I Nieuws- en Advertentieblad voor Workum en omliggende gemeenten A No. 3 72ste Jaargang Zaterdag 15 Januari 1949 lest K. :r n )E •volj 571 algemeen 572 algemeen vra re a avon md iet e f bei till ïit’i aar en wel. 183 20 39 60 94 00 741.30 56.84 ABONNEERT U OP FRISO 21, 22 tabak 24 diversen ien. ede va lisje nge rwe: s zij B. d wer oo d b i va he; BONNENUJST Van 16 t.e.m. 29 Jan. 1949. is e >n kli again de a iet li op z al di gestif pen. loed Iet i van sent: r, nu t iedi icaro zden symb zingt staat kje r ider 4iej IUS. dot :enc hei den op1 m je .ef-; r d- opg icnü istii seld edra geh ppr igvi its b mei eke: waa st et rde' gest 561 563 vlees 562 vlees hir Börgoensen (Bourgondiërs), want Joris woed Fryslfind wol graig oen dizze Karei kwyt en dy woed ’et, wol hewwe. En so wAd’tiandöstroopt troch Geldersen, Sassen, Hollandes en Borgoensen. Het mOst der oen deend woelde? Waerkum, Hilepen, Starum en de Gksianders faenden er het opskip pen op 'e ’Südersé om alle fremden te keren,, want jè komen altyd fan dy kftnt, dot wea temeensten het! No, yn 1516 w&d Grate PierütKims- wed der, sok mar sizze, admerael fan. Grate Pier„Fësoepe”, séj dy, „jein allegaer fesoepe soender genade!” En dè geen 't raer, oenmeenskelik wreed, mar 't haelp (Wodt fefolge.) Fan aid Hielpen. Yn ’t èast in 'e 16e ieu wea 't 'n raren boel y FryslSnd: roezje en fochteriij oert. Benden fan fremde saldaten swalen 't Iftnd troch, inodje, plunderje en anne weajerre daige- liks wörk. Beet héj Geldersen yn- helle en jin pinderen yn 1494 Waer kum, Hilepenen Starum en steken yn 1495 Koaldm yn’e brfind Twyn- tig jier letter eeng ’.t wur krekt so, de hele siidwfthook móst 't lije oen de Lemmer de Jouwer to en de Geldersen spih er de baes. Joris fan Salen wea dè Potestaet en dy héj faiem ek saldaten, dot wea tjian ’e Gdersen, mar jè moad- den en bande krekt so had. Dot weaden Sassen,o ’t se jem hir némen, Jin kregen fuleteun üt Holland. En - den weaden ejitte benden fan de -ni^je graeffanHlAnd, dy ’t letter kei zer Karel V widen ys, jin nèmen-xe 250 gram boter of mar- garine of vet 200 gr. kaas of 250 gr. korstl. kaas 500 gr. boter of mar garine of vet 577 algemeen 125 gr. boter of mar garine of vet 578 algemeen 100 gr. kaas of 125 gr. korstloze kaas 2 rantsoenen sigaret ten of kerftabak (Bijz. arbeid a.s. moeders en zieken) Geldig zijn de bonnen van strook C. Deze bonnen zijn 14 dagen geldig De niet aangewezen bonnen van strook 2 kunnen worden vernietigd. Veevoedernormen voor de periode 16 Januari—12 Maart 1949 Kippen In verband met de opheffing van de distributie van eieren komt er binnenkort een nieuwe regeling voor de distributie van voeder voor vol wassen pluimvee. Als overgangs maatregel zal de eerstvolgende toe wijzing slechts voor 4 weken, t. w. voor de periode16 Januari12 Febru ari 1949, worden verstrekt. Degenen, die in 1947 -en/of 1948 een kuikentoe- wijzing hebben ontvangen, dan wel van September 1947 tot September 1948 een aanslag voor het leveren van eieren kregen opgelegd, komen voor een voedertoewijzing in aan merking. Omtrent de toewijzing van pluim veevoeder voor de perioden na 12 Februari 1949 ontvangen de pluim veehouders nader bericht. Met de eerste kuikenvoeder-toewij- zing, die in de meeste gevallen ge lijktijdig met de kuikentoewijzing voor het opfokseizoen 1949 zal worden uitgereikt, zal