a
TAXI?
Nieuws- en Advertentieblad voor Workumen omliggende gemeenten
1
FRISO
Zaterdag 13 Jan. 1951
No. 2
74ste Jaargang
6 pcrsoons
I
I
HELPT ROYAAL
EN HELPT ZO SNEL MOGELIJK.'
ABONNEERT U OP
IJEME DE BOER
F
m
dan naar
Hulpactie Helgolanders.
PKEDIKBEUR IEN
Ook verhuur zonder chauffeur
dat it
oije
L.
ds
BURGERLIJKE STAND.
PLAATSELIJK NIEUWS
tensieve
moest bedanken.
Workum
Van 4 tot en met 11 Jan. ’51.
Advertentietarief: tot 5 mm. 60 een»
elke mm. meer 6
van buiten Friesland 8
Contracten volgens aigem. regeling
mar rinue. Der is him nou hündert tüzen bean, mar litte se him ris de
helte mear biede? Mar dan giet er, sil jim sjen“.
14 Januari 1951
Workum (R. K.) Voorm. 7.30 uur Vroegmis
10 uur Hoogmis. Nam. 3.30 uur Lof.
(Herv.) Voorm. 9 en 10 30 uur ds P de
Bruyn iVoorber. H. A.) ’savonds7.30 uur
ds A. de Jonge.
(Doopsgez.) Voorm. 9.30 uur ds R. Hofman.
(Geref.) Voorm. 9 uur Leesdienst. Nam.
2 uur ds E. Verburg.
(Bapt.) Voorm. 9.30 uur Leesdienst.
om van
werken
Inzending van advertenties uiterRjk
Donderd agsmorgens
Noord A 47 - Telef. 138
5t
l
Geboren en gehuwd Geen.
OverledenSaapkje Jansma, 42 jr. echtg.
van Age Dijkstra (overleden te Si.eek;.
is
foaiütbuorke.
Hjirnei kriget Mr J
üt Ljou.wert it wurd om
VaracHjnl aanmaal par waak
Uitgave: Fa. T. GAASTRA Bz
te Workum - Tel. 45
Postrekening 82259
Abonnementsprijsf2.— per halfjaar
per post f2.2u
noemde
van de vruchten de PBO.
Nu al vijf en een half jaar verkeert
de bevolking van het zwaar gebom
bardeerde eiland Helgoland in bal
lingschap, verstrooid over meer dan
honderd dorpen en steden op het
Duitse vasteland. Voor de tweede
maal zijn deze eilanders het slacht
offer geworden van de Duitse oor
logszucht, sedert zij in 1890 met hun
eiland door Groot Brittannië aan
Duitsland werden verkocht. De oudste
Helgolanders zijn nog als Britse on
derdanen geboren.
De meeste Helgolandse gezinnen,
die voorheen een behoorlijk bestaan
vonden in de visserij en de pension-
houderij, moeten nu zien rond te
komen van een niet te royaal steun
bedrag. De ballingschap en de on
zekerheid over hun toekomst kwel
len hen ’t meest, doch daarbij komen
de zorgen over de meestal meer dan
primitieve huisvesting en over voed
sel en kleding.
In hun nood hebben enkele Helgo
landers, onder wie de voormalige
burgemeester van het eiland, zich
bewust, van het feit, dat de Helgo
landers zich friezen voelen, op ons
als Friezen een beroep om hulp ge
daan voor de ongeveer 2500 verban
nen eilanders. Vooral aan kleren en
schoeisel komen de huisvrouwen met
het steunbedrag niet toe. Wanneer
wij niet vergeten zijn hoe wij nog
maar vier, vijf jaar geleden in onze
nood geholpen zijn door anderen, die
het beter hadden dan wij, zullen wij
nu ons de kans geboden wordt van
harte bereid zijn de nood te lenigen
van hen, die op ons een beroep doen
Alles is welkom: nieuwe zowel als
goede gedragen boven- en onder-
kleding voor volwassenen en kinde
ren, babygoed, schoenen, garen, stof
enz Ook geldelijke bijdragen zijn
natuurlijk van harte welkom, daar
voor wordt kleding gekocht.
