Bescherming Burgerbevolking
DE WORKUMER KRANT
en
Nieuws- en Advertentieblad voor de gemeenten Workum, Hindeloopen
Zuidwesthoek van Friesland
IJEME DE BOER, Autoverhuur
Bysüaderhöden oer de Warkumer
kofskippers üt de 18e ieu.
BEL 170 (doorverbinding)
'53
Zaterdag 21 Februari 1953
No. 7
76ste Jaargang
in Friesland gestart.
Provinciale Wervingsbijeenkomst te Leeuwarden
met en zonder chauffeur
FRISO.
INTREDE Ds VERBURG
TE WINSCHOTEN.
rfe
Ook Uw adres
voor grote en
kleinere ritten
leech helle. It wie it skip „de Jonge Wybe”, skipper Auke Wybes fan
Warkum.
En dan komme wy nou ta in namme dy ’t ik yn ien fan dizze earste
stikken al neamde en wol Harmen Pieters.
3
VI.
m Witte jimme hwat sa nüver is? Wy witte in hiele bulte oer it Warkum
üt dy jierren, mar oer de Kofskippers üt de foarste helte fan de 18e
ilx ieu is net folie bikind. En wy meije dochs gerêst oannimme dat as
W hjir yn 1737 al koffen boud wurde, sij it dan ek foar rekken fan
Hollanske reeders, to Warkum grif wol fan dizze skippen west hawwe.
Wis, der wennen hjir doe kofschippers, mar bysünderheden fine wy
der net oer.
Wol léze wy plakken as Harns; Staveren; Hynljippen; Makkum;
Ljouwert en noch mear, mar Warkum üntbrekt. Dy fine wy foar it earst
neamd yn 1752.
Neffens in bericht yn de Ljouwerter Krante, mei as boppeskrift:
„Zeetijding” sylden der tusken 29 July en 31 Desimber 1752, sa’n 337 skippen
de Sont troch. Der wiene ek forskate Warkumers by, to witten:
Marten Bakker, Pier Piers, Pieter Fred. Blauw, Hendrik Hessels, Jan
Egberts, Tjitte Hantjes, Sytse Conradi, Rienk Sleeswijk, Ruurt Tjeerds,
Arnoldus Banings, Yble Glazes, Gerbrand P. Bleij, Jetze Piers, Pieter en
Reijer Durks Flapper. (Dizze beide léste nammen binne üs net frjemd.)
Hjirüt kinne w.y dos wol opmeitsje dat Warkum doe destiids al in
bihoarlike hannelsfloat hie. As men dan noch wit, dat op eltse koffe sa’n
man as seis, sawn foeren, dan wenne hjir dos hiel hwat skippersfolk. Ek
al sille der west hawwe dy 't har wenplak earne oars hiene.
Yn 1757 wurdt troch de Ingelsken in Warkumer koffe opbrocht en
4
3
0
Harmen JPieters (van Wetzinga) i.
As wy it hawwe oer de Warkumer kofskippers üt de 18e ieu, tsjinje
wy in great plak yn to romjen foar de man hwaens namme hjir hoppe
stiet. Hwant ik leau net, dat der ien skipper üt dy tiid is, hwer ’t wy
safolle oer witte. En gjin wünder, trije journaels, in ófrekkenboek en
forskate brieven en briefkes fan him skreaun, binne biwarre In heap
matriael dos, hwertroch wv in goed oersjoch krije fan it libben fan it
kofskippersfolk, mar ek hiel hwat fan dizze man fortelle kinne.
Verschijnt eenmaal per week
Uitgave
t.
Administratie 45
ig»
en-
iva-
urfl
m-
en,
KERKDIENSTEN
yl-
n
ul-
ent
ds A.
ds P. E.
uur
uur
9.30
av.
tot
BURGERLIJKE STAND
PLAATSELIJK NIEUWS
spelenderwijs wint de
was
de
gaarne een kleine
men
x
4
voor
0
vlot achterelkaar
van
n?
de
weer
was
van
en
de
aan
Abonnementsprijs: f 1.10 per kwartaal
per post f 2.40 per halfjaar
Advertentietarief: 7 cent per m.m.
Advertenties van buiten Friesland 9 ct. per m.m.
