I
I
Nieuws- en Advertentieblad voor
Workum en omliggende gemeenten
nk
ken'
No. 4
Zaterdag 28 Juli 1945
OFFICIËELE MEDEDEELINGEN
UUR.
n.
kum
.DEN
r
PLAATSELIJK NIEUWS
BURGERLIJKE STAND
'ieslant
W. M. Oppedijk van Veen.
an
PREDIKBEURTEN
0
uit
5 Toren
I
■avonds
Uitgave van: Fa. T. GAASTRA Bz.
te Workum - Tel. 45
bij
»or
an
oor
:ht
Verantwoordelijk voor de geheele inhoud:
B. GAASTRA, D 36, Workum
I
I
‘kd<
de uitL
WORKUM. Voor een goed gevulde
zaal hield de Nederlandsche Volksbe
weging in „Ons Gebouw” alhier een
openbare bijeenkomst op 19 Juli j.l.
Als sprekers traden op de heeren
J. J, Kalma, G. Groothoff en J. Piebenga.
Met volle aandacht luisterden de aan-
naar
voren brachten. Een viertal vragen die
van het brood belangrijk verbeterd is.
De bevoorrading van de regeerings-
depóts in de afgeloopen weken is zoo
danig geweest, dat thans mag worden
aangenomen, dat in alle 5 Oostelijke
provincies voldoende voorraden bij de
detaillisten aanwezig zijn om snelle
honoreering van de meeste bonnen
mogelijk te maken.
rdenina
ran toe-
de desbetreffende bepalingen
Algemeene
'ieslanitoezien.
Workum, den 25 Juli 1945.
De Burgemeester van Workum, aardappelen, voorzoover nog aanwezig,
en dat 1
t, vóór overtreding van dit besluit de scherpste
zijn vrij van bon.
Deze periode wordt ook weer het
gebruikelijke zeeprantsoen verstrekt.
Overigens is het rantsoen betrekkelijk
ongewijzigd gebleven,
De bevoorrading met een betere
kwaliteit bloem zal nu wel zoovervoort-
Zondag 29 Juli
(Uren offlcieele tijd)
Workum (R.-K.) Voorm. 8 uur Vroegmis.
10.30 uur Hoogmis. Nam. 3.30 uur Lof.
(Herv.) Voorm. 8.30 en 10 uur ds J. Loos
Nam. 5 uur ds C. C. H. de Loos, van Parrega.
(Doopsgez.) ’s Avonds 7.30uur dsG.de Groot
(Geref.) Voorm. 9.30 uur dr D. S. Attema
Bed. H.A. Nam. 2.80 uur dr D. S. Attema
Bed. H.A. en dankz.
(Bapt. Gem.) Voorm. 9.30 uur Dienst. Nam.
2.30 uur Lezen.
Heidenschap (Herv.) Nam. 2.30 uur ds J.
Loos.
Ferwoude (Herv.) Voorm. 9.30 uur cand. van
Arkel van Erichem.
Gaast (Herv.) Geen dienst.
Hindeloopen (Herv.) Voorm. 9.30 uur ds
Glashouwer van Nyverdal.
(Doopsgez.) Geen dienst.
(Geref.) Voorm. 9.30 uur ds Jansen. Nam.
2 uur Lezen.
Koudum (Doopsgez.) Voorm. 10 uur ds G.
d» Groot.
Personen die op reis moeten.
Personen, die een noodkaart hebben
van een van de provincies Groningen,
Friesland, Drente, Overijsel of Gelder
land ten Noorden van de Waal, kun
nen voor reizen naar een ander gedeelte
van Nederland de geldige bonnen van
hun noodkaart ruilen tegen rantsoen-
bonnen, welke in het geheele land gel
dig zijn. Zij moeten bij den distributie-
dienst van hun woonplaats kunnen
aantoonen, dat hun reis beslist noodza
kelijk is.
Voor reizen binnen de vijf genoemde
provincies is geen ruiling noodig, daar
de bonnen van de noodkaarten, welke
in deze provincies zijn uitgereikt, in
dit geheele gebied gelden.
Rechts gaat niet altijd voor.
