Meer ziekenhuisruimte gevraagd
Nieuws- en Advertentieblad voor Workum en omliggende gemeenten
72ste Jaargang
No. 51
Zaterdag 10 December 1949
f?
Een vitaal volksbelang
Dy
PREDIKBEURTEN
PLAATSELIJK NIEUWS
XIEÜWS
S. V.
1417,
8473, 8987,
I
Wilt gij Uw zaak
goed zien renderen?
Eén middel: Immer adverteren!
Advertentietarief: tot 5 mm. 60 cent
elke mm. meer 6
van buiten Friesland 8
Contracten volgens algem. regeling
de af-
het
een
en
een
Inzending van advertenties uiterljjk
Donderdagsmorgens
Verschijnt eenmaal per week
Uitgave: Fa. T. GAASTRA B>
te Workum - Tel. 45
Postrekening 82259
S.V.W.-AGENDA
Thuiswedstrijd
Workum 2—Hielpen I
2.30 uur „Groene Strand”
per post f2.—
o
2
1
2
2
0
2
1
2
2
14
2
0
1
0
0
2
0
1
0
o
6
WORKUM. Maandag isindeoudrr.
dom van 83 jaar te Voo' burg overleden
onze oud-burgemeester Ti’us Marius
ten Berge, die gedurende 17 jaar oe
be angeu van onze gemeente heeft
gediend en wel vanaf 10‘Januari 1898
tot 17 Januari 1915.
In 1970 anders 8.000 acute, 20.000
chronische, 4.000 sanatoria en
minstens 10.000 gestichtsbedden
tekort.
Uitwedstrijden
Jun. A Bolswardia 1—Workum 1
Waarschijnlijk per Z.W. H.-bus
van 2.30 uur van de Markt)
Jun. B Oeverzwaluwen 3—Workum 3
1.45 uur per fiets van de Markt
Workum 4
H. Tjerkstra
G. Posthuma
Sj. Rekers
M Hiemstra
T. de Boer
J. Nijenhuis
D. Seekles
S. Wouda
J Faber
j. Dijkstra
4, die hun
wisten te
goed spel
ons volk,
hartelijk
Sint Nicolaas Attractie.
De Workumer Winkeliers Attrac
tie met zoveel animo op touw gezet,
werd b< sloten met een officiële ont
vangst van de vitale Sinterklaas,die bij c’e
trekking van de prijzen door notaris
P. Niemantsverdriet, op het bordes
van ons gemeentehuis, zo in extase
raakte, dat hij zelf in een zeer spraak-
werk verbonden is. De Workumer
Middenstand heeft getoond wat ge
zamenlijk tot stand gebracht kan wor
den en we spreken de wens uit dat
de overheid geen moeilijkheden in de
weg zal leggen aan deze plaatselijke
acties, die de kooplust in betere banen
leiden dan de onsociale verlokkingen
van de grootbedrijven. Workum heeft
zch als koopcentrum een waardige
plaats verworven en de commissie zal
er ongetwijfeld voor waken dat dit zo
mag blijven I
Sint Nicolaasfeest.
in 'tjeugdwerk
vroegere tijden z'a sporen wel
verdiend scheen te hebben, hoopte, nu
met tpedewekring van Kerkbestuur en
Wezenfonds de plannen verwezenlijkt
zijn, dat de Workumer jeugd dit ge
bouw mag verslijten, d.w.z. er nog
een lange reeks vaujaren een intensief
gebruik van zal mogen maken.
Namens de Nieuwe Spaarbank feli
citeerde de heer Tj Folmer in het
bijzonder pater Mich eisen met het
bereikte resultaat, waarvan dit voor
jaar de geslaagde tancy-fair de grond
slag had gelegd- Met de toezegging
dat bij het Spaarbankbestuur op een
welwillende houding voor dit werk ge
rekend mag worden en met de wens
dat de Katho ieke jeugd hier ook steeds
voor haar Katholieke beginselen uit
komen zal, besloot spr. z’n hartelijke
woorden.
Het was voor de R K. jeugd een
bijzonder vreugdevolle gebeurtenis en
dat pater Michielsen nu bij al z’n on
vermoeid streven toch ook grote vol
doening en bijkans een onbegrensde
genegenheid heeft gevonden bij ieder
die htt wél meent met de Nederlandse
jeugd, valt niet te betwijfelen.
Proficiat I
Fryske Brief 165.
