Trouwkaarten familiednikwerk Trouwbrieven Alle Verenigings- fa. T. Gaastra Bz. Alarm in de Oriënt Drukkerij „Friso” Geboortekaartjes is zeer uitgebreid, terwijl voor in ’t St. Jozef lokaal te Workum - Vele attracties DE ECONOMISCHE OPKOMST VAN ARGENTINIË De korte golf. dat vorig jaar ruim honderd gul- INGEZONDEN. Ein meibloem- Collecte. 1 ACCURAAT WERK ’(Wordt vervolgd). Zuid-Amerika en de K.L.M De belangrijkheid van Zuid-Amerikf in het algemeen en van Argentinië ii het bijzonder, wordt steeds meer dui delijk. Het spreekt vanzelf, dat een sne en direct contact met de voornaamste centra van dit gebied onontbeerlijk is. Bijna twee jaar reeds voert de K.L.M dan ook een rechtstreekse luchtdienst c Zuid-Amerika uit. Het eerste contact met dit werelddeel werd gelegd op 6 Augustus 1946 en na een reeks proef vluchten kwam in October van dat zelfde jaar een eenmaal wekelijkse dienst tot stand, die kort daarop wegens het toenemende vervoer tot een tweemaal wekelijkse moest worden opgevoerd. Een der beide routes, die aanvankelijk over Lissabon liepen, werd over Rom geleid, waardoor ook de Zuid- en Mid den-Europese landen betere luchtvel bindingen met Zuid-Amerika verkregen. Toen de nieuwe en snelle Douglas DC-6 machines ook op deze route waren in gezet, werd de reisduur van dit ruim 12.000 km. lange traject met bijna een etmaal tot ongeveer 36 uur bekort. worden netjes uitgevoerd door wordt desgewenst geheel postklaar, met adressen afgeleverd en Zuid-Atlantlsohe luchtdienst der K.L.M. een belangrijke verbinding met het zleh snel ontwikkelende Zuid-AmeHka. In de maand April wordt wederom een beroep op de gehele Nederlandse bevolking gedaan om een steen (tje) te willen bijdragen in de bestrijding van één van de belangrijkste volks ziekten, de tuberculose. Ieder, die in zijn familie of omge ving kennis heeft gemaakt met deze gesel van de mensheid en die het onmiskenbare voorrecht heef gehad hiervoor gespaard te mogen blijven, zal gaarne deze actie willen steunen, kan, wwuwu AxgMüicd* aanst in daae eeuw economisch op de vóórgrond begon te treden. Zoals hierboyen. reeds is ge zegd, is Argentinië zeer dun bevolkt, ter wijl het overgrote deel der bevolking bovendien nog in de steden woont. Op een bevolking van 14 millioen zielen, is de hoofdstad Buenos Aires met ruim drie millioen inwoners hiervan wel het sterkste voorbeeld. Het industrialisatie- program heeft het gebrek aan goed on derlegde arbeidskrachten nog meer doen gevoelen. Men tracht dan ook hieraan het hoofd te bieden door op grote schaal de immigratie te bevorderen. In 1947 kwamen ongeveer 39.000 personen het land binnen, terwijl in 1948 bijna 100.00C immigranten werden toegelaten. de meestgevraagde soorten weer voorradig zyn en Zie advertentie. N.C.R.V.-Correspondent, L. DE HAAN. dan bestellen bij 45 Workum FEUILLETON door EMS I. H. VAN SOEST voor onze afdeling bepaald opZater- dag 30 April a s. Namens het bestuur van de HOOFDSTUK I. Toen dan eindelijk het popelend-ver- beide moment daar was en de boot de haven van Singapore binnengleed, over viel Monica plotseling een paniek. Het was of eerst nü de veelomvattendheid van haar besluit tot haar doordrong. Het was, alsof ze vaders afscheidswoorden eerst nu bewust hoorde: „Is het geen zéér riskante onderneming, meisje? Uittrekken naar een volkomen onbekend Oosters land om daar te trouwen met een man, die je in vele jaren niet ge zien hebt? De paar brieven, welke jullie gewisseld hebben, bieden geen basis voor zoiets ernstigs als een huwelijk!” Wat wist ze feitelijk méér van Oscar af, dan dat hij werkte bij een grote Engelse maatschappij? Vroegerdat was iets anders. Ze voelde