Het Staatsbelang
TAXI
Nieuws- en Advertentieblad voor Workum en omliggende gemeenten
Anjerdag 1950.
No. 24
Zaterdag 17 Juni 1950
73ste Jaargang
6 persoons
gingen voor steunverlening in aan-
voor
Zomer-Perikelen
de dieren.
r
s
t
3
1
I
I
a
t
t
r
i
r
t
j
3
3
1
a
S.V.W.-AGENDA
Jun. A. bezoeken de Seriewedstrijden
te Koudum.
Voor het vertrekuur zie men de
mededelingen in het clubkastje.
Jun. B.
Seriewedstrijden te Hindelopen.
Aanvang 3 uur.
Deelnemende verenigingen:
Workum, Hielpen en Makkum.
Vertrek 2.30 uur van de Markt
per fiets.
Wanneer men te hoge staatsuit
gaven kan bekostigen uit ?yn over
daad, dan wekt dat niet een zo grote
verbittering als wanneer men tot
geven gedwongen wordt van zijn
nooddruft. Er is een samenloop van
twee euvelen: het leven wordt door
de belastingdruk niet meer te dragen
èn in de boezem des volks ontbreekt
de overtuiging, dat al wat wordt
opgebracht tot een zuinig vervullen
der overheidstaak wordt aangewend.
Of de overtuiging dat roekeloos
met de belastingpenningen wordt
omgesprongen, rechtvaardig is, kan
de menigte niet beoordelen. De dui
zelingwekkende ontwikkeling van
de staatswerkzaamheid belemmert
zelfs aan de schranderste burger de
Hond en fiets.
De zomer komt met weer, dat uit
nodigt tot een fietstocht. De hond,
die op onnaspeurlijke wijze onze
plannen kent, raadt de bedoeling:
heerlijk, hij wil mee met de baas op
avontuur, al was het tot het einde
der wereld. Baas, echt dierenvriend,
weifelt even, maar de hond wint het
pleit en het begin is een feest
voor beiden.
De snelheid van een fletser en de
afstanden, die men op een flets ge
makkelijk „neemt” zijn echter ge
meenlijk te groot om het feest te
doen voortduren en dan wordt het
tochtje geleidelijk een marteling ook
weer voor beiden, althans als die
baas van zijn hond houdt.
Denk niet overwegende, dat ’n
volgende maal de hond graag weer
mee wil dat het hem blijkbaar geen
kwaad doet: inspanning kan geen
kwaad, maar overspanning wreekt
Zich vroeg of laat onherroepelijk.
en
Er is een geneesheer in Limburg,
die zich verzet heeft tegen het ter
inzage geven van zijn boeken aan
belasiing-ambtenaren, omdat in die
boeken tevens de diagnose zijner
patiënten stond vermeld. Hij achtte
het in strijd met zijn ambtseed, dus
met zijn geweten, de geheimhouding
te schenden, waartoe hij tegenover
zijn patiënten verplicht was.
Wij laten de juridische beoordeling
van dit geval rusten. Wij laten in
het midden of het niet inderdaad
juist was, van hem te eisen, dat hij
ter voldoening van zijn plicht tegen
over de fiscus, een dubbele boek
houding voerde, ten einde controle
op de aangifte mogelijk te maken.
Maar het opstandig gedrag van deze
arts heeft een urgent sociaal pro
bleem opengebroken dat tot nadere
beschouwing leidt van een belang
rijk tijdsverschijnsel.
Allerwegen vallen de staketselen
weg, die vroeger ter bescherming
van de individu tegen een al te grote
nieuwsgierigheid van staatsorganen
waren opgetrokken. Het bankgeheim
viel, de pers wordt genoopt, in bepaal -
dege vallen ’t geheim prijs te geven van
haar informatiebron, en zo isermeer
dat getuigenis aflegt van de verstoring
van’t evenwicht tussen delevenssfeer
van de particuliere burger en het
belang van de staat.
Deze feiten tonen aan, dathet per
soonlijk leven in gevaar komt, dat
het hoe langer hoe meer wegvalt
als element van „het algemeen be
lang” en dat, zij ’t dan on-rechtstreeks,
geknabbeld wordt aan de individuele
vrijheid.
De overtuiging verzwakt dus, dat
de persoonlijke vrijheid tot de fun
damenten behoort van de democra
tische staat. Men ontwaart dit in de
voortschrijdende staatscontrole en
reglementering, in de gebondenheid
van de bedrijven aan allerlei voor
schriften, en het is niet toevallig, dat
de aanvallen op ambtgeheimen en
bankgeheimen tot dezelfde periode
behoren, waarin op alle gebieden
de persoonlijke vrijheid wordt aan
banden gelegd.
