Uitgave van: Fa. T. GAASTRA Bz.
te Workum - Tel. 45
Verantwoordelijk voor de geheele inhoud
B. GAASTRA, D 36. Workum
8
3
cS
3
3
B 560
B 561
B 562
B 563
peulvruchten
biscuits (voor-inlev.)
rc
—i
co
o
1
O
m
eind zijn we
erg kinderachtig
WORKUM. Juli 1945. De Nederl.
Padvinders beweging die in Friesland
voor de oorlog van geen -beteekenis
was, neemt nu ook hier een gioote
vlucht.
In Drachten, Heerenveen en Joure
Elk der volgende bonnen van
Workum
Van 28 Juni t.e.m. 4 Juli 1945
GeborehGeene.
GehuwdMarton Reen 26 jr en Pietertje
de Jong 24 jr beide te Workum
Overleden Germen Visser 9 jr zv Pieter
Visser (overl. te.Snopk.) Jelle'Cnossen 19 jr
zv Bauke Cnossen (overl. te Groningen.)
Margje Froukje de Boer, 6 wk dv Sijbolt
Wiepke de Boer (overl. te Leeuwarden,)
- B
o
co
«7
A
o 67ste Jaargang
S s
2 -1
OFFICIËELE MEDEDEELINGEN
te
het vet heet is. Bakjjoudbruin
kant, keer de pannekoek en
bak den anderen kant ook bruin. Dien
de pannekoeken op op de volgende
wijzebestrooid met suiker en ci
troensap* en
geraspte citroen* of sinaasappelschil* aan
het beslag toe voor het bakkenof
geef zebesmeerd met jam en opge
rold of bestrooid met geraspte kaas
vóór het oprollen of doe er een weinig
hartige vulling in voor ze op te rollen
b.v. een ragout van gekookte groenten,
gebaken uitjes of prei, vleesch ragout
of andere vleeschresten.
indien voorhanden.
voorgaan door een Ned. Herv. Dominé
én door een R. K. Priester.
Vóór men spreekt van samenwer
king op godsdienstig terrein, moet
men goed weten, wat men daaronder
verstaat. Hetzelfde geldt, wanneer-het
gaat over samenwerking op alle ge
bied, dat enigszins met godsdienst in
aanraking kan komen.
De verdere uitleg hiervan kan beter
bewaard blijven voor andere publi
caties.
DE KAPELAAN.
Nederlands’Volksherstel.
De oorlog met al zijn verschrikkin
gen is geëindigd. Ons goede land, dat
vijf jaar lang systematisch is leeg
geroofd, geplunderd en geschonden
door oorlogsgeweld en moedwillige
vernieling, verkeert thans in den
grootsten nood. Velen, ja duizenden,
missen daardoor alles, kleding, schoei
sel, meubelen, keukengerei enz. enz.
Er is een ontzettend tekort aan al
deze dingen, een tekort, waarin on
mogelijk door import van goederen
of door onze industrie binnen afzien-
baren tijd kan worden voorzien. Grote
materiële en ook morele schade ont
stond. Nu zouden wij geen Nederlan
ders zijn, wanneer niet door particu
lier initiatief terstond ingegrepen was
en getracht was geworden in dien
nood te helpen, doch ze was te groot
en de hulp daarmede vergeleken, zo
gering.
Dit deed de regering besluiten in
te grijpen. Een Regerings-Commissie
w erd benoemd en na overleg met de
bestaande organisatie’s, het Nederl.
Roode Kruis, het Interkerkelijk Over
leg, de Unie van Vrouwelijke Vrij
willigers, de Aartsbisschoppelijke
Hulpactie enz. enz. werd de stichting
Nederlands Volksherstel opgericht,
die ten doel heeft het herstel van alle
mogelijke materiële en morele oor
logsschade. In de verschillende pro
vinciën werden provinciale comité’s
opgericht en daaronder district- en
plaatselijke comité’s. Zo omvat Dis
trict Snéek een achttiental gemeenten
in Zuid-West Friesland.
