DE WOR'KUMER KRANT
BEL 170
IJEME DE BOER, Autoverhuur
met en zonder chauffeur
Nieuws- en Advertentieblad voor de gemeenten Workum, Hindeloopen
en Zuidwesthoek van Friesland
Aanbesteding.
No. 19
75ste Jaargang
Zaterdag 10 Mei 1952
FRISO
I
Abonneert U op »Friso«
is Uw adres
•Het Bloemenhuis», Tel. 112, Workum
Voor een
modern
Fryske Brief 252.
Nou ‘t wy de earste tiid oer de ielhannol ütpraet binne, is der dos
wer gelegenheit om it oer hwat oars to hawwen.
En ik soe üt ein sette mei it bianderjen fan de brieven dy 't ik de
léste moanne twa krige. Mar it bliuwt dizz kear oer. Ik sil it hawwe
'ruich&cuyuel
En hwa ‘t dy foun soe in rounfljocht boppe üs lan meitsje meije. Om efkes
foar tsienen, ja hear, der kaem it boadskip üt de fleanmesine: „Wy geane
nou nei Warkum”.
Mar om alve üre, wy hiene al in üre op ‘e merk stien to klomjen,
wie der noch neat to sjen of to hearren. Doe, ja einlings en to’n léste waerd
dan bikind makke, men hie Warkum net fine kinnen.
Hwer him dit oan lein hat en oan hwa wit ik neat fan, mar ’t is my
dan dochs al hwat in frjemd spultsje. Mar it is foar my wol in biwiis dat
de man dy ‘t oan ‘t stjür sitten hat bipaeld net sa wis wie. Némeisa'nien
wol ik net nei Amearika fleane hear.
It moaijste fan ‘t hiele gefal is lykwols, dat ik de oare moarns vn ‘e
krante in biricht foun, „Verlichte parachutes werden achtereenvolgens
afgeworpen boven Assen, enz. enz. en Workum". Dat docht de doar ta „en
Workum". Is ’t net om pür to wurden? De hiele joun qp‘e merk-omhongen
en neat sjoen of heart hwat op in fleanmesine like én dan yri ‘e krante
léze dat der dochs in parachute delkommen is. Wis it moat ekalnetmalder
as ‘t al is.
Mar litte wy nou de briefskriuwer syn sin ri# dwaen, hwat mear oer
Warkum yn ‘e kranten skriuwe en dan in kaertsje derby, hwer üs stêd to
finen is.
oer in brief dy ‘t ik in deimanich lyn krige. De datum dat dy skreaun
waerd is 1 Maeije. Earst doet ik dat brief lézen hie tocht ik by my seis,
mar oan ‘e kant lizze en dan der letter marris oer skriuwe. Doch nou is
der fan ‘e wike hwat bard hwat üs mar min noasket. En doe tocht ik fuort
oan it brief hwat ik einlings oan ‘e kant lein hie. Ik haw him gau wer
opsocht en sadwaende bigjin ik der dan dochs oer. Alles oernimme sil ik
net, allinne mar inkelde stikken.
„Wat mij telkens weer opvalt is, dat ik in geen enkele reisgids, of onder
de advertenties van vacantie verblijven, ooit de naam van mijn „berteplak"
ons oude stadje Workum tegen kom. Mij dunkt toch dat als Workum eens
wat meer van zich zou laten horen, er ongetwijfeld talrijke vreemdelingen
en touristen ons aardig en rustig stadje zouden bezoeken. Er zijn tal van
plaatsen, die lang niet met Workum kunnen wedijveren en die toch adver
teren. Leest u maar eens de ingesloten advertentie/
Ek dizze adfortinsje nim ik oer. „Schardam (N.H.) gem. Oosthuizen,
tussen Volendam en Hoorn, bij ‘t IJselmeer. Bonds pens. „Zeezicht", Jacht
haven; vissen; zwemmen, roeien, enz. rust. omg. Pr.Keuken. f5.50 p.p.p.d."
Klear. Skardam. it lytse fredige doarpke der ünder oan ‘e sédyk,
doar it spul wol oan. ït tsjüget yn elts gefal fan ündernimmingsgeest. In
bulte minsken sille earst de lankaert by helje moatte om to witten hwer
it krekt leit.
