1
F
Nieuws- en Advertentieblad voor Workum en omliggende gemeenten
Krijgen de fietsen
straks een motor
No. 45
71ste Jaargang
Zaterdag 30 October 1948
PREDIKBEURTEN
BURGERLIJKE STAND
FRISO.
(De Kampioen)
PLAATSELIJK NIEUWS.
J
Bakhuizen z. m.Workum 4 [Jun.
gezindheid deze taak worden aangevat. B]51.
Verschijnt eenmaal per week
UitgaveFa. T. GAASTRA Bz.
te Workum - Tel. 45
Postrekening 82259
Inzending van advertenties uiterlijk
Donderdagsmorgens
Workum
Van 20 tot en met 27 October 1948.
Geboren: Freerk Jelle zv. Jelle Hiemstra
en Anna Adema. Wiebe Jim zv. Eke de
Vries en Akke Bootsma.
GehuwdGeert van der Heide 37 jaar
wonende te Sneek en Jetske Lubberts 28
jaar wonende te Workum.
Overleden: Jacobus Keilman 70jaarecht
genoot van Eke van ’t Zst.
10 uur Hoogmis. Nam. 3.30 uur Lof.
(Herv.) Voorm. 8.30 en 10 uur ds P. de
Bruyn. (Herdenking Kerkhervorming).
's Avonds 7.30 uur ds A. de Jonge.
Woensdag 3 November 's avonds 7 en
8.30 uur ds P. de Bjuyn Dankstond veor
het gewas.
(Doopsgez.) ’s Avonds 7 uur ds Hylkema
van Bolsward.
In deze dienst zal het koor haar mede
werking verlenen.
11.30 uur Zondagsschool.
(Geref.) Voorm. 9.30 en ’s avonds 7.30
uur ds E. Verburg.
(Bapt.) Voorm. 9.30 en nam. 2.30 uur
Lezen.
Dinsdagavond 8 uur Zusterhulp.
Heidenschap (Herv.) Nam. 1.30 uur ds P.
de Bruyn (Herdenking Kerkhervorming).
Woensdag 3 November nam. 1.30 uur
ds P. de Bruyn Dankstond voor het gewas.
Ferwoude (Herv.) Nam. 1.30 uur Cand.W.
Wink van Weesp.
daast (Herv.) Voorm. 9 uur ds Molenaar
van Idsegahuizen [H.A.]
Hindeloopen (Herv.) Voorm. 9.30 uur ds H.
Altena (Herdenking Kerkhervorving).
Nam. 2 uur ds J. Groeneveld van Molk-
werum.
Woensdag 3 November ’s avonds 7.30
uur ds H. Altena Dankz. voor het gewas.
(Doopsgez.) 's Avonds 7.30 uur ds. W.
Broer van Warns.
(Geref.) Voorm. 9.30 uur Leesdienst.
Nam. 2 uur ds J. Scholten.
Koudum (Herv.) Voorm. 9.30 ds F.Bloemhof
(Bed. H.A.) Nam. 2 uur ds F. Bloemhof
(Danfez. H A.)
Woensdag 3 November voorm. 9.30 uur
ds F. Bloemhof Dankz. voor het gewas.
(Doopsgez.) Onbekend.
Molkwerum (Herv.) Voorm. 9 uur ds J.
Groeneveld. Nam. 1.30 uur ds H. Altena
van Hindeloopen.
de Fryske Biweging wol de goede kant üt. Hwant jonge, jonge der haw je nou
sa'n Striidboun „Frylan Frij" ek, hwat biwrotte sokke lju nou. Lezers, der
is binammen de léste tiid in bulte wanbigryp. En dat komt allinne om'tde
minsken net witte hwer it omgiet en hwat kant it my Frysian üt moat.
Derom allinne al, soe it sa'n skoan ding wêze, dat de rede hwer 'tik it nou
in kearmanich oer hawn haw, opnij Onder de minsken komt.
Protestanten zorgen voor Protestantse
zieken 1
Van de gelegenheid tot vragenstel
len werd gebruik gemaakt door Ds.
de Bruyn en Ds, Verburg, die van de
spreker de gewenste inlichtingen ont
vingen.
Onderlinge wedstrijden Excelsior”.
