Scharverhuring
Workum
DE WORKUMER KRANT
T AXI
Nieuws- en Advertentieblad voor de gemeenten Workum, Hindeloopen
en Zuidwesthoek van Friesland
Oer de lelhannei, de lelaken en it Aeksfolk II.
George VI t
3
5
3
5
f 55.*
145.-
f 110.-
f90.-
190.-
Zaterdag 9 Februari 1952
No. 6
75ste Jaargang
OFFICIËLE MBDHDELINGEN
6 persoon»
dan naar
Ook verhuur zonder chauffeur
koescharren
2
FRISO.
DE ONVERWACHTE KROON.
Lk.
PLAATSELIJK NIEUWS
30
tz.
n? I
°g
ng
iet
de I
L.
dat wellicht de beslissing van den Queens Bench te niet doet, zou ik voor-
loopig althans afraden Processen kosten hier duizenden en duren tot in
het oneindige. Een flink zakelijk betoog, langs diplomatieken weg, zal mo-
gelijk wel het gewenste gevolg hebben, want het is meer dan waarschijn
lijk, dat de overheden er nooit aan gedacht hebben, welken belangrijken
tak van handel de palinsrhandel is, hoevele duizenden er van bestaan en
welk nadeel daaraan zou worden toegebracht als het in ’t best van den tijd
de invoer alhier verboden werd.
E.
IJEME DE BOER
Nooré A 47 - Telef. 138
5 maandshokkelingscharren d
d
d
H.
H.
Fryske Brief 241.
It forfolch fan hwat de L.Crt. fan 5 Febr. 1886 skreau Onder itopekrift:
De Friesche Palinghandei met Engeland in gevaar.
Wel is waar werd in 1878 door het parlement eene zoet watervissehery-
wet aangenomen, volgens welke wet de zoetwatervissery van 15 Maart tot
15 Juni voor gesloten verklaard werd, ergo de verkoop er van verboden
maar geen mensch schynt er ooit aan gedacht te he boen, dat die ook op
den verkoop van paling van toepassing was, totdat den 12den December
1.1. door de Queens Bench te Londen uitspraak gedaan weid in een proces,
wegens overtreding van bedoelde wet. Een koopman van Billingsgate
werd gedagvaard wegens verkoop van geimporteei de paling in den verboden
tijd en de rechter Matthew scheen van meening, dat de wet ook wel dege
lijk paling bedoelde en veroordeelde den beklaagde.
Het Fischmongers Guild, hetwelk te zorgen heeft dat de, door het
parlement aangenomen, op den vischhaudel betrekking hebbende wetten
worden nagekomen, maakte daarop de heer Pieter Pieters, een Nederlan
der van geboorte, aan wiens adres alle tjalken hier geadresseerd zyn, op
merkzaam, dat het na de uitspraak van bedoeld proces niet geraden was
na 15 Maart met Hollandsche paling aan de markt te komen.
De heer Pieters deelde daarop den secretaris van het gild mede, dat
het onmogelijk was in zulke korten termijn, den aan voer te doen ophouden,
want dat alle visch, die hier van 15 Maart tot 15 Juni hier zou aankomen,
reeds in Friesland opgeslagen ligt en er geen andere uitweg daarvoor be
staat, wanneer de invoer hier verboden werd; dat er dan een schade zou
ontstaan van minstens f250.000.
Hij wees op de sedert 200 jaren bestaan hebbende gewoonte; op de
wet van George III en op het in 1879 verschenen rapport van de beroem
den vischdeskundige, prof. Buckland, waarin deze de paling voor een zout
en niet voor een zoetwatervisch verklaart.
De secretaris van het gild beloofde zijne hulp voor zover dit in zijn
vermogen lag, maar zeide toch verplicht te zyn zich aan de wet te houden.
De heer Pieters wendde zich daarop tot het Nederlandsch consulaat
en de consul generaal, Jhr. May heeft dadelyk persoonlijk de zaak flink
aangepakt.
Heden wordt de Nederlandsche regeering van het geschil in kennis
gesteld en Maandag wordt door de 5 tjalkschippers namens den geheelen
Frieschen palinghandel een petitie aan het Fishmongers Guild gezonden,
waarin hunne grieven worden uiteen gezet.