Contracten volgens algemene regeling
igte
eter
en
in
>or
en
ier
^4*
dat
een
aan-
x
X
X
X
X
X
X
X
X
X
X
7
6
4
4
2
4
4
was
uit-
en-
sen
en
en
el
ien.
je-
icn
eid
:en
ir-
aie
)at
ar-
len
r”,
tse
bet
n.
f 3776.—
- 3600
- 3528
- 2182.—
ÏT-
:en
uit
au
•de
id-
>e-
5C-
zal
as,
?ld
al,
;k-
aet
•ok
lar
we
°g
ht
m.
en
at
er
in.
de
ter
er
m.
m,
ga
;n-
al-
>os
;n,
en
en
m.
ra
zij
set
ch
van: Fa. T. GAASTRA Bz.
Boekhandel en Drukkerij, Workum
paar korte films
i Londen”
Van verslagen, berichten enz. gaarne
spoedige opgasft
aanbeste-
in het stad-
7 punten
99
99
99
99
D. J. Spaling. Nam. 1.30
Beker.
4 punten
99
99
0
zijn leden
5 punten
99
Inzending van advertenties uiterlijk
Donderdagsmorgens, familieberichten desnoods
Vrijdagsmorgens voor 10 uur
en nam. 2.15 uur
WORKUM. Voor het te Leeuwarden ge
houden examen Boekhouden (associatie-diplo-
rna) slaagde onze stadgenoot de heer K. J.
Boonstra.
M. Hiemstra x
P. Westendorp, Heidenschap
De Groot, Sneek
2de Klasse, groep 2
Sj. Folkertsma
J. Smid, Hindeloopen
Haanstra, Heidenschap
Wielinga, Koudutn
3de Klasse, groep 1
T. de Boer
D. P. Tjerkstra
D. Mulder
A. van Dijk
Sj. Wiersma Szn
Abma,
3de Klasse, groep 2
P. Buma, Heidenschap
Tj. Dijkstra Dz.
J. Schaafsma
H. T'jerkstra
De met x gemerkte namen
O. G.
Telefoon Redactie en
Postrekening 82259
waren /opgekomen om de prestaties
de S. V. W. gade te slaan. Jammer
het dat B. en W. niet aanwezig konden
want ook de S. V. W. was blij te
dat het gym.lokaal onderhanden
JAARVERGADERING WORKUMER
BESTURENBOND N. V.V.
12 Febr. Voorzitter S. Brouwer, her
dacht in zijn openingswoord de slachtof
fers in het rampgebied. Als bestuursleden
werden herkozen S. Zeilstra, secretaris; T.
de Vriec, penningmeester. Uit het jaarverslag
van de secretaris bleek dat het ledental 136
bedr agt, het bezoek aan de vergaderingen ge
middeld 70 pCt. is. In negen gevallen werd
rechtskundige bijstand verleend. De stand der
kas wees uit een ontvangst van f 592.41
en een uitgaaf van 'f 515.30, batig slot
f 77.11. Aan het Algemeen T.B.C.-fonds is
afgedragen f 275.89, alsvolgt verdeeld: col
lecte f 130.13, busjes geplaa'st bij de leden
f 145.76: een mooi resultaat! Verder worden
nog verschillende interne zaken besproken.
Al met al een beste vergadering.
ds P. E. van
Zondag 22 Februari 1953.
Workum (R.K.) Voorm. 7.30 uur Vroegmis.
10 uur Hoogmis. Nam. 3.30 uur Lof.
(Herv.) Voorm. 9.30 uur ds E. J. Beker.
Nam. 5 uur ds D. J. Spaling.
(Doopsgez.) Voorm. 10 uur ds R-. Hofman.
11.30 uur WesthiU-kinderdienst.
(Geref.) Voorm. 9 en nam. 2 uur
uur ds
ds EL J.
en nam.
M. Boeijenga van Haarlem.
(Bapt.) Voorm. 9.30 uur ds B. Fabrie.
UITSLAG AANBESTEDING.
Uitslag van de door het gemeente
bestuur van Workum gehouden
ding van het verfwerk aan i
huis (in restauratie).
fa. Wed. Bouwsma
W. de Jong
fa. Hendr. de Vries en Zn.
Jan Veldman
Begroting f 3575.
Behoudens goedkeuring gegund
laagste inschrijver.