Door de plaatselijke comité’s zal op
U een beroep gedaan worden, om in
de grote nood van de slachtoffers der
Duitse terreur te voorzien. Dit kan
alTëên góed geschieden wanneer wij
ons allen als één volk beschouwen en
hun nood ook onze nood is. Wij doen
een beroep op U, in de eerste plaats,
om dat af te staan, wat gij zelf niet
nodig heeft. Nu nie’t naar de zolder,
om te zien, wat daar is, maar in Uw
kamers en kasten, in Uw keukens, om
daarvan te gaan delen met degene,
die niets meer heeft. Zij hebben geen
lepels, geen potten, geen pannen, geen
lakens, geen dekens en zo zouden
wij door kunnen gaan, want zij heb
ben niets. Wanneer gij dit leest,be
gin dan terstond, gij die'zo gelukkig
zijt, alles te mogen behouden, te delen
met Uw broeder, die niets meer heeft.
Het Nederlands Volksherstel in sa
menwerking met de Hulpactie Rode
Kruis, overkoepelt alle bestaande co
mité’s en is dan ook van haar op
richting af het enige comité, dat voor
dit doel actie voert; dit is niet omdat
andere comité’s geminacht worden,
maar dat is, omdat er voor alles een
heid nodig is. Eenheid kan alleen
welslagen waarborgen.
Gij hebt allen zeker wel eens ge
dacht „hoe moeten al die slachtoffers
van de oorlog geholpen worden?”
Welnu dat kan nu, als gij U niet ont
trekt aan Uw plicht om te delen met
hen, die niets meer bezitten.
Gij zjalt spoedig bezocht worden
door de plaatselijke comité’s, die die
arbeid op zich genomen hebben. Maak
hun de arbeid gemakkelijk, doordat
gij dan reeds een lijst van goederen
gereed hebt, die gij wilt afstaan
In 't bijzonder, waar wij in Fries-
zo weinig schade van de oorlog
Dat allen éen mogen zijn, gelijk Gij, |hebben ondervonden, laat ons daar
gaan mededelen met een blij en ruim
tZ
Het district-comité te Sneek,
J. H. WAMELINK, voorzitter
R. A. v. d. SLUIS
N. J. DE VRIES.
7
0
0
o
N
9
r
Zondag 8 Juli
(Uren offlcieele tyd)
Workum (R.-K.) Voorm. 8 uur Vroegmis.
10.30 uur Hoogmis. Nam. 3.30 uur Lof.
(Herv.) Voorm. 9.30 uur ds J. Loos, (H.A.)
Nam. 5.30 uur ds P. ten Have, van Oos-
terend (Henn.) Dankzegging H.A.
(Doopsgez.) Voorm. 10 uur ds J. Kryten-
berg, van Twisk.
(Geref.) Voorm. 9.30 en Nam. 2.30 uur
dr D. 8. Attema.
(Bapt. Gem.) Voorm. 9.30 en Nam. 2.30 uur
ds F. E. Huizinga, Pred. in alg. dienst
7, 8, 9 en 10 Juli, telkens 's avonds 8 uur
Evangelisatiesamenkomsten.
Heidenschap (Herv.) Nam. 2.30 uur ds P. ten
Have van Oosterend (H.A.)
Woensdag 11 Juli ’sav. 8 uur Avondgebed
Ferwoude (Herv.) Geen Dienst.
Gaast (Herv.) Nam. 2.30 uur ds Tamminga
van Pingjum.
Hindeloopen (Herv.) Voorm. 9.30 en Avonds
8 uur ds Wouda.
(Doopsgez.) ’s Avonds 8 uur da 8. Treffers
(Geref.) Voorm. 9.30 uur ds Jansen,
Nam. 2 uur Lezen.
Koudum (Doopsgez.) Nam. 2.80 uur ds J.
Krjjtenberg, van Twisk.
Waarom een aparte R.K. Sportver
eniging? zo vraagt een inzender op
30 Juni. Voor Katholieken is het al
voldoende, te weten, dat onze Neder
landse Bisschoppen voorschrijven:
Katholieken behoren zich niet aan te
sluiten bij neutrale sportverenigingen.
