De Kamerverkiezingen
<5^-
DE WORKUMER KRANT
Nieuws- en Advertentieblad voor de gemeenten Workum, Hindeloopen
en Zuidwesthoek van Friesland
IJEME DE BOER, Autoverhuur
BEL 170
Inenting tegen pokken.
Voor kleine tuinen
Zaterdag 14 Juni 1952
No. 24
75ste Jaargang
FRISO.
Leest vooral de
MARKTBERICHTEN
in dit blad
bedrijfsvoetbal.
i
Fryske Brief 257.
As men ünder. ’e toer troch yn it tsjerkje komt, stiet men grif earst
al hwat frjemd to sjen. Ynsté fan stuollen en banken sa as gewoan
wei, sjocht men nou allerhande spul hingjen, lizzen of stean hwat
men oars omdoch yn tsjerke siket. It ienichst hwat jin oan in tsjerke
tinken docht, is de swier ikenhouten preekstoel. Wol net ütsnijd of byld-
houd, mar it is dochs in moai stik wurk.
Oan de muorren hingje aide printen, skildeiijen, tegels en al samear
Op tafels en ek oer de flier binne hiel hwat aldheden ütstald. Foral hwat
om it tsjerkje hinne yn ’e groun foun waerd, nimt frijhwat romte yn. Nou
hawwe wy it der wolris oer hoe raer men dingen fan .waerde omtoarkje
litte kin. In foarbyld kin men der sjen. Der stiet in wywetterbak, dy ’t
ieuwen aid wêze moat. Men foun dy by in boer op it hiem, dy ‘thim brükte
foar hinnefoer. It mei in great wünder hjitte dat dit kostber stik dochs
noch biwarre bleaun is.
Men sjocht oan ’e muorre ek in roazekranse hingjen. Ja net ien om
yn ‘e büse to stekken, hear. It sil tinkt in pear meter wêze, mei kralen er
oan as greate bakkerts. Efkes fierder sjocht men in klomp stean woltwa
foet lang. Neffens der sein wurdt, moatte dizze beide „dingkjes” fan in reus
west hawwe, dy ‘t libbe yn 1300 safolle. Syn namme wie Klaas van Kieten.
Mar minsken dy ‘t der forstün fan hawwe, sizze, dat de klomp noch gjin
hündert jier aid is, en dat de roazekranse wol hiel aid, mar dochs net
üt de 14de ieuw wêze kin.
Soe dy Klaes dos net bistien hawwe en it hiele forhael oars net as
fantasy? Wy witte it net. Ien ding is der hwat wol wiist op it bistean fan
dizze reus.
Yn ien fan de finsterkezinen sitte twa blauwe stientsjes. Der stiet yn
to lézen: „Vaam van Klaas van Kieten/'
Der geane hiel hwat forhalen oer dy man. Sterke stikken seit men
dan sa wolris. Lit my der marris ien ophelje.
Klaes syn mem hjitte him op in kear om skuorsan to heljen üt de
Kennemer dunen. Dat wie foar him, mei syn lange skonken marinhoanne-
stap fansels. Doe ’t er op 'e weromreis yn ien stap oer it Spaerne hinne
stapte, rekke der in tippe fan de skeldoek hwer hy it san yn hie, los.
gean der ris hinne. Jimme sille fêst gjin spyt fan de reis hawwe.
Mar mei hwat doel haw ik dit nou skreaun?
Hwat ik der mei foar hawn haw is dit: Men kin greate biwündering
hawwe foar it wurk fan dizze twa minsken. Hja seagen kans om yn in
jiermanich tiid, in aid tsjerkje op to kreazjen en der in museum fan to
meitsjen dat bisjen lije kin. Dagen en wiken yn ‘e groun omwrotte en hwat
hja fine to skiftsjen en yn elkoar sette.
As wy der nei sjogge en der in foarbyld oan nimme, hwat moat der
dan yn ‘e takomst yn Warkum wol komme? My tinkt dat wy dan oan ien
aldheitkeamer net ienris genóch hawwe sille.
Der rügele safolle san yn ‘t Spaerne, dat it in pölle waerd, nou noch de
reidpólle neamd.
En fan dit soarte forhalen binne der noch folie mear.
Lyk as al earder sein, is der yn dit tsjerkje hiel hwattobiwünderjen.