Myn briefskriuwer bislüt mei: „Laat men in Workum, wat de vreem
delingen toch ook nog wel het een en ander te bieden heeft, niet vergeten
Onbekend maakt onbemind".
Nou wie ik altyd fan bitinken dat elts sahwat wol wist hwer ’t War
kum leit. len fan de Fryske alve stêdden, dat is dochs bikind genéch.
Ja, ja dat mienden jimme en ik miende it ek. Mar it hat Moandei
dochs mar bliken dien dat men Warkum net fine kinnen hat Hiel Warkum
op ’e merk, hwant om tsien Ore de jouns soe in parachute ütsmiten wurde.
Verschijnt eenmaal per week
Administratie 45
Postrekening 82259
OFFICIËLE MEDEDELINGEN
BURGERLIJKE STAND
Workum, 1 Mei 1952.
en
BEVRIJDINGSFEEST.
SPORTIEVE PRESTATIES.
PLAATSELIJK NIEUWS
een
Van verslagen, berichten enz. gaarne
spoedige opgaaf
Abonnementsprijs: f 1.10 per kwartaal
per post f 2.40 per halfjaar
het
de
Inzending van advertenties ui terlijk Donder
dagsmorgens, familieberichten desnoods Vrij-
dagsmorgens voor 10 uur.
Burgemeester en Wethouders voornoemd,
J. RUSSCHEN
De Secretaris,
van der goot.
Advertentietarief: 7 cent per m.m.
Advertenties van buiten Friesland 9 ct. per m.m.
Contracten volgens algemene regeling
Burgemeester en Wethouders van WORKUM
zullen op Maandag 12 Mei 1952 aanbesteden
Het maken van een gedeelte
walbeschaeiing langs de Dolte
(16 palen; 7 M3 gew. betan).
Bestekken, zolang de voorraad strekt, ver
krijgbaar ter secretarie f 1.- per exemplaar.
Ook Uw adres voor
grote en kleinere ritten
A
Gemeente Workum
Vanaf 1 t/m 7 Mei 1952.
GebodenWiebren, zv Willem ten Dam
en Fokje Wouda Berend Johannes, zv
Willem van der Werf en Regina de Vries.
Gehuwd: Jan Rein JohannesZeinstra, 26
jr, te Hantum en Juliana Anna Kramer, 27
jr, te Workum. Johannes Fedde Postma,
22 jr, te Gaast en Klaaske van der Meer,
21 jr, te Woikum. Douwe Stellingwerf, 30
jr, te Workum en Lammigje Ljjcklama a
Njjeholt, 22 jr, te Oudega [W.]
OverledenGeen.
Gemeente Hindeloopen
Maand April 1952.
GeborenElizabeth Catharina, dv Harman
Simonides en Geertruida Bagnai) 4 April).
Wiebe Evert, zv Jan Zoethout en Tiijntje
Bfilsma (7 April).
GehuwdGeen.
OverledenCornelis Amsterdam, echtg.
van Sibbeltje Banning (3 April;. Hinke
Gerlsma, wed. van Johannes Glashouwer
(4 April).
POSTDUIVENNIEUWS.
Zondag j.l. werden de duiven in Venlo
gelokt. Door de radio werd medegedeeld dat
om 7 uur gelost was met harde Z.O.-wind
en helder weer, wat een snel vertrek bevor
derde. De snelheid was dan ook boven ver
wachting en de thuiskomst verrassend. De
eerste duif werd bij zijn „baas” dan ook
nog niet verwacht; hij vond zijn hok nog
een kerkge-
en dus werd
een kras door
gehaald. Hoe fout dit was hebben we nog
mistroostiger des avonds ervaren.
„Crescendo” had op het in allerijl opge
bouwde podium voor de Waag, schik in haar
spel, dat de stoelendans begeleidde.
Vóór dit planketsel de muzikanten plaats
bood, was het als gewoonlijk een prachtige
speelgelegenheid voor de jeugd, die dan ook
de goot van de waagluifel te pakken kan
krijgen. Een acrobaat, die daar aan hing,
kwam bij het neerdalen zo ongelukkig terecht,
dat hij naar huis gedragen moest worden.
Voor een lichte hersenschudding werd ge
vreesd; moge ook dit iets meevallen!