plots, dat ze bang was! Een onverwachte stoot deed haar naar de verschansing grijpen een tweede schok en de boot lag stil. Het gedaver der machines, dat wekenlang het rhytme van haar leven had begeleid, totdat ze het niet meer hoorde, zweeg abrupt. En met een gleed alle angst van Monica af. Ze haalde diep adem. Het was goed zo. Alles was beter dan een eentonig leven leiden, omgaan met mensen, die je niet interes seerden en je beste jaren zien vervliegen Meteen nam ze gretig al het haar om ringende waar. Er was een onbeschrijflijk tumult van stemmen in allerlei talen en een geren en geschuifel van voeten over ankerkettingen, de het ge- de aaJuijjving van wat daar op hgt •pro gramma staat. Al met al belooft het iets geweldigs te worden. Om deze tocht mee te maken, is hetgeen ver eiste dat men als lid vandeN.C.R.V. staat ingeschreven. Toont Uw sympathie metdeChris- I telijke Omroep in ons vaderland, eze ziekte blijft ons allen toe- door U zo spoedig mogelyk op te geven aan bovenstaand adres. Bij de jubileumdag te Sonsbeek wordt het oog steeds meer geboeid. Dus blijf toch niet in deze streek, want dan hebt ge Uw Pinkster verknoeid. eniging „Het Groene Kruis”: I de verkenners reeds 3jarenineen J. ROBIJNS, voorzitter. oud bouwvallig hoofdkwartier huizen van de volgende afmetingen: 3 bij 4 B. SMID, administrateur. meter en ’n hoogte van l’/a meter dat de gidsen en trekvogels een zelfde hokje hebben van nog kleinere JUBO Actie. Het zal U ongetwyfeld bekend zijn ciat uc xx vuci luuuac latviijivc nduiu Vereniging Pinkstermaandag haar jarig jubileum op Sonsbeek by Arnhem hoopt te vieren. In deze zo rijk met natuurschoon getooide omgeving, verwacht men meer dan 100.000 belangstellenden. Deze dag zal zeker voor velen een hoogtijdag blijven. Duizenden perso nen uit practised alle plaatsen van Nederland hebben hun medewerking toegezegd. Muziek en zang is een onderdeel, terwijl de lichamelijke oefening een grotere plaats inneemt. Aan dit massale optreden van het Nederlands Christelijk Gymnastiek Verbond werkt ook onze plaatselijke vereniging Excelsiormee, welxe vorig jaar in Meppel zo'n uitstekend resultaat wist te behalen. In samen werking met dit bestuur is er thans nog de mogelijkheid om, wanneer voor de aangifte voldoende belang stelling bestaat, met een extra bus de tocht naar Arnhem mee te maken. Voor inlichtingen en aangifte kan men zich alleen vervoegen bij Henk Wildschut, A 123, aan wie de reis- aangel,egenheden zijn opgedragen. De autobuskosten bedragen per per soon f 7.50. De grote JUBO-actie is in volle gang. Die dag zullen de adressen van duizenden nieuwe leden als jubileum geschenk aan het bestuur worden aangeboden. We zouden enkele kolommen kun nen vullen met opsomming en om- voor letterlyk alles, zowel verbruiks- als gebruiksgoederen. Ofschoon het land nog altjjd overwegend een landbouwstaat is, is er toch de laatste tien jaren een kentering in de economische toestand ingetreden. Reeds voor de laatste we reldoorlog ging men over tot vestiging en uitbreiding van de industrie voor consumptiegoederen. Door de oorlog is dit streven nog meer gestimuleerd. Ge durende deze periode immers werd Ar gentinië van zijn vroegere handelsrela ties in Europa afgesneden, waardoor he voor de voorziening van industriële pro ducten voor een groot deel op zich zelf was aangewezen. Zodoende is na de oc log een gioot afzetgebied voor bepaalde Europese industrieën weggevallen. Hef „Vijf-Jaren-Plan” van Argentinië voor ziet nog in een verdere uitbreiding de industriële capaciteit. Een totaal bedrag van niet minder dan 6.790.000.000 pesos is hiervoor uitgetrokken. Bovendier houdt dit plan de uitvoering