In bepaalde gevallen schept dit
staatsingrijpen ernstige problemen
ten aanzien van de moraal.
Het fiscale geval is wel het spre
kendste. Een behoorlijk burger ver-
Op Vrijdag 14 Juli, middags 2 uur
zal te Sneek de 9e Nationale Beiaard-
wedstrijd worden gehouden, onder
auspiciën der Nederlandse Klokken
spel Vereniging, in het kader van
„It Snitser Jubeljier 1950”.
De uitspraak van de jury die
bindend is, hoewel de beweegredenen
geheim blijven, wordt nog dezelfde
dag bekend gemaakt. De le prijs
f 200.werd beschikbaar gesteld
door het gemeentebestuur van Sneek,
2e prijs f 150.—door het „Old Burger
Weeshuis”, 3e prijs f 100.— door de
Ver. voor Vreemdelingenverkeer te
Sneek.
Behalve de verplichte nummers,
moet het nummer naar eigen keuze
(duur hoogstens 5 minuten) ter be
oordeling ingezonden worden. Van
de nadere condities noemen we
slechts dat voor elke deelnemer een
vergoeding mogelijk is van f 20.—
maximaal, na overlegging van decla
ratie. Aanmelding bijD. S. Gorter,
Secretaris N K. V., Waalstraat 33,
Amsterdam (Z.) tot 1 Juli 1950.
mogelijkheid van een oordeel over
de rechtsgrond der staatsuitgaven.
Maar de overtuiging is er en zij is
er onverwoestbaar, met het gevolg,
dat op den duur de eerbied voor
het Gezag bij de burgers wordt aan
getast.
Het beeld van de situatie waarin
wij leven, wordt voltooid, als wij con
stateren, dat er aan de voorlichting
dikwijls alles ontbreekt. Wij worden
door optimisme in slaap gewiegd. De
onoverzichtelijkheid, die op zichzelf
reeds bestaat, wordt nog versterkt
door ons wantrouwen in de volledige
openbaarheid van alles wat geschiedt,
een openbaarheid die een der wezens
trekken uitmaakt van een democra
tische gemeenschap.
De crisis in het staatsvertrouwen
is bedenkelijk. Het aanzien van de
staat is in de vijf jaren der duitse
bezetting zozeer gedaald, dat een
versterking van de staatswil by de
burger thans meer dan ooit een eis
geworden is voor de samenhang der
gemeenschap. Wij missen op het
ogenblik de overtuiging, dat men
zich voldoende rekenschap geeft van
de noodzakelijkheid van een even
wicht tussen vrijheid en gezag. Dat
de Limburgse dokter, ook als hij
ongelijk mocht hebben, tot het den
ken over deze problemen heeft aan
gezet, dat geeft reeds een voordeel
van zijn opstandige gedraging.
P. H. RITTER Jr.
dan naar
IJEME DE BOER
Waakhonden.
Dierenbescherming ontving weer
verscheidene klachten, dat voor waak
honden die aan kettingen worden ge
houden niet voor voldoende drink
water gezorgd wordt. Zij liggen vaak
in de brandende zon en wanneer zij
een hok hebben er zijn ook klach
ten waarin wordt gemeld, dat de
viervoeters daar niet eens over be
schikken dan zouden zij beschuttng
kunnen zoeken, maar dan zijn bij
hete zomerdagen, zoals wij thans
weer hebben gehad, zulKe hokken
snikheet. Zorgt dus voor schaduw.
Laten wij de waakhond te hulp
komen, wanneer men er nog niet toe
over kan gaan om hem volledige
vrijheid te schenken. De mens is
werkelijk in staat om zijn lot drage
lijker te maken.
Verschillende Gemeentebesturen
zijn in deze richting werkzaam. Wan
neer wij dit schrijven komt een be
richt door uit Zevenbergen, houdende
dat de Gemeenteraad aldaar, op
voorstel van B. W. zonder hoofde
lijke stemming een aantal voorschrif
ten heeft uitgevaard, welke beogen
het levèn van de waakhond tot een
redelijk bestaan te maken.
Korte kettingen aan krammen in
een verweerd hok zijn voortaan uit
den boze en taboe. Een hond mag
slechts worden vastgelegd aan een
ketting van minstens 2 meter lang,
welke dan aan een looplyn moetzijn
bevestigd die het dier minstens vijf
meter bewegingsvrijheid geeft. Om
trent de hondenhokken is bepaald,
dat deze aan 3 zijden regen- en
winddicht moeten zijn afgesloten en
een stenen of betonnen vloer moeten
hebben, welke steeds is bedekt met
10 cM. dik stro. De waakhond moet
dit hok altijd kunnen binnengaan
wanneer hij dit verkiest en bovendien
moet steeds een bak vers water in
zijn nabyheid aanwezig z\jn. Tenslotte
worden nog de afmetingen van de
hokken voorgeschreven Minimum
eis is, dat het hok anderhalf maal
zo lang is als zijn bewoner.