een circulaire met nadere bij zonderheden vergezeld gaan In het tijdvak 16 Januari—12 Maart 1949 gelden de volgende normen voor: Melk- en kalfkoeien 75 kg., Mestvee met uitzondering van stierkalveren 50 kg., Fokooien/ rammen, geboren voor 1948 25 kg., Melkgeiten 25 kg Landbouw werkpaarden op bedrijven met 2 ha. of meer bouwland 125 kg., Hengsten van 3 jaar of ouder 225 kg. Overigens werden geen normen ge wijzigd. De totale toewijzing is gelijk ge bleven, t.w. 2 kg. voeder per kg- geslacht gewicht. De voorschot-toe- wijzing is evenwel verhoogd en be draagt voor varkens op bedrijven met 0 tot 10 ha. bouwland maximaal 200 kg. en voor varkens van z.g. kliekmesters en alle overige mesters, die het hoofdberoep in de land-/tuin- bouw of veeteelt hebben, maximaal 100 kg. Geconcentreerd voeder voor var kens, foktoomvoeder, gemengd graan voor eenden en enkele andere speci ale voedersoorten worden toegewezen door middel van zegels met opdruk: „Mengvoeder II - geldig totl3Maart 1949”; de overige mengvoedersoorten op zegels met opdruk: „Mengvoeder I - geldig tot 13 Maart 1949”. Verre kening zal plaats hebben met toege wezen voedergraan uit eigen oogst. Desgevraagd geven de Plaatselijke Bureauhouders nadere inlichtingen. Alle veevoederzegels en -bonnen voorzien van de vervaldatum: „16 Januari 1949” [of vroeger] worden op 16 Januari 1949 ongeldig. 100 gram vlees 300 gram vlees 567 algemeen 250 gr. boter of mar garine of vet S.V.W.-AGENDA S Zie voor de „S.V.W.” feestavonden de advertentie in dit „Friso ’-nummer. 0 Q W De opbrengst van ons Grasland. Fryske Brief 133. My tocht, wy moasten mei dizze earste brief yn it nije jier, fuortda- liks mar net sa fier fan hüs gean, dochs in bytsje by honk bliuwe. Ik soe ek sizze kinne, „Zoek toch in de vreemde niet, wat de eigen plaats u biedt“. Nou it eigen plak biedt my fan dizze reis stoffe ta skriuwen. Forliden wike of wylst ik dit skriuw, in deimanich lyn, bat de krite Warkum fan it Kr. Fr. Selskip, in gearkomste houden, t Is in jounwurden dy ’t wol foldien hat. In hiele treast dat der wer libben yn 't spul komt. Hwant, lit üs earlik wêze, de goug wie der de léste tiid mar frijhwat üt. Doe ‘t in jiermanich forlyn, de Knie wer oprjuchte waerd, hiene wy der greate forwachtinge fan. Mar it is al hwat oars beslein. Oan hwa deskuld? Hwer lei dat nou dochs oan soe men sizze? Och it giet mei de krite ek al krekt as mei in bulte oare forienigingen, it bistjür en in stikmanich leden moatte it spul rédde. It binne aimeast altyd wer deselden, dy’tfoarit wurk opdraeije. Fierwei de measten leauwe it wol en litte de oaren mei it spul ompiele. Wis hja bitelje har ynlage op ‘e tiid en komme ek wol op'egear- komsten, mar dat is dan ek al it lenige. Wurde der in joun Onderwerpen bihannele, oer taei, skiednis, litteratuer ensfh. hwer ‘t hja it measte net fan bigripe, ek al om ‘t hja der neat foar Hele, dan sizze hja, nou ik foun der neat oan. Allinne dy foardracht, dy ‘t dy of dy die, dat wie wol aer- dich. Sa giet it mar al to faek. Lichte kost, hwat nocht en wille en dermei üt. Soks is foar dyjffige dy 't har tiid en wurk derta jowe om ris in bijdrage to leverjen, ek net om de moed der yn to halden. As men einlings foarüt al wit, dat der forskate minsken Onder jins gehoar sitte, dy ‘t it net smak- ket, is it measte nocht der al óf. Myn miening