Herhaaldelijk wordt thans als veilig-
verkeers-wenk gepropageerd verkeer
van rechts gaat voor. De K. N. A, C.
maakt er op attent, dat deze regel in
zijn algemeenheid sinds jaren al niet
meer juist is en het advies derhalve
op gevaarlijke wijze verwarrend kan
werken 1 Immers, in feite heeft alle
verkeer op hoofdverkeerswegen (hoofd-
Workum
Van 19 t.e.m. 25 Juli 1945
GeborenHiltje dv Hendrik de Vries en
Theresia Graafsma. Jeltje dv Rinnert Har- wezige“ naar wat deze sprekers
tog en Gelland Vrolijk. Tjidze zv Hendrik
ten Dam en Elizabeth Dykstra. Geertje Jo- gesteld waren, weiden tot tevredenheid
banna dv Siebe Adam Westra en Johanna
Schaper. Jan Douwe zv Jan Bokma en
Anna Haagsma.
GehuwdPieter Fekkes en Dirkje Jong-
sma beiden te Workum.
OverledenGeene.
De Nederlandse Volksbeweging.
De oproep van de Nederlandse
Volksbeweging heeft in brede kringen
van ons volk weerklank en instemming
gevonden. Dit is ongetwijfeld voor een
groot deel hieraan te danken, dat diep
in ons volk de overtuiging leeft, dat
een terugkeer naar de 10e Mei 1940
uitgesloten is en dat alleen een groqts
program van herstel en vernieuwing
ons volk geestelijk en stoffelijk redden
kan uit de chaos en de moeilijkheden
van deze tijd.
De Nederlandse Volksbeweging is
de tolk van deze vernieuwingsdrang.
Zij is geen eenheidspartij. Zij kan dat
eenvoudig niet zijn, omdat voor ons
volk altijd slechts een eenheid in ver
scheidenheid aanvaardbaar zal zijn. Zij
wil slechts een werkgemeenschap zijn,
waarin plaats is voor ieder, die aan
het ontzaggelijke werk wil deelnemen,
waarvoor ons volk op het ogenblik is
gesteld.
Wel echter is de Nederlandse Volks
beweging van oordeel, dat het onvol
doende is, wanneer deze samenwerking
alleen maar zou bestaan in het gemeen
schappelijk aanpakken van een aantal
incidehtele maatregelen. Wie zo ziet,
ziet het probleem van deze tijd niet
groot genoeg. Wij leven op een kente
ring der tijden en alleen uit een diep
gaande geestelijke vernieuwing zullen
de krachten vloeien, die Nederland
opnieuw gestalte zullen doen geven.
Daarom moet allereerst over ons ge
hele volk een nieuwe gezindheid vaar
dig worden, een geest van persoonlijke
verantwoordelijkheid, van bereidheid
tot het brengen van offers, een geest,
die op alle terreinen van het persoon
lijke en maatschappelijke leven ernst
doet maken met de zedelijke normen,
waarop van oudsher onze Nederlandse
samenleving rust. De Nederlandse
Volksbeweging ziet deze geestelijke
vernieuwing als haar eerste taak en
alle hervormingen op politiek, sociaal
en cultureel terrein als een uitvloeisel
van deze vernieuwde levenshouding.
Deze geestelijke vernieuwing is samen
gevat in de term personalistisch socia
lisme. Personalisme, dat betekent, dat
het uiteindelijk gaat om de eerbie
diging, de waarde, de zelfstandigheid
en de roeping van de menselijke per
soonlijkheid, die in deze tijd we
hebben het in de achter ons liggende
jaren aan den lijve ondervonden
meer dan ooit wordt bedreigd. En
socialisme, dat betekent, dat de bran
dende maatschappelijke vraagstukken
opgelost zullen worden op grondslag van
een consequente sociale gerechtigheid
of dat zij anders niet zullen worden
opgelost. Personalistisch socialisme een
ontplooiing van alle zedelijke krachten,
die in een vooruitstrevende politiek al
die voorwaarden wil scheppen, welke
het aan den mens, iederen mens, de
arbeider evengoed als den werkgever,
weer mogelijk maakt om werkelijk als
mens te leven.
Dit is de grondslag, waarop de Ned.
Volksbew. haar oproep heeft gericht
tot ons gehele volk. Tot allen, zonder
Toelichting op de Bonnenlijst
van 22 Juli—5 Augustus 1945.
De bonnenlijst voor deze periode
werd voor het eerst sedert de bevrij-
ding weer centraal in Den Haag vast
gesteld.