- Wanneer zij even nadenken, weten
zij wat de reden daarvan is. Ook niet-
Katholieken, die op de hoogte zijn
van de Katholieke mentaliteit, begrij
pen dit voorschrift en respecteren het
zelfs. De reden is nl., dat in het aan
sluiten bij een neutrale sportvereni
ging en eveneens bij andere neu
trale ontspanningsclubs een gevaar
wordt gezien voor onverschilligheid
in het geloof. Helaas wordt deze vrees
door de ervaring gesterkt.
Hierdoor is samenwerking echter
nog lang niet uitgesloten, ook op het
gebied van Sport. Van wat men
niet ziet, moet men het bestaan nog
niet ontkennen. Er is in heel het land,
ook in deze plaats veelvoudige samen
werking tussen alle geestelijken en
ook tussen andere mensen van ver
schillende godsdienstige richtingen,
me.er dan voor de oorlog, en ook niet
minder dan tijdens de vijf oorlogsjaren.
Velen, die het ingezonden stuk van
30 Juni gelezen hebben, zullen vreemd
opgezien hebben, om ’t maar zacht uit
te drukken, van de gemoedelijkheid,
I dient men hiervan ten spoedigste
- mededeeling te doen ten gemeente
g huize of bij de politie of bij de Plan-
s tenziektenkundige Dienst in Leeuwar-
den, P. C. Hooftstraat 3,
g?
§1
O. o
’g
mogen zijn” geüsurpeerd worden, om
te pleiten voor een algemene sport
vereniging, waar dan nog de afgezaag
de geitenfokvereniging bij gesleept
wordt. Lees even verder in dat schone,
zogenaamde Hogepristerlijkgebed
„Dat allen één mogen zijn, gelijk Gij,
Vader, het zijt in Mij, en Ik in U,
mogen ze ook één zijn in Ons, opdat
de wereld gelove, dat Gij Mij gezon
den hebt”. - De goede eenheid en
samenwerking tussen alle Christenen
eist minstens, dat men weet, in welke
samenhang Gods woord geschreven
staat, hoe men het moet toepassen, en
met welke eerbied men het moet ge
bruiken.
Tenslotte moge nog even gerele
veerd worden, dat de bijeenkomst in
de Martinuskerk te Groningen, waar
van inzender gewaagt, een goed voor
beeld is van samenwerking, in dit
geval op cultureel gebied, waar
tegelijkertijd eigen culturele vereni
gingen bestaan. Hier is nog niet sprake
van samenwerking op godsdienstig
terrein, maar op cultureel, zij het dan
geestelijk-cultureel terrein; zelfs al
werden gezamenlijk psalmen gezon
gen; dit is immers gemeenschappelijk
bezit der Christenen.
Moge ik een ander liefst nog verder
gaand voorbeeld aanhalen:
Enige weken na de bevrijding had
in Koudum een bijeenkomst plaats van
personen uit allerlei godsdienstige
waarmee de woordeii „dat allen één richtingen, die zich in het gebed lieten
Fryske Brief II.
Yn „Paden fen Fryslan” diel IV, skriuwt Dr. Wumkes yn it Foar-
wird: „Hwent al scil der in djippe spjalt komme to gapjen twisken
jister en moarn, wy bliuwe bern fen it forline en it woekerjen mei
de kostbre waerden dy ’t dat forline wist to skeppen scil jimmeroan
blike winst op to smiten. Wy hawwe to witten det der in geastlik
kaptael forlern gean kin”.
Under dat geastlik kaptael, wol ikekrekkenje debrief, dy’t ik krige
yn de oarlochsdagen fen 1940, en dy’t ik sünt dy tiid trou biwarre. Hwa
’t de skriuwer is? Ik scoe it wierliken net sizze kinne, al hofolle war ik
ek dien haw om det gewaer to wirden. Nei myn bitinken mei dizze brief
net forlern gean, mar tsjinnet lézen en yetris lézen to wirden, en derom
is hjir it êfprintsel:
Stimme fen in soan fen FRYSLAN. 12 Maeije 1940.
O Mem Fryslan, det dit barre moast, det dizze ófgryslike weagen
dy sa heislik oerstjalpen, wylst in nije Maitiidssinne dynantlitstrieljeliet.