is dan ek, dat men leaver mei 25 minsken sitte mei dy ‘t it doel en stribjen fan Selskip en krite bigripe en deroan meiarbeidsje wolle, as mei hündert, hwer ‘t twa tredden Onder sit, dy ‘t it wol leauwe. In lyts warber ploechje, bisiele mei idialen, striders foar: YnFryslan Frysk, minsken dy ‘t witte hwat hja wolle, kinne hief hwat üt e wei sette. Derom, bodders yn de krite Warkum, lit jimm net Ontmoedigje, ek al is it tal hwat neist jim stiet, faeks hwat lyts. En Onder it tal hwat neisten mei jim stiet, rekkenje ik ek, de striders yn it Roomsk Frysk Boun. Oan jimme meielkoar de hillige en djüre plicht, de sleauwen, slOgen en Onforskilligen wekker to roppen. Harren to wizen, dat: Sil Fryslan, Fryslün bliuwe, dat ek mei fan harren ófhinget. Bring it dizze minsken oan ‘t forstan, dat wy der mei skelden en razen op oat en, net komme.' Hwat ik hjirmei sizze wol? Der wurdt de léste tiid gOns öfjown op in Hollanske grappemakker dy ‘t mei -syn ófwaeide en lebbige praetsjes, mei Onsmaeklike en leffe grappen oer Frvslan syn npubliek“ formakket. (Ei, ja de hongertochten binne ek al salang foarby. Lvk as in Frysk blêd okkerdeis skreau). Mar nou kin men jin wol pOr razend luik op sa'n fint meitsje, dochs hwat jowt it? En dan in bulte fan üs eigen lanslju binne gjin sint better. Hoefolle Friezen binne der wul net, dy ’t to pas en to Onpas infrjemde tael foar kar nimme, boppe de eigen sprake. Dv ‘t it Frysk fier weismite en op gearkomsten, fan hwat forienigingen dan ek, leaver yn knoffelichen healbakken Hollansk steane to stammerjen, dan it to sizzen sa ‘t hja it leard hawwe. Wis my moatte striid leverje tsjin üs eigen folk'. YnFryslOn, hwer ‘t ek Warkum yn leit. ‘k Hearde Otte Akkerman ris sizzen: „Friezen, hald jimm' tael yn eare, ‘t Frysk is jimme tabitroud“. En alles hwat üs tabitroud is, hawwe nv mar to hoedsjen en tonoed- sjen. Dat is it hwat in bulte minsken net bijripe. Net fiele, dat wy üs tael leavje moatte. Dat is it, hwat wy üs folk by to bringen hawwe: Leafde ta 10n, folk en tael. Der freonen leit üs taek, jimmes, minei. Yndat bitrouwen geane wy mei ‘n oar fierder en wv sille en wolle stride.foar hwat üs eigen is, hwgmt: „Leafde driuwt üs, leafde bliuwt üsu. FRISO. Neiskrift. Oan: Oud Workumer. Jo silleder mear fan hearre. Hert- lik tank foar Jins brief. F. 9 PREDIKBEURTEN p. B 585, C 587 PLAATSELIJK NIEUWS. van BURGERLIJKE STAND gezcl- m?”l van Inzending van advertenties uiterlfjk Donderdagsmorgens ièi‘ iei fai Dei ló 'I Ahaanaxaantüpeys f Ufi par haJljaar per post f2. Advertentietarief: tot 5 mm. 60 cent elke mm. meer 6 van buiten Friesland 8 Contracten volgens algem. regeling fris, ven zelf zij n Vsiwhllnt eensuuU par weak Uitgave: Fa. T. GAASTRA Bx. te Workum - Tel. 45 Postrekening 82259 de b Eng ig n er ti >en boei slag: opor. .welij drul n e 't* loort jn.at d? I je« er tt- Alle* >f jee- mt ig. Bonnen voor vlees -s in de erdedipire één keer te prcfi was knalde van later stelde nogmaals in op 2—0 te Ir. van der Molen wijdde tenslotte nog een oke) woord aan hetruiteren van het gas In 1947 is men voor het eerst op eigszins betekenende schaal in de Frise greidhoek hiermede be gonnen et de resultaten waren zeer bevredigen!. Als laatie mogelijkheid tot opvoe ring van di productie noemde spreker de aanleg an kunstweiden. Er is bij ons nog teveel onproductief