Uiteraard wordt thans getracht zoo
spoedig mogelijk de beschikbare voor
raden gelijkmatig over het geheele
land te verdeelen en op deze wijze
tot een billijke verdeeling daarvan te
geraken.
Tot nu toe was de toestand zoo,
dat in alle drie gebieden, waarin ons
land was verdeeld, een ander rantsoen
gold. In het Westen had men een
rantsoen, dat er op was ingesteld, de
menschen zoo spoedig mogelijk weer
op krachten te brengen vandaar b.v.
de zeer groote hoeveelheden vleesch,
welke men verstrekte, doch geleidelijk
aan weer verminderde en thans met ons
iantsoen heeft gelijk gemaakt. In het
Oosten en Noorden bestond vlak na
de bevrijding een overschot aan melk,
dat niet afgevoerd en door kolengebrek
niet kon worden verwerkt, vandaar dat
hier, om verlies te voorkomen, het
melkrantsoen hooger opgevoerd moest
worden.
In het algemeen trachtte elk der
drie deelen van ons land met de
daar aanwezige voorraden op de een
of andere wijze een rantsoen van 1800
cal. of iets hooger te bereiken.
Ongetwijfeld zal iedereen begrijpen,
dat wij zoo spoedig transportmoeilijk
heden en voorraadpositie dit toelaten,
moeten trachten, niet slechts de calo
rische waarde van het voedselpakket
overal gelijk te maken, doch ook de
de enkele boomen, die wij samenstelling daarvan.
Iedereen in elk deel van ons land
behoort hetzelfde rantsoen te kunnen
ontvangen, dit is gewoon een eisch
van billijkheid. De gelijkschakeling is
begonnen, maar nog niet geheel vol
tooid.
De voornaamste wijzigingen, welke
ons rantsoen in verband daarmede
voor de komende periode ondergaat,
zullen wij hieronder nader bezien.
Het melkrantsoen voor personen
boven 18 jaar is teruggebracht op 2 L
de noodzakelijkheid hiervan is reeds
eerder betoogd, omdat de melkproductie
van ons land als één geheel genomen,
dit rantsoen van 2 L. ternauwernood
toestaat.
Daartegenover staat echter een ver-
hooging van het vetrantsoen tot 250
gram boter of margarine of de daarmee
overeenkomende hoeveelheid vet.
Ook het vleeschrantsoen ondergaat
een gunstige wijziging, ofschoon dit
op het eerste oog misschien andeis
lijkt. Tot nu toe werd verstrekt een
rantsoen vleesch van 250 gram met
inbegrip van been, thans wordt gelijk
geschakeld met het geheele land en
een rantsoen van 200 gram vleesch
zonder been gegeven, overeenkomende
met circa 270 gram vleesch met been.
Het rantsoen nieuwe aardappelen is
verhoogd tot 3 kg per week, oude
is, hajZe zullen op het Dwarsnoord en bij
Istoffeijde Ferwouderweg worden opgeknapt
en voor zoover de smid ons helpen
kan zal het hekje worden hersteld.
Laat ieder dan meewerken om het
goed te houden en laten de ouders de
kinderen er met nadruk op wijzen, dat
zij niet door de plantsoenen heen
loopen.
ieslanc Wij hebben de laatste jaren herhaal
delijk jonge boomen geplant. De steun-
palen zijn echter dikwijls opgestookt.
Dit euvel was zoo algemeen dat het
i FriesjCollege van Burgemeester en Wethou-
in zijqders het haast niet aandurfde nieuwe
ng vaijboomcn te planten. Toch is daartoe
gezieibesioten, in de hoop, dat U mijn ver-
111 1 jjzoek ter harte wilt nemen. Als ieder,
no. y3L,root en kiejni meehelpt kan er te
pelegenertijd in Workum ook nog eens
:en groote boom staan.
De politie zal op de naleving van
van de
Politieverordening scherp
Workum, den 25 Juli 1945.
ACPI Burgemeester en Weth. voornoemd,
le TorJ W. M. Oppedijk van Veen.
-I De Secretaris,
S. H Jelgersma.
Avondsluiting nieuwe begraafplaats.