van tal rijke publieke werken in, uitbreiding van het verkeerswezen en maatregelen ter verbetering der volksgezondheid. Desondanks blijven er voor de vro gere handelsrelaties van Argentinië nc voldoende afzetmogelijkheden over, waarin juist het „Vijf Jaren Plan” voor ziet, onder andere n.l. voor grote hoe veelheden machines, zoals motoren, technische installaties, constructiewerk tuigen, baggermateriaal, haveninstalla ties, speciale landbouwmachines en ook spoorwegmateriaal, schepen, chemicaliën en medische instrumenten. Bovendien heeft de Centrale Bank van Argentinië maatregelen aangekondigd om de over zeese handel aan te moedigen. Argen tinië wenst meer Europese goederen en wil zyn in het buitenland vergaarde cre- dieten omzetten in producten, die het nodig heeft. Alhoewel de industrialisatie in Argentinië krachtig ter hand wordt genomen, mag men toch niet verwach ten, dat er ook zware industrieën zul len worden opgericht, daar het land niet over voldoende ijzer en steenkool be schikt. De grote bedragen aan vreemde betaalmiddelen, waarover Argentinië na de oorlog beschikte, heeft het dan ook o.m. besteed voor de aankoop van uit rusting voor de lichte industrie. De grootste handicap bij dit alles vormt het bevolkingsvraagstuk. Dit probleem is er altyd geweest en is ook een der oorza- afmetingen? dat vorig jaar ruim honderd gul- dat de Nederlandse Christelijke Radio den aan tentenhuur betaald is? dat de verkenners van eigen centen pioniershout hebben gekocht? dat de leiders bij de zomerkampen het meest uit eigen zak moesten voorschieten, totdat er een geldputje bij' een der hoofdleiders werd ge vonden dat dit geldputje thans tot op de bodem leeg is? dat ondanks dat, de verkenners- beweging nog bestaat en nog steeds groeit en dat de verkenners vorig jaar 'n brug pionierden van 17 meter lang? de verkenners een eigen band heb ben bij hun kampvuren de welpen vorige zomer gratis 'n bivak in Gaasterland hebben gehad? indien de fancy-fair slaagt, de ver kenners een nieuw hoofdkwartier krijgen wanneer U allen onze fancy-fair bezoekt er ook nog nieuwe tenten zullen komen? de verkenners daarom allen op U rekenen en dat U ’n goede gevulde beurs mee zult nemen? En nu het sterk verhaalHopman tot verkenner die over'n brugloopt: „Deze brug is theoretisch opgebla- sen”. Verkenner: „Theoretischzwem ik over het kanaal.” Volgens de „Volkskrant” komt He zekiah Janssen op 24 April ook op de fancy-fair. Citaat van de week„Allen op naar de fancy-fair”. De sortering Plotseling en zonder enig merkbare tussenphasen nam omstreeks het begin van deze eeuw de economische ontwik keling van Argentinië een geweldige vlucht. Van de factoren, die tot deze economische doorbraak de stoot gaven, waren de invoering van een vooruit ziende grondwet, de herverdeling van de grond, waardoor deze meer productief werd en de aanleg van de spoorweg wel de voornaamste. Hierdoor brak A gentinië voorgoed met de oude tijd. Onmetelyk en onuitputteliji. s Argentinië’s rijkdom is gelegen in c onuitputtelijke vruchtbaarheid van zijl uitgestrekte bodem, die een oppervlakte heeft van Europa zonder Rusland, met een inwonertal van iets meer dan 14.000.000. Slechts 10 van het land of ruim 25.000.000 ha is in cultuur ge bracht, 41 is natuur of kunstmatig weiland, terwijl de rest van het land bi bost of onvruchtbaar is. De voor naamste gewassen, die er geteeld wor den, zijn tarwe, haver, gerst, mais, lijn zaad en katoen. Daarnaast bezit Argen tinië een enorme veestapel van meer dan 150.000.000 koeien, schapen en paar den, terwijl het aantal varkens ruin 8.000.000 bedraagt. Door een algehele heroriëntering van zijn economie kwam