Ten bate van het instrumentenfonds werd
een collecte gehouden onder het aanwezige
publiek, waarmee ongeveer twintig gulden
op het kleed kwam. De dames J. Pruiksma en
T. van der Lageweg bleven er tot het laatst
aan, maar moesten tenslotte gezamenlijk op
de Vliegenvangst. Hoe de uitdrukking „vlie
gensvlug” ontstaan kan zijn, werd heden
avond tevens onthuld. Het uitgeloofde prij-
zenbedrag werd ook grotendeels gestort in
het instrumentenfonds van „Crescendo”, dat,
we realiseren ons zulks nauwelijks, een bron
van zorgen is. Af en toe zo’n instrooiertje
en alsfand doen van de gewonnen prijs ten
bate van die kostbare instrumenten, werd
ter navolging aanbevolen.
’t Was onder de hand half tien geweest en
dus richten zich al eens verholen blikken
naar het luchtruim, maar uit de ratlioberich-
Bij de te Stiens gehouden athletiek-
wedstrijden verscheen onze stadgenoot Cor
Hunia natuurlijk ook aan de start. De af
stand was weer 3000 m., waarop de bekendste
rivalen elkaar bekampten. Huizinga kwam
als eerste binnen, gevolgd door Cor. Hoewel
eerstgenoemde nog te snel blijkt voor Hunia
loopt deze steeds meer op z’n achterstand
in, zodat we binnen afzienbare tijd, wel
eens keiharde duels tussen deze beide lopers
kunnen verwachten.
Uitgave van: Fa. T. GAASTRA Bz.
Boekhandel en Drukkerij, Workum
WORKUM. Bij het rooien van bomen nabij
de Ned. Herv. Kerk kwam de top van een
boom tegen de ramen van de kerk, waar
door enkele tientallen ruitjes sneuvelden.
Door de verwijdering van deze bomen
komt de bouwtrant van het kerkgebouw beter
tot z’n recht.
Maandagavond werd in Harlingen een
wegwedstrijd voor renners gehouden. Onze
plaatsgenoot P. Voets zorgde voor een uit
stekende prestatie, zo zelfs dat een dagblad
over hem schreef als het enige Friese licht
punt. Hij eindigde op de 5e plaats, na
uitstekend gereden wedstrijd.
HERDENKING GEVALLENEN!
Zaterdag werden in ons land allen
herdacht die hun leven hebben moeten geven
als gevolg van de een of andere oorlogs
handeling.
Door de Nederlandse Radio Unie was een
programma samengesteld uit een 7-tal plaat
sen van ons land, waaronder ook Workum
Ongeveer kwart voor acht kwam de radio
verbinding met Workum tot stand en vertelde
de reporter onder stromende regen dat hij
stond bij de grafsteen van een evacué, nl.
de heer Hegbergen uit Vlissingen, die wegens
evacuatie uiteindelijk in Workum onderdak
had gevonden. Door verschillende oorzaken
was de heer Hegbergen verzwakt
toen hij een
in Amsterdam weg zou
aanval (voor het bureau
was dit met
Telefoon Redactie en
SPORTNIEUWS.
Zonder zelf te spelen was Zaterdag
het ogenblik aangebroken dat voor de tweede
maal de kampioensvlag gehesen kon worden
voor het Workumer Jun. A-elftal. Het Sneker
O.N.S. kon nog een gelijk aantal punten
behalen, maar wist het tegen Froonacker
niet verder te brengen dan een gelijk spel
11, waardoor ze met 1 punt achterstand
op Workum als goede tweede deze competitie
besloot.
De dames van afd. handbal mochten het
genoegen smaken om S.G.K. in de uitwedstrijd
te Oudebildtzijl met 43 er onder te houden.
Was er winst voor S.G.K. geweest, dan had
den de bloemen, die. gereed stonden, goede
diensten kunnen bewijzen, want het kampioen
schap was binnen geweest. Voor spanning tot
de eindstreep hebben onze dames gezorgd
en nu maakt Olympus toch zeker de meeste
kans op het kampioenschap. Een spannend
slot van deze competitie, waar Workum de
derde plaats definitief inneemt.
Zaterdagmiddag begint dan de competitie
te draaien met als inzet het kampioenschap
van de vierde klas K.N.V.B. in het Noorden.'