Net allinne hwat it eigendom is fan de hear de Raat, mar der is troch
in stikmanich musea ek frijhwat ófstien.
Minsken dy ‘t der yn ‘e omkriten wenje, soe ik de rie jaen wolle
Verschijnt eenmaal per week
FRISO
OFFICIËLE MEDEDELINGEN
2—3
Workum, 10 Juni 1952.
Burgemeester
zeer
heeft
de cijfers
vormen.
OPMERKER.
BURGERLIJKE STAND
Gemeente Workum
1
t
d
eerste
PLAATSELIJK nieuws
Postrekening 82259
Abonnementsprijs: f 1.10 per kwartaal
per post f 2.40 per halfjaar
Junibezigheden in bkemen-
e.n nisestuin.
Van verslagen, berichten enz. gaarne
spoedige opgaaf
Inzending van advertenties ui terlijk Donder
dagsmorgens, familieberichten desnoods Vrij-
dagsmorgens voor 10 uur.
van
de
WorkumO.N.S.
Blauw WitO.N.S.
ZwaluwenW orkum
WorkumB’auw Wit
ZwaluwenO.N.S.
ZwaluwenBauw Wit
Bij de Jun. A kreeg
Jun. B
0—1
1—1
1—1
3—0
0—4
0—0
ar
et
ijn
ten
:en
1.”
ie
n.
jn
it-
de
en
rs.
iet
cte
w
rs
ÏT
met en zonder chauffeur
Eerst in Maart
wapenleveranties
is
:e
'r
met 11 Juni 1952.
Wabe van der Kamp
zv Johannes Stefanus
Janneke Seekles. Trijntje Johanna
en Geertje Wassenaar.
er In verscheidene partijen toch wel grote
veranderingen gekomen en moesten diverse
Advertentietarief: 7 cent per m.m.
Advertenties van buiten Friesland 9 ct. per m.m.
Contracten volgens algemene regeling
OPBRENGST ROODE KRUIS-COLLECTE
De gehouden collecte voor het Roode
Ook Uw adres voor
grote en kleinere ritten
'gebruiksartikelen van de
soort werden bijeenge-
contanten nog f 89.
Burgemeester en Wethouders van WORKUM
brengen ter openbare kennis dat op DINS
DAG 17 JUNI 1952 des voormiddags van
910 uur ten huize van Dr. B. C. Noord-
hoff en des namiddags van 23 uur in het
Gymnastieklokaal van de school in het Hei
denschap, gelegenheid zal worden gegeven tot
kosteloze inenting tegen pokken voor kinderen
beneden de leeftijd van 2 jaar.
Men wordt verzocht geboortebewijs, trouw
boekje of eventueel inentingskaartje mede
te brengen.
Vanaf 5 tot en
Geboren: Jakke, zv
en Maike Vlas. Jetse,
Monnier en
dv Klaas Pruiksma
Gehuwd: Geen.
Overleden: Sjoerd Wiersma, 77 jr, wedn.
van Tjitske Bijlsma.
gedaan en
een
een
groot aantal belangsteUenden zal worden be
zocht. Vorige week hadden de Poolster-jongens
een hele kluif aan dit team, maar het komt
ons zo voor dat onze rondhemden nog een
appeltje met hen te schillen hebben, wat
dan een W.-overwinning zou betekenen.
en Wethouders voornoemd,
J. RUSSCHEN
De Secretaris,
VAN DER GOOT.
WORKUM. Voor de inzameling, welke
j.l. Zaterdag in ons stadje is gehouden, voor
Oost-Duitse vluchtelingen in Oldenburg, gaven
de ingezetenen spontaan. Niet minder danj
drie handkarren vol
meest uiteenlopende
bracht, terwijl in
werd geschonken.
Onze s’adjenoot, Candida it W. J. Dijk-
spanningen verwerkt worden. Als die maar
niet een versnippering tot allerlei kleine
groepen tot gevolg hebben, hoewel natuurlijk
elke nieuwe partij denkt: wat klein is, kan
tot iets groots groeien. Hoe het ook zij,
er hangt toch altijd weer een waas van on
zekerheid (en op de verkiezingsdatum kan
de gewone stemmer zich toch ook een persoon
van belang voelen.