Heidenschap (Herv.) Voorm. 9.30
uur
S. V. W. NIEUWS.
Dinsdag 17 Febr. gaf de afd. gymnastiek
haar jaarlijkse zaaluitvoering. Bij de
opening welke geschiedde door de presidente
der afd., Mevr. SchaapBosscha, gaf deze
een kort overzicht van de gymnastiek wat
hierop neerkwam, dat vooral met de ouders
die deze avonden de verrichtingen van hun
kinderen kwamen bewonderen, een hechte
band werd gesmeed, want aldus de presidente,
de kinderen komen zo graag met hun moei
lijkheden bij hun ouders en wanneer de ouders
blijk gaven van hun belangstelling ook bij
deze tak van sport, dus buiten hun gewone
leventje om, dan zou zeker de familieband
steeds hechter worden. Tevens verwelkomde
zij de talrijke aanwezigen, die ondanks de
mist
van
was
zijn,
vernemen
werd genomen; vooral drong de presidente
er op aan de verwarming uit te breiden,
daar zij zelf een spierverrekking had t«
danken aan de vochtige en kille lucht die
er altijd in de gym.zaal hangt. Verder werden
nog een paar punten van het uit 22 num
mers be taande programma toeg licht, waar
na zij allen een goede avond wenste.
Na do opmars en daarbij het zingen van
het turnlied werd een bewegingsoefeiïing uit
gevoerd door de dames, waarbij al direct
de slechte doorgave van de muziek opviel,
maar zo als wij vernamen, was dit niet de
schuld van de S. V. W., doch de verster
ker die gebruikt zou worden, had men even
in het stopcontact van 220 volt geluwd met
het gevolg dat alles doorbrandde. In aller
ijl werd er toen een ander gecharterd die
ntet de capaciteit óleek te hebben om de
muziek goed door te geven.
Door de heren die na lange afwezigheid
ook weer het podium betraden, werd het
paardturnen en sprongen naar voren gebracht.
Hoewel de meesten van hen slechts een half
er reeds zeer
5 punten
Koudum (Herv.) Voorm.
7.30 uur ds J. Brouwer.
(Doopsgez.') ’s Av. 7.30 uur ds B. Hofman.
M andel. collecte',.
Molkwerum (Herv.) Voorm. 9.30
2 uur ds A. J. Schneider.
Warns (Herv.) Voorm. 9.30 en nam. 2 uur ds
A. J. Oostenrijk.
Staveren (Herv.) Voorm. 9.30
ds B. J. Riemersma.
Ferwoude (Herv.) Nam. 1.30
van Ooijen.
Gaast (Herv.) Voorm. 9
Ooijen.
^indeloopen (Herv.) Nog niet bekend.
^Doopsgez.) Voorm. 9.30 uur Proponent
R. Heijnes van Amsterdam, r
(Geref.) Voorm. 9.30 uur Leesdienst. Nam.
7.30 uur ds Janssens van Koudum.
en nam.
komen, dan vergeeft
miszet.
De adsp. heren kwamen voor het voet
licht met rollen en overslagen en zoals
We eerder vermelden, is dit de humoristische
;roep. Vooral toen het vlot achterelkaar
"ing en er soms een paar tegelijk het toneel
fschoten, was het een vermakelijk gezicht.
Gelukkig dat ze er allemaal goed doorheen
kwamen en het publiek waar nodig hen
sponta n behulpzaam was.
De rythmische beweging’oefening, samen
gesteld en uitgevoerd door de dames Ds
Boer, was zeker een extra applaus waard;
dé - gelijkheid van beweging drong ieders
respect af.
Het volgende punt gaf hoogbrug aan, uit
gevoerd door de dames afdeling. Hier werdl
prima geturnd; jammer dat een overslag
of afsprong soms mislukte doordat men zich
niet vertrouwde en dacht dat men in de
zaal inplaats van op het jodium terecht
ou komen. Dit was wel een van de mooiste
lummers welke door de dames werd ge
geven.
De evenwichtsoefening op de balk (bank)
’oor de ''adsp. meisjes werd net als de
orige keren te vlug afgehandeld. Niet wie
het eerst op het eind van de bank is,
doch het gaat om het gelijke en mooi maken
van de oefening.