Argentinië tot de conclusie, dat de buitenlandse markt ongekende en uitgebreide mogelijkheden bood. Al heel spoedig wist het land zi op te werken tot een der grootste graan- en vleesleveranciers ter wereld. Alleen al aan granen voerde Argentinië in 1946 voor niet minder dan 4.5 millioen ton uit, terwyl in 1947 de graan-export meer dan 5.5 millioen ton beliep. Dc landen van invoer waren de Zuid-Ame- rikaanse buurstaten, West- en Zuid Afrika en niet minder dan zestien Euro pese landen, waaronder Engeland Frankrijk, Duitsland» België en Neder land. In dollars uitgedrukt, bedroeg de export van Argentinië in 1946 2.826.701 tegenover een import van 1.154.000. Het „Vijf .Jarenplan”. Daartegenover stond, dat Argentinië voor de oorlog een goed afzetgebied was afdeling Workum van de ver- WIST U DAT: eniging „Het Groene Kruis”: de verkenners reeds 3 jaren in een een gezette, door tropenbrand verweerde man bij de railing stond, riep Monica toe: „Zo, is dat nu de held van je dromen? Nu, i je had het sléchter kunnen treffen, hoor!” j Monica wilde iets zeggen, uitleggen, maar René was al beneden en wachtte haar met uitgestoken hand op. Met een gloeiende blos om het misverstand daalde ze de treden af en hoorde nog juist het ge sprek tussen de twee echtelieden: „Dat is haar aanstaande man. ik geloof, dat ze morgen in alle vroegte al trouwen. Een knappe en kranige kerel, vind je i niet?” De stem van de spreekster had een dwepende klank, welke Monica irriteerde. Die man moest eens weten, hoe zijn vrouw had geflirt aan boord! Ze hoorde nog juist het brommerige antwoord: „Nou, nog wel wat erg jongensachtig!” Haar hand werd omsloten door dezelfde vingers, wier greep ze nu al aanvoelde als iets vertrouwds. „Nu zet je voet op de bodem van Sin gapore. Wèlkom, Monica!” zei René’s war me stem. het dek. Rinkelen van het neerlaten van een landingstrap, snerpende gil van een stoomfluit en sissend ontsnappen van stoom. Het piep en geknars van hijskranen en doffe smakken van neergesmeten bagage. Er waren óók niet thuis te brengen geu ren. Scherpe, prikkelende, die je het op windende besef bij brachten, dat je nu in het Oosten was. Zwoele, mystieke, die dat gevoeij op een eigenaardige manier ver sterkten en er een strelende sensatie aan gaven. Daartussen mengden zich de beken de luchtjes van machinesmeer, teer, verf, de benauwde stank van levende have, die gelost werd, en de met gruis geladen reuk van steenkool. Kleuren en vormen boeiden haar oog, het was, alsof ze een droom in werkelijk heid beleefde. Chinese jonken gleden ge ruisloos over het water; in de golfslag van een passerend vaartuig deinden de kleine, vreemdgemodelleerde vaartuigen met hun brede, bruine zeil, waarop Chinese karak ters prijkten als grillige symbolen. Kerels met ronde, gele koppen en schuine ogen, gekleed in wijde gore kielen, itonden HOOFDSTUK II. Met een gelijkmatige vaart zoefde de kleine blauwe two-seater door de weme- l ling van de Oosterse stad. Monica kwam ogen te kort. De opeenstapeling van in drukken overweldigde haar. Ze zag al die hoge, grootse gebouwen en het viel haar op, hoe veel meer tint en tekening in alles was dan in een Europese metropool. De ge bouwen waren alle verschillend van trant en kleur: er waren grijze, blanke, er wa ren er van rode steen en van een lila-ach- tige granletsoort. Er waren zelfs gebouwen met een sterke oranje-achtlge tint en flats als uit een modern stadsdeel van Amster dam met zachtblauwe muren. En door dat alles heen de schilderachtige bontheid van het Chinese, Arabische en Malelse volks deel. Helle banieren met zilveren, gouden en bonte Chinese karakters beschilderd. Het verkeer, geregeld