Do ’t ik opseach, glimkestü, dü jimmeroan ynbannige, dy ’t it Ijocht siket
troch de tsjükste dize hinne.
Do helde ik dyn üneinige krêft en trêft wer yn my en koe wer
herder gean.
Oantrüne fen dy krêft, birgen yn de hoede fen de AL-IVIGE, scille
wy de swiere sile like. Us folk scil stean, de tiden troch. Wy scille de
swiere sile lüke, de müle strak, de spieren spand, de holle klear, de herten
waerm. Wy tidigje op ’e takomst, de Here, here takomst. Wy bliuwe FRYSK
fen holle, Frysk fen (hert. De Ijeafde ta üs HEITELAN is nea, né, nea to
dwêsten.
Myn Broerren eh Sisters, stean sterk! Nimdebeageop; LibjeFRYS
LAN, it geastlik ivich Frije FRYSLAN
Eala fria Fresena!
O, God! forlit FRYSLAN net! Hoedzje üs, stypje üs, bisterkje üs
Helen en wollen en Ifeauwen.
Wybinne ré om to gean it paed, det foar üs leit, ynbannich, ienrie-
dich, sterk.
Wierne dizze wirden yn 1940, net as in profesije? Mar üs folk is
Frysk bleaun. Frysk fen holle, Frysk fen hert. Ja, wy hawwe de swiere
sile lüke moatten, mar de müle bleau strak, de spieren wierne spand;
de holle bleau+lear en de herten binne yette waerm.
De bea oan it ein: „O, God! forlit üs Fryslannet! Hoedzjeüs,stypje
üs, bisterkje üs Helen en wollen en leauwen. Wy binne ré om to gean it
paed det foar üs leit, ynbannich, ienriedich, sterk dy bea jilde net allinne
for de dagen fen Maeije 1940, mar scil üs ek nou noch ta in paedwizer
tsjinje moatte.
As wy det wierliken Hele, dan scil ek yn de swiere tiden dy 't üs
wachtsje, Fryslan libje, en mei eare hjar plak ynnimme, mids de oare
provinsjes yn in frij Nederlan.
ui, sjalotjes, kruiden ol
aan het eimengsel
geboren in de jaren 1944 en ’45
E 562
geboren in de jaren 1927, ’28, ’29, of ’30
16 rants, brood a 100 gram
16 rants, brood A 100 gram
8 rants, brood a 100 gram
2 rants, korenmeet of zelfr.
bakmeel a 70 gr. per rants.
C kregen, bleek een klaagzang te zijn.
I De schrijver ziet de volle „earpelskuten”
4- a naar Holland vertrekken, doch ze komen
helaas leeg terug. In Holland hangt
j zelfs al weer cigarettenrook, maar deze
‘tj veraangenaming van het leven is voor
geboren in de jaren 1931 tot en met ’40
16 rants, brood a 100 gram
8 rants, brood a 100 gram
2 rants, korenmeet of. zelfr.
bakmeel A 70 gr. per rants.
C 565 250 gram
C 566 200 gram x
C 567 250 gram suiker (voor-inlev.)
C 568 112 gram chocolade (voor-inl.)
C 571 50 gram koffie (voor-inlev.)
C 572 125 gram boter
C 573 2*/2 rants, vleesch of vleeschw.
C 574 6 liter melk
Let op de Coloradokever
De plantenziektenkundige dienst
houdt rekening met de mogelijkheid
3- ^dat dit jaar op verschillende plaatsen
e 'in het noorden van ons land kevers
S ’gevonden zullen worden.
q ®j Het is daarom de plicht van een
8 ï'ieder, die bij de aardappelteelt betrok-
Sken is tot in September te letten op
le de kever (oranjegeel) tot geel, met
10 overlangs zwarte strepen op de rug),
vaak in de top van de aardappelplant
en bij het rooien ook in de grond
2e de roode. later oranje roode larven,
die gaten in de aardappelbladeren vreten
-of het blad geheel wegvreten
3e oranjekleurige eieren aan de onder
zijde der bladeren en grijze vlekken
K van uitwerpselen van de kever
54ie. aangevreten aardappelloof. Behalve
op het aardappelgewas in de groote
aardappelvelden dient men ook aan-
Ct dacht te besteden aan aardappelopslag
3 in andere gewassen en aan aardappel-
'-•planten in tuinen en dergelijke.