Ieder kan zijn gaven zenden aan
het adres: Hulpactie Helgolanders,
Verletvgde Schrans 75, Leeuwarden,
Telefoon 3704.
In het Comité van Aanbeveling
voor -deze Hulpactie hebben zitting
genomen
Mr. J. Algera, lid van ’t College van
Gedeputeerde Staten van Friesland
en lid van de Tweede Kamer der
Staten-Generaal
B. C. Algra, voorzitter van de afd.
Friesland van de Zelfstandige Han
del en Industrie en voorzitter van de
prov. afdeling der V.V.l).
H. Algra, lid van de Eerste Kamer
der Staten Generaal en hoofd-redac-
teur van het Friesch Dagblad:
Cr. R. Kuperus, directeur van de
Coöperatieve Zuive.lbank
Dr. Ir. J. B. van der Meulen, se
cretaris van de Friese Mij. van Land
bouw
J. Tj. Piebenga, lid der Prov. Staten
van Friesland en hoofdredacteur van
de Leeuwarder Courant;
Fedde Schurer, hoofdredacteur van
de Heerenveense Koerier;
Dr. ir. A. Vondeling, lid van de
Tweede Kamer der Staten-Generaal.
Wis sa wie ‘t yn earder tiid, sa is ’t hjoed de dei en sa sil 't to‘n
earsten ek wol bliuwe tink. FRISO.
Het was weer een goece avond
voor de jongerein en de voorzitter
bracht dan ook terecht dank voor
de prettige sfeer die steeds het ken
merk is van de eensgezmdheid der
leden.
feit km üs ta neitivken
üs eat fi 4e litte fan it
>Le*r üs sa üs dagen
v d. Schaaf
to sprekkee
ingeschreven, terwijl 1 wegens vertrek oer it nije üatwerp pachtwet.
Spr. seit dat de Aide pachtwet yn
WORKUM. Naar we vernemen zal
volgende week Maandagavond in een
openbare vergadering de wenselijkheid
van opr chting ener coöperaticwinkel
hier ter pi aatse besproken worden Een
idee dat speciaal door de neringdoen
den met zeer gemengde gevoelens
tegrmo'-t wordt gezien.
Veerdienst nog niet hervat.
11 Jan. Ondanks de aanhou
dende opoi kan de veerdienst Stave
ren,Enkhutzen baar passa.,iers nog
met naar de andere haven brengen
Hoge ijsbergen hadden zich voor de
Slaverse haven gevormd, waar de
sleepb >ot >Tina« van H Wagepiakers
voor werd geroepen om een weg te
banen d.'or de ijsbarricade. De veer
bon! nisakte reeds een proefvaart,
maar er is n-.g te veel ijs op het
IJs-rhneer um ee> geregelde d.eest te
kunnen onderhouden.
En sa wit de iene noch better as de oare hwat Abe dwaen sil en hwat
net. Ja, ik wit ek net hwat ik der fan sizze moat Ik kin Abe net en wit
9.30 uur ds B.
J. Riemersma [H.A Nam 2.30 uur ds B.
J. Riemersma (Oankz. H A.).
bakje treast.
2
kommen en doe bigoun hja in forhael dat alles sa djür waerd, dat hja nou I
stiver it heale wyklean al kwyt wie, ensfh. ensfh.
Om nou to sizzen dat ik rjocht oandacht hie foar itjinge hja sei, né
der mankearre wol it iene en oar oan. Wol net, sa aerdich foar har, mar ja
sa giet it al faek.
Hwant hwat wie ‘t gefal? Sa thédrinkende wei wie ik oan ‘t lézen
rekke yn it stik krante dat op ‘e tafel lei. Of ‘t der dan hwat bysünders
yn stiê? Ja, yn safler dan dat ik der in artikel yn foun mei as boppe-
skrift: ,,Abe“. De krante seis wie my frjemd, mar foar sa fier ik dat nei
gean koe üt ien fan de Hollanske stêdden.
