Het Roode Kruis heeft het platteland nodig
DE WORKUMER KRANT
Nieuws- en Advertentieblad voor de gemeenten Workum, Hindeloopen
en Zuidwesthoek van Friesland
BEL 170
2 Sanatoria-collecte
IJEME DE BOER, Autoverhuur
met en zonder chauffeur
'rtnc/ö&ouyti'el
Luitenant Generaal van Oyen
llgll
Zaterdag 17 Mei 1952
75ste Jaargang
No. 20
FRISO.
Voor een
modern
is Uw adres
«Het Bloemenhuis«, Tel. 112, Workum
BOERENBOELGOED.
Fryske Brief 253.
Foar ik nou wer oer hwat oars bigjin, sil ik dan earst antwurd jaen
oan in stikmanich briefskriuwers.
Oan dy üt Ferwalde. Hwat jo meidiele oer de Warkumer mar is tige
bilangryk. Al miene jo seis dan ek fan net. Sa mei biten en brokken
krije wy it matriael hwat nedich is om ta in folslein oersjoch to kommen,
by ’noar. Witte jo der mear oer to tortellen, dan wol ik dat graechhawwe.
Hertlik tank.
De Warkumer dy 't my twa briefkes stjürde oer de ielhannel ek tige
tank. Ik kom earstdeis wolris to praten.
In ald-Warkumer skriuwt my oer it hurdsilen op ’e Warkumer mar.
Hy hat in sulveren leppel dy 't syn pake op 12 Okt. 1839 mei hurdsilen
woun hat. Derüt miene jo opmeitsje to moatten dat der doe al in sylfor-
ieniging bistie It kin wêze, mar wTy witte der op ’t eagenblik neat fan.
Wol haw ik foun dat yn 1824 hurdsilen haldden waerd, op tou set troch in
stikmanich foaroansteanden hjir yn Warkum.
Mei tank ek foar de oare meidielingen.
De ald-Warkumer dy ’t my wiist op it tydskrift: „Ons Element”, diel
ik mei, dat ik al alle war doch om de bidoelde jiergongen to krijen. Fan
inkelde instellingen dy ‘t wy oanskreaun hawwe, krigen wy noch gjin
andert. Hwat jo my herders skriuwe, sille wy rekken mei balde en jolêze
der grif wol oer. Hertlik tank.
Oan de ald-Warkumer dy ‘t prebearje sil yn Ingelan hwat mear oer
it aide privileezje to witten to kommen, winskje ik folie sukses ta.
Sje sa en nou in oar praetsje. Ik haw op ‘e strün west. Ja, yn ’t
kreaze dan altyd. Dat kaem sa: Der binne noch inkelde fan dy aide
Warkumer femyljes, dy ‘t noch al it ien en oar biwarre hawwe. Oer it
algemien spul,hwat fan slachte op slachte oergien is, hwatjierren enjierren op-
burgen lein hat, en silver nea of mar o sa komselden foar ‘t Ijocht komt.
Nou bard it mar al to faek, dat itjinge sa lang biwarre bleau, by forstjerren
of om oare reden opromme wurdt. Itsy dat deneibisteanden der gjin waerde
op hawwe, of dat men tinkt hwat moatte wy der langer mei dwaen.
Sa kamen wy in deimanich forlyn by immen, buten Warkum, dy ‘t
oan syn memmekant, üt in tige aid Warkumer femylje komt. Forskate
ieuwen lyn wie ien fan syn oerpake's Boargemaster fan üs stêd.
Doe tik by him kaem, die it al gau bliken dat ik oan it rjochte adres
oanlanne wie. Nei ‘t wy hwat oer earder en letter tiid praten hiene, kaem
de büt hwer 't ik efteroan wie, foar ‘t Ijocht. Der lei foar my in stik War
kumer skiednis, sünich en goed biwarre. Aide skriften fansa'n twahündert
jier aid.
Mar it moaijste wie wol, dat de eigner daliks tsjin my sei: „Hwat
foar de Warkumer aldheitkundige foriening waerde hat, meijejimme hawwe.
Hwant as ik er ienkear net mear bin, rekket it mülk dochs wei.“
Wy binne der nou mei oan ‘t skiftsjen en sa gau wy der klear mei
binne, giet it spul yn eigendomoeroande Aldheitkundigeforiening Warkum
en Omkriten. Hwat der krekt allegearre yn dit femylje-archief sit, wol ik
my leaver net oer ütlitte. Dat sil it bistjür wol dwaen as hja it yn har
bisit hawwe.