De dames vervolgden met paardturnen en
hierbij werden enkele goeie nummers gegeven,
maar het paard blijft e n moeilijk toestel
voor dames.
Ds le il.ghcid-oefenin- k" lui dok goed tot
haar recht en ten slot'e de baloefening door
een groep dames die beter ging dan de
1 vorige keer; de plaat deed het wonder bo
ven wonder goed.
Na dit laatste nummer verzocht de heer
Stam het woord, waarna hij enige waar
derende woorden sprak tot de presidente,
die op haar beurt de lof toezwaaide 'aan
de leider, de heer van Del den en hem als
lijk van waardering en C:d autj< o erhan-
'igde namens d - S.V.W. Na no e n enkel
woord van dank te hebben ge'sprok n tot
de belangstellenden, hun vel thuis en e"n
tot weerziens toegeroepen te hebben, eindigde
deze zeer goede gym.avond.
Eerder meldden wij dat Ds. E. Ver-
burg aan de Geref. kerk te Winschoten be
vestigd zou worden door Dr. C. Stam van
Goes. Door de ramp die het zuidwesten
van Nederland getroffen heeft, was het deze
predikant niet mogelijk hieraan te voldoen.
Thans trad Zondagmorgen als bevestiger
op Ds. Hommes van Groningen, voorheen
te Winschoten met een predicatie over 2
Petrus 1 19.
In de middagdienst verbond Ds, Verburg
zich aan deze gemeente naar aanleiding van
het tekstwoord 1 Cor. 1 25: „Want het
dwaze Gods is wijzer dan de mensen en het
zwakke Gods is sterker dan de mensen”.
Tijdens beide diensten was het kerkge
bouw overvol.
de keel
geven.
Verder werden nog een
vertoond. „De Les van (Londen” leerde,
dat de eensgezinde, goed georganiseerde en
vastberaden bestrijding van de gevolgen van
de bombardementen Londen voor de onder
gang heeft behoed. Wanneer de gevolgen
waren geweest in verhouding tot die van het
bombardement van Rotterdam, zou deze stad
volkomen van de kaart zijn verdwenen.
•„Houen zo” gaf een beeld van de weder
opbouw van Rotterdam en van de vaste wil
de herkregen vrijheid te verdedigen, terwijl
„Wij leven vrij” herinnerde in een serie
van treffende tegenstellingen aan het lot van
de Oostelijke staten, die afzonderlijk door
de Sovjet-Unie onder de voet zijn gelopen
en gelijk geschakeld, waarbij inzonderheid
Tsjecho Slowakije de aandacht had. Deze les
hebben de Westelijke staten ter harte ge
nomen, toen zij een verbond met elkander
sloten, welk verbond later tot het At
lantisch Pact is uitgebreid.
Het Politiemuziekcorps van Leeuwarden
zorgde voor een passende muzikale omlijsting.
Zonder de verschillende sprekers (het wa
ren dr. ir. Ch. Th. Groothoff, voorzitter
van de stichting Bevordering Bescherming
Bevolking, dr. Prinsen, Algemeen Secretaris
van het Departement van Binnenlandse Za
ken en mr. Linthorst Homan, Gommüssaris
der Koningin in de provincie Friesland), op
op de voet te hebben gevolgd, was dit toch
wel de hoofdzaak van wat zij te berde
hebben gebracht. Daarbij heeft vooral laatst
genoemde over de hoofden van de aan
wezigen heen een dringend beroep op de
bevolking gedaan, om mede te werken, opdat
deze dienst ook in Friesland spoedig gereed
zal zijn. Pat er bereidheid is tot helpen
heeft de hulp bij de nationale ramp wel
bewezen en met weerzin herinnerde de Com
missaris er aan, dat er (hoe is het moge
lijk?) mensen zijn, die uit deze ramp poli
tieke munt wiUen slaan; dat zat hem tot
en daaraan heeft hij uiting moeten
DAMWEDSTRIJD.
14 Febr. Voor vandaag had de dam- I
club O.G. alhier een open damwedstrijd ge
organiseerd op de bovenzaal van „De Wijn
berg”. De gladde wégen en slechte weers
omstandigheden hadden velen weerhouden om
van elders te komen, zodat de deelname
groter had kunnen zijn. Niettegenstaande dat
was het echter een sportieve leerzame en
spannende dag voor de deelnemers en om 10
uur ’s morgens begonnen, was om 8 uur
de strijd beslist.
