DE WORKUMER KRANT
en
de gemeenten Workum, Hindeloopen
Zuidwesthoek van Friesland
Bysunderheden oer de Warkumer
kofskippers üt de 18e ieu.
Nieuws- en Advertentieblad voor
IJEME DE BOER, Autoverhuur
met en zonder chauffeur
De bouw van het Verzorgingscentrum voor bejaarden
niet alleen voor Workum,
maar voor de gehele Zuidwesthoek van groot belang
Zaterdag 14 Maart 1953
No. 10
76ste Jaargang
BEL 170 (doorverbinding)
te
Wordt lid of donateur
van de
Workumer Speeltuinvereniging
COöP. zuivelfabriek.
léze wy stéfest:
ineeuwigheit".
Loods van Boord. Koers W. west,
avons om 7 a 8 uur kreegen wij een
IX.
Harmen Pieters (van Wetzinga) iv.
Boppe eltse reis dy ’t makke wurdt léze wy: „Journaal van het Kof
schip (de namme fan it skip) van (it plak) met Godes hulp
na (doel van de reis).
Komme hja dan, faek nei dagen en wiken, feilich yn ’e haven, dan
„Die reis is volbracht o Heere Uw naam sij geprezen tot
Pieters met Godes hulp van Riga na Workum.”
„Woensdag 20 Juli 1774. Qamen des Agtermiddadgs voor de Bank
Workum. Donderdag den 21 dito Waide het hart konden niet lossen.
Vriedag den 22 dito Nog het selve.
Saterdag den 23 dito Losten wij hadden moj weer.
En it wiene faek swiere reizen dy ’t makke waerden.
Nou moatte jimme ek wer net miene, dat alles hwat der op sa’n reis,
barde yn it journael biskreaun stiet. Doch der sille wy it letter wol ris
oer hawwe.
Om jimme lykwols dochs in priuwke to jaen hwat der oer sa’n reis
skreaun wurdt, moasten wy in lyts stikje oernimme.
Op 1 July 1774 giet De Waakzaamheid fan Riga êf nei Warkum.
Journaal van het Kofschip De Waakzaamheid Schipper Harmen
En sa sylde De Waakzaamheid dos op Riga oan. De léste reis dat
jiers, nei de Eastsé.
Wy hawwe dit dos oernommen üt in journael dat Harmen Pieters
al as skipper foer.
FRISO.
v - om 8 uur koers
N— t oosten. Eerste wagt wier’t Dick van Regen. Om 11 uur Liep de wint
na het westen met een stijve koelte!”
i
Sondag den 24 dito Qamen wij over de Banck in de Kolk.
Maandag den 25 dito qamen wij door de Sluis voor ’t packhuis.”
Oan Septimber ta bliuwt De Waakzaamheid to W’arkum lizzen. En yn
dy tiid hawwe de hellingbaes, de seilmakker, de smid, de timmerman, de
mêst-, blok- en pompmakker, allegearre tige warber -west, om it skip wer
foar de greate reis yn oarder to meitsjen.
Op 1 Sept, giet de reis oan, hwant neffens syn boekhalding bitellet de
skipper dan: „An Jager om na de banck to jagen, bietaalt 2 guld.”
En lit üs dan marris sjen hoe 't dy reis bigjint.
„Journaal van Workum op het schip de Waakzaamheid Schipper
Harmen Pieters maand September 1774.
Journaal van Workum met Godes hulp na Riga.
Donderdag den 1 Sept, zijn wij buiten de Zijl gehaalt. En des Avons
qamen wij over de Banck. Wint westelijk.