Nadere inlichtingen omtrent kennel»
hok en loopljjn worden door Dieren'
bescherming, Prinses Mariestraat 40»
's Gravenhage, gratis verstrekt,
het persoonlijke leven
zet zich, moraliter, niet tegen zijn
belastingplicht. Zij behoort tot zijn
gemeensehapsplichten en hij is er
zich van bewust, dat zijn geldelijk
offer voor de instandhouding der ge
meenschap noodzakelijk is en dat het
onbehoorlijk is, de fiscus te mis
leiden. Zolang het zedelijksheidsbe-
wustzijn der burgers overeenkomt
met het gedrag van de staat is er
een toestand van evenwicht, een
waarborg voor zedelijke volksge
zondheid. Maar zodra de staatsge-
draging haar anker in het zedelijk
besef der natie verliest, ontstaat een
moreel verval, dat bedenkelijke ge
volgen kan hebben.
De situatie, waarin de fiscus en
de fiscabelen zich tegenwoordig in
Nederland tegenoverelkaar bevinden,
is wanstaltig. Aan de zijde van de
fiscabelen een trachten te ontduiken,
te verbergen, op zijn best te be
knibbelen, een aanwenden van kunst
grepen, waarbij een scherpzinnig
uitleggen van voorschriften baten
aan de schatkist tracht te onttrek
ken; aan de zijde van de fiscus een
niets ontziende recherche, een ach
terdocht ten uanzien der aangifte,
een trachten door te dringen tot het
meest persoonlijke gebied van de
individu. Fiscus en fiscabele staan
als kat en hond tegenover elkaar.
Van een samenwerking van staats
orgaan en burger is geen sprake
meer. De fiscus haalt en de fiscabele
verbergt en verweert zich. Het besef
van een algemeen belang dat aan de
orde is verdwijnt volkomen. Nauw
keurige ambtsvervulling en de zorg
nog iets over te houden voor een
minimum bestaan voeren een strijd
op leven en dood.
Er zijn twee oorzaken, die deze
toestand verklaren. Ten eerste de
belastingbepalingen lijden aan een
zo grote ingewikkeldheid, dat de
burger er niet meer uitkomt. De
burger kan het belastingbestel niet
meer overzien. Dit geldt in bijzondere
mate voor zakenlieden. Er zijn klas
sieke voorbeelden van ingewikkelde
en onleesbare belastingbepalingen.
Het voorbeeld van een bedrijfsdirec
teur die zyn fiscale aangelegenheden
met een belastinginspecteur ging be
spreken. Zij kwamen met zijn beiden
niet uit de moeilijkheid. De scherp
zinnige zakenman en de deskundige
belastinginspecteur konden tezamen
de zin en de duiding van sommige be
palingen niet begrijpen.
Het beroep van belasting-accoun-
tant tiert welig. Watiseenbelasting-
accountant? Een redder in de nood,
zo zegt ieder die de arbeid van deze
bekwame mensen waardeert. Maar
het ontstaan van het beroep van
belastingaccountant betekent ook,
dat ieder burger een permanent ad
vocaat bij de hand heeft, die hem
bijstand verleent in zijn geding met
de staat.
Een tweede verklaring van de
tegenstelling tussen de burger en
de staat is hierin gelegen, dat velen
de overtuiging hebben, dat de ont
zaglijke geldelijke offers, die van de
burgerij, in het bijzonder van de
middenstand worden gevergd, door de
staat niet als een goed huisvader
worden aangewend. Er zijn specta
culaire uitgaven, zoals de voldoening
aan de reislust der ministers, de mil-
lioenen aan representatie en onder
houd bij het samenzijn aan de ronde
tafel, welke conferentie het verlies
van Indië als resultaat heeft gehad.
Of het leger van generaals, dat in
de vorm van staatssecretarissen de
regeringsburcht is binnengetrokken.
Als men verliest, zoals aan de ronde
tafelconferentie geschiedde en dan
daarenboven nog moet betalen, dan
heeft dat een slecht psychologisch
effect.