Okkerwyks ha ‘k yn in krünte lézen dat, tige learde lju, nei in bulte
rekkenjen, siferjen, prebearjen en proeven, forklearje doare, dat itnou
earlik wier sa lang net mear duorje sil, of wy kinne nei de moanne
ta fleane. Ja en ek werom hear.
lju fan wittenskip, witte üs ek al moai krekt to sizzen, hoe ’t er der
op ‘e moanne by leit. Tige hulterich en bultrich wolle hja hawwe. Dat der
sil to’n earsten wol hiel hwat sljochte wurde moatte om de diken der to
krijen lyk as hjirre.
Mar hja witte noch mear. Neffens hja birekkenje, kin der gjinminske
it libben balde. Nou soene wy mei üs dom forstan sizze: Dan der ek net
hinne, hwant nimmen giet graech frijwillich de dea tomjitte. Né siz nou
seis. De wittenskip lykwols stiet nearne net foar. Hja hawwe dan ek üt-
foun, dat as de minsken dy ’t der hinne reisgje, in soarte fan momkape
opsette, hja it der grif rédde. Men sil „apperaten" meitsje dy ’t in bipaelde
tiid mei kinne. It sil oars wol nüver lykje tinkt my, allegearre sa‘n mom
kape op. Mar der sit ek al wer in Ijochtkant oan en wol dizze: dat der
gjin forskil mear is, tusken kreas en ünkreas. Elts rint der mei sa‘n ding
foar en hwat der ünder skület, der kin men allinne mar nei riede.
Men soe oars sizze, hwat driuwt de minsken dan dochs om nou per-
foast nei de moanne fleane to wollen? Ik wit der wier gjin andert op to
jaen. Mar myn buorman, immen dy ’t hwat mear leard hat as sljochtwei
hinne, seiokkerjouns ris: „Dat der moai grif wol hwat to finen wêze sil, der ’t
wy hjir op ’e wrald tige forlet fan hawwe. Stel, dat der „uranium" yn ’e
groun sit of mear fan dat soarte spul. Man, man hwat soe dat al moai wêze.
Hy seach der bipaeld wol Ijocht yn, hwant neffens syn sizzen, wrotte de
learde hearen wol krekt salang, dat de minsken der yn ’t libben bliuwe
kinne. En dan binne wy klear. Dan kinne der hiel hwat minsken hinne
dy ’t hjir gjin wurk mear fine kinne. Emigranten nei de moanne dos.
Dos minsken wy wachtsje to ‘n earsten mar rêstich óf. De krünten
sille üs wol tö witten dwaen, hoenear de earste reis oan giet.
Goed biskóge, binne wy oars al hwat mansk! De minsken steane
nearne mear foar, sei 'k niis. Dat sit mar wit hoe djip ünder ’e groun en
hellet der de stienkoal wei. Dat faert mar üüder wetter krekt of it sa heart.
En wy fleane heech,heech troch de loft. Hurder as in fügel fleane kin.Dan as
in kroan op it wurk, nei de moanne om ris poalshichte to nimmen, hwat
der faeks to heljen is.
Of it nou wier allegearre sa maklik wêze sil om der to kommen en
ek sünder bonke en skonkebrekken wer thüs oan to lanjen, en
der wei to heljen hwat der to finen is, ik wit it net.
Wis hear, de birekkeningen sille wol goed wêze. Op papier kloppet
it grif en slüt it as in bus. Der is gjin spjelde tusken to krijen. Mar
der binne jit altyd grinzen. Gjin grinzen, óffredige mei stikeltried of mei
„Verboden toegang”, mar der binne grinzen oan it kinnen en witten fan
de minsken. Der binne nou ienkear dingen, hwer it minskeforstan net by
kin. Der binne plakken hwer ’t üs taroppen wurdtOan 't safier en net
fierder. En al hoefolle, war wy dan ek dogge, om dochs oer dy grinzen
hinne to kommen, it mislearret üs sa wis, as twa kear twa fjouwer is.
Derom, wv kinne, meije en moatte bliid en tankber wêze, foar hwat
der troch de wittenskip birikt wurden is, mar lit üs ek sjen doare, dat wy
faek op de allerienfaldigste fragen, it andert net witte.
Dat wy mei rjocht en reden sizze moatte: Der kinne wy mei üs
forstün net by.
FRISO.
Zondag 11 Dec. 1949.
Workum (R. K.) Voorm. 7.30 uur Vroegmis
10 uur Hoogmis. Nam. 3.30 uur Lof.
(Herv.) Voorm. 9 en 10.30 uur ds P. de
Bruyn, ’s Avonds 7.30 uur dsA.de Jonge.
(Doopsgez.) Voorm. 10 uur ds de Wilde
van Balk.
Na de dienst ledenvertoeving [verkiezing
2 kerkeraadsleden].