Vriedag den 2 dito kregen wij ons Ballast in Wint zuidelijk moj weer
Zaterdag den 3 dito wint Noordelijk Bleeven leggen moj weer
Sondag den 4 dito Smorgens wint Z. Oostelijk met een moj koeltie
Ligten ons anker en Qamen om 1 uur in het Vlij ten anker
Om 3 uur ligten wij ons anker Lieppen in Zee. om 4 uur Ging de
om 6 uur lieppen wij bie de Buterton.
moj koeltie wint om 8 uur koers
Verschijnt eenmaal per week
Uitgave
PLAATSELIJK NIEUWS
BURGERLIJKE STAND
Gemeente Workum
Van 5 tot en met 11 Maart 1953.
n
met een
voeren
een
te
van
t
er
nu
GYMNASTIEK-UITVOERING.
Abonnementsprijs: t 1.40 per kwartaal
per pest f 2.40 per halfjaar
GEREF. JEUGDCENTRALE
OPGERICHT.
1
1
c
r
E
COoP. GRASDROGERIJ MET 40 MAN
PERSONEEL IN WERKING VOOR
GETEISTERDE GEBIEDEN.
LEDENVERGADERING
o ver
en
voor
complex
hoofd-
i
s
s
1
r
n
b
n
e
e
e
1.
t
n
Ie
ïl
ir
le
m
n
lo
t
r
van: Fa. T. GAASTRA Bz.
Boekhandel en Drukkerij, Workum
geven van
hoeft er
worden:
Ook Uw adres
voor grote en
kleinere ritten
Advertentietarief: 7 cent per m.m.
Advertenties van buiten Friesland 9 ct. pet m.m.
Contracten volgens algemene regeling
Van verslagen, berichten enz. gaarne
spoedige opgaaf!
i de
van
ver-
Geboren: Johanna Carolina Henriette. dv
Dirk Jacob Scaling, en Ykje Talsma: Meintie.
dv Jacob Biilsma en Jan tic Schotanus.
Gehuwd: Leffert Jongstna, 27 jr te Dord
recht en Aaltje Koopmans 26 jr te Workum.
Overleden: Akke Albada. ,49 jr., echtg. van
Jelle Bleeker, overl. te Sneek; Leffert Vis
ser, 85 jr., weduwn. van Sibeltie Dijkstra,
het oordeel van ieder die enig inzicht krijgt
in hetgeen hier tot stand zal komen.
De verstrekte gegevens zijn in onderstaand
overzicht wel zeer duidelijk samengevat en
al is dit grotendeels reeds bekend, voor het
een behoorlijke totaal indruk be-
eigenlijk niets aan toegevoegd
van de
Het valt niet te ontkennen, dat in
laatste jaren de verzorging van de ouden
dagen grondig van karakter begint te
anderen. Werden onze oudjes voorheen onder
gebracht in rusthuizen” waar ze dan
ook volkomen „rust” genoten, waardoor ze
eigenlijk buiten het leven kwamen te staan
thans wil men de bejaarden zolang en zoveel
mogelijk hun eigen gewone werkzaamheden,
laten doen, wat niet alleen minder kosten
meebrengt doch waardoor de bejaarden ook
het gevoel krijgen nog levende leden van
de gemeenschap te zijn. Op grond van het
principe is men in de laatste tijd begon
nen met het bouwen van moderne bejaar-
den-centra. Zo’n bejaarden centrum bestaat
uit een aantal geriefelijke woningen van een
afmeting, die juist biedt wat een bejaard
echtpaar nodig heeft en meer niet, (een aantal
woningen is ook berekend op het inwonen
van een dochter, zoon of dienstbode bijv.)
en dus ook geen overtollig onderhoud vergt.
Deze kleine woningen worden gebouwd in de
onmiddellijke omgeving van een centraal ver
zorgingshuis, waarin pensiongasten worden op
genomen doch dat voorts aan de bewoners van
deze huisjes het gerief biedt van hulp bij
het grove werk, gelegenheid voor het doen
of laten doen van de was, een centrale keuken
waaruit men bij ziekte e.d. zijn maaltijden kan
betrekken, gelegenheden voor tijd'be.teding e -
ontspanning enz. enz.
Op deze gedachten is ook het plan voor
een bejaarden-centrum in Workum geïnspi
reerd, met de bouw waarvan dezer dagen is
begonnen, onder architectuur van de heer G.