Burgemeester en Wethouders van
WORKUM maken bekend, dat de
Nieuwe Begraafplaats van 1 April tot
1 September des avonds om 20 uur
en van 1 September tot 1 April des
avonds om 18 uur zal worden gesloten.
i Bezoekers dienen hiermede rekening
>KAARpe houden,
everd
Fryske Brief V
As earstdeis de spanten er op steane en it oan ’e Maeibeam ta is,
scil det de Fryske dagge wol wirde. Hwent de minsken dy’t yn det
hüs komme to wenjen, binne Friesen. Op ’e listgoatte scil men léze
„Krite Warkum fen it Kr. Fr. Selskip.” As men it bistek en de
teikening bisjucht, kin men sjen, det it noch al in hiel gebou wirde
scil. Hwet in romte, en det is mar goed ek, hwent der scille hiel hwet
minsken ünder dak brocht wirde moatte. Do’t ik sa it iene en oare ris
biseach, tocht ik foart yn ienen, wis der is een bulte romte, mar it is
dochs spitich genóch net sa great det alle minsken in plak taskikt wirde
kin. Der is allinne mar plak, for in bipaeld diel fen de Warkumers.
Mar lezers, lit my it bern Ijeaver by de namme neamme. De krite
Warkum dy’t okkerdeis oprjuchte waerd, stiet op Kristlike grounslach.
Sadwaende scil lang net eltsenien der lid fen wirde kinne, om 't hy,net
alle kesten yn it karbrief neamd, ünderskriuwe kin. En det is neat net
slim en ek neat gjin nijs. Al sünt 1908, stiet neist it aide Seiskip, (det fen
1840) it Kristlik Selskip. Letter kamen ek noch „de Jong Fryske
Mienskip” en it Roomsk Frysk Bonn. Hwet is der yndertiid wol raergüd
fen opjown, det del* neist it Selskip fen 1840, ek noch oare Fryske
Selskippen oprjuchte wirde moasten. Hwerta is dy spjalting nou dochs
nedich, sa waerd sein. Al dy Selskippen hawwe dochs itselde doel! Wis
it doel kaem frijwol op itselde del, mar de wize hwerop men det birikke
woe, der siet noch al hwet forskil yn. Elts dy’t hwet op ’e hichte is fen
de Fryske biweging, scil tajaen moatte, det just troch it stribjen fen de
ünderskate Selskippen, de striid in djippere bitsjutting krige.
Mar hwet moatte nou de minsken dy’t yn it nije hüs gjin plak fine?
Hwet om ’e doar stükjen bliuwe en inkeld as derris in gastmiel is, mei
om ’e tafel skikke? Of is der in oare wei to flnen? Kinne wy gjin rie
skaffe Ik mien fen wol, lüsterje marris. As de krite Warkum, iêz- en
skriuwlessen halde scil, scoe it dan sa’n great biswier wêze, det der ek
oan meidogge, hja dy’t gjin lid binne, om hwet for reden den ek? Mei
ynliedingen en lezingen oer algemiene saken, krekt sa. Wier wy moatte
de doar net sa stiif ticht h&lde. Us net tofolle opslute yn it rountsje hwer
't wy ta hearre.
Sjuch frjeonen fen de Fryske krite, jimme kinne twa miggen yn ien klap
fange: Foarst, de eigen leden, mar ek dy’t buten de krite steane, scil sa
Ijeafde for de eigen tael bybrocht wirde; Twad: Det ek under de lêst-
neamden, warbere striders komme, dy’t witte hwet hjarren to dwaen stiet.
Sa scil jimme stribjen dübbel en dwers fortuten dwaen kinne.
Sa scil it nye gebou, hwet ik „de krite Warkum” neamde, in
pronkstik wirde for üs aide stêdtsje. Mar ek in sterke testing, in hecht
bolwirk om üs djür bisit to fordedigjen tsjin allerhanne frjemdsin en
ütwrydkens.
FRISO.
68ste Jaargang
Bekendmaking.
De Militaire Commissaris te Sneek
maakt het volgende bekend
In het bericht van schorsing, gepubli-
D ceerd in ons blad van 20 Juli j.l. is
>een storende fout geslopen. De heren
J'H. J. Bachofner te Bolsward, en J. F.
5 Maij te Sneek werden n.l. niet geschorst,
vdoch gestaakt in de uitoefening van
yhun functies.