27 Oct. Gister kwamen de leden
der Chr. Gymo. vereniging „Excelsior”
bijeen in het leslokaal voor het
houden der onderlinge wedstrijden.
Voor de kleinste groepen waren
aardige prijsjes beschikbaar gesteld,
terwijl de ouderen een diploma krijgen.
De leden hebben elkaar niets toege
geven, wat wel blijkt uit de punten
waardering, welke door een jury uit
Sneek werd gegeven.
Kleine Jongens: 1. Theo de Zwart,
2. Reitze Speerstra
Kleine Meisjes; 1. Aagje Nauta, 2.Hil
ly Romkema, 3. Boukje Lageweg.
Grote Jongens 1. Broer Burghgraef,
2. Siebe J. Bokma, 3. Henk Romkema,
3. Appie Boeijenga.
Adsp. Dames: 1. leneke Mulder, 2.
Grietje O. Prmksma, 3. Siebrenne Hay-
tema 3. Matzen D. Bokma,
Bij de dames 2e graad behaalde
Pietje I. de Boer de le prijs met 23
punten.
2 Jenny Romkema, 22 punten.
2 S. Twijnstra, Heidenschap 22 p.
3 Sj. Bokma, Nijhuizum 21 punt
Fel was de strijd bij de le graad
dames, waar mej. Oedske Pruiksma
kampioene werd met 24 punten.
2 Geppy Haytema 23’^ punt
2 Tine Boeyenga 23l/i punt
3 Tine Bajema, Ferwoude 23 pnt.
De heren lieten best werk zien en
S K Bokma, Nijhuizum, wist even
als ’t vorig jaar de kampioenstitel der
vereniging te behalen met 33^ punt
2 W. v. Tuin 33 punten
3 C. Riemersma 301/,
3 Sj. Bobijenga 3 01/, punt.
Na woorden van dank tot de jury,
memoreerde de Weled. Heer van der
Kooy, leraar L, O. de verrichtingen
van deae avond. Er is een goede
vooruitgang te constateren vergeleken
bij vorig jaar en de club maakte een
uitstekend figuur in de rij der jonge
verenigingen.
Het was een zeer geslaagde avond.
NIEUWS S. V. „WORKUM
Uitslagen der wedstrijden van Za
terdag 23 October j.l.
Wo'kum 2Nijland 1 34.
Workum 3 Oeverzwaluwen 90,
Oeverzwaluwen 2Workum 4; 12.
Heeg 1Workum 1 [Jun. A]10.
D. W. P. I—Workum 2 [Jun. A]
2—1.
Workum 3Oeverzwaluwen 4 [Jun.
B]25—0.
Onze vroegere stadgenoot de heer
R. S. IJbema is benoemd tot opzichter-
tekenaar bij de dienst van openbare
werken in Westdongeradeel, thans als
zodanig werkzaam in de gemeente
Haskerland met als standplaats Joure.
Athletiek.
Onlangs behaalde onze plaats
genoot de heer J. S. IJbema de le prijs
bij de Athletiek wedstrijden te Gorre-
dijk, en j.l. Zaterdag wist hij zich in
de B-klasse bij de Singelloop te
Utrecht, waar in 5 klassen 192 lopers
zich hadden laten inschrijven, even
eens als le te plaatsen in de fraaie
tijd van 17 min. 35 sec.
In dit gezelschap zeer zeker een
keurige prestatie.
Toegetreden tot de K.N. G. V,
Dinsdagavond hield de heer
Greijdanus van Sneek een lezing voor
de afd. gymnastiek der S.V.W. op de
bovenzaal van hotel >De Wijnberg»
over het Koninklijk Nederlands Gym-
■astiek Verbond.
AFD. JEUGDVOETBAL.
Heeg IWorkum 1.
Workum I trok naar Heeg I en het
was te voorzien dat onze jongens het
daar niet gemakkelijk zouden krijgen.
Dit kwam dan ook wel uit. Toen Wor
kum bij het ingaan van de rust en
zelfs met het voordeel van de harde
wind geen kans had gezien te kunnen
scoren (de voorhoede was als steeds
zeer onproductief) leek de toekomst
donker voor Workum, Toch pleit het
voor onze verdediging dat ze slechts
één steek lieten vallen. Doch dit was
voor Heeg genoeg om de zeer kost
bare puntjes in eigen zak te steken.