door baardige Sikhs, martiale gestalten met witte tulbanden en eigenaardige gestreepte bamboeplakkaten als vleugels aan de schouders bevestigd, vertoonde eveneens een merkwaardige mengeling. De oudste, rammelendste, meest aftandse Fords en Buicks wisselden af met luxe-wagens van stroomlijnmodel en als watervlugge flitsen gingen daar tussen de rickshaws, voortgetrokken door kleine, slanke Chinezen, wier blote voeten nauwe lijks de grond schenen te raken. Het scheen geen verschil uit te maken of er een porcelelnbroze bloem van het Oosten in het karretje zat in haar strakaanslul- tende satijnen Shanghai-dress, of een ge zette Europeaan, die zich het zweet van de dikke kop veegde met een doorweekte zak doek. Licht als zwaluwen scheerden de koelies voort, ontweken ongelooflijk han dig elk opstakel. En kijkend en absorbe rend hoorde Monica toch elk woord dat René zei. hAUü kat hraugAQ van aaa Kuan- ciëel offer, hetzy door collectant (e) zich beschikbaar te stellen, dan wel in beiderlei opzicht. Wel neemt gelukkig het aantal sterfgevallen aan tuberculose, na het beëindigen van de oorlog, niet onaan zienlijk af, doch het grote getal lijders aan d< roepen: „Weest waakzaam”! Toont daarom Uw medeleven en laat de opbrengst van de inzameling die van het vorig jaar, welke over het gehele land f 415,807,20 bedroeg, doch in Workum slechtf 114,06, aanmerkelijk overtreffen De opbrengst komt volledig ten goede aan de plaatselijke verenigi- ging, die de collecte houdt. Deze is Overwinckel in Singapore! Nog met het beeld van de Westertoren en de flitsende herinnering aan Damrak, Rokin, aan de grachten in het zonlicht voor haar geestesoog, schrok ze van een klóp tegen de stalen hutwand. Ze schoof het gordijn met een ruk opzij. Het was de administrateur van de boot. „Juffrouw ten Wage? Ik heb u overal ge zocht, de afhalers zijn al aan boord. Hier is Meneer Overwinckel voor u!” Hij ging opzij en Monica moest even het gordijn vastgrijpen in haar trillende vin gers. Haar ogen richtten zich wijd en speurend naar de jonge man tegenover haar. Verrassende blijheid deed haar wan gen gloeien. Ze had zich nooit voorgesteld, dat Oscar zó jong zou blijven in het Oos ten, zo knap en fris en.... had hij altijd dat leuke postuur gehad en.... „Juffrouw ten Wage?” vroeg op dit mo ment een prettige stem. En op hetzelfde moment voelde Monica een doffe teleurstelling: Het was Oscar niet! De gelijkenis was bedriegelijk genoeg, maar toch, juist in die kleine détails.... Haar armen, die al de impuls hadden, zich om die bruine uit het open sporthemd ko mende nek te slaan, zonken zwaar langs haar zijden. Maar in dat zakkend gebaar vingen twee slanke handen de hare in een hartelijke greep. „Ik begrijp je teleurstelling, Monica,” zei de stem nu weer en de warmte er van deed haar zinkende moed weerkeren. „Natüür- lijk verwachtte je Oscar en het zien van een wildvreemde is een koud stortbad. Ik ben Oscar’s neef, René Overwinckel. Het spijt Oscar ontzettend, maar juist vanmid dag kreeg hij een brief, die hem een kort, maar uiterst belangrijk bezoek aankondig- de, juist op dit uur! Hij verzocht me, je in zijn plaats af te halen. We zullen er gauw genoeg zijn met de two-seater en dan zal je voor deze teleurstelling ruimschoots schadeloos gesteld worden!” Monica glimlachte, doch niet geheel van harte. Ze wierp een wat hulpeloze blik op de koffers en dozen, welke in de hut ver spreid stonden. René Overwinckel zei on middellijk: „Voor je bagage wordt gezorgd, ik ben zó terug!” en hij ging met vlugge passen het dek op. Geen twee minuten la ter kwam hij met een paar koelies terug, die de koffers op hun zwetende gele rug gen