Wat gedaan moet worden en wel dadelijk, want er is maar
6 weken tijd is, der Engelschen regeering langs diplomatieken weg te
verzoeken óf de wet van 1878 zodanig te herzien, dat zij niet op paling
van toepassing is, óf althans voor dit jaar den Friezen toe te staan onge
hinderd met hunne waar, ook gedurende Maart tot Juni, aan de markt te
komen. Het kan zijn nut hebben, dat de kooplieden in Workum, Heeg en
Gaastmeer zich dadelijk tot den minister van buitenlandsche zaken wenden,
om hem hunne zaak bloot te leggen en vooral om op een spoedige behan
deling aan te dringen.
Een proces te beginnen voor een hooger gerechtshof, om te zien, of
il*M*4*» Manend pap twii
AJ*
il§i^
lis
Administratie 45
Postrekening 82259
in
exploiteren
H
H
ur
H
HET EINDE.
Workum, 8 Februari 1952.
Het Gemeentebestuur voornoemd,
ze
•te
en
te
„lek dien.”
(Nadruk verboden)
J. RUSSCHEN, Burgemeester
VAN DER GOOT, Secretaris
Van verslagen, berichten enz. gaarne
spoedige opgaaf
zijn
twee
Inzending van advertenties uiterlijk Donder
dagmorgens, familieberichten desnoods Vrij-
dagsmorg.ua voor 10 uur.
e8
ar
it.
en
n,
le
id. I
D.
'8
e-
Advertentietarief: 7 cent per tn.m.
Advertenties van buiten Friesland 9 ct. per m.m.
Contracten volgens algemene regeling
i verwachtingen
van het Britse
OVERPEINZINGEN BIJ LOFWAARDIG
AANBOD VAN DE W.W.
lit
le
de
en
ns
en
ijn
le-
«u
ijl
an
'ijl
n-
iar
en
•d,
en
u,
4 Wé |M» huWiié
per post f 2.40 por halfjaar
wijze via hout verkopen in de spook-
no. 42 van een bekend hotel binnen-
en sommigen verkeren nog in het on-
over het lot van de „vreemdeling.”
en sluiting waren tenslotte de
P-
let
en
ep
lit
ld.
en
ijl
nd
an
iat
en
ng
hem. Maar zijn huwelijk met Lady Elisabeth
Bowes-Lyon verdreef vele schaduwen. Zij,
vrolijk, levenslustig, had een uitermate gun
stige invloed op de gereserveerde, hoekige
echtgenoot. Zij stond altijd naast hem, zij
wist een oplossing voor iedere moeilijkheid,
zij versterkte zijn zelfvertrouwen. Met haar
samen durfde George het aan de taak te aan
vaarden, waartegen hij opzag als tegen oen
berg.
van Engeland,
ROOKWEDSTRIJD.
Zaterdag j.l. bij de gehouden rook-
wedstrijd in „Hotel Lütner” werd de 1ste
prijs gewonnen door R. de Vries, 2de door
F. Steiginga en de 3de door M. Hunia.
De prijzen bestonden uit vleeswaren.
JAARVERGADERING
ORANJEVERENIGING.
4 Febr. De hedenavond gehouden ver
gadering van de Oranjevereniging kon met
recht feestelijk heten, doordat het muziekje
als steeds best op dreef en onvermoeibaar was
Toen gezamenlijk het Wilhelmus gezongen
was, opende de voorzitter de heer J. J. Visser,
op de hem eigen opgewekte toon met hier
en daar kwinkslagen, die al te weerbarstige
loden tegen benoemingen of dergelijke meestal
DIENAAR VAN ZIJN VOLK.
Op 56-jarige leeftijd is plotseling over
leden George VI, Koning van Engeland.
Hij zal worden opgcvolgd door Kroon
prinses Elisabeth.
Is met George VI, Koning
groot vorst heengegaan?
de democratie is geen plaats
grote figuren als eens Karei
EERST DE PLICHT.
George zag dit als zijn plicht. En het lag
niet in zijn aard die plicht uit de weg
gaan.
Bezat hij de kwaliteiten, onontbeerlijk voor
zulk een verheven positie?
Ternauwernood.