D. W. P. IWorkum II 21.
Workum 2 moest het na een lange
reis opnemen tegen D.W.P. uit Rot-
sterhaule. Na een wat wijfelend begin
van onze ploeg moest de achterhoede
met doelverdediger A. Kemker aan
het hoofd alle zeilen bijzetten om
punten te voorkomen. Na enige tijd
komen onze jongens er beter in en
weet dit na goed werk van N. Ketelaar
en C. Hunia in een doelpunt uit te
drukken. D. W. P. komt hierna ge
ducht opzetten en de 1. binnen weet
nog voor de rust gelijk temaken. Na
een kopje thee kan Workum met de
wind mee, doch de zon tegen weer
beginnen. Na 13 min. weet de r.buiten
een hard, doch houdbaar schot te
lossen hetwelk door onze keeper (wel
licht door de zou gehinderd)verkeerd
wordt beoordeeld en het is 21.
D. W. P. trok zich in de verdediging
terug en wat onze jongens ook pro
beerden het bleef 21.
Workum Jun. 3OeverzwaluwenJun.
2. Het zal niet veel gebeuren dat een
wedstrijd met 250 wordt gewonnen.
Dit stoute stukje haalden onze Jun.
uit en versloegen met deze cijfers de
Koudumers. Dat het een eenzijdige
vertoning was is te begrijpen. Met de
regelmaat van een klok, kwamen de
doelpunten om de 2 minuten tot stand.
B. Boersma en Fré Meijer maakten
samen 13 doelpunten. Bouke 8 en
Fré 5.
Jun. B Bakhuizen 1 —Workum 4 5 1
Reeds na 10 minuten spelen, maakte
de rechtsbuiten van Bakhuizen, die
onbetwist de sterkste speler van dat
elftal was, de eerste goal [Bakhuizen
had in de eerste helft de. straffe wind
mee]. Voor de rust werd nog één
keer gedoelpunt. De verwachting, ook
van de gastheren dat Workum met
het voordeel der sterke wind de ach
terstand zou inhalen, werd niet be
waarheid. Direct na de rust werd door
Bakhuizen het 3e doelpunt gemaakt,
waarna nog 2 maal gescoord werd.
In de laatste minuten redde Siepie
de eer; door uit een goede voorzet
van Pauli onhoudbaar in te schieten.
De Workumer keeper heeft een zware
middag gehad, doch hield verscheidene
ballen. De nederlaag had groter kun
nen zijn.
Workum 3Oeverzwaluwen 3.
Van meet af zag het er naar uit,
dat W. een gemakkelijke overwinning
zou behalen. Voor de wind spelende
is W. direct in de aanval en weet na
10 min. het eerste doelpunt te scoren.
Toen was het hek van de dam en
voor de rust moest de Oeverzwaluwen
keeper nog 5 maal vissen. 60. Wie
gedacht had dat Koudum met de wind
mee het heft in handen zou nemen,
kwam bedrogen uit. W. was steeds in
de aanval en wist nog 3 maal het
Koudumer net te vinden, zonder dat
O. kans zag een tegenpunt te scoren.
van de
WORKUM. Na een dienstverband
van ruim 35 jaar, waarvan bijna 24jaar
als agent van politie te Workum, is
onze vroegere stadgenoot de heer H.
Faber, met ingang van 1 Nov. a.s.
eervol ontslag verleend als Wacht
meester le klas der Rijkspolitie te
Leeuwarden.
We wensen de heer Faber, die
zovele jaren met het wel en wee van
Workum meeleefde en hier door z’n
vriendelijke, tegemoetkomende houding
veler sympathie en achting heeft ver
worven, een welverdiende rust.
Spr. zette in een helder betoog het
streven van dit verbond nader uiteen,
en toen de vergadering overging tot
stemming, bleek dat men algemeen
voor toetreding tot het K. N. G. V.
voelde, zodat in de toekomst ook
zeker aan toogdagen e.d. zal worden
deelgenomen.
Besloten werd om een extra lesuur
in te stellen voor turnen en rythmische
gymnastiek.
Jammer dat de opkomst beneden de
verwachting bleef. Wanneer een feest
avond of iets dergelijks op het pro
gramma staat zijn er practisch geen
leden, van welke vereniging dan ook,
absent, terwijl men meent voor een
lezing, welke veel meer tot instand
houding der vereniging bijdraagt, wel
verstek te kunnen laten gaan.