De prijzen bestonden uit medailles en hier
volgt de uitslag:
lste klasse
R. Dijkstra
D. Visser
D. Tjerkstra Sr.
F. Sjoerds
2de Klasse, groep 1
G. Buma, Oudega W.
Tijdige voorbereiding om
paraat te zijn.
Hieruit is wel duidelijk gebleken van hoe
grote betekenis een goed georganiseerde dienst,
met voldoende geoefende manschappen, uit
gerust met doeltreffend materiaal is. Dat
houdt tevens in, dat vroeg genoeg met de
werving van de vrijwilligers en de oefeningen
moet worden begonnen, om klaar te zijn,
wanneer de nood werkelijk aan de man komt;
moet men dan nog de mensen bij elkaar
brengen en oefenen, dan is het al te laat.
Deze dienst is de Nederlanders en ook de
Friezen niet sympathiek. Zij zouden zeker veel
liever hun gehele werkkracht ter beschik
king willen stellen aan de verdere opbouw
van ons land na de oorlog en de bezetting,
welke ons volk zulke zware slagen hebben
toegebracht. Maar de omstandigheden dwingen
er toe de energie te verdelen tussen de op
bouw en de inrichting van een dienst tot
het verlenen van hulp en het militaire appa
raat ter verdediging van de bedreigde vrij
heid. Dat wordt blijkbaar ook hier inge
zien, want hoewel de officiële werving nog
moet beginnen, is men op verschillende plaat
sen al met de inrichting van de dienst ge
reed gekomen en zijn er zelfs, die al over
het nodige aantal geoefende personen be
schikken.. Andere plaatsen hebben al plan
nen ingezonden. Deze acties wettigen het
optimisme, dat er genoeg vrijwilligers zich
voor deze dienst zullen au melden.
Geboren: Dominicus Jacobus, zv Adolf IJn-
tema en Sjieuwke Vronica Wetting; Eelkje,
dv Epke Smink en Maaike Schaap; Nantje,
dv Martinus Geerligs en Anna Akke Draijer.
Gehuwd en Overleden: geen.
Genierntf Workum
Van 11 tot en met 17 Februari 1953.
5 punten
3
3
1
jaar in training zijn, werden
goede oefeningen uitgevoerd.
Brugturncn door adsp. dames kon wel iets
beter, doch de vooruitgang bij vorig jaar
bleek ook bij deze groep. De behendigheids
oefeningen aan de brug door de adsp. heren
wekten nog al eens de lachlust bij het
publiek op, doch zo
aanhouder.
Bewegingsscholing door adsp. dames
van zeer goed gehalte.
Klassikaal brug door de dames
niet vlekkeloos doch werd wel keurig
gevoerd.
Als nog stond een persoonlijke oefening
door Mevr. Kamstraten Dam op het pro
gramma cn wat die ten beste gaf, viel
danig in de smaak bij het publiek. Het was
dan ook bijna acrobatiek: in hoeveel boch
ten of zij wel kon, was niet op te noemen.
De knotsoefeningen gingen beter bij dc
adsp. dames dan het brugturnen. Jammer dat
wegens het kleine polium zo’n kleine groep
optrad; het massale en gelijke maakt de oefe
ning juist zo mooi.
De adsp. meisjes vervolgden het programma
met brugoefeningen met tweetallen; er schui
len reeds goede krachten onder deze meis
jes doch wat kalmer en gestrekter werken dan
komen de oefeningen beter tot hun recht.
De baloefening door een groep dames werd
goed uitgevoerd doch de plaat die hierbij
werd gedraaid had een breuk, die een lichte
weifeling veroorzaakte. filet stond op de
gezichten te lezen: nu komt het, en toen
raakten ze ter even uit. We zouden de
makers van de oefenstof willen aan alen om
voor begeleiding meer bekende platen uit
te kiezen, die men steeds in de handel kan
krijgen, wat met deze plaat niet het geval
was, want het heeft heel wat telefoontjes
gekost en zonder resultaat.
Hierna volgde de pauze. Van deze gelegen
heid werd gebruik gemaakt om de diploma’s
met bijbehorende speldjes uit te reiken. Het
is toch een prachtig gezicht wanneer daar
26 dames op het podium verschijnen om het
zo begeerde diploma in ontvangst te nemen.