Nou sil elts fuortdaliks wol bigripe dat it gie oer Abe Lenstra.
De skriuwer sette Abe in fikse plom op ‘e hoed, om ‘t hy hündert
tüzen goune wegere en mar leaver bleau hwat en hwer ‘t hy wie.
Wier, dy kranteman skreau der wol aerdich oer en sa ‘t hy dat sei
wie ik it grif mei him iens. It kaem almeast hjir op del, dat der lokkich
dochs noch minsken binne foar hwa 't jild net alles en net it heechste is.
In deimanich letter, sieten wy sa mei in hiel ploechje om ‘e tafel en
it praet kaem op Abe. Ien sei: „Hwat is sa‘n fint al stom en lit die hündert
tüzen goune fleane en sa'n ütsje fan in pear jier op ‘e keap ta. Hiene se l
my ris freegje moatten". In oaren ien fan it omzittend laech joech as syn
miening: „Hwat prate jimme fan stom? Abe is goochum genóch, lit dy
Jongerein.
4 Jan. Hedenavond kwam de
Jongerein in jaarvergadeiing bijeen op
de bovenzaal van Hotel »De Wijn
berg».
De voorzitter, de heer J. Vaartjes,
constateerde dat de afd. met voldoening
op het afgelopen jaar kon terugzien
en sprak de wens uit dat ook 1951 een
goed verenigingsjsar mecht worden.
Niet minder dan zeven maal kwam
men toen bijeen. Er werd een excur
sie gehouden naar de Condens lab’ iekeu
te Leeuwarden, thermochemische fa-
öriek te Bergum en tevens werd de
bekende paardenstal van de hes» D.
D. Dijkstra te M dwolde bez chtigd.
Ook het ledental gmg vooruit zodat
thans 40 jongeren als leoeti staan in
geschreven.
Vervolgens kwamen de secretaris
ei peniingmeester met hun verslagen
voor de dag en het bleek dat de finan
c ën goed worden beheerd daar er een
klein saldo was over 1950.
Van de provinciale vergadering te
Leeuwarden bracht d® heer R. van ’t
Veer een uitgebreid verslag uit zodat
de prob’etnen daar gesteld, in intie
mere kring werden doordacht.
Na al deze verslagen kwam de
voorzitter aan het woord en had als
titel van bespreking gekozen: >Op en
om de boerderij". Inleider handelde
eerst over de voordeligste werkwijze
waardoor de grootste productie wordt
verkregen. Ook de voor- en nadelen
van de greppelploeg, hooiruiteren, het
nieuwe weidesysteem in kleine stukken
of dagrantsoen, stikstofb ‘mesting en
het voe leren van kalveren werden
duidelijk uiteengezet.
De vergadering sprak haar volste
v< rtruuwen uit in de voorzitter door
herverkiezing. In Februari zal getracht
worden een feestavond te organiseren
zo mogelijk met de Fr. Mij. van
Landbouw en de Bond van Platteland'’-
vrouwi n
Besloten werd de volgende verga
dering vaSt te stellen op 2 5 J «nu »ri
waarvoor als spreker zal worden aan
gezocht de heer B. de Winter, assis
tent van de Rtjkslaadbouwvoorlich-
tingsdienst, met als onderwerp»De
kostprijsberekening»
Twee nieuwe leden konden worden
1937 yn teld is Dizze is in 1941 oan
fult ot torfongen troch it pachtbeslüt
en dit is hjoeddedei noch fan k>ètt
Spr. mient dat in foinijing fan dit
bisiüt net nedtch west hie mei i>
hersjenning hie ek folstien wurde
klunen.