Zakenlui vergaderen.
25 Oct. Op uitnodiging van de
afd. Workum van de R. K. Midden
standsbond, de enige organisatie die
na de oorlog hier haar leden weer bij
elkaar getrommeld heeft, kwam heden
avond een aantal winkeliers, ambacht-
patroons en zakenmensen in lokaal
St. Jozef bijeen.
Onder voorzitterschap van den heer
B. Jongstra, die de noodzaak van
organisatie en de diverse agenda
punten inleidde, werden nuttige be
sprekingen gehouden. Ten opzichte
van het punt >contante betaling»
waarvan sommigen een radicale toe-
passing wensten, werd besloten voor
lopig een ernstig beroep op mede
werking van de kopers te doen, daar
voor elk bedrijf niet dezelfde omstan
digheden geldende uitvoerbaarheid
dus meer of mindere bezwaren zou
opleveren. De groothandel eist in de
meeste gevallen ook contante betaling,
waarom de zakenman van tegenwoor
dig onmogelijk meer onbeperktcrediet
kan geven. Zo weinig mogelijk meer
in het boek, vlugge betaling van ont
vangen nota’s, daar mag, nee daar
moet men terdege op aandringen,
aldus was aller oordeel. Voor wan
betalers behoorden eigenlijk ook maat
regelen genomen te worden, doch in
hoever daarmee resultaten te bereiken
zijn, zal in een volgende vergadering
overwogen worden. Slot conclusie
direct betalen een groot gemak,
borgen een groot last.
Aanvankelijk schenen de aanwezigen
wel voor het houden van een St.
Nicolaas attractie te voelen, doch
toen er stemmen over een beperkte
voorraad goederen, lage winstmarge
e.d. opgingen, verklaarde een com
missie zich bereid om te onderzoeken
of het mogelijk zou zijn tegen be
scheiden kosten een aardige attractie
te organiseren. Enkele plannen kwamen
al ter tafel, doch werkelijk iets te
vinden dat het kopen animeert, de
gezamenlijke winkeliers en het publiek
voldoet, is nooit eenvoudig geweest.
S.V.W.-AGENDA
Bezoekt allen de zeer belangrijke wedstrijd
in de 4e kl. K.N.V.B.
WORKUM I—BL AU W WIT I
(Leeuwarden)
Aanvang der wedstrijd 3.30 uur.
Workum 2D. W. P. I (Jun. A.) Aanvang
der wedstrijd 2.45 uur.
Uitwedstrijden:
Hielpen 2—Workum 4 vertrek
Markt per fiets 2.50 uur
Oeverzwaluwen 3—Workum 3 vertrek van
de Markt per fiets 1.00 uur.
Makkum 3Workum 3 (Jun. B.) vertrek
van de Markt per fiets 1.00 uur.
Q.V.O. I—Workum 4 (Jan. B.) vertrek van
de Markt per auto 1.15 uur.
100 km tuffen
op een liter benzine.
De inwoners van Voorburg hebben
enige weken geleden van een onge
woon schouwspel kunnen genieten
ee i vijftig wielrijders snorden hun in
snel tempo voorbij, zonder te trappen
Zowel de dames als de heren zaten
op een damesrijwiel, een kettingkast
bleek er niet te zijn, het frame be
stond uit een dikke buis, over het
voorwiel was een motor gebouwd.
Deze vijftig wielrijders waren journa
listen, uitgenodigd door de N.V. Han
delmaatschappij R. S. Stokvis en Zonen
te Rotterdam en Van der Heem in
Den Haag om een proefritje te maken
met het Rijwiel Solex, de gemotori
seerde fiets, waarmee men in de komen
de maanden en jaren wielrijdend Ne
derland hoopt te veroveren. We kun
nen niets anders zeggen dan dat het
plezierig en gemakkelijk reed en dat
men zonder enige voorafgaande oefe
ning het Rijwiel Solex even vlot ge
bruikte als een gewone fiets. Met een
paar simpele handbewegingen wordt
de motor in- en uitgeschakeldwie
lust heeft het Rijwiel Solex als een
gewone fiets te gebruiken, wipt de
motor achterover. Eén handeltje aan
het stuur is voldoende om de snelheid
te regelen, te vertrekken en te stoppen.