We zullen ons niet wagen aan een politieke
voorspelling omtrent de uitslag van de stem
ming zowel in onze gemeente als landelijk
op 25 Juni a.s. Ongetwijfeld zullen enkele
partijen stemmenverlies moeten noteren wegens
emigratie, wat vooral in de A.R.-gelederen
tot uitdrukking kan komen. Een gehouden
enquête wees onlangs ook aan dat de partijen
vrijwel op hetzelfde niveau bleven staan.
Over de bezetting van de ministerplaatsen
zal nog wel fret een en ander tedoen zijn
na
ministers zich niet weer beschikbaar wij
stellen voor een eventuele herbenoeming.
Ook de vraag hoe de regering zal worden
samengesteld, op smalle of brede basis,
wordt pas urgent wanneer xwij onze stem
plicht hebben vervuld door een hokje rood
te maken op de een of andere lijst in
de eenzaamheid van het kiezershokje. Gelukkig
dat Nederland zich nog onbelemmerd kan
wijden aan deze nationale plicht. In ver
gelijking met 1948 zijn de omstandigheden
wel sterk gewijzigd, toen vooral de Indone
sische kwestie aller aandacht gevangen hield,
maar ook nu moet een ieder voor 25 Juni
uitmaken aan welke partij hij of zij haar stem
in het volste vertrouwen kan geven. Die,
simpele daad zal mede de samenstelling der
Kamer uitmaken.
Moge het zo zijn dat wij met de straks
te kiezen volksvertegenwoordiging en ministers
een goede toekomst tegemoet mogen gaan en
dat in ons volksbestaan een frisse gee^t
mag heersen met als gevolg dat ons land
de slagen die het de laatste tien jaar heeft
moeten incasseren, te boven mag komen.
Uitgave van: Fa. T. GAASTRA Bz.
Boekhandel en Drukkerij, Workum
In de weken voor de verkiezing wordt
veelal gesproken over de verkiezingsstrijd.
Wanneer wij een vergelijking gaan maken met
de vorige politieke hoogtijdagen, dan blijkt
dat er nu weinig sprake van die strijd is. Men
krijgt eigenlijk de gedachte dat de propaganda
die door middel van aanplakbiljetten, folders
fe.d. wordt gemaakt, beschouwd wordt door
elk partijbestuur als een noodzakelijk kwaad.
Ongetwijfeld kost een groots opgezette re
clamecampagne handen vol geld, terwijl er
niet zoveel geld meer onder de bevolking is
als in ’48, toen de- brievenbussen werden
volgestopt met circulaires, waarop vermeld
stonden de grote leuzen van de verkiezings
programma’s der deelnemende politieke par
tijen. Zou ons volk niet politiek moe zijn?
De gewone man heeft weinig begrip meer
voor de aan de orde zijnde vraagstukken.
Door de gecompliceerde maatschappij heeft
elke partij zo mogelijk voor elk terrein een
speciale vertegenwoordiger, want het zou
voor ieder Kamerlid onmogelijk zijn om alle
vergaderingen bij te wonen. Alleen bij
belangrijke gebeurtenissen is de Kamer vol
ledig, want in de practijk is het toch zo,
stem van Uw partijgenoot
vraag-
i Administratie 45
Nog graag
artikel van de heer B. R. de Jong:
le O.a. generaals en ministers van Hitler
werden opgehangen, maar de uitvinders van
dergelijke vreeslijke moordtuigen
Amerika en Rusland hartelijk
Woensdagavond speelden de elftallen
van Coöp. Zuivelfabriek en Coöp. Grasdrogerij
een vriendschappelijke voetbalwedstrijd op het
Sportpark.
De coöperatieve gedachte, door eendracht
sterk probeerden de teams in practijk te
brengen en het .gelukte hen uitstekend de
eensgezindheid te demonstreren, door weer
gelijk te spelen. De doelpunten waren deze
keer duurder dan vorig jaar (44), daar
elke voorhoede slechts een maal wist te
scoren. Uit voetbal-technisch oogpunt be
zien, stond deze ontmoeting op hoger peil
dan vorige malen, zodat niet zulke show-
nummcrs het publiek werden voorgezet, als
men misschien had verwacht. De mensen van
de drogerij wisten door een vlotte combi
natie het eerst te scoren. De zuivelmannen
zaten ook niet stil en konden dan ook spoedig
daarna de vreugdedans aanheffen. Hoe er
ook gezwoegd werd, in de stand kwam geen
verandering.