11.30 uur Zondagsschool.
(Geref.) Voorm. 9 en nam. 2 uur ds E.
Verburg.
(Bapt.) Nam. 2.30 uur ds J. Bosma van
Staveren.
Heidenschap (Herv.) Nam. 1.30 uur ds P.
de Bruyn.
Ferwoude (Herv.) Voorm. 9 uur ds Fokke-
ma van Exmorra.
Gaast (Herv.) Geen dienst.
Hindelopen (Herv.) Voorm. 9.30 uur en
Nam. 2 uur ds. H. Altena.
(Doopsgez.) ’s Av. 7.30 uur ds Laurense.
(Geref.) Voorm. 9.30 uur ds J. Scholten
Nam. 2 uur Leesdienst.
Koudum (Herv.) Voorm. 9.30 uur Leesdienst
Nam. 2 uur ds J. Brouwer.
Molkwerum (Herv.) Voorm. 9.30 en nam.
1.30 uur ds A. J. Schneider.
Warns (Herv.) Voorm. 9.30 uur en Nam.
2 uur ds A. J. Oostenrijk.
Staveren (Herv.) Voorm.9.30en nam. 2 uur
ds. B. J. Riemersma.
van dit alles, de inventarisatiekosten
niet meegerekend, f 775.000.000 bedra
gen.
Daar wij ons dergelijke grote uitgven
wel nauwelijks kunnen permitteren,
stelde dr Slettenaar in zijn rede voor,
zo spoedig mogelijk over te gaan tot
een oplossing die minder kosten met
zich mee zal brengen, namelijk norma
lisatie en standaardisatie van de zie-
kenhuisbouw. Wij zullen zien wat er
gebeurt.
Bijna iedereen kent uit eigen omgeving
de moeilijkheden die vandaag aan de
dag met de opname in een ziekenhuis
gepaard kunnen gaan. Voor de spoed
gevallen is het niet altijd even gemak
kelijk een ziekenhuisplaats te bemachti
gen, de patiënten die minder haast heb
ben, worden over het algemeen op lan
ge wachtlijsten geplaatst.
Op 1 Januari 1940 waren er in de al
gemene ziekenhuizen van ons land
32.000 patiëntenbedden beschikbaar,
dat betekende een gemiddelde van 3.7
per 1000 inwoners. Op 1 Januari 1948
was het aantal beschikbare ziekenhuis
bedden niet alleen in absolute zin ge
stegen, op die datum was dit gemiddel
de cijfer toegenomen tot 4.2 per 1000
inwoners.
De plaatsruimte in de ziekenhuizen is
echter niet gelijkmatig over de provin
cies verdeeld. Het laagste gemiddelde,
dat van 2.3 bedden, is het cijfer voor
Drenthe; aan de spits staat de provin
cie Utrecht met 5.2 Bedden per 1000
inwoners.
Voorts bevinden er zich in Nederland
een groot aantal bedden in ziekenhui
zen, die niet meer aan de eisen des tijds
voldoen. In vrijwel het gehele land zijn
de ziekeninrichtingen overvuld. Aldus
ir W. K. van Oppen, hoofd van c_
deling Bijzondere gebouwen van
ministerie van Wederopbouw in
onlangs gehouden voordracht voor
afdeling Gezondheidstechniek van
Koninklijk Instituut van Ingenieurs.
Duizenden bedden tekort.
Aan bovengenoemde voordracht wer
den door dr H. Slettenaar nog enkele
opmerkingen toegvoegd. Deze spreker
was van mening dat er gemiddeld 4
bedden per 1000 inw. nodig zijn voor
acute ziekten, terwijl er dan bovendien
op iedere 1000 inwoners nog 2 bedden
beschikbaar zouden moeten zijn voor
chronische patiënten.
Dat zou betekenen dat er in het
dan twaalf millioen zeilen omvat-
jaar 1970 onze
Ned. Herv. gemeente.
Bij de tweede herstemming zijn
nog tot leden van het Kiesccollege der
Ned. Herv. gemeente alhier gekozen
de heren St. B. van Dijk en M. Zweedijk.
Dammen.
Op Vrijdag 2 Dec. werd de
eerste Competitie-Damwedi-trijd ge
speeld tussen Workum 3 en Workum 4.
De spelers van Workum
tegenstanders goed partij
geven, moesten ondanks
het loodje leggen.