Sa sjocht men al wer, as men derris op üt giet, is der noch wol hwat
to hnen. En foral as men dan safolle meiwurking en leafde ta it berteplak
fynt as by dizze ald-Warkumer.
En ta bislüt it adres fan de skriuwer fan de Aldheitkundige Foriening:
W. T, Beetstra, Apotheker, Warkum.
Verschijnt eenmaal per week
IrKI
Administratie 45
Postrekening 82259
ZATERDAG 17 MEI wordt in Workum de
Sonnevanck
dit mogelijk te maken.
GEVONDEN VOORWERPEN
PLAATSELIJK NIEUWS
maar
t
Lk.
I 2815.—
J.l.
met
i
hadden, werd
van
ld>
c
5
Abonnementsprijs: f 1.10 per kwartaal
per post f 2.40 per halfjaar
Van verslagen, berichten enz. gaarne
spoedige opgaaf
vol
van
deze
men
ver
ver-
uur
voor
een
het stedeke Wor-
van
mee
vlotte af-
nog enkele
1
:e
e
1
ït
d
it
:8
n
f 2590.—
f 2523.—
f 2483.—
f 2469.—
f 2375.—
lts
ay
en
rij
ar
:rs
ld
5F
n.
Inzending van advertenties uiterlijk Donder
dagsmorgens, familieberichten desnoods Vrij-
dagsmorgens voor 10 uur.
de laagste inschrijvers Gebrs. de
voor f 2375.
Het Roode Kruis vervult
ook in vredestijd verschil
lende taken op het gebied
van bescherming, herstel,
veiligheid; kortom: hulp
in nood!
Ook Uw adres voor
grote en kleinere ritten
Advertentietarief: 7 cent per rn.tn.
Advertenties van buiten Friesland 9 ct. per m.m.
Contracten volgens algemene regeling
Er is veel nodig om de patiënten
een goede verzorging te geven.
Helpt allen mee om
MEDEDELING VAN POLITIE
De politie vestigt de aandacht van het
publiek op het feit, dat winkels waar uit
sluitend of in hoofdzaak vlees en/of vlees
waren worden verkocht, op iedere Maandag
na 1 uur des namiddags voor het publiek
gesloten zijn. De politie, zal op deze sluiting
zeer streng toezien.
Men zij gewaarschuwd.
g" houden voor
en Zonnegloren.
veel langere
Ook hadden
wel enige hoop dat op deze lijn enkele
dieseltreinen zouden worden ingelegd,
ook deze stille verwachting in in rook ver
vlogen.
Zo straks zal ons treintje
en
WORKUM. Naar we vernemen kon het
concours, dat het Chr. Mannenkoor „Laus
Deo” voor 2 Juli a.s. had uitgeschreven, door
bijzondere omstandigheden niet doorgaan. Er
werd toen over gedacht om het inmiddels
ontworpen avondprogramma wel te laten
doorgaan, doch nu bleek, dat eigenlijk zon
der bezwaar een andere datum gekozen kon
worden, is thans besloten deze concoursdag
vast te stellen op Woensdag 3 September,
met welk uitstel we de organiserende ver
eniging een goed succes toewensen.
UITSLAG AANBESTEDING.
Bij de op 12 Mei 1952 door Burge
meester en Wethouders gehouden aanbeste
ding betreffende het maken van een walbe-
schoeiing etc. aan de Schoolstraat, werd
als volgt ingeschreven:
C. van Meekeren, Hindeloopen
Fa. S. S. Hobma Zn., Workum f 2800.
G. Spijksma, Workum
G. de Boer, Workum
J. K. Beuker, Workum
H. J. Voets, Workum
Gebrs. de Boer, Hindeloopen
Begroting Directeur van gemeentewerken
.f 2500.—.
Gegund aan
Boer te Hindeloopen
Het grote boerenboelgoed dat vorige
week ten overstaan van notaris Henstra van
Koudum, ten verzoeke van de heer F. D. de
Boer onder Workum, werd gehouden, trok
vooral uit veehouderskringen veel belang
stelling. Het beste beslag stamboekvee werd
met kennersblikken getaxeerd en hiervoor
werden goede prijzen betaald.
Zeer jammer dat de heer de Boer, wegens
grote schaarste aan landerijen, niet een ander
bedrijf tot zijn beschikking kan krijgen.
TOERISME.
Hoewel de kalender nog maar medio
Mei aanwijst, beginnen al velen plannen te
maken voor de vacantiereis.
Door het fraaie voorjaarsweer aangelokt,
hebben al verschillende gezelschappen ons
stadje bezocht en zien we vrij regelmatig
buitenlanders in Workum vertoeven, waarvan
sommigen ons verzekerden hoe mooi ons oude
stadje wel is, Toevallig kwamen deze vacantie-
ZOMERDIENST N.S.