2!; Wanneer men een der'bovengenoem-
de verschijnselen heeft waargenomen,
dient men hiervan ten spoedigste
1 - J-J-11-Aa. rrompAnfp
huize of bij de politie of bij de Plan-
Voor allen
511 16 rantsoenen brood a 100 gram
512 250 gram gortproducten, haver
mout of gemengd meel
513 100 gram zout
514 125 gram jam, stroop (voor-inl.)
515 100 gram vermicelli
516 70 gram eipoeder (voor-inl.)
517 100 gram kaas (uitsluitènd 20+)
518 250 gram boter
519 2l/z rants, vleesch of vleeschw.
4 liter melk
2 k.g. nieuwe aardappelen
Verlengde bonnen
440 (Noodkaart IV) '/z liter petroleum
Friesland nog niet weggelegd. En hij
besluit met de verzuchting, dat het
weer het oude liedje is„Friesland
houdt zijn oude plaatsje, Friesland
blijft op ’t voeteneind 1”
We zouden aan deze litanie nog wel
het één en het ander kunnen toevoegen,
doch doelen dan niet op de producten
voor eerste levensbehoeftendie zijn
voor Holland, dat het veel harder dan
wij noodig heeft. Maar waarom bereiken
de uitgesproken luxe-artikelen ons niet
of zeer traag Ook al erkennen wij,
dat, wanneer wij hulp bieden, onze
linkerhand niet mag weten wat onze
rechter doet, toch zagen wij graag
eens een enkele reactie uit Holland
in de vorm van een paar gevulde
schepen hier terug.
Indien hier van Friesche zijde de aan
dacht op wordt gevestigd bij de auto
riteiten, zal daar, dunkt ons, zeker
verandering in komen. Dit lijkt ons
een doeltreffender methode dan onmid
dellijk in klaagzangen uit te breken.
Is dit laatste niet een merkwaardig
symptoom van de algemeene houding,
die mei hier jegens Holland inneemt
en waarvoor toch, dunkt ons, geen
voldoende grond aanwezig is De
psychologie spreekt in deze gevallen
van een minderwaardigheidscomplex.
Menschen, die daaraan lijden, voelen
zich bij het geringste reeds achteruit
gezet en trachten dit gevoel op luid
ruchtige wijze weg te werken. Frieslands
bijdragen aan de Nederlandsche zaak
op materieel en geestelijk gebied zijn
van die aard, dat dit gevoelen jegens
Holland ongemotiveerd is. Ook nu weer
hebben in het nieuwe Kabinet drie
ministers zitting, wier wieg op Friesche
bodem stond 1
Laten wij daarom hier de handen
uit de mouwen steken en de zaken
flink aanpakken, op ons recht staan
en ons niet weg laten drukken. Met
klagen over ons plaatsje op het voeten
niet gebiat. Het klinkt
en op deze wijze
komen we zeker niet op het hoofd
kussen I
Het gedichtje waarop gezinspeeld
wordt, laten we hierna volgen. Het
ontleend aan „Het Parool”.
HollandFriesland.
Holland groeit weer,
Holland bloeit weer
Holland eet al weer purée.
Want de Friese „earpelskuten”1)
brengen piepers voor hen mee,
Holland groeit weer,
Holland bloeit weer
Friesland levert vlot en vlug
kan met al die Friese schepen
niets voor Friesland mee terug
Holland groeit weer,
Holland bloeit weer
Grote schepen leggen aan,
is, van al wat aangevoerd werd
ook al iets naar ons gegaan
Holland groeit weer,
Holland bloeit weer
In Holland hangt cig’rettenrook 1
maar in 't land, dat Holland hulp biedt
hier in Friesland, is ’t „No Smoke” I
Holland groeit weer,
Holland bloeit weer
Holland komt weer overeind.
Friesland houdt z’n oude plaatsje,
Friesland blijft op 't voeteneind I
Juni 1945. J. S. L.