We hopen een volgende keer dat er ook
heren bij mogen zijn. Want het volgende
nummer, na de pauze door de heren uit
gevoerd aan de hoge brug, biedt wel per
spectief voor de toekomst. Denk ook aan de
afwerking heren 1
Eienwicht oefening op het paard welke ten
beste werd gegeven door de adsp. dames
had wel correcter gekund. Iets beter op
elkaar vertrouwen en het is voorelkaar.
Als no. 15 werden we vergast op een be
weging oefening door de dames. Deze kwam
zeer goed naar voren, want als men nagaat
hoeveel verschillende figuren er aan te past
Ter inleiding van de officiële wervings
actie van vrijwilligers voor de Bescherming
Bevolking is te Leeuwarden een provinciale
bijeenkomst gehouden, waarin verschillende
sprekers mededelingen omtrent een en ander
hebben gedaan. Deze wervingsactie is niet
over het gehele land tegelijk begonnen.
Door de gedecentraliseerde organisatie wa
ren de verschillende delen van het land
niet op hetzelfde ogenblik met haar voor
bereidende werkzaamheden gereed gekomen,
terwijl ook rekening diende te worden ge-1
houden met factoren van propaganda-tech-
nische aard. Natuurlijk is het ook niet van
belang, dat de actie niet tegelijk over het
gehele land is begonnen; van betekenis is
slechts, hoe de oproep tot deelneming aan
de B.B. wordt beantwoord.
In de luchtbe«cherming dienst
ging Friesland destijds
vooraan»
Wat dat betreft kan gezegd worden,
men blijkbaar van de noodzaak van
dergerlijke instelling overtuigd is. Het
tal aanmeldingen als vrijwilliger geeft vol
doening en er is geen reden om aan te
nemen, dat het in het Noorden van het
land slechter zou zijn dan elders. Integen
deel. De luchtbeschermingsdienst kwam voor
de oorlog hier eerder tot stand en werd be
ter geregeld dan elders, waardoor onze pro
vincie tot een voorbeeld van anderen werd
gesteld. Hoe dit zo kwam? Wel, toen de
Friezen zich eenmaal bewust waren geworden
van de mogelijke verschrikkingen van lucht
aanvallen, toen zij begrepen hadden, hoe
moeilijk het zou zijn de ongelukkige slacht
offers te helpen zonder voorbereiding, zon
der kennis, zonder oefening, toen meldden
zich in korte tijd de duizenden, die nodig
waren voor de luchtbeschermingsorganisaties,
aan, om er voor te kunnen zorgen, dat men
niet te kort zou schieten, wanneer de om
standigheden tot helpen zouden noodzaken.
En in deze tijd is het weer zaak, om
waakzaam te zijn. Ieder, die de ontwikkeling
in de wereld gadeslaat zal tot de overtuiging
zijn gekomen, dat ook nu de vrijheid weer
wordt bedreigd. Wat het betekent deze te
missen, hebben de oorlog en bezetting ons
volk aan den lijve doen ondervinden. Nu
deze is herkregen, moet ons volk niet zor
geloos de toekomst ingaan ,maar reeds nu
doen, wat nodig en mogelijk is, om de her
kregen vrijheid te behoeden.
B.B. verleende ook bij de
watersnood krachtige hulp.
De noodzaak en de drang tot het verlenen
van hulp aan hen, die in nood verkeren, is
bij de nationale ramp van de watersnood,
die het zuidwesten van ons land heeft getrof
fen, duidelijk aan de dag getreden. En de
afdelingen, welke reeds bestonden, hebben
dan ook dadelijk met personeel en materiaal
geholpen zoveel in haar vermogen was. Brand-
weereenheden uit Utrecht, Amersfoort, Zeist,
De Bilt en Maarssen werden reeds de eerste
dag naar de rampgebieden gedirigeerd; uit
kringen in Utrecht en Zuid-Holland wer
den mensen en materiaal ingezet voor het
behoud van de Krimpenerwaard; elders wer
den gehele diensten gemobiliseerd. De B.B.
diensten hebben krachtige steun verleend,
zowel bij de evacuatie, als bij de werkzaam
heden tot versterking van de dijken enz.
en ’s