Inkelde kêsten fan it Pachtbeslüt
wurde troch spr. forgelyke mei it nijt
üu werp Bygelyks yi it P.chtbeslü
wurdt troch de grounkeamer in hier-
kontrakt toetst, hjroan. dat er fca* ti>
hi der in reedbke winst oerDliuwt. Yn
it nije ün werp toetst de grounkeame’
op reedhke winst, yn i t yn omfang
so-jearl fcrantwurde b driuw en forka
vei ng. Ek kin de g-ounkeamer m
kontr«kt ófkarre üt eachpunt fan for-
kaveling ginstich iizz-n]
Dwangpacht eu pachtdwang wurde
bisprutsen. It earste wurde uet tapast
dan soe in eig r forpficht wurde to
forhieren oar ’e hierder dy ’t de
grounke. mer o^nwtist.
Ek wurdt biso utsen it oergean fan
‘e hier fan a de boer op ’e soan. Dit
is nei sp’ekk-rs miening yn it nije
rwirp ju t r regtle as yn it pacht
btslut.
In oare f ’bettering bliek to wêzen
dat it nije ün w p net mear as cask
stelt dat de hierder m nstins ien jierfoat
‘e ofnn fan n koatrakt forlin.gmg
oanfreegje moat, mar de forhitirder
nou opsizze kin. As dit dien wurd,
kin hierder hjirtsjin yn forset kom .me.
Seit forhierder net op, dan rint de
hier automatysk troch. Spr. mient dat
dit forbetteiing is op groun fan syn
erfanng as aböekaet, omdat hjirtroch
folie üngelokken foarkaem w rdr kinne.
It forhieren >ip kaartere ti’d as 6
jier kin by it nije ünrwirp ek m-<r
allinne a* hierder di< bygi-’yk- as reden
opjowt dat hy seis as tn soan of
skoansoan op ‘e pleats wol.
Soms barde it dat under it pacht-
bislüt koartere hiertiid tasrien waerd
en dat as dy tiid om wie net de oat>-
wiisde per-oau op 'e pleats k. em mar
dizze oars forh.e>d w^cd en de aide
hierder op ‘e dyk sue It one ün wop
wol dit stjing. an en Irint de aide bor
der dan tjucht op skeato’goeding ta.
By ftxkeap giet it rjucbt op 'e rije
eigner oer en kin dizze as de hierttid
om it seis biüke, as hy 4 jier» eigner
west hat en as de grouoUach fan de I
hierder «yo bidrtuw net weifalt.
Ek pachtruil wurdt yn it nije tint- 1
Chr. Besturenbond.
Het oesiuur der Christelijke
B sturci bo. had Dinsdag 9 Jan. een
vergode ing b legd voor haar leden,
waar de heer oe Vries van Leeuwarden
een toclicniing gaf op onze sociale
wetgeving.
Deze vergadering stond onder leiding
van de hetr I. G de Boer, vooizitter
der C B.B Deze opende de vergadering
op gebruik njke wijze, heette daarr a de
tabijk opgekomen leden hartelijk wel
kom, zeer in het bizonder de spreker, en
-prak daarbij zijn blijdschap uit dat
de spreker de tijd had kunnen vinden
ons deze avond iets beter in te lichten
betreffende onze sociale wetten.
De heer de Vries het woord ver
krijgende, begint met er op te wijzen
dat we ons even zullen indenken, de
tot staadkoming en de groei van onze
sociale wetgeving. Spreker herinnerde
dan aan de toestanden van de arbei
dende stand in de tachtiger jaren en
omstreeks de eeuwwisseling Het is zo
zeer moeilijk geweest om vakvereni
gingen in het leven te roepen En
Patrimonium en de Christelijke Werk
mansbond hebben op dat gebied heel
wat baanbrekend werk verricht. Hier
bij gesteund door mannen als Talma,
Dr Kuyper, de Savornin Lohman. Zij
hebb< n aan de arbeiders geleerd wat
organisatie vermag Spreker wees er
nadrukkelijk op, d t 't bij de Christelijke
vakbeweging altijd heeft vooropgestaan
>Samenwerking van werkgever en
werknemer», in tegenstelling met an
dere vakorganisaties, die vooral in hun
opzet de k assenstitju hebb n gepredikt.