Wij zouden zo zeggen, laten deze instellin
gen maar een simpel wisselbekertje beschik
baar stellen, waar elk jaar om gestreden
kan worden.
dat juist die ene
de beslissing kan brengen over een
stuk met vérstrekkende gevolgen.
Het spreekwoord ,,Hoge bomen vangen veel
wind” is zeker op ministers en kamerleden
van toepassing. Over minister Lieftinck hoort
men talloze zuurzoete grapjes, vrijwel alle
maal vanwege de belasting, die zo zwaar
drukt op ons volk. Dat vinden sommigen
ergerlijk, die in de mop meer het sadistische
dan het humoristische karakter onderkennen,
anderen zien alleen de vindingrijkheid en ver
geten met een bevrijdende lach of brede
grijns voor een ogenblik de zorgen, die
immers ook hun deel waren. De baas van
bet departement van financiën heeft ten
slotte te zorgen voor, laten we zeggen een
zo mogelijk sluitende exploitstie-rekening en
zijn taak is in normale tijden reeds allesbe
halve benijdenswaardig. Door het departe
ment wordt alles uitgerekend en
van vermoedelijke ontvang en uitgaaf vast
gesteld. De minister komt met die gegevens
in de Kamer en ondervindt vaak tegenkanting
van de kamerleden. Dan is het de taak van
de bewindsman om z’n cijfers te verdedigen
en doordat het publiek die beslissing in
de beurs voelt, is er geen plaats voor de
overigens ook al zeer moeilijk te winnen
sympathie van de meeste belastingbetalers.
Het tegenovergestelde is het geval met minis
ter Drees. Het is reeds zover gekomen dat
men in de volksmond zegt, dat is een Drees-
man, alleen omdat hij een uitkering krijgt
van de noodvoorziening, die onder ambtelijk
toezicht van deze minister verwerkelijkt is
geworden. Men zal kunnen zeggen dat de Ka
mer na de debatten en wijzigingen tenslotte
dit voorstel bekrachtigde, want in onze samen
leving heeft niet 1 persoon of partij, maar de
volksvertegenwoordiging de verantwoordelijk
heid, die haar krachtens de verkiezing is
gegeven, doch in sommige gevallen kan het
ook zó zijn dat de eigenlijke bedoelingen
van een bepaalde minister nog verder had
den willen reiken; z’n oorspronkelijk, volgens
eigen overtuiging opgesteld plan getemperd
werd ten goede of ten kwade. Ondanks deze i
overwegingen drukt een minister toch wel
vaak een persoonlijk stempel op de onder
zijn beleid tot stand gekomen wetten.
Juist deze beslissingen, die tot het publiek
spreken hebben we genoemd als voorbeeld
van onze houding ten opzichte van de zo
Vaak gekraakte bewindvoerders, die in een
donkere tijd trachten zo goed mogelijk het
Staatsschip te besturen.
Ook in onze gemeente is er weinig sprake
van een politieke strijd tussen de partijen.
Aan de daarvoor aangebrachte borden hangen
enkele reclameplaten en ook zijn deze be
vestigd achter de ramen van partijleden,
terwijl verschillende commissies nog perso
nen opzoeken om te trachten een stem voor
hun partij te winnen, maar overigens valt
er van gespannen verwachtingen veel minder
te merken dan jaren geleden, wat men groten
deels als winst mag beschouwen, doch een
verflauwde interesse is toch ook niet zonder
gevaar.
We hebben eens de uitslagen van de ver
kiezingen van de Tweede Kamer opengeslagen
vanaf 1933. Dan blijkt dat de K.V.P. en
A.R. vrijwel constant hun stemmenaantal be
hielden. Het aantal kiezers dat Jn onze
gemeente totaal 1941 bedroeg in 1933, steeg
tot 2151 in 1948 (mede als gevolg jtan de
verlaging van de minimum leeftijd) en toen
hadden (bovengenoemde partijen beide on
geveer een winst van 1 pCt. De P. v. d. A.
leed in verhouding tot 1946 een verlies vap
4.8 pCt., terwijl de C.H.U. ruim 4 pCt.
winst boekte. De C.P.N. verdriedubbelde haar
aantal stemmen ten opzichte van 1937. terwijl
de V.V.D. ook met winst uit de buskwam.