blijvend grasland, ct beter tot bouwland ge ëxploiteerd can worden Het hier be doelde graiand kan gelegen zijn op hoge droge andgronden, op schalte- rig gewordn veengrond of op de stijve knippie kleigrondenIt> al deze gevallen is en gebrekkige waterhuis houding veeil de oorzaak van een te lage produde en is scheuren de enigste mogéikheid. club geeft dan in iedere deelnemende plaats een opvoering. Dit plan is zeker waard om te slagen. Men wil dan voor deze toneelwedstrijd een jury oenoemen die het beste stuk met een prijs kan bekronen. Dit idee zal elke toneeluitvoering ten goede komen, clubs en .spelers zullen trachten hun stukken en hun spelpeil omhoog te brengen. Het pu bliek zal verzekerd zijn van menige prettige en gezellige avond. Mee zou eventueel ook nog reu pub >eksprijs kunnen öesch kb tar stellen M ssch en zijn er toneellief heb rs die een wis- selbeker of iets dergelijks willen uit reiken. Het tóneel-miaded publiek zal haar sympathie het beste kunnen tonen ei> het meest stimuleren door de zorgen, dat >de Lytsjesj nger< 19 Januari een volle zaal vindt. Dat het een mooie avond zal worden, daarvan kunt U verzekerd zijn. >De Lie •‘jesjoi’ger* is een Fries nu eens met de »traditionele in voorkomt Maar een en toch spaan nd gege Grate Pier te Hylpen. I Bonkaarten KA, KB, KC 901 Bonkaarten KD, KE 901 Tabaks- en Diversenkaarten QA, QC 901 Bonkaarten ZA, ZB, ZC, ZD, ZE, MD MF, MH 901 Workum Van 5 Jn. 1949 tot en met 12 Jan. 1949. Geboren Janna dv. Kornelis Hetteagaen Anna de jr.g. Gehuwd Geea. Overiedo: Geen. Zondag 16 Januari 1949 Workum (R.-K.) Voorm. 7.30 uur Vroegmis 10 uur Hoogmis. Nam. 3.30 uur Lof. (Herv.) Voorm. 9 en 10.30 uur ds P. de de Bruyn (voorber. H.A.) ’e Avonds 7.30 uur ds A. Jonge. (Doopsgez.) Voorm. 10 uur ds W. Broer van Warns. 11.30 uur Zondagsschool. (Geref.) Voorm. 9.30 uur leesdienst. ’s Avonds 7.30 uur ds E. Verburg. (Bapt.) Voorm. 9.30 uur Leesdienst. Dinsdagavond 8 uur Bidstond. tieidenschap (Herv.) Nam. 1.30 uur ds de Bruyn (voorb. H.A.) Ferwoude (Herv.) Nam. 1.30 uur Leesdienst. daast (Herv.) Voorm. 9 uur ds Mol van Won». Ilindeloopen (Herv.) Voorm. 9.30 en nam. 2 uur ds H. Altena. (Doopsgez.) Geen dienst. (Geref.) Voorm. 9.30 en nam. 2 uur Lees dienst. Koudum (Herv.) Voorm. 9.30 en nam. 2 uur ds F. Bloemhof. Molkwerum (Herv.) Voorm. 9.30 en nam. 2 uur ds J. Groeneveld. dt IX .ag tt je tt |e belt Andere landbouwhuisdieren. Contract varkens. ;s het PP.T. kan'oor te Workum de daaronder ressorterende hulp- statiors bedroeg 11160 WORKUM. Dezer dagen werd Dr. D S. Atiema, piedikant bij de Geref. Kerk te (bierbek, voorheen alhier, benoemd tot lector aau de Vrije Uni- versiteit te Amsterdam, ter roorzie ning in het onderwijs in het Arabisch en het Aramees in de letterkundige faculteit, aan welke Umversiteit Dr. Aitema ook theologie studeerde. Te Leiden deed de benoemde lector zowel ca 'd daats-als doctoraal examen me hoofdvak Arabisch in de Semie- tische taal en le terkunde om vervol gens aan de G:m Umversiteit te Am sterdam op het proefschrift: »DeMo- ham:laaise opvattingen omtrent het tijdstip van de jongste dag en zijn voortekenen» te promoveren. Dezer dagen werd be >oemd tot commies ter secretarie van de gemeen te Hennaarderadeel te Wcmmels, on ze oud-stadgenoot de heer J Kroyen- ga, thans werkzaam ter secretarie der gemeente