De Directeur-Generaal van de Prijzen
vestigt er de aandacht op dat het
't nog volledige
tegen de
b
eiPoeder, peterselie, ui, kruiden, zout
_en peper. Maak er croquetjes van en
wentel deze eerst door het ei en daarna
■teerin^door paneermeel. Bak ze goudbruin in
een koekepan of in den oven. Deze
LCn hoeveelheid is genoeg voor 4 groote
er stuk of 8 kleiHe cro<uetten-
uitgekomen, waarin de belangrijkste
artikelen van de laatste nos. zijn
opgenomen. »Het Kompas» zal zich
voortaan bezig houden met de proble
men van den dag en stelt zich ten
doel de bevordering van het algemeen
welzijn en den socialen en cultureelen
opbouw van het Nederlandsche volks
leven op den grondslag van het Chris
tendom.
Binnenkort zal een nieuw politiek
weekblad verschijnen DE CHR, HIST.
NEDERLANDER. De redactie zal wor
den gevormd door de heeren H. W.
Tilanus, voorz. der Chr. Hist. Unie te
Den Haag en Mr. R. Pollema te Leeu
warden.
FRYSK EN FRIJ, in nijsblêd for it
Fryske folk. De Leeuw. Koerier»
skriuwde der okkerdeis it neifolgjende
oer
Under dizze aerdige namme is der
koartlyn in Frysk wykblèd forskynt, det
utjown wirdt fen it Frysk Selskip, it
Roomsk Frysk Boun en it Jongerein-
boun meiinoar en det fen Eisma yn
Ljouwert, yn ’t foarige ütjower fen
>Sjucht en Rjucht«, printe wirdt.
Ynhald en ütfiering binne beide sa, det
men allinne mar winskje mei, dat it sa
trochsetten wirde kin en det tüzenen
Friezen yn it heitelan en om utens hjar
der op abonnearje scille. De Redaksje
sit yn bitüfte bannen de hear J. J. Hof
(Jan fen 'e Gaestmar), ald haedredak-
teur fen it Leeuw. Nieuwsblad, en de
hear J. K Dykstra (Omke Jan) ald-
redakteur fen Het Volk, binne for dit
wirk oer alle boegen birekkene. Der is
gans forskaet fen meiwirking en elk kin
syn miening der rounüt yn sizze. It
moeit yen allinne mar, det it Kr. Fr.
Selskip miende net oan dit algemiene
blêd meidwaen to kinnen.
Yn 't koartElk dy’t mei it Fryske
libben op ’e hichte bliuwe wol, m o a t
dit blêd léze.
onderscheid van religieuze of politieke
overtuiging, om uit een besef van waar
lijk nationale verantwoordelijkheid ge
meenschappelijk de hand aan de ploeg
te slaan. Wij willen allen weer naar
een Nederland, waarin vrijheid zal zijn
voor allen, recht voor allen, arbeid
voor allen. Tot de gezamenlijke arbeid
daartoe heeft de Ned Volksbew. het
sein gegeven.
Recept voor eipoeder
AARDAPPELCROQUETJES (4 personen)
1 pond fijngemaakte gekookte aard
appelen, 4 eetlepels eipoeder, 1 fijn
gehakte ui, 4 afgestreken eetlepels
gehakte peterselie, 1 theelepel tuin
kruiden, zout en indien mogefijk peper,
1 aangemaakte ei voor paneeren, pa
neermeel (fijngemalen Eng. biscuits),
vet om in te bakken.
Vermeng de aardappelen met het
Ter bespreking
Het aantal nieuwe maand- en week
bladen groeit en met de veel verbeterde
postverbindingen is ook de activiteit
van de uitgevers toegenomen.
Direct na de bevrijding van het
Zuiden ontstond groote behoefte aan
een vakorgaan voor de boeren en
tuinders in dit gebied. Niet alleen de
tallooze overheidsmaatregelen eischten
nadere toelichting, maar ook dienden
de boeren en tuinders door vakmen-
schen te worden voorgelicht op welke
wijze zij zoo efficient mogelijk hun
gronden konden bebouwen in een tijd
van schaarschte op het gebied van i
werktuigen, kunstmest enz.