Oppervlakkig bezien is er de laatste twintig
jaar niet veel verschuiving geweest in de
I politieke stromingen, zowel in ons stadje
etra heeft het op hem uitgebrachte beroep als over ’t gehele land, maar innerlijk zijn j
door de Ned. H«rv. Gemeente te Appelscha
aangenomen.
Telefoon Redactie en
Ook de uitgebloeide bloemen van sier
heesters als Gouden Regen en Sering dienen
weggenomen te worden om zaadvorming te
voorkomen. Dit komt de bloei in het volgend
seizoen ten goede. Misschien heeft Uw Sering
deze lente niet of onvoldoende gebloeid, on
danks wegnemen van de uitgebloeide bloe
men in het vorige seizoen. Daar kan vaak
verbetering in verkregen worden door
deze heester in Augustus een deel van
jangere wortels weg te nemen door ze met
een spade loodrecht af te steken in een
cirkel van 75 tot 100 cM. ongeveer rondom
de stam naar gelang van de grootte van
de heester.
De vroegste Lathyrus zal deze maand in
oloei komen. Wie grote bloemen verlangt
mag niet al te veel vertakkingen toelaten,
maar moet de kl> ine zijscheuten verwijderen.
We zien verder de Duizendschonen hier en
daar al volop in bloei. Deze prachtige, po
pulaire tweejarigen kunnen we in Juni zaaien;
ze blocjen dan volgend jaar om .deze tijd.
Einde Mei en begin Juni verzonden de
kwekers de aan hen bestelde Dahliastekplan-
ten. Vooral deze stekplanten hebben het euvel
dat ze spoedig met een bloemknop komen,
soms nog vóór het wortelgestel zich krachtig
heeft ontwikkeld. Gevolg: een minder stevige
plant met minder boemen. On dat de voor
komen moet het kopje uit de stek worden
genepen, waarna ze gedwongen wordt zich
te vertakken. Soms heeft de kweker dit al
dat is dus dadelijk te constateren.
De Dahliastekplant gaat dit jaar een knol
Het gevaar bestaat, dat de knol
wordt beschadigd als naderhand pas de stok
ken worden bijgeplaatst. Daarom: stokken
bijplaatsen dadelijk na het uitplanten der stek
ken. Dit laatste geldt natuurlijk niet voor
de laaggroeiende Mignon- of perkdahlia’s
Ook de Dahliaknollen laten we niet zonder
meer doorgroeien. De drie krachtigste scheu
ten laten we tot hoofdstengels uitgroeien:
dat is heus voldoende. De rest wordt dicht
bij de grond weggenomen.
POOLSTER KAMPIOEN.
De strijd om het Noordelijk kampioen
schap van de 4e klas K.N.V.B. Zaterdag-
middagcompetitie is wat de bovenste plaats
betreft, geëindigd.
In een niet zeer fraaie wedstrijd gelukte
het Poolster een zwaar bevochten zege uit
Emmen mee naar huis te nemen, wat hun
de kampioenstitel bezorgde. Deze wedstrijd
ontaardde in ruw spel, zodat de arbiter
genoodzaakt was een speler het veld uit te
sturen. Workum kan nog op de tweede plaats
eindigen door van Drenthinia te winnen.
Deze wedstrijd wordt hier op het sportpark
gespeeld.
de VI en
waren in
welkom.
2e Ook de andere leden van de Bloedige
Internationale laat men hun gang gaan.
a. Dit was ook in vroegere eeuwen reeds
het geval; denk eens aan de koopman die
kruit en lood aan de Spanjaarden leverde.
b. In Wereldoorlog no. 1 ging het oorlogs
tuig via het neutrale Zwitserland van Frank
rijk naar Duitsland en omgekeerd, dus én
Fransen én Duitsers werden vermoord door
hun eigen wapenfabrikanten.
c. Wereldoorlog no. 2:
1939 staakte Engeland de
aan Hitler.
Generaal Montgommery is afkomstig uit
de wapenhandel en moet dus wel reclame
maken voor het hels bedrijf.