In hetzelfde handige formaat als voor
heen, verscheen weer de nieuwe zomerdienst-
regeling van de Nederlandse Spoorwegen.
Niet minder dan 240 bladzijden waren nodig
om alle traejcten op te nemen en natuurlijk
gaat onze belangstelling het meest uit naar
de treinenloop op het traject Leeuwarden
Staveren v.v. Hier is weinig verandering te
bespeuren. Het vertrekuur is wel iets ver
anderd, maar dit bedraagt meest maar enkele
minuten, hoewel de tweede bootaansluitings-
trein ruim twintig minuten vroeger de reis
onderneemt naar Staveren. We hadden eigen
lijk toch wel gerekend op een iets betere
dienst, al was het alleen maar een avondtrein
vanuit Leeuwarden, daar reizigers uit andere
delen van het land vaak gedwongen worden
het laatste gedeelte van de reis met bussen to
ondernemen, wat toch altijd een
reisduur met zich meebrengt,
we
KLEINE
VERKEERSONGEVALLEN.
De laatste week hadden enkele verkeers-
fouten tot gevolg dat er aanrijdingen voor
kwamen. Gelukkig liep alles goed af, maar
het blijkt toch wel noodzakelijk dat iedere
weggebruiker terdege oplet, daar onachtzaam
heid wel eens ernstige gevolgen kan hebben.
Zo zagen we op de Markt een fietser nog
juist voor een auto langs rijden en indien de
bestuurder niet krachtig geremd had, was
een aanrijding onvermijdelijk geweest. Enkele
seconden wachten betekent toch niets in ver
houding dat U een onvrijwillige reis naar het
ziekenhuis moet ondernemen. Ook de jeugd
zondigt veel tegen de regels en fietst vaak
uitsluitend links. De ouders laten dan alleen
hun kinderen op de rijweg toe, als ze er van
overtuigd zijn, dat hun jeugd niet zichzelf
en het overige verkeer in 'gevaar brengt.
Daar het gaat om de veiligheid van oen
Telefoon Redactie en
weer schokkend
puffend z’n weg zoeken door de groene
weiden van Friesland. Moge het toch ook eens
zover komen dat ook wij van de service
mogen profiteren van de N.S., waar de dicht
bevolkte gebieden reeds zolang mee worden
overladen.
Generaal van Oyen heeft zijn werkkamer in
één van de reeks gebouwen aan de Prinsesse-
gracht te Den Haag, die tezamen vormen
het hoofdkwartier van het Nederlandsche
Roode Kruis. De organisatie van het Roode
Kruis moge dan uiterlijk, voor wat betreft
namen van onderdelen, rangen, uniformen
en commandovoering, wel enigszins overeen
komst vertonen met een militaire organisatie,
de sfeer op de Prinsessegracht in nóch rnili-
tairistisch, nóch ambtelijk. Loopt U maar
door, de naam staat op de deur zegt de
portier in de hal en even weinig ceremonieel
is de ontvangst door de Commandant van
het Roode Kruis Korps, die desgevraagd
gaarne zijn mening geeft over wat hij ziet
als de taak van het Roode Kruis, speciaal wat
betreft „de provincie”: Nederland buiten
de grote bevolkingscentra. Juist in deze tijd
meent Generaal van Oyen is dat een
actueel onderwerp. De kranten staan
over Burgerbescherming. Ten behoeve
de Bescherming Burgerbevolking zullen bin
nenkort overal vrijwilligers opgeroepen wor
den. De bevolking wordt voorgelicht op
pllerlei wijze.
Het Roode Kruis heeft bij de bescherming
der Burgerbevolking in oorlogstijd een heel
belangrijke taak. Natuurlijk niet alleen dan.
Ook zónder dat hadden en hebben onze af
delingen (de colonnes, bloedtransfusie- en
plasmadiensten, welfare-werk, om er maar
enkele te noemen) genoeg te doen. Maar in
de bescherming der burgerbevolking is het
Roode Kruis Korps belast met de vorming en
de opleiding van mobiele medische formaties,
welke buiten de grote steden geneeskundige
teams worden genoemd. Deze teams hebben
te Zorgen voor de eerste-hulpverlening cn
het transport van zieken en gewonden naar
ziekenhuizen en noodziekenhuizen. Deze laat
ste zullen z.n. ten plattelande vooral worden
ingericht. In deze ziekeninrichtingen vervullen;
de helpsters van het Roode Kruis Korps een
zeer belangrijke rol als verpleeghulp. Het
Roode Kruis heeft al tientallen jaren met
dat bijltje gehakt en in de laatste wereld
oorlog kostbare ervaring opgedaan. Wat is
méér vanzelfsprekend, dan dat bij het BB-
werk een instantie Inschakelt met een com
pleet en beproefd apparaat en een perfecte
organisatie?