De BOERENKRANT, weekblad voor
alle boeren en tuinders in Nederland,
bevattende de officieele mededeelingen
van het Alg. Commissariaat voor Land
bouw en Voedselvoorziening en van de
Directie van den Landbouw, voorzag
in die behoefte en thans wenscht men
deze krant om te vormen tot een
landelijk orgaan en haar overal te
verspreiden.
PEN GUN is het weekblad voor de
Nederlandsche Strijdkrachten. Ook par
ticulieren kunnen zich thans hierop
abonneeren.
Het maandblad ONZE VLOOT is
gewijd aan de Nederlandsche Zeestrijd-
krachten. Hetjuli-no. was typografisch
keurig verzorgd en van interessante
illustraties voorzien.
In Augustus zal wekelijks verschijnen
DE KLAROEN, algemeen onafhanke
lijk blad voor de Jongeren in Friesland,
en daarna tweemaal per week, zoo
spoedig mogelijk geïllustreerd. Het blad
zal geen enkele politieke partij of
beweging vertegenwoordigen. Alle rich
tingen zijn in de Stichting >De Klaroen»
opgenomen. Gezien de plannen zal ditj
blad voor de jongeren van veel belang
kunnen wezen en dus is straks ’t woord
aan de jeugd.
Van HET KOMPAS, Nederl. onaf
hankelijk en actueel weekblad, dat van
October 1943 af als illegaal orgaan wegen) voorrang boven alle kruisend
verscheen, is een recapitulatie-nummer verkeer, terwijl op wegen van gelijke
Toelating leerlingen O. L. school
Workum.
Burgemeester en Wethouders van
WORKUM brengen ter kennis van de
ouders en voogden, dat op Maandag,
1 October 1945 nieuwe leerlingen kun-
I1T1 nen worden toegelaten tot de O.L.
jschool alhier. Kinderen, die op 1 Oct.
eela.s. den leeftijd van zes jaren hebben
bereikt, kunnen worden toegelaten.
r Aangifte bij het Hoofd der School,
iaar den heer IJ. Oosten.
Workum, den 24 Juli 1945.
Burgemeester en Weth. voornoemd,
S W. M. Oppedijk van Veen.
De Secretaris,
S. H. Jelgersma.
van de vragers door den heer J. J.
Kalma beantwoord.
Ook het dubbelkwartet, dat na de
sprekers ter opluistering een vieital
Nederlandsche Volksliederen, onder
leiding van den Heer B. Sijpersma,
tén gehoore biacht, vond veel bijval.
De avond werd geopend met het
gezamenlijk zingen van het Wilhelmus
en gesloten met het Friesch Volkslied.
Het was een zeer geslaagde bijeen
komst en velen weten thans wat de
Nederlandsche Volksbeweging eigenlijk
wil.
In verband met een te houden
vergadering voor de verkiezing van
een definitief bestuur van de Neder
landsche Volksbeweging, afdeeling
Workum, wordt beleefd verzocht, het
ingevulde formulier van lidmaatschap
zoo spoedig mogelijk in te leveren bij
den boekhandelaar Mulder in de
Bagijnestraat.
Onze oud-stadgenoot, de heer
P. de Vreeze, is benoemd tot bode
aan het stadhuis te Franeker.
a
Bescherming Plantsoenen en boomen.
De laatste tijd is de zorg van het
voor onze
‘risoenen en
ere
en.
op dt
fwegetpubliek
larderL-
11 ieiiin Workum hebben, onrustbarend afge-
nomen. Bijna zou men zeggen is alle
r voo,zorg verdwenen. Nu de eerste nood aan
3perktfbraadhout voorbij is, doe ik een ernstig
beroep op alle volwassenen en op alle
lis, daikinderen om de plantsoenen te ontzien.
hd Ze zullen op het Dwarsnoord en bij
bescheiden plant-
orlopi|
3maakl,
n vaar'
:eer op.
ie geal
mde dt
vesting vesugt er ae aanaacr
jn, zicïPrijsaanduidings-Besluit
bij deigeldigheid bezit,
maatregelen zullen worden genomen, geschreden zijn dat overal de kwaliteit
T a or»*. L» r rxnl n.a »l-\ .4 r»
Iq verbind hiermede wordt medege-
Sneekdeeld dat de contróle op de naleving
~yan dit besluit zal aanvangen op Maan
dag 30 Juli a.s.
-
't'
van
I
“1
Lt V0I
11 ,l»w**w** w— «w W.*- w. f--J