Generaal Eisenhower zegt in zijn boek:
„Een kruistocht door Europa”, dat een
oorlog geen oplossing kan brengen, daar dit
een immoreel middel is.
Er zijn gelukkig tekenen dat de ogen van
de massa beginnen open te gaan voor deze
waarheid: De schone woorden „Vrijheid”,
„Gerechtigheid” etc. zijn de middelen die
de Bloedige Internationale gebruikt om de
volken tegen elkaar op te hitsen en te
vermoorden om winst te maken.
Grote hoeveelheden oorlogsmateriaal (o.a.
alluminium) worden uit Amerika verscheept
met bestemming Rusland, dus naar achter
het ijzeren gordijn. Stel je voor: de opper
goden der „democratie” in Wallstreet ..zijn
het roerend eens” met de „Communistenstaat’,’
wat de „ping-ping” betreft.
.Te hopen, dat de mensen aan de vooravond
van de verkiezingen, over deze zaken eens
willen gaan nadenken en hun stem uitbrengen
op hen die op de bres staan in de strijd
tegen de armoede want dit is in wezen
dé vijand der mensheid.
Jun. A
1-1
0—1
2-1
0—4
1-2
1—0
O.N.S. de
prijs met 5 punten; Zwaluwen 2e pr. 4 pnt.;
Blauw Wit 3e pr. met 2 pnt., terwijl
Workum als laagste werd geklasseerd met
1 winstpunt.
Ook bij de Jun. B kwam O.N.S. op de
ere^plaats met 5 punten; Workum had 3
punten en hierdoor de 2e prijs. Blauw Wit
en Z aluwen sloten de rij met elk 2 punten.
Vrijdagavond gaat de Jun. A .ploeg .naar
Bakhuizen voor het spelen van een nederlaag-
wedstrijd tegen Bakhuizen.
Voor a.s. Zaterdag staat dan de laatste
competitiewedstrijd op het programma van
I Workum 1, nu Drenthinia een bezoek aan
I onze stadgenoten brengt. Het zal wel
Kruis heeft in Workum f 500.04 opgebracht, j spannende wedstrijd worden, die door
terwijl de Heidenschapsters f 58.60 offerden,
zodat door ons gemeentelijk comité f 558.64
kon worden afgedragen aan het landelijk
bestuur.
Een mooi resultaat voor deze menslievende
Instelling.
JUNIOREN TOURNOOI.
Zaterdagmiddag werd op het Sportpark
een jeugdvoetbalmiddag gehouden, waaraan
naast de organiserende vereniging elftallen
deelnamen van O.N.S., Blauw Wit en Leeuw.
Zwaluwen.
De ligging van het Sportpark maakte
het mogelijk dat zowel de Jun. A als de
Jun. B ploegen hieraan konden deelnemen,
zodat acht elftallen elkaar bekampten om
de .fraaie prijzen die beschikbaar gesteld
waren voor deze sportdag.
e®n en ander tedoen zijn pe OIlderqnge sterkte van de ploegen was
de verkiezing, daar het grootste aantal vrij en meni ende wedstrijd was
ictAec rr«z>H none noenni IznO Or n: 11 -
dan ook te aanschouwen.
i?e uitslagen van de gespeelde wedstrijden,
die de vorm hadden van een halve competitie,
was als volgt
Voor het zaaien van Postelein wachten
we steeds warm weer af. Het zaad mengen
we vooraf met wat krijtwit, zodat het ge
makkelijk wordt om gelijkmatig te zaaien.
We doen dat behoorlijk dik; de Postelein
mag gerust tegen elkaar opgroeien. Wie ge
regeld door wil snijden zal om de 3 weken
ongeveer moeten zaaien en dat kan tot half
Augustus toe. Het zaad moet men niet In
harken, maar ingieten met de broes. Het
zaaisel in het natgesproelde bed moet met
zakken tegen de zon worden beschermd. Het
zaad kiemt soms binnen 2 x 24 uur en zodra
een rode gloed over het bed zichtbaar wordt,
moeten de zakken er af!
Klimmende snij- en sperciebonen kunnen
tot half Juni nog worden gelegd! Zomer
wortelen zaaien we voor de tweede keer:
we ‘hebben dan tijdig in de nazomer weer
de beschikking over nieuwe jonge wortelen.
een