Van nature was hij teruggetrokken, schuwde
de openbaarheid. Een spraakgebrek hinderde
Hot Gemeentebestuur van WORKUM biedt
aan:
WORKUM. Voor de raadsvacature van de
Partij van de Arbeid heeft de heer H. Mulder
intussen bedankt, zodat thans de volgende
candidaat, de heer P. J. Dijkstra, benoembaar
verklaard is en dus nu in de eerstvolgende
vergadering op Maandag 11 Februari opnieuw
z’n intrede in de Raad zal doen.
Een riskante operatie bleek noodzakelijk.
En ze scheen te zijn geslaagd. Koning George
naam gedeeltelijk zijn taak weer op, maar
steeds groter werd het aandeel van de Kroon
prinses, Elisabeth, in de vervulling dier
plichten.
Hij zag zijn oudste dochter, die zoveel met
haar vader gemeen had, getrouwd met de
man van haar keus, Philip van Grieken
land. Hij mocht zich verheugen in de aanblik
van zijn kleinkinderen.
Toen gingen Philip en Elisabeth naar Afrika.
De koning wist, beter dan iemand anders,
hoe de situatie was: dat het mogelijk was,
dat hij zijn geliefde dochter nimmer zou
weerzien. Maar hij wist ook hoe noodzakelijk
dit vorstelijk bezoek aan de Britse gebieden
in Afrika (thans voor het Imperium van
vitale betekenis!) was. Elizabeth moest gaan
waar haar plicht haar riep en het afscheid
was een afscheid voor altijdZij zag
haar geliefde vader piet levend wéér.
DUISTER TIJDPERK.
En het was zeker geen lichte taak.
Toen hij de regering aanvaardde, dreigden
reeds donkere wolken. En weldra barstte
het onweer over Europa, over de wereld los.
Bommen barstten in Londens straten, ge
havende resten van het Engelse leger redden
zich ternauwernood uit Duinkerken. Weldra
was de „Battle of Britain” in volle gang.
„Engeland verwacht dat ieder man zijn
plicht zal doen”. Die leuze van de grote
vlootvoogd Nelson, was ook richtsnoer
voor het handelen van Koning George VI.
De vrede bracht weinig verlichting. De
economische dreiging hing zwaar over Enge
land. De zon scheen niet voor George VI,
hij moest zich troost putten uit de wetenschap
dat ook achter de wolken zij nog haar stralen
uitzendt.
Dit alles schaadde zijn gezondheid. Het
kon niet langer verborgen blijven, dat de
koning lijdend was. De foto’s in de kranten
toonden een zieke man, die zich slechts door
wilskracht en plichtsbesef staande hield.
an
een
In de democratie is geen plaats meer
voor grote figuren als eens Karel V en
Lodewijk XIV. En in Engeland is, sinds
Prins Albert, de gemaal van koningin Vic
toria, overleed, de macht in handen gekomen
van het Parlement en speelt de koning geen
beslissende rol meer.
Was hij dan een groot man?
George VI heeft, toen hij koning was, noch
ook daarvóór, blijk gegeven van geniale
of brillante kwaliteiten. Hij was een rustig
bescheiden, bijna verlegen man, die zijn ko
ninklijke plichten getrouw nakwam.
Maar zonder twijfel was hij een groot mens.
PROT. CHR. ZIEKENHUIS BESPROKEN
OP GEREF. GEMEENTE-AVOND.
6 Febr. Gisteravond werd de jaarlijkse
Gereformeerde Gemeente-avond gehouden in
de lokalen achter de kerk.
In z’n openingswoord wees de voorzitter Ds.
E. Verburg op de vele zegeningen die het
afgelopen jaar ons deel werden, maar spoorde
tevens aan om alles te doen wat het gemeen
telijke- en geestelijke leven kan bevordeyejn.
De financiële verantwoording over 1951
welke een ontvang- en uitgaafcijfer aangaf
van plm. f 25.000 en de begroting voor
het jaar 1952 werden, na enkele toelichtingen
op vragen, goedgekeurd.
Bij de rondvraag werden nog vragen ge
steld over interne aangelegenheden, die zeker
de aandacht van de kerkeraad zullen hebben.
Ongeveer 9 uur kwamen ter vergadering Ds.
Ruiter, Chr. Geref. predikant te Sneek en
de heer de Vries van Koudum, beide bestuurs
leden van de vereniging tot oprichting van
een Prot. Chr. Ziekenhuis te Sneek.