De uitslag is als volgt
Workum 3
D. Kramer
M. v. d Weide
D. v. d. Meer
C. Gorter
A. v. Tuinen
W Schaafsma
A Ligeweg
D. Mulder
S Wersma
S. Valk
298,
4421 4936 4965,
jaar 1970 onze bevolking zal
ten bij de thans beschikbare
ziekenhuisruimte 8000 „acute bed
den” en 20.000 „chronische bed
den" zullen ontbreken, wanneer er
geen nieuwe ziekenhuizen worden
gebouwd.
Wanneer men de bouw van ge
neeskundige inrichtingen thans
zou stopzetten, zouden wij in 1970
in de sanatoria bovendien nog
4000 bedden tekort komen en in
de krankzinnigengestichten niet
minder dan 10.000 bedden.
Kantoorgebouwen als padde
stoelen..
Wandelend door Rotterdam verwon
dert menigeen zich over de talrijke ka
pitale nieuwe gebouwen, die daar als
kantoorruimte voor het bedrijfsleven
als paddestoelen uit de grond verrijzen.
En dat alles in een tijd, waarin er een
woningnood is zoals wij die thans ken
nen. Men is daarbij maar al te zeer ge
neigd te vergeten, dat ook het econo
misch leven van ons land voortgang
moet vinden en zich herstellen moet.
Wij allen zijn daar ten nauwste bij be
trokken en ten zeerste geïnteresseerd.
Ook in andere delen van Nederland,
die weder moeten worden opgebouwd,
kunnen deze zelfde ongemotiveerde ge
voelens wel eens de boventoon voeren.
Maar het is goed dat er, ook in deze
tijd van woningschaarste, eveneens
nieuwe scholen en kerken worden ge
bouwd, want aan het culturele en reli
gieuze leven van ons volk dient, zeker
in een na-oorlogse periode als deze,
wel bijzondere aandacht te worden be
steed.
Normalisatie en standaardisatie.
De Volksgezondheid mag bij dit al ech
ter niet worden vergeten.
Uit de bovenaangehaalde cijfers kan
men zien wat er op dit gebied van de
volksgezondheid zoal nodig is. Wan
neer men daarbij de tegen het jaar 1970
nog benodigde nieuwe wijkgebouwen
en koloniehuizen telt, zouden de kosten
zame bui de getrokken nummers be
kend wilde maken.
Een grote schare belangstellenden,
allen met de hoop op een voor hen
gunstige uitslag, bevond zich Maan
dagavond 8 uur op het Marktplein
om de komst van de hoge gast af te
wachten, die wegens oververmoeid
heid, zoals werd medegedeeld, even
later zou arriveren, dan vastgesteld
was. Meer over dit hoge bezoek kunt
U elders in dit blad lezen.
Op de volgende nummers vielen
de prijzen, welke uiterlijk Woensdag
14 December a.s. moeten zijn afge
haald, daar ze dan vervallen. Stofzui
ger 6143. Fiets 11491, Wollen Karpet
11716, keukenuitzet 5864, verder vol
met alleen de nummers te
wel 298. 961,
’WORKUM»
Workum 2 is gastheer en ontvangt
Hielpen 1 die wij ook de beste kans
geven om twee punten rijker te worden.
In de Jun A afd., afd. B, gaat
Workum 1 een bezoek afleggen in de
stad Bolsward en zal haar krachten
moeten meten met Bolswardia 1. De
Bolswardia jongens staan op de 4e
plaats van de compet. ranglijst, doch
kunnen bij winst tegen Workum, Za-
terdog op de 2e plaats komen. OfW.
dit zal toelaten is iets anders, doch
wees op je hoede jongens. Onderschat
je tegenstanders niet.
Workum 3 Jun. B trekt naar Oever
zwaluwen 3 in Koudum en moet in
staat zijn de K. roodhemden (Zaterdag-
withemden) te kloppen.
Opening R. K. Jeugdgebouw.
6 Dec. Zondagmiddag j.l. half
vier was een groot deel van de R.K
jeugd en een aantal genodigden en
belangstellenden sameogekomen in het
gebouwtje, dat via de Nieuwe weg te
bereiken is. Daar waar de volkstuintjes
nog pas enkele jaren geleden gretig
aftrek vonden, staat nu een keurig
clubhuis. Door de ijverige en vaardige
handen van de toekomstige gebruikers
werd een tweedehands keet he schapen
in het fijnste padvindershol, dat men
zich denken kan. De toegangsweg zag
er na de regenbuien niet op z’n voor
deligst uit, maar met wat planken had
men die zaak ook gauw opgelost, zodat
de bezoekers in ganzenmars hoege
naamd geen hinder behoefden te
ondervinden. Binnen rook het nog naar
de nieuwe verf, die een beetje plakte
en nog lichte sporen kon achterlaten
bij degenen die onvoldoende opeigen
benen konden staan, maar overigens
was het dfl De gidsen, verkenners,
trekvogels met hun leiders en leidsters
zorgden er wel voor, dat er geen be
klemmende stilte heerste, maar toen
Pater Michielsen aan onze burgemees
ter verzocht om het gebouw officiéél
te openen met het hijsen van de
driekleur, was men één en al aan
dacht. Uit het gezamenlijk gezongen
Wilhelmus klonk het feestelijke en
vreugdevolle van deze gebeurtenis.