1) 15 000 ton per week 1
4 rants, brood A 100 gram
E 563 250 gram kindermeel
E 564 250 gram rijst (voor-inlevering)
E 565 150 gr. kinderbiscuits (v.-inl.)
E 566 125 gram peulvruchten
E 567 400 gram suiker (voor-inlev.)
E 568 112 gram chocolade (voor-inl.)
E 570 125 gram boter
L "1 8 liter melk
B 564 250 gram peulvruchten
B 565 250 gram suiker (voor-inlev.)
B 567 50 gram koffie (voor-inlev.)
B 568 125 gram boter
B 570 2'12 rants, vleesch of vleeschw.
B 571 3 liter melk
geboren in de jaren 1941, ’42 en ’43
D 562 4 rants, brood a 100 gram
D 563 250 gram kindermeel
D 564 250 gram j
D 565 150 gr. kinderbiscuits (v.-inl.)
D 566 125 gram peulvruchten
D 567 400 gram suiker (voor-inlev.)
D 568 112 gram chocolade (voor-inl.)
D 570 125 gram boter
D 571 8 liter melk
Voor personen geboren vóór 1927
16 rants, brood a 100 gram
16 rants, brood A 100 gram
2 rants, korenmeel of zelfr.
bakmeel a 70 gr. per rants.
A 563 250 gram peulvruchten
A 564 250 gram suiker (voor-inlev.)
A 566 50 gram koffie (voor-inlev.)
A 567 125 gram boter
A 568 2'12 rants, vleesch of vleeschw.
A 570 3 liter melk
Recept voor eipoeder.
RECEPTHard gekookte eieren.
Meng de eieren op de gewone wijze
aan, voeg zout en peper toe en giet
ze in een kleine beboterde vorm of
eierdop. Een ei is voldoende voor elk
vormpje. Zet de eierdopjes, kopjes e.d.
-- in een pan met kokend water, dat
slechts tot halverwege de vormpjes mag
o 2 komen. Kook opeen laag vuur tot de
eieren gestold zijn (ongeveer 10 tot 15
J minuten) Stort de vormpjes en laat de
i—5 eieren atkoelen. Wanneer ze koud zijn
IN» kunnen ze op dezelfde wijze gebruikt
worden voor broodbelegging, sand-
2 o wiches, slaatjes, Schotsche eieren enz.
5 j als versche eie'en.
Ter afwisseling kunnen ook gehakte
peterselie, een u.
i 5? andere smaakjes
-1 worden toegevoegd.
RECEPT: Pannekoeken. (voor 4 personen).
4 eetlepels meel, 1 lepel eipoeder, 2'/2
dl melk, 2 eetlepels water, snuifje
1 zout, een klontje boter of vet.
Vermeng meel, eipoeder, melk, water
en zout tot een glad beslag.
Verwarm een kleine koekepan met
genoeg vet er in om den bodem met
een laagje gesmolten vet te bedekken.
Giet een dun laagje beslag in de pan
wanneer
aan een
eenig reizigersverkeer mogelijk zou
2. vooral
9
n
9
- het Nieuws- en Adv. blad voor Harlingen
en O. het volgende artikeltje, iets
verkort, over te nemen
Op het voeteneind?
Het eerste „dichtwerk”, dat wij in
één der Friesche dagbladen onder oogen
Bij ons is een schrijven binnenge
komen, waarin verzocht werd over het
thans misdeelde Friesland een artikeltje
te schrijven. O.a. werd aangedrongen
op spoedige hervatting van den veer
dienst Staveren—Enkhuizen, opdat, zij
J 't ook op beperkte schaal, toch weer
zijn,
wat voor Friesland en het zakenleven
a -1 van groot belang is. Want op
dit oogenblik ontkomt men hier niet
aan den indruk dat „üs heitelan” tot
voor kort zoo gezocht, nu verstooten
wordt, en dat heeft ons gewest, met
z’n zeker niet minder hulpvaardige
inwoners dan elders, toch allerminst
verdiend, aldus inzender.
Voor de rest kunnen we die bedoe-
Si lingen het beste samenvatten, door uit
*- - TV
■e.