Eerst was meegedeeld dat Workum een thuis
wedstrijd had, maar dat is niet het geval,
daar voor Zaterdag is vastgesteld de wedstrijd
DrenthiniaWorkum. Deze club uit Emmen
is een totaal onbekende voor de roodhemden
en we hebben zo’n gedachte, dat als Workum
niet tot een beter spelontplooiing kan komen
dan de laatste weken, het resultaat niet
bemoedigend zal zijn voor onze stadgenoten.
We hopen op een sportieve strijd, waarin
I de sterkste de overwinning mag behalen.
Mijnheer de Redacteur,
Gaarne zou ik U willen verzoeken enige
plaatsruimte in Uw blad af te staan voor
de volgende aangelegenheid.
In Uw blad van 19 April 1952 verleende
U plaatsruimte in de rubriek „Ingezonden”
aan het Bestuur van de te Uwent gevestigde
afdeling van „Het Groene Kruis”. In gemeld
stuk schreef het Bestuur een opwekking voor
de te houden Emmabloemcollecte. Tot zover
alles normaal en wanneer er verder niets
gebeurd was, zou ik hierin zeker geen aan
leiding gevonden hebben thans in de pen te
klimmen. Want wat is nl. het geval? Het
Bestuur meende zijn opwekking voor de te
houden collecte vergezeld te moeten doen
gaan van de voor de gemeente Hindeloopen
wel zeer bezwarende en bovendien onjuiste
mededeling dat „onlangs in het naburige
Hindeloopen bij de doorlichting van de be
volking aldaar een betrekkelijk groot aantal
gevallen van lijders aan T.B.G. bleken te
xijn.”
Voorzover
het geval.
Na de doorlichting op 10 Maart j.l. werden
een dertigtal personen voor na-onderzoek
opgeroepen, doch bij niet één van hen werd
de zo zeer gevreesde volksziekte geconstateerd.
Hier en daar werd een onschuldige afwijking
geconstateerd, van anderen moest een nieuwe
foto genomen worden, wegens mislukking van
de eerste, maar T.B.C. werd gelukkig niet
geconstateerd.
Ik heb mij daarom ook onmiddellijk na
de pub’icaie van het „Ingezonden” in kwestie
in verbinding gesteld met de heer B. Smid te
Uwent in diens kwaliteit van administrateur
van de plaatselijke Groene Kruis-afdeling en
verzocht hem, na hem verteld te hebben dat
zijn inlichtingen niet juist waren, om rectifi
catie van het onderhavige, ingezonden stuk.
De heer Smid heeft mij bij die gelegenheid
verteld, dat hij de inlichtingen van een in
woner mijner gemeente had verkregen en hij
had aangenomen dat deze betrouwbaar waren.
Hij beloofde mij voor een rectificatie te zullen
zorgen. Vandaar dat ook in het 26 April ver
schijnende blad in de rubriek „Ingezonden”
door genoemd bestuur werd medegedeeld, dat
volgens de van mij verkregen inlichtingen,
enkele lichte gevallen van T.B.C. zich alhier
voordeden.
Doch ook dit is niet waar. Nogmaals ver
klaar ik uitdrukkelijk, dat te Hindeloopen
na de doorlichting geen enkel geval van
T.B.C. aan het licht is gekomen, noch ernstig
noch licht. De heren doktoren Mulder te
Workum en Meijer te Koudum hebben mij
medegedeeld, dit uit hun naam te mogen
verklaren.
Ik zou het Bestuur van de afdeling Groene
Kruis te Uwent, dan ook willen verzoeken,
alvorens iets wereldkundig te maken, zich
van de juistheid daarvan van te voren bij tet
zake kundige instanties en personen te ver
gewissen, opdat niet zoals in dit geval een
gemeente als besmet terrein wordt aange
duid. wegens de aanwezigheid van een groot
aantal gevallen van T.B.C., met als mogelijk
gevolg vermijding van ons stadje door vreem
delingen. die hier altijd in grote getale
naar toe komen.
U dankend voor de verleende plaatsruimte.
Hindeloopen, 1 Mei 1952.
A. ATEMA.
BurgimeMter Hindeloopsn.
en kreeg
voedselpakketje voor z’n zoon
brengen, een hart-
van ons blad, waar
hij toen binnengebracht is) wat de dood tot
gevolg had. Door hem is steeds de Friese
gastvrijheid geroemd en zo rust Hegbergen
temidden van het volk, dat hem liefderijk
opnam. In hem werden allen herdacht, juist
die talloze slachtoffers die van huis en haard
verdreven waren en een laatste rustplaats
vonden in een voor hen volkomen onbekende
streek.