Zoals de lezers bekend zal zijn,
wordt ieder jaar op of omstreeks de
verjaardag vanZ.K.H. PrinsBernhard
(29 Juni) een An erfondscollecte ge
houden. Landelijk wordt deze collecte
georganiseerd door‘t Prins Bernhard
Fonds, een stichting, staande onder
het regentschap van Z.H.K. Prins
Bernhard.
Het grootste deel van de in de pro
vincies gehouden inzameling wordt
uitgekeerd aan instellingen en ver
enigingen in de betreffende provincie,
die de zelfwerkzaamheid van de be
volking op het gebied van weten
schap, kunst en cultuur bevorderen.
Het bestuur van het Provinciaal
Anjerfonds Friesland beslist op de uit
Friesland komende aanvragen om
subsidie. Omtrent de door dat bestuur
uit de opbrengst van de in 1949 ge
houden collecte verleende subsidies
werd onlangs een bericht gepubli
ceerd. Aan een 60-tal verenigingen
en instellingen werd een uitkering
toegekend, variërende van f 50.—
tot f 300.
Het begrip „Cultuur" wordt daarbij
in de ruimste zin genomen, zodat
bv. zowel de Fryske Akademy als
plaatselijke zang- en muziekvereni
gingen voor steunverlening in aan
merking zijn gebracht.
De komende collecte zal plaats
vinden door verkoop van speldjes en
door aanbieding van een niet in de
handel gebrachte foto van het Ko
ninklijk gezin. De minimum-prijs
van deze fraai uitgevoerde foto be
draagt f 0.25.
Het bestuur van het Provinciaal
Anjerfonds heeft voor de organisatie
van de komende collecte de mede
werking van de ondergetekenden in
geroepen die gaarne een warm be
roep op de bevolking doen, om deze
voor het culturele leven in de pro
vincie zo belangrijke collecte zogoed
mogelijk te doen slagen.
PREDIKBEURTEN
1
BURGERLIJKE STAND.
I
i
n
het bestaande boute n
13500.—
PLAATSELIJK NIEUWS
1
0
0
0
n
i
o
Advertentietarief: tot 6 mm. 60 cent
elke mm. meer 6
van buiten Friesland 8
Contracten volgens algem. regeling
ikumnamentaprus11.80 par haMjaai
per post f2.
Inzending van advertenties uiterffjk
Donderdagsmorgens
Verschijnt eenmaal per week
Uitgave: Fa. T. GAASTRA Bi
te Workum - Tel. 45
Postrekening 82259
Workum
Van 7 tot en met 14 Juni ’50.
16000
16450.—
16500.—
14400
14880
15422
15900.—
aan-
Wtt
a
1
0
1
r
I,
e
Zondag 18 Juni.
Workum (R. K.) Voorm. 7.30 uur Vroegmis
10 uur Hoogmis. Nam. 3.30 uur Lof.
(Herv.) Voorm. 8.30 en 10 uur ds P. de
Bruyn, ’s Avonds 7.30 uur ds A. de Jonge.
(Doopsgez.) Voorm. 10 uur ds P. Messie
van Terhorne.
Maandelijkse collecte.
(Geref.) Voorm. 9 uur ds E. Verburg.
Nam. 2 uur Leesdienst.
(Bapt.) Voorm. 9.30 uur Leesdienst.
Heidenschap [Herv.] Nam. L30uurdsP.de
Bruyn.
Ferwoude (Herv.) Geen dienst.
Gaast (Herv.) Voorm. 9 uur ds P. v. Oyen.
Hindelopen [Herv.] Voorm. 9.30 uur ds A.
J. Oostenrijk van Warns. 'sAv. 7.30 uur
ds H. Altena.
(Doopsgez.) Voorm. 9.30 uur dsLaurense.
[Geref.] Voorm. 9.30 uur Leesdienst.
'sAv. 7.30 uur ds A. C. Mooü van Warns.
Koudum (Herv.) Voorm. 9.30 en nam. 2 uur
ds J. Brouwer.
Molkwerum (Herv.) Voorm. 9 uur de heer
R. Jellema. 'sAv. 7.30 uur ds A. J. Oos
tenrijk van Warns.
Warns (Herv.) Voorm. 9 uur ds H. M.
Cnossen van Gouda. Nam. 1.30 uurdsA.
J. Oostenrijk.
Staveren (Herv.) Voorm. 9.30 uur Lees
dienst. ’s Av. 7.30 uur ds P. de Bruyn
van Workum.
en
over
II. een
f 11985
12400
12440
12480.—
Geslaagd voor het examen Zie
kenverzorging diploma Aonze vroegere
stadgenote Mej. R. Dijkstra, thans
werkzaam in het Diaconoessen zieken
huis te Emmen.