Steenwijkerwold Opbrengst kinderpostzegels. De totale verkoop k nderpostzegel van en kantoren zegels en 4580 zegels a 495 zegels a 940 zegels a 4942 zegels a 203 zegels a Alle bonkaarten 901. stuk waai oude boer< vrolijk Niet alleen »de L etsjesjonger» maar alle bijfiguren uit dit stuk ech e >menseo». Dat maakt dit toneelstuk dan ook juist zo aantrekke lijk. Het gezel chap uit Tjerkwerd heeft in menig succesvolle avond bewezen over de juiste vertolkers der rollen te beschikken. Lees voor bizonderheden de advertentie in Friso en de raamaf- fiches. Bezoekt de teer belangrijke wedstrijd „Workum" I „Blauw Wit 1934” 1 4e klas K.N.V.B. (Leeuwarden), Aanvang der wedstrijd: 2.30 uur. Het herstel van onze door de oorlog zo sterk gedrukte landbouwproductie vordert gestadig. Dit blijkt wel uit het feit, dat de opbrengsten van de -be langrijkste cultuurgewassen vrijwel op hetzelfde peil zijn teruggebracht als in de jaren vóór de oorlog. De veehouderij heeft daarentegen de vóóroorlogse productie nog niet be reikt. De melkproductie bedroeg io 1947 slechts 69 pCt. van die in 1939, terwijl het aantal melkk’oeien in 1947 verminderd was tot 84 pCt. van het aantal in 1939, aldus de heer Ir H van der Molen in een onlangs gehou den radioc -userie. Een volledig herstel van onze veehouderij, zo vervolgde spreker zijn betoog, zal pas kunnen worden verkregen door de veevoeder productie n het binnenland ’e verho gen. Dir betekent dus. dat we het zowel zullen mo-ten zoeken ir opvoe ring van de hoeveelheid alsook in verbetering van de kwaliteit van het veevoeder. In dit ve'band gaf Ir van der Molen in 't kort aan, de rechnische mogelijk heden, w-lke er bestaan om te komen tot verhoging van de grasland productie. Hiervoor zal tn de eerste plaats nodig zijn een beter-stikstof b<-tnestidg Vóór de oorlog werd dez* meststof <>p gras land zéér weinig gebruikt In de Friese klei weidestreek werd door de bedrij ven, aangesloten bij de Centrale Coö peratieve Boekhouding in de jaren 19301940 grm ddeld slechts f6 per h a. aan kun-tmest besteed. De belangstelling voor stikstofbemesting is inmiddels echter belangrijk toege nomen, terwijl ook mag worden ver wacht dat deze meststof voor gras land op ruimere schaal beschikbaar zal komen. Met deze feiten voor ogen kan worden vastgesteld, dat opvoering van de stikstofbemesting op grasland de sleutel is tot het herstel van onze vóóroorlogse melkproductie. Naast stikstofbemesting verdient ook de beweiding en vooderconservering NiJiüWS S. V. „WORKUM Workum 2 had het Zaterdag j 1, verre van gemakkelijk in Nijland. Het elftal was op K. Kuipers na [die op de ziekenlijst stond] compleet. In een harde, vinnige strijd, kwam Workum ten slotte met een 32 overwinning thuis. Dit was een goed begin in het nieuwe jaar. Workum 4 wou niet qnderdoen en won met 31 van Oudega 2 (W.) Met de wind mee, was Workum sterk in de aanval, doch een goede schutter ontbrak in de W. voorhoede. Daarbij kwam echter dat de O. keeper niet over geluk had te klagen. Overigens alle respect voor dat pittige kereltje dat' zijn doel op waardige wijze w;st te verdedigen. Toch moest hij drie keer zw chten. Altena dicht bij in en even r.buiten Wijnia, Altena de gelegenheid de stand brengen. De derde goal (kort voor de rust) kwam uit een harde, lage pass van Wijnia, toen de bal tussrn de benen de