Direct nadat de reporter was uitgesproken,
zong een dameskoor, onder leiding van de
heer B. Sijpersma, het lied: „Zalig zijn de
doden”.
Kwart voor acht vertrok van de Markt
gemeentebestuur en belangstellenden om
stille tocht naar de Nieuwe Begraafplaats
mee te maken. Door de zeer slechte weers
omstandigheden was de belangstelling minder
groot dan verwacht kon worden. Nadat de stoet
op het kerkhof was aangekomen, verrichtte
burgemeester Russchen de kranslegging, ge
volgd door twee minuten stilte. Deze werd
beëindigd door Pastoor van Hofslot, die het
Onze Vader bad.
Schoolkinderen hadden weer bloemen bijeen
gebracht die op graven van de slachtoffers
werden gelegd. Ook op de graven van Wor-
kumers, die door oorlogshandelingen om het
leven kwamen.
Van een herdenkingsdienst in
bouw werd dit jaar afgezien.
ik toen wist,
5 Mei. ’t Zal vrij zeker in de meeste
plaatsen, waar men een gezellig Koninginne-
feest gevierd heeft, wel zo zijn gegaan als
in Workum, van feestelijkheden en vrijaf des
middags merkte men op de Nationale Be
vrijdingsdag vrijwel niets. Het P.T.T.-kantoor
was wel dicht: na 1 uur kon er dooi
de gewone abonnees niet meer getelefoneerd
worden, maar overigens ging alles z’n gewone
gangetje in flinke stortregens. Tijdens deze
buien vielen er, naar ons gemeld werd, in
de Workumer meer geen gewone hagelstenen
maar stukken ijs. Daarna klaarde het weer
geheel op en beloofde het een prachtavond
te worden toen om 5 uur de bulletins aange
plakt werden, waarin medegedeeld werd dat
Workum een rol zou spelen in de radio-
vliegwedstrijd.
Ga dat bulletin zelf maar wat samensteUen,
dit en dat zijn de gegevens, werd ons
’s middags toegevoegd. En een bang voorge
voel moet ons toen reeds bekropen hebben,
want de klad-aankondiging luidde:
Voor de radio-vliegwedstrijd, waarmee he
denavond vanaf 9.15 uur de voedseldroppings
van zeven jaar geleden worden herdacht
met neerlating van een parachute in elke
provincie, is de omgeving van Workum ge
kozen als het gebied waar de Friese parachute
bij goed weer zal neerkomen.
Degene die de verlichte parachute weet te
bemachtigen, moet die met de daaraan be
vestigde vrijheidswimpel meteen aan ’t po
litiebureau te Workum afgeven.
De beloning is o.a. een rondvlucht boven
Nederland voor twee personen.
Als we ons herinneren, dat er ook al eens
in Workum geroepen is: „Waar zal Van
Pottum dalen”, dan zijn we toch wel een 1
beetje huiverig omtrent dit succes uit de
lucht. Was eertijds politiebescherming nodig,
nu hopen we op een nog tijdiger bezinning,
want noch Friso” noch de Burgemeester
kunnen verantwoordelijk gesteld worden voor
het al of niet slagen van deze dropping.
Hoewel om 5 uur de gekozen plaatsen pas
bekend gemaakt mochten worden, kan nu
tevens nog geméld worden, dat „Crescendo”
bereid is om hedenavond te spelen en een
stoelendans is er zeker ook gauw te formeren.
Kijk uit naar- en pak de parachute!
Voor de vetgedrukte alinea was toch eigen
lijk geen reden tot pessimisme
daar bij nadere beschouwing
tne bleek dat men nog even geduld moest
hebben. Tegen tienen toen de dropping boven
Haren bij Groningen afgewerkt was, werd
de koers genomen naar Workum, tenminste!
dat werd door ieder verondersteld. Op het
moment dat de radio doorgaf: „we zijn
boven Workum, doch nog op grote hopgte,
over enkele minuten wordt de parachute neer
gelaten”, toen kon de luidspreker wel meer
vertellen, maar alles wat wakker was
lopen kon, snelde naar buiten.