WORKUM. Aan de Rijksbelasting-
academie te Rotterdam is geslaagd
voor het vakexamen surnumerair bij
de administratie van 's Rijksbelastin-
gen onze vroegere stadgenoot de heer
K van der Goot, die als zodanig ge
detacheerd werd ter inspectie Emmen.
Te Utrecht slaagde voor het
kerkeiijk voorbereidend examen, de
heer A. P Nauta, die in ons stadje
geboren werd.
NIEUWS 8. V. ’WORKUM'
Zaterdag j.l. speelde een Workum
1 en 2 Jun. A. combinatie tegen een ver
zwakt Hielpen 1 Jun. A. In een vlot
gespeelde wedstrijd wist Workum drze
ontmoeting in het kader van deze
-eriemiddagen met 3 1 te winnen.
Jammer dat Hielpen niet volledig kon
opkomen, ’s Avonds speelde een Wor
kum combinatie tegen een elftal uit
Parrega. De W. roodhemden wonnen
op verdiende wijze met 41.
Voor Zaterdag staan de volgende
wedstrijden op het programma:
Workum I Jun. A. gaat deelnemen
aan de serie wedstrijden te Koudum.
waarvoor het Oeverzwaluwen bestuur
vijf prijzen beschikbaar wil stellen,
n 1 medailles voor le, 2e en 3e prijs
winnaar en voor de hoogste score en
het snelste doelpunt.
De Jun. B.’s spelen in Hindelopen
tegen Hielpen en Makkum in het
kader van de serieiniddagen voor de
Jun. B. elftallen.
Jan Bouma en
van een betoidam
Beiaardwedstrijd te Sneek.
Noord A 47 - Telef. 138
steunt het culturele leven
door aan het Anjerfonds te geven”
Het Provinciaal Anjerdag Comité
Mr. H. P. Linthorst Homan,
Leeuwarden, Voorzitter
A. Holkema, Leeuwarden, Secretaris
Mr. H W. Kuipers, Wommels, Penn
H. C. Buisman—Blok Wybrandi,
Leeuwarden
J. J.Keuning-Zandstra.Dantumawoude
M. Kramer—Bruggenkamp, Berlikum
T. PasmaVelde, Wolvega
L. PoseBeuckens, Veenwouden
AC .WiersmaRisselada, Leeuwarden
R. Boomgaardt, Huizum
K. Bosje, Oldeberkoop
J G. S. Bruinsma, Bolsward
A. E. Hannema, Harlingen
L. P. de Jong, Leeuwarden
J A Landstra, Leeuwarden
J Pi«b°nga, Leeuwarden
L. Schipper, Leeuwarden
H. K Schippers, Drachten
F. Schnrer, Heerenveen
R. J Sijkens, Sneek
J. Smit. Leeuwarden
B. Tuinstra, Wommels
S. E Wendnlaar Bonga, Dokkum
J J. van Werineh, Leeuwarden
Dr. H. G. W. van der Wielen,
Bakkeveen
Jhr. J. W. J. Witsen Elias,Leeuwarden
Uitslag aanbesteding.
Bij de op 12 Juni j 1. gehouden
besteding door Burgemeester en
houders van Workum voor het maken
van
I een betoo-walbeschceiir g 58
M lar.gs het vaarwater >De Diej e
Dolte, tusscheu de le schoolstiaat
de nieuw gebouwde brug
de wijk bij P. Broersma
betoii walbeschoeiirg lirg 30
M. langs het erf van D. Huilt ma
III een houten walbeschoeiing Jatgs
het erf van
IV. het maken
met duiker in de Plaatsstirg, ttr
plaatse van
bsugje
werd als volgt in massa ingescbiiMi
C. van Meekeren
Hindelopen
G. de Boer, Workum
Fa. Gebrs. Elzinga, Arum,
J, W de Jong, Sneek
Fa. P. Beljon en Zoon
Lemmer
Fa. W. H. Visser,
Lemmer
S. H de Jong, Koudum
P Dubots, Franeker
Daniël Pijnacker, Kollum
C. V. Halbesma’s Beton- en
Aannemersbedr., Leeuwarden 15950.
J. J. de Vries, Kolderwolde
J. W. B ritje. Heerenveen
J. Kuipers. Zurich
Begroting: f 15500.
Gegund aan de laagste inschiijver
C. van Meekeren, Hindelopen.
Geboren: Hendrik Jan, zv. Willem de
Vries en Maria Smit. Gerard Anthoon zv.
Anthonius Yntema en Sibastiana Sie-
mensma.
Gshuwd: Auke Veenema29jr en Johanna
Wouda 21 jr.
Overleden: Geen.
7 -V