De Christe.ijk soc ale gedachte gaat
hi rbij lijm echt teptn de leer van het
Ma xisme in. Die os'ieve ei.« var het
Evangelie is het be^inpui t Niet tegen
elkaar maar met elkaar Spr
dan als een
Het feit der zonde wordt erkt nd, daar-
Gods wege geroepen samen te
voor een gemeersch ppelijk
bedrijfsbelang Het ideaal is, dat beiden
èn werkgever èn werkntmer in goede
en kwade dagen uit het bedrrf zullen
kunnen leven De ziektev et T-dma,
waarvan velen reeds de vruchtet hebben
m gen plukken, werd door socialisten
eu liberalen ve'worpen Spr 'egthietop
<>orai de nadtuk in verband met de
he. endaagse morele ontwikkeling, als
zelfs een socialistische Minister toegeeft
dat de organisatie-ontwikkeling bim
woopt, dezelve te leiden in het betreden
spoor.
Na nog mre dere totstandgekomen
sociale wetren te hebben bespreken,
zoals d«» wet op de kinderbijslag, de
werklooshvzZ'c Zr kr rir g enz die allen
tot gnn s a^r hebben, leven uit bet
bedrijf beslui, spieker zijn rede met
oog eens nadrukkelijk in herinnering
te brengen dat elke vorm van sociale
verzekering, zoals we die kennen en
weasen te zien bestendigd, de gedachte
n zich draagt vnn uitgesteld loon.
■Op deze zo populair en op onder
houd*-., de wijze utgesproken rede
volgde nop ’n geanimeerde bespreking.
De voorzitter slqot deze gezellige
vergadering, nadat de heer de Vries
war voorgef aan in dank aan God.
Fryske Brief 192.
Myn oare helte hie de stêd yn wést om boadskippen. Bilast. en bela
den, kald en üngedien, mei knofflige hannen en kalde fuotten kaem
hja thüs. Yn ’e iene han de tas mei fan alles en noch hwat en stiver
hast net to tillen; yn ’e oare in greate püde en ünder ’e earm in pak
mei in stik krante der om hinne. Hja lei it spul op e tafel, die de mantel
en skuon üt, gau de pantoffels oan en foei op in stoel del by de kachel. Prot-
telje oer de kjeld en it gesjou om hwat boadskippen yn ’e hüs to krijen.
Doe sei hja yn ienen frijhwat brimstich: „Hast de thé noch net ienris
brün?“
Nou né, dat hie ‘k noch net. Dat ik gau it thétromke helle, it Ijochtsje
opstutsen en om it wetter al efkes op ’e kachel stie, wie it leed ek al gau
wer forgetten en sieten wy in eagenblik letter noflik en fredieh oan in
bakje treast.
Moeke "wie sa njonkenlytsen ek wer aerdich by har stipe en stüt Heidenschip Herv. Voorm 9 30uur ds A.
1 de Jonge Nam. 1.30 uur ds P. de Bruyn
VoorberH. A.j
Ferwoude (Herv.) Voorm. 9 uur ds P. E.
van Oyen.
daast (Herv Geen dienst,
Hindelopen [Herv] Voorm. 9 30 uur ds
ds H. Altena [Voorber. H.A.] Nam. 2 uur
ds H. Altena,
(Doopsgez.) ’s Voorm. 9.30 uur ds
Laurense.
[Geref.] Voorm. 9.30 uur Leesdienst.
Nam. 2 uur ds H. van Koningsveld van
Heeg.
Koudum (Herv.) Voorm. 9.30 en nam 2 uur
ds J Brouwer (H.a ’s Avonds 7.30 uur
ds J Brouwer (Dankz H.A.)
(Doopsgez) Voorm 11 uur ds R.Hofman.
[Na de dienst Icdenvertoeving],
Molkwerum Herv. Voorm. 9 30 uur
A. J. Schneider 'Voorber H A
Nam. 2 uur ds A. J. Schneider.
Warns (Herv.) Voorm. 9 30 uur ds A. J.
Oostenrjjk (H A.) Nam. 2 uur ds A. J.