keeper door in het O. doel verdween. Bij de hervatting va» bet pel, ro> g O de Workumer jongens en zii wist hiervan eren 3 1. Toen het ook gebeurd en nam Workum hierbij aller aandacht. Bij de beweiding zullen we moeten overgaan tot het systeem, waaibij relatief kleine opper- vlikten in korte tijd worden afgeweid. De vele bezwaren welke bestonden tegen hetomweidingssysterm, hebben tot een nieuwe ontwikkeling geleid, welke vorm heeft gekregen in de z.g. rantsoen beweiding. Bij dit systeem wordt hetteeiede»e dag verweid. De oppervlakte welke het vee ter beschikking krijgt, is erop berekend, dat het land kaal wordt afgeweid, waardoor wordt voorkomen, dat het vee alleen de grastoppen af vreet, hetgeen reeds leidt tot een betere e witzetmeelwaarde-verhouding Bovendien kan, omdat er minder voor vertrapping behoeft te worden ge vr.ee«d, het gras bij dit systeem langer worden, hetgeen cok weer de eiwit-zetmeelwaarde ten goede komt. De resultaten van dit systeem waren in de afgelopen zomer dan ook zeer bevredigend De melkproductie steeg. Zij lag in twee van de drie proeven ■zelfs een 1 ter per dag per koe hoger dan bij het omweiden. Bovendien kon io alle gevallen met 15 20 pCt minder beweidingsoppervkk'e worden volstaan, Ten aanzien van de winning van winterweer vestigde Ir. van der Molen in de eerste plaats de aandacht op het eiwit tekort van ons grasland Bij een onlangs gehouden enquête in Zuid-West Friesland ’s gebleken, dat er deze zomer over het a’gemcen ruim voldoende zetmeelwaarde is gewonnen om het vee deze winter te kunnen voeden. Er is echter een tekort aan eiwit van plm, 20 pCt E' zal dus gest-eefc m«>r:e wo-den naar een verhoging yan bet eiwitge halte in het gras door toepassirg van stikstof, terwijl de verliezen aan dit waardevolle bestanddeel bij de con servering zoveel mogelhk dienen te worden beoerkt. In dit verband z- erop gewezen, dat inkuding van jong eiwitrijk gras zonder toevoet inp van zuur of melasse zeer riskant is Het bouwen van silo’s teneinde van de toegevoegde conservering'midcelen een goed effect te kunnen verwach ten en bovendien om kantverliezen tegen te gaan, wordt derhalve bij de opvoering van de stikstofbemestirg meer dan ooit noodzakelijk Alleen op deze wijze zal kuilvoer van betere kwaliteit kannen worden verkregen. 2/4 f 5/8 f 6/10 f 10/15 f 20/28 f f1114 94 In vergelijking met vorige jaren is de ze verkoop ditmaal uitstekend geslaagd Toneeluitvoering. Volgende week hoopt een schap uit Tjerkwerd op de bovecz.-.al van Hótel »de Wijnbirg» het b kende toneeistuk de >L etsjesjonger« te bren gen. Het gebeurt wel meer dat een gezelschap op tournee gaat met een successtuk. Deze opvoering van »de Lietsjesjonger» beoogt echter nog een ander doel Iets wat stellig door menig toneelliefhebber gewaardeerd aal wor den. Het gezelschap uit Tjerkwerd houdt deze opvoering n.l. in samenwerking met onze toneelver. >Het Masker». De Workumers geven deze week een to neelavond in Tjerkwerd Men moet de ze u twisseling van stukken beschou wen als een proef. „Het Masker” wil trachten voor het volgend seizoen een soort toneelcom- petitie te organiseren. Het is de be doeling een vijftal clubs te laten deel nemen uit omliggende plaatsen. Elke

Kranten in de gemeente Sudwest-Fryslan (Bolswards Nieuwsblad, Sneeker Nieuwsblad en Friso)

Friso nl | 1949 | | pagina 5