De Zuidwesthoek heeft een inwonertal van
100.000, aldus T)s. Ruiter, waarvan 70.000
behoren tot een Protestantse kerk. Het be
langrijkste feit is nu, dat hier alleen maar
een Rooms Katholiek Ziekenhuis is en de
cijfers bewijzen dat op de 12 patiënten over
een jaar gerekend, gemiddeld 11 niet tot
die kerk behoren. Wanneer wij in dezen onze
plicht willen vervullen, zullen wij moeten
komen tot het laten bouwen van een zieken
huis op positief Christelijk standpunt. In
1941 werden de eerste besprekingen gevoe*rd
van Ned Herv. zijde om een Diaconnessenhuis
op e ri hten, maar toen ook van andere kerk-
groepen actie uitging in die richting, werd ’n
bais gevonden om gezamenlijk de schouders
onder dit werk te zetten. Zo is dan de ver
eniging opge.rh'ht, die hoopt over te kunnen
„ICK DIEN”
George VI was een groot mens.
Zijn leven stond in het teken van de dienst
aan zijn land.
Neiging noch kwaliteiten bestemden hem
tot Koning van het Britse Gemenebest. Maar
hij aarzelde niet toen de plicht hem riep.
Eigen verlangens en neigingen schoof hij
naar de achtergrond, genoegen noch gezond
heid weerhielden hem er van te doen wat
hij zag als zijn taak.
Met de talenten, hem gegeven, heeft hij
gewoekerd tot de dood toe.
Juist doordat hij de verpersoonlijking was
van wat men beschouwt als de typische Brit,
was zijn voorbeeld voor zijn onderdanen,
in een tijd van zorg en druk, van onschatbare
waarde.
George VI, die zich nimmer lauweren ver
gaarde door heldendaden op het slagveld
of door politieke zegepralen, was een hero
ïsche figuur.
De zin van zijn leven, de zin van
koningschap, kan worden uitgedrukt in
woorden
Uitgave vans Fa. T. GAASTRA Bz.
Boekhandel en Drukkerq, Workum
Hij begeerde noch verwachtte de kroon.
Zijn broer, Edward, zou Koning George
V opvolgen en deed dat ook als Edward VIII.
De jongere broer zal ongetwijfeld een zucht
van verlichting hebben geslaakt toen zijn
theoretische kans op het koningschap (nog
vrij groot dankzij Edwards gewoonte met
opvallende regelmaat van zijn paard te vallen-,
met de troonsbestijging van de Prins van
Wales vrijwel verdween. Zijn leven zou tóch
we] gevuld zijn met representatieve plichten,
maar in ieder geval zou hij nog gelegenheid
genoeg hebben om rustig te vertoeven in de
huiselijke kring met de vrouw van wie hij
zoveel hield, de kinderen die hem zo lief
waren, en zijn eigen leven te leven, ver van
de vermoeiende beslommeringen van het Hof.
Het mocht zo niet zijn.
Edward deed, wat George zonder twijfel
zelfs nimmer zou hebben overwogen: hij gaf
zijn koninkrijk prijs voor een vrouw. Zijn
huwelijk met de gescheiden Amerikaanse, Mrs.
Wallis Simpson, werd door de regering-
Bai Iwin onverenigbaar geacht met het be
kleden der koninklijke waardigheid.
Edward trad af.
En tegen al zijn wensen i
in moest George de kroon
Imperium aanvaarden.
paordenscharren a
(De prijzen behoudens goedkeuring
van de Grondkamer)
Voor hokkelingen die melktanden hebben
gewisseld f 20.per dier meer. Voor dier
geneeskundige behandeling is f 2.per dier
verschuldigd.
Ingevolge een overeenkomst tussen de ge
meente en de K.I.-vereniging „Arum en om
streken” wordt het insemineren van de dieren
door die vereniging verzorgd. Hiervoor is
aan de gemeente f 15.per inseminatie
verschuldigd.
Voorwaarden en aanvraagformulieren zijn
ter secretarie verkrijgbaar. Het aanvraagfor
mulier moet uiterlijk 16 Februari ingevuld
ter secretarie worden ingeleverd.