In het land, op de wegen in auto’s, op
motor-, brom- en gewone fietsen, in bootjes
op meer en plas, daar zaten de jagers opge
steld, klaar voor een opwindende achter
volging! De minuten verstreken, maar zoals
de bevrijding geleerd had niet ongeduldig te
worden, zo trouw bleef alles wachten op de
dingen die komen zouden.
Een lichtje boven-, later in ’t koepeltje
van de toren, bracht de no ige deining teweeg,
maar zelfs alle lichtsignalen vermochten niet
het vliegtuig zicht- en hoorbaar te maken.
Toen het half elf geweest was, begon de on
rust toch merkbaar te worden; er moest
nu toch ergens iets haperen.
Om elf uur werd aan alle twijfel een
einde gemaakt. Per telefoon kwam na vele
vruchteloze pogingen om contact met elkaar
te krijgen, het voor sommigen ongeloofwaar
dige bericht: De voor Workum bestemde
parachute is in de buurt van Sexbierum ge
vonden, bij de boerderij van Nammensma,
door een monteur, een zekere heer van Die-
ken, aan wie onze burgemeester inmiddels de
uitgeloofde rondvluchtbiljetten heeft doen toe
komen.
Slechts weinigen hebben daar in het verre
Noorden het licht van de rondkruisende vlieg
machine gezien, onder het gemompel: komt-ie
nog nader, of wordt het niks? Het werd
niks!! Ontgoocheld, terneergeslagen, verbit
terd was de stemming en als de bemanning
op hun thuisreis hier in de omgéving een
noodlanding hadden moeten maken, dan waren
ze met al hun uitvluchten voor goed uit
gevlogen geweest, aldus duistere dreigementen.
Instructeurs-vliegers aan boord nota bene;
geen wonder al die vliegongelukken van de
laatste tijd. Het bestaat niet!, boven Har
lingen gevlogen en in Sexbierum de parachute
gevonden? Een klein kind kan het vinden;
aan de IJsselmeerkust, vlak bij een merenge
bied en de afsluitdijk is toch een baken om
je nimmer te vergissen. Maar wat een klein
kind kan, dat is soms de meeste volwas
senen te machtig; dat .wisten we immers
allang, elke keer als we vol bewondering
die teentjes in de mond zagen steken en wie
dan maar het eerst zei: doe ’t ’m eens na!
Gelukkig hoorden we ditmaal niet op
Workum mopperen, maar we moeten voor
zichtig zijn om niet een reputatie van mis
lukken te krijgen, hoewel we noch met Van
Pottum, noch met de Rijksluchtvaartschool
ook maar iets hebben uit te staan. Neen,
deze keer zag de critiek het in iets wijder
verband: „Dat is goed genoeg voor Fries
land, daar mag alles in de war gestuurd
worden, omdat ze het misschien nog liever
helemaal overgeslagen hadden.’ en een ander
merkte op: „Als ze voor de Europese be
veiliging nog eens opdracht krijgen de haven
werken in Harlingen met bommen onklaar
te maken, dan zal je ’t beleven, dan is
de Kadijk en de leugenbank te Workum grif
van de kaart”. Wat een reclame! Wat een
sof! Wat een(vul maar een zak vol
weinig bewonderingswekkende titels in!)
Dit is maar een greep uit al het commen
taar, dat soms letterlijk „zeer vernietigend”
was, want de stemme des volks is juist op
zulke ogenblikken vindingrijk in haar sar
casme.
Er zijn plaatsnamen in ons land (ook
gelukkig al sinds mensenheugenis in Friesland)
waaraan min of meer lachwekkende legendes
verbonden zijn en uitbreiding van dat aantal
heeft geen zin en geen reden, zolang de voor
naamste kenmerken van Workum zijn: goed
vertrouwen, naast gezonde zelfspot en har
telijke gastvrijheid. Want de woorden vaarmee
onze burgemeester, ondanks de complete te
leurstelling, de radioreportage vanuit onze
plaats besloot, waren immers ook vriendelijk
vermanend, aldus zou bij z’n leven een
oud-raadslid zulke opmerkingen gekwalifi
ceerd hebben.
Met voor eeuwig geschokt vertrouwen slui
merde Workum deze nacht int