Nadat pater Michielsen, onder wiens
oezielende leiding voor dit jeugdwerk
zo’n enthousiaste belangstelling tot
<tan 1 kwam, alle aanwezigen van
harte welkom had geheten en de
jeugd had aangespoord met daden te
tonen dat zij al het werk voor en aan
dit gebouw verricht, weet te waarderen,
ging meneer Pastoor over tot de
plecht’ge inzegening.
De burgemeester sprak er ook z’n
vreugde over uit dat de jeugdent-
spanning aldus in goede banen wordt
geleid, nu uit de jongste geschiedenis
wel gebleken is dat men niet straffe
loos de princip ële opvoeding kan
verwaarlozen Met de wens dat deze
jeugd mag opgroeien tot flinke burgers
van onze gemeente
stemden allen met
applaus in.
Menter Pastoor, die
van
staan we
vermelden en
3335, 3804, 4042
5190. 5357 5444, 6053, 6818, 7121,
7156 7355 7546, 7801
9206, 9496 9832,10209.10347,10431,
10821. 11545 12044. (De nummers
van de eerste trekking stonden in de
vorige >Friso< vermeld).
Voor de puzzle uit de speciale Sin
terklaaskrant waren uit alle windstre
ken honderden inzendingen binnenge-
komen. Na verwijdering van de fou
tieve oplossingen wees notaris Nie-
mantsverdriet als le prijswinnaar aan
Henk de Boer, die dus een 24 delig
drinkstel in ontvangst kon nemen.
2 Mw I Pie sma—Schaap Limonade
stel, 3 Mej R. de Vries: Roomstel,
4 Mw W de Boer de Boer: Thee
lichtje, 5 Mej J Visser: Waardebon,
terwijl de heer O. de Roer een waar
debon kreeg toegewezen voor de ori
gineelste oploss ng.
De jeugd had z ch ook heel wat
moeite getroost om de etalagefout-
wed^trijd tot ten goed einde te bren
gen Ook van deze formulieren kwa
men honderden binnen, waarvan
slechts een 30 tal aan de eisen bleek
te voldoen. Boukje Meijer mocht
’s avonds met een glunderend gezicht
de mooie autoped op luchtbanden in
ontvangst nemen, 2 spoor op rails
voor Wiebe v. d Lageweg, 3 theeser
viesje voor Feikje Smink, 4 boek voor
Bauke Fr. de Boer, 5 boek voor
Willem Bnersma, 6 bal voor Douwe
Fr. de Roer.
We mogen gerust zeggen dat deze
attractie aan haar doel heeft beantwoord
en volledig is geslaagd, wat zeker de
commissie-leden tot voldoening zal
stemmen, daar aan iets dergelijks veel
5 Dec.’49. Hedenmorgen half
tien werd het jaarlijkse St. Nicolaas-
feest gehouden in de Openbare Lagere
School.
De goede Sint en Zwarte Piet
kwamen deze keer per auto. Door
twee leerlingen van de eerste klasse
werden hun bloemen aangeboden.
Vele ouders en belangstellenden
waren bij dit kinderfeest aanwezig.
Het hoofd der school sprak een kort
welkomswooid tot St. Nicolaas en
Zwarte Piet.
Hierna zongen de kinderen een lied
onder leiding van meester Breukelaar.
Maar tot groot vermaak der kinderen
nam Zwarte Piet de leiding over en
dirigeerde op uitstekende wijze.
Hierna gingen de kinderen naar hun
eigen klas en onderhielden St.Nic. en
Zwarte Piet zich nog even met de
kleintjes, die in de toekomst de school
zullen bezoeken. Het was een prachtig
gezicht die 60 kleintjes te zien rondom
de Sint en Piet.
In de leslokalen was het een groot
feest. Het grote boek werd nog even
opgeslagen mrar het waren meest
goede berichten voor de kinderen.
Ieder ontving uit de hand van St.
Nicolaas een geschenk en Piet strooide
met milde hand.
St. Nicolaas en Piet de kinderen
roepen U een tot weerziens toe.
de
het
A halfgaar
FRISO