Alleen aanvragen van hen die te Workum
wonen en van hen die ook in voorgaande
jaren rechtstreeks, dus zonder bemiddeling
van tussenpersonen, hebben ingeschaard, wor
den in behandeling genomen.
Telefoon Redactie en
7 Febr. De leden van de Winkeliers-
vere.ri.ing Workum zulien eind dezer maand
of ab het enigszins mogelijk is beginnende
op Dinsdag 19 Februari bij elke contante aan
koop ten bedrage van f 2.50 zegeltjes ver
strekken. Ah de jeugd daarvan een zeker
aantal verzameld heeft, wordt er op een
nader te bepalen datum (ongeveer eind Maart)
een gezellige middag aangeboden, doch bij
zonderheden kunnen hierover nog niet ver
strekt worden.
Da derde Donderdag van Februari, nl.
d» 21 «te zal de gra.h-bus van Makkum weer
rijden en dan zal dat voorlopig elke eerste
en derde Donderdag van de maand een feit
worden. De hiervoor vereiste vergunning is
inmiddels al nangevraagd en dan zal er dus
weer een be c. ei en contact zijn met het ge
leda; in is de ophe’fini van de bu dienst
MakkumWorku.a, N.S-station, van e’k
communicatiemiddel verstoken is. Het heette
indertijd geen rendabele lijn te zijn en de
Makkumer, die beslist naar Workum wilden;
konden dan eerst wel even m t een L.A.B.-
l.« naa - BoLwar I rijde;:, om daar over te
slappen op een Z.W H.-bus. Met de aanslui-
ilng op de boottreinen werd blijkbaar geen
rekening gehouden, ’t Is hiermee precies
als met de modernisering en reisduurver-
kor.ing van de lijn LeeuwardenZwolle
AmersfoortAmsterdam, waaraan heel wat
uitgaven ten koste zijn gelegd, maar Staveren
EnhuizenAmsterdam is betrekkelijk wei
nig veranderd bij 30 jaar geleden, hoewel
’t met de boot voor de reizigers ook verre
weg de goedkoopste rou e i Wie rekent d ar
nu mee; ’t moet tegenwoordig maar duur
wezen, anders valt men gebee uit de tran;
•n noemt men dit nota bene: economisch!
Er zijn in Frankrijk onlangs zeer geslaagde
proeven genomen met een autobus, die van
een zodanige onderbouw voorzien was, dat
ze even gemakkelijk op de spoorrails kon
rijden en een geweldige besparing op onkosten
bracht, terwijl de frequentie enorm opge
voerd zou kunnen worden. Als de N.S. daar
nu eens een partijtje van kocht en op de
minder drukke spoorlijnen liet lopen, dan zou
het wegverkeer iets ontlast worden en ver
scheidene vervallen stationnetjes zouden weer
aan hun doel beantwoorden. Als we in de
plaats van meneer den Hollander stonden,
zouden we toch eens een proef op de lijn
StaverenLeeuwarden willen wagen. Men zou
dan gemakkelijker naar en uit Workum trek
ken, maar bij een verlevendiging van het
buurtverkeer konden de zakenlui ook eens
tonen wat ze waard zijn, met kans op andere
en nieuwe perspectieven. Maar zolang de
W.W. niet aan ’t hoofd staan van een semi-
overheidsinstelling, moeten ze de gewenste
vervoersmiddelen uit eigen beurs betalen en
gezamenlijk kan daaraan steeds meer uit
breiding worden gegeven. Al heeft Workum
bij een feestelijke gelegenheid z’n eigen stads
tram gekend, zo zelfs dat die gebeurtenis
nog vaak als het „feest van de tram” aan
geduid wordt, die hypermoderne treinbus zien
we vooralsnog niet verschijnen. Toch zonde
van die spoorrails, die toch eigenlijk zoveel
inSensiever gebsuikt konden worden.
E. Schaap de aanwezigen op huiveringwek
kende
kamer
leidde
zekere
Rondvraag
punten, waarbij alleen de voorzitter z’n spre-
kerstalenten nog even demonstreerde en in
een zeer genoeglijke stemming werden daarna
de voorbereidende feestplannen uitgebroed, ’t
Was een vrolijke, intieme vergadering, die
vooral ook door de dames voortaan niet
graag gemist zal worden.
gaan tot het laten bouwen en
van een Prot. Chr. Ziekenhuis. Van deze
70.000 mensan zal een offer worden gevraagd,
daar de bouwkosten, die bij eerste raming
31/» millioengulden moesten bedragen, in
middels gestegen zijn tot 5 millioen gulden,
wat komt op even meer dan f 7.per hoofd.