In Parijs was men in 1940 zo ver,
dat enige prototypen van de Véle
Solex waren gemaakt. In de vijfjaren
bezetting werd stilletjes doorgewerkt
en na de bevrijding hebben reeds
duizenden rijwielen met hulpmotor de
fabriek verlaten. Van der Heem heeft
een jaar lang met het Rijwiel Solex
proefgereden, zijn bruikbaarheid be
proefd bij alle weersgesteldheden
op wegen en paden en is over het
resultaat zeer tevreden. Vóór 31 Dec.
zullen hier 2000 a 2500 rijwielen So
lex zijn geproduceerd. Zij hebben een
snelheid van 22 km. per uur, de één-
cylinder tweetaktmotor gebruikt één
liter benzine op 110 km., de aandrij
ving geschiedt op de voorband door
middel van een carborundumrol, die
slijtage van de band belet, de remmen
zijn velgremmen. De fiets weegt 25
kg., waarvan 7 kg voor de motor.
Op een belangrijke vraag voor toeris
tisch Nederland, nl. of het Rijwiel Solex
ook op de rijwielpaden zal worden toe
gelaten, moet op het ogenblik ontken
nend. geantwoord worden. Want mo
menteel zijn de Rijwielen Solex nog
aan de wettelijke bepalingen voor mo
torrijwielen onderworpen De kans is
echter niet uitgesloten, dat bij de nieuwe
Rijwielen- en Motorwet rekening zal
worden gehouden met het gemotori
seerde rijwiel, waardoor het mogelijk
zou worden dit te gebruiken zonder
rij- en nummerbewijs, en ook op de
rijwielpaden.
Fryske Brief 123.
Hja dit sil dan it léste brief wurde moatte oer „Ljeafde for it Heite-
lan”, der 't ik nou foar de tredde keur oer op ‘e tekst bin. Net om ‘t Zondaö 31 October 1948.
der net folie mear oer to skriuwen is, mar wy soene sadwaende de
hiele rede oernimme en dat is it doel net. workum (R.-K.) Voorm. 7.30 uur Vroegmis
Hoe skerp en hoe moai de sprekker de dingen sei, né in wünder. Lit i 1A oo«
üs mar wer efkes lüsterje: „As in mem in moaij berntsje krige hat, moat
sa neigeraden de hiele bürren, it hiele gea dat moaije berntsje bisjen
Hwerom docks? It wjirmke wirdt der net better fen en de mem ek net. Is
it net, omdet it echt moaije easket en freget biwündere to wirden, alhowol
it derfen séls net better wirdt? It is sünde, seit men, det jy ditmoaije boek
net lézen hawwe, dat stik moaije mesyk net heard hawwe.
Hwerom? Óch, omdet it sa moaij is, seit men. ’t Komt dos al wer op
itselde del. It Ijocht moat op ’e Ijochten set wirde en it echt moaije en
greate moat to prieljen en to pronkjen set wirde: oars dogge jo it to koart
en ünrjocht oan. Derom ek hat God de wrald, de minsken makke, omdat
Hy seis to heech en to moaij is en fen oaren net kenden biwündere enop't
heechst priizge to wirden en om syn moaijens net to koart to dwaen, alho
wol Hy seis er net better fen wirde kin. In oprjucht folksbern moat dos ek
bisiikje it moaije en greate fen syn folk to kinnen en tobiwünderjenenoan
oaren kenber to meitsjen. Ek dit oangeande, binne dos de Fryske taelbounen
yn hjar folie rjucht en natuerlike gefolgen fen de Heitelansljeafde".
Ik soe sa noch folie mear oerskriuwe wolle, en it is foar my in swier
stik dat net to dwain. Lit my bislüte mei it bislüt fan de rede.