laadden. Kort, maar niet onvriendelijk gaf René ze bevelen, welke ze laconiek, maar gewillig ten uitvoer brachten. „En zeg nu dit plaatsje van je dromen maar vaarwel om de mooie werkelijkheid tegemoet te gaan,” raadde hij opgewekt, toen Monica bleef talmen. Zich met ge weld verzettend tegen het vreemde gevoel van onmacht, dat haar beving, rukte Mo nica zich los uit haar gepeins en volgde hem het dek op. Toen ze samen naar de landingstrap gin gen, werd Monica zich er van bewust, dat véle ogen haar nieuwsgierig opnamen. Een nog vrij Jeugdige vrouw, wat opzichtig ge kleed en opgemaakt, die aan de arm van rechtop in die jonken en riepen elkaar toe len” liet wijzen en nu.werd zij mevrouw in onverstaanbare keelklanken, die Monica in de oren klonken als „Tjsé sjkwang hongké tsjoe! Séstjwong hang mé!” En daar tussen door kleine motorjachten met in khaki gehulde Engelse havenpolitie, waarvan er nu één langszij hun eigen boot gleed, daar stopte en in het grijsgroene water een baan van wit schuim langzaam liet uitvloeien. De bemanning beklom de landingstrap en Monica zag in ’n flits een actetas met veel papieren. Achter de haven rees het silhouet van de stad tegen de koperkleurige lucht, een grootse omtrek van hoge, imposante ge bouwen. Wéér begon Monica’s hart te ha meren, te bonzen. Daar, in die stad, zou zij voortaan leven! Na al dit zien, horen en ruiken begon ze nu ook plotseling te voelen. Te voelen, hoe ontzèttend warm het was! Daareven, toen de boot nog voer, had een zeewind de hit te getemperd. Nu drong deze als een de mon op haar aan. Ze voelde de korte mouwtjes van het luchtige toiletje kleven aan haar armen; er liep een dun straaltje in haar hals en in haar knieholte plakte de dunne zijden kous tegen haar vlees. Met een blik op de men’ptp dip zich on de kade verzameld had, een menigte van in kleurige japonnen, witte pakken en fan- tasiecostuums geklede Europeanen, in fan- tastische.gewaden gehulde Oosterlingen en in khaki gestoken militairen, beving Mo- i nica plotseling wéér een paniek, maar nu van andere aard: Zó voor Oscar te verschijnen, als hij haar straks in de armen zou sluiten, dat nooit! Zo onfris, nat, bah, ze moest er niet aan denken! Met een snelle beweging draaide ze zich om en vluchtte naar haar hut. In de lange, nu verlaten witte gang hield een gestalte haar met uitgesprelde armen tegen. Blauwe ogen schitterden in een verbrande kop. Een diepe stem vroeg in gebroken Engels: „Op het laatste moment bedacht? Niet naar de echtgenoot van de toekomst? Lie- ver mee met mij, ja?” „O, captain Soerenson, laat mij door! Ik heb zo’n haast!” gebood Monica dwingend en nog vóór hij zijn arm had weggetrok ken, was ze er onderdoor geslipt en ver dween achter het blauwe hutgordijn. De Noor had haar de zeereis veraangenaamd met zijn opmerkzaamheid, maar tóch was ze blij, dat er een eind aan kwam. Die zoutwateridylle’s waren niet zonder gevaar en dan zo’n doorgewinterde zeeman! Koortsachtig begon ze zich „op te fris sen.” Ze bette haar armen en hals, wreef haar benen droog, streek het glazen staaf je met parfum overal, waar ze dit nodig dacht, poederde haar neus en schikte nog eens de glanzende goud-bruine krullen rond haar levendig, ovaal gezichtje met de grote ogen, die spraken van een innerlijk, dat tintelde van de drang naar het grote levensavontuur! Ze lachte verrukt tegen haar spiegelbeeld. Een maand geleden was ze een gewoon meisje, dat zich in de Bijen korf de afdeling „Huishoudelijke artlke- i V/1 Ml lil V uil V -- Bexoekt deze week de Fancy-Fair

Kranten in de gemeente Sudwest-Fryslan (Bolswards Nieuwsblad, Sneeker Nieuwsblad en Friso)

Friso nl | 1949 | | pagina 4