In de grote steden merken wij op
zal de noodzaak van een beschermingsorga-
nisatie de bevolking wellicht duidelijker toe
spreken; die vormen de kwetsbare punten.
Maar hoe staat het met de mensen daarbuiten,
in de kleinere gemeenten, op het platteland?
Het gaat niet alleen om het direct dreigend
gevaar voor de mensen zélf antwoordt
onze gastheer. Is het noodsignaal gegeven
dan wordt z.n. direct een beroep gedaan
op de hulp-organisatie buiten de getroffen
sector. Heel het land is in kringen verdeeld
en er zal een regeling worden getroffen,
zodanig, dat bepaalde aangewezen kringen
een naburige stad, die getroffen is, te hulp
snellen. Wanneer men zelf buiten schot is
gebleven, is men daarom niet minder, juist
meer geneigd, de slachtoffers in de getroffen
sectoren te hulp te komen. Dat heeft de
ervaring bewezen; Nederlanders hebben, spon-
Een speciale verslaggever heeft een onderhoud gehad met
Luitenant-Generaal van Oyen, Commandant van het Roode
Kruis Korps, over het aandeel van „het platteland" in het
Roode Kruis werk, speciaal in het kader van de actie
Bescherming Burgerbevolking.
taan of georganiseerd, altijd en terstond klaar
gestaan om hulp te bieden waar die nodig
was, niet alleen landelijk, maar internationaal
ik noem slechts enkele gevallen waarbij
het Roode Kruis direct betrokken was. Abes-
synië, Finland en (zeer recent) Italië bij de
grote watersnood! We maken ons dus niet zo
benauwd over gebrek aan medewerking. Maar
wanneer die eerst geboden wordt als de nood
aan de man is, dan zouden we moeten werken
met ongeschoold en onervaren mensenmate
riaal. Het is beter wanneer men nu reeds
zich de nodige kennis en (door oefening) er
varing eigen maakt.
Waarom legt U daarbij juist de nadruk op
het Roode Kruis werk? vragen wij.
Behalve omdat ik toevallig commandant van
het Roode Kruis ben glimlacht de generaal
is dat, omdat het Roode Kruis werk bij
de mensen bekend isbekend als vredes
werk. Het Roode Kruis geniet gelukkig ver
trouwen, dat merken we steeds wéér.
Daar bij komt dat veel mensen zeggen: als
ik me dan toch opgeef om, in geval van nood
m’n steentje bij te dragen tot bescherming
van onze burgerbevolking, van weerlozen,
vrouwen, kinderen, zieken, ouden van dagen,
dan doe ik dat graag in de vorm waarin het
Roode Kruis deze taak verricht, In oorlogs
tijd verrichten juist velen gaarne vredeswerk.
Het symbool van het Roode Kruis waarborgt
hun de taak, die ze graag willen vervullen!
U denkt dus dat het Roode Kruis werk van
alle takken van „beschermingswerk” wel
zeer bijzonder aan de mensen appelleert?
Ja, en inzonderheid ook aan de vrouwen
en meisjes. Ook daaronder zijn er wier voor
liefde uitgaat naar een taak buiten het
Roode Kruis werk, bij de luchtbescherming of
andere diensten. Maar de grote meerderheid
van onze vrouwen en meisjes zal zich toch
het meest aangetrokken voelen tot
specifiek-vrouwelijke taak: de zorg voor
sen, door oorlogsgeweld getroffen. De
pleging van gewonden en zieken, de
zorging van mensen, die van huis en haard
zijn verdreven. Men kan zich op deze taak,
als het ware thuis, in de eigen woonplaats
of streek voorbereiden. En wat men zodoend»
leert, is, als men het hopelijk! nimmer
in praktijk behoeft te brengen, toch nooit
weg.
Generaal van Oyen verwacht buiten de
grote steden belangstelling, meeleven en mee
werken met het Roode Kruis, want al zou
men verwachten dat in de grote stad meer
interesse (uit welbegrepen eigenbelang) zou
bestaan voor alles wat met de bescherming
samenhangt, „de provincie” biedt wellicht
practisch meer mogelijkheden. En ze heeft
zeer beslist een taak.
Op de Prinsessegracht in Den Haag be
schouwt men „het platteland” niet als een
grootheid van de tweede rang. Integendeel.