De inwoners van de Zuidwesthoek zullen een
garantiefonds moeten vormen van f 500.000,
de basis waarop de plannen zijn gebaseerd.
De regering neemt 3/7 gedeelte van het on
rendabele gedeelte het andere zal vol
gestort moeten worden door leningen of
obligaties. Al deze cijfers hebben betrekking
op de bouw van een ziekenhuis met een capa
citeit van 150 200 bedden. In vele plaatsen
is deze actie reeds ingezet en in volle gang,
maar tot nu toe is Workum nog achterwege
gebleven. De vereniging heeft thans aan geld
middelen, na aftrek van het reeds aangekochte
bouwterrein, f 260.000 en nu mag redelijk
verwacht worden dat ook het restant door
het Protestants gedeelte van de Zuidwesthoek
zal worden opgebracht. Spreker wekte allen
op, om zich achter deze actie te plaatsen,
opdat ook in deze omgeving patiënten ver
pleegd kunnen worden in een eigen inrichting.
Enkele vragen die de bestuursleden werden
gesteld, gingen nog even nader op de kern
punten !n.
De voorzitter zegde toe in de zomer een
actie op touw te zetten, opdat ook de Geref.
kerk haar deel zou bijdragen om de plannen
tn daden om te zettten.
ontwapenden. Hij roemde naderhand ook de
vooruitziende blik van de verzorger van het
convocatiebiljet en bleef met z’n rake ge
zegden toch altijd complimenteus en daarin
werd hij gelukkig ook nooit misverstaan.
De notulen, begonnen door de secretaris
de heer O. S. Dijkstra en vervolgd door de
samensteller, de vorige secretaris de heer
O. G. de Boer, die de beste bril en de juiste
voordracht wist te vinden, waren behalve
„onvermijdelijk” ook onverbeterlijk.
De penningmeester, de heer A. Werumeus
Buning was verhinderd deze vergadering bij
te wonen en van de contröle-commissie kon
vermoedelijk hetzelfde gezegd worden, maar
uit de schriftelijke bescheiden bleek dat kas
en boeken in goede orde bevonden waren en
cr nog een klein batig saldo over was.
In de plaats van de aftredende bestuurs
leden, de heren M. Vrij en H. Heins, werden
gekozen de heren I. G. de Boer en A. Foekema.
Wat betreft de te houden festiviteiten werd
gevraagd of er in de vergadering ook be
paalde wensen waren, en toen bleek dat dat
niet het geval was en intussen met algemene
instemming de feestdag op 30 April werd
bepaald, deed de voorzitter de toezegging
dat het bestuur voor een gezellig feest
zou zorgen. Het voorstel om dit voorjaar
op een Zaterdagavond een touwtrekkerij te
organiseren kon ook aller goedkeuring weg
dragen.
Mét 2 maal 1 is 1 en een spraakwaterval
werd men daarna aangenaam beziggehouden.
De heren G. L. Schakel en Tj. Folkerts met
hun echtgenoten waren de eerste slachtoffers,
die cigaretten en eau de cologne verdienden.
Bij de twee minuten spreektijd kregen de
dames een onderwerp, dat ze volgens de jury
misschien beter in de praktijk konden be
oefenen, dan er een beschouwing over te
houden. Hoe vlijmend scherpzinnig die op
merking was, zou een der bestuursleden
bijkans ondervinden. De heer I. G. de Boer
en mw. S. FolkertsZoethout gingen echter
met de cigaretten strijken, maar moesten
toch nog even samen een gesprekje op com
mando voeren tot grote hilariteit van hoofd
rolspeler en publiek. De burgemeester, die
de prijzen uitreikte en het oordeel van de
jury zo meesterlijk rn genadeloos formuleerde
had daarmee ook wel een prijs verdiend,
maar Zijne Edelachtbare hoorde ditmaal bij
de paarden die de haver verdienen
De heer L. Slootjes gaf enkele moppen en
een voordracht ten beste, terwijl de heer