Oostenrijk [Dankz. H.A.]
Staveren (Herv.) Voorm
dos ek net hoe ‘t hy der Onder stiet. Men kin sadwaende al min oardielje
oer in oar syn dw-aen en liften
Mar it’ is sa, as hy him nou lokkich fielt, tofreden my hwat er hat,
him deljaen kin op it plak der ‘t er wennet, noebt hat oan syn wurk, hwat
bliuwt der dan noch mear to winskjen oer? Soe dat jild him dan noch
lokkiger, noch tofredener meitsje kinne? Ik leau der neat tan. Hwant as
jild en lok han oan han gyngen. soe it der foar it greatste part fan de
minsken rear bv st’ean. Hoefolle soene dwaen lyk as hy dien hat? Hwant
dat jild, dat jild dat wit hwat
Foar frijhwat minder as hündert tüzen hat de iene de oare wol kald
makke. Hwat siz ik? Foar hündert goune en minder as ‘t moat.
It is noch altyd sa, dat as it jild sprekt. swijt it gewisse. As der jild
yn ‘t spul is, wurdt. der net tsjin op sjoen om oaren de rêst en it lok to
binimmen en is alle meilijen en meilibjen to slik Foar jild, foar in goune
manich faek, wurdt alles fan ‘t plak reage en Onderst boppe helle. It jild
dat stom is, makket rjocht hwat krom is, seit in aid rym-ke.
Forslach Gearkomste C.R T.B,
Ofd. Warkum.
8 Jan. 1951. Om healwei tsienen
waerd de gearkomste oaofongen mei
it sjongen fan in psalmf-rs, hwtrnei
de foarsitter foar gyng yn geD>-t
en dernei in dicl üt de H. Sk ift
forlies.
Hjirnei spriek de foars in iepenings
wurd hwerby efkes stilstien waerd by
it feit dat it jier 1950 foarby wie en
derm i de earste helte fan ’e 20>te
ieuw. Dit
bnnge ea
B bclwurd
telle
Sülstiea waerd ek by de mó bpriis
dy ’t festeld is op 17 sint op foar
üs net oannimlike grounsach. It
kin üs ta tankbrens stimme dat ’e
hi-Ie organisearre boe>estan dit as in
ün juchi fielt Ek it sprekken van Ir.
Staf, D>r< cteur Gmner»el fan Lanbou
yn ’e Harmonije yn Ljouwert lit üs
yn ’e dize. b fortrouweu fan 'e boere-
s au yn it Regeaibeleid is giius for-
miuderc. It. Staf miende oanwize to
kinnen dat dit ten ünrjuchte is. Wy
kinne it sa net sjen en miene dat de
8 miljoen goune dy 't de Minister be-
-ü iigje wol op ‘e konsumsjemolke,
fêst forlern gean sil yn in minder in
bidriuwsfiermg omreden de
boer sa it lyket dochs net hjn profyt
fan ha mei.
De oanwêzichen w ,erden fan herten
wolkom hj tten ya ‘t bysunder Mr. v.
d. Schaaf en ‘e winsk waerd ütsprut-
sen dat it in sellige gearkomste wêze
mocht.
Df oanteikens waerden foar’êzen en
giedkard.
F jierforslach fan ‘e sk’iuwer wie
optimistysk, It ledetal is nou 72 en
giet stadich omh<ech.
Ek it jte-forslach tan ‘e ponzba’der
opHmistysk, dizze is sa’n f 130
wirp moogi k makke; de grou keamer
mmt dan it initiatief. Yn it nije ünt-
wirp wirde pachtkeamer en gioun-
keamer ieu.
Al mei al mient spr
üntwirp in forbeeter'ng is.
Op dizze ütiensettiug folge noch in
wiidweióich gesorek Hjirtr»<-h waerd
ien en oar noch fordüdlike.
De roualrage brocht gjin bysünders,
sadat de foarsitter dizze slagge gear
komste slüte koe, neidat Mr. van der
Scnaaf foargien wie yn tankgebet.