„Tink er om Friezen, det wy alderearst Friezen binne, bern fen
de greate, ieuwenalde, eigenen en aparte Fryske naesje, al binne wy'ek
mei in oare naesje, de Hollanske, yn ienselde staet en ryk forboun. Tink
er om, dat jimme d'r wêze meije, krekt sa goed as de Hollanders, dy ‘t ek
op ‘t earste plak bern fan hjar Hollanske naesje binne, en twad boarger
mei üs fen üs Neerlanske Steat. Al binne wy lyts yn tal, sokke geastlike
dingen, as de naesje üs jowt, geane net by ‘t poun ef by de kopfol. De
Friezen meije er wêze, en as ‘t derop oankomt to stribjen en to striden for
'n ideael, in suver heech geastlik güd, dér binne de Friezen for to finen
en binne hja foaroan by; dit tsjüget üs Histoarje fen earen en ek fen it
hjoeddeiske libben. Lit üs net wêze as lytse bern, dy ‘t by in oer alles
better fine as by hjarren thüs. Alles by noar nomd, hoege wy net to winskjen
ta in oare naesje to hearen. Der meije better wêze, maar ek siker wier in
hiele bulte minder as üzes.’'
Hjirmei bin ik oan't ein kommen fan itjinge ik jimm léze litte woe üt
in üterst bilangryke rede. Né, ik sil my wier wol wachtje om der eat oan
ta to foegjen. De Earwaerde sprekker hat in tael brükt dy ‘t elts forstiet
en forstean kin.
Ik wit dat der in bulte lju binne, dy ‘t tsjintwurdig freegje: Giet it mei
AbaaoamaatapifJ» t l.feü par haldaar
per post f2.—
Advertentietarief: tot 5 mm. 60 cent
elke mm. meer 6
van buiten Friesland 8
Contracten volgens algem. regeling
Als van weerszijden gezegd kan wor
den dat is iets goeds, dat is aardig,
dan zal het met aller medewerking
zeker wel loslopen. En moet de com
missie falen, dan kan het kopend
publiek er toch verzekerd van zijn,
dat de Workumer Winkeliers hun
zaken in elk geval zo ruim mogelijk
voorzien hebben, zodat St. Nicolaas
naar genoegen z’n inkopen kan doen,
want dat hij dit jaar bijkans weer
ouderwets gaat rijden, is zo goed als
zeker I
Bij de rondvraag werd de hoop uit
gesproken dat alle winkeliers,ambachts-
patroons en zakenmensen zich in een
plaatselijke vereniging voor Handel en
Industrie zouden aaneensluiten en een
voorstel tot oprichting van een zodanige
vereniging was eigenlijk hedenavond
al verwacht.
De voorzitter had gedacht dat het
wachten eigenlijk was op plaatselijke
herleving van de andere middenstands-
verenigingen, waarna men onderling
contact kon houden, doch voelt per
soonlijk evenveel voor dit idee en
daarover is in een volgende vergade
ring dan het woord aan de zakenlui
zelf.
Hoewel de vergadering niet over
weldigend bezocht was, gingen er toch
enkele inspirerende gedachten tot sa
menwerking van uit. Voor dit eerste
contact, hetwelk het bestuur bevorderd
had,we<d tot slot terecht dank gebracht.
Protestantse Ziekenzorg.
Woensdagavond werd de verga
dering gehouden van de Protestantse
Ziekenzorg. De opkomst was bévre
digend. Daar d.e Christelijke Besturen
bond het initiatief hiertoe genomen
had, berustte de leiding bij de heer
I. de Boer, de voorz. van de C B V.
Na de opening werd het woord ge
voerd door de heer Runia van Leeu
warden, propagandist van de P. Z. B.
De noodzakelijkheid van een eigen
geestelijke verzorging onzer zieken en
de plicht om daarvoor te zorgen werd
duidelijk aangetoond. Er is een grote
achterstand aan protestantse zieken
huizen, De verhoudingen zijn op 188
R. K. inwoners van Nederland is er 1
R. K. ziekenhuisbed beschikbaar. Dat
is het landelijk gemiddelde. Doch in
het Noorden des lands is de verhou
ding op 67 R. K. inwoners is er 1
R. K. Ziekenhuisbed.
Daartegenover op 881 Prot. inwo
ners is er 1 Prot. ziekenhuisbed. Dat
is het landelijk gemiddelde. Doch
Friesland blijft daar nog ver beneden.
Er zijn 120 ziekenhuizen met 18315
bedden van de R.K. en van de Pro
testanten 39 ziekenhuizen met 5068
bedden.
Voorts zijn er de algemene zieken
huizen. Maar djt zijn géén Protestantse
ziekenhuizen 1
Daarom moet in de grootste eens-
1
JF