Bij het afscheid herhaalt Generaal van Oyen,
blij te zijn met deze gelegenheid, óók de
Nederlanders buiten de grote steden, via
hun krant te kunnen opwekken, hun taak
in het kader der burgerbescherming te ver
vullen, door zich te melden bij de plaatselijke
afdelingsbesturen van het Roode Kruis!
(Nadruk verboden)
Uitgave van: Fa. T. GAASTRA Bz.
Boekhandel en Drukkerij, Workum
POSTDUIVENNIEUWS.
Zondag werden de duiven
goed vliegweer om 7 uur te Quivrain ge
lost met Z.W.-wind voor een afstand
312 km. Alhoewel de duiven de wind
er geen grote snelheid behaald.
De eerst aankomende duif behaalde een snel
heid van 1137,08 meter per minuut.
1 en 18 was M. Vlas; 2, 12, 15, 19
R. Blom; 3, 5, 7, 9, 10 Jac. Wiersma;
4 A. Verbeek; 6, 13, 17, 20 IJ. Flapper;
8, 11 Gebr. Nijenhuis; 14, 23 Gebr. Wiersma;
16, 21, 22 E. Eiling.
1 paar buine meisjesschoenen; 1 bruin
jongensjasje met ritsluiting; 1 gebreide hand
schoen; 1 paar donkere dames glacé-hand-
schoenen; 1 bankbiljet f 101 bruine
sjaal; 1 kinder armbandje.
Workum, Mei 1952.
1 De opperwm. Postcomm.,
W. KELDERHUIS.
gangers hier langs en ontdekten dus zonder
dat ze het gezocht hadden, de schoonheid,
die wij niet meer opmerken. Met genoegen
hadden dezen hier enkele uren doorgebracht.
Deze enkele woorden meenden we even
neer te moeten pennen, want blijkt ook hier
weer niet overduidelijk uit dat Workum be
hoefte heeft aan een goede en welvarende
V.V.V. Intussen even een vraag. Heeft U
het startbewijs al ingevuld? Zo niet, doe
het dan nu meteen even, want voor het sei
zoen moet eigenlijk in alle reiscentra
goed verzorgde folder over
kum beschikbaar zijn.
We weten zeker dat het voorlopig bestuur
van V.V.V. Workum ook op Uw steun en
medewerking rekent.
Aan de ouders zouden we willen vragen,
tracht de kinderen bij te brengen dat ze
geen hinderlijke belangstelling voor buiten
landers en toeristen in het algemeen aan de
dag leggen, want niets wordt dan meer op
prijs gesteld dan ongestoord datgene in ogen
schouw te nemen, wat men zich als doel
gesteld had. Wij allen kunnen er veel aan
medewerken om Workum een goede naam als
gastvrouw te geven.
ELFSTEDENTOCHT EN V.V.V.
Woensdagavond komen dan de elfsteden-
tocht-wandelaars in ons stadje aan om uit
te rusten van twee vermoeiende dagen.
Het is altijd een heel probleem om alle
dames nachtlogies te verschaffen, maar het
bestuur van Plaatselijk Belang rekent op de
medewerking van de burgerij om slaap
plaatsen beschikbaar te stellen, waartoe eind
dezer week enkele heren bij U zullen aan
kloppen om te horen of er voor de deelne
mende dames een bedje ruim gemaakt kan
worden.
Aan „Crescendo” is verzocht die avond
een concert te willen geven, terwijl V.V.V.
haar eerste stap zette op het pad van orga
niserende „vereniging door een ringrijderij
op motor uit te schrijven. Als duo-passagiet
wordt door het bestuur een dame aangewezen
uit de deelneemsters van de Elfstedentocht.
Het parcours wordt uitgezet op het Noord-
einde langs de Wijmerts, wat een vlotte af
werking garandeert. Ook zijn er
andere plannen in bewerking, welke tot doel
hebben om een gezellige avond te bieden,
zowel aan de elfstedendwingers als aan eigen
ingezetenen.
V.V.V. zet vóór de eigenlijke oprichting
reeds haar schouders onder het werk dat ze
ziet als haar taak, want het wil tonen dat
het haar ernst is om ons stadje op hoger
plan te brengen en juist zo’n avond kan
van zo’n grote propagandistische waarde bla
ken te zijn. Het zij zo!
ieder, zouden we het toejuichen wanneer de
politie krachtig optrad tegen allen die de
verkeersregels overtreden, wat zeker tot ge
volg had dat men terdege ging opletten om
zich aan de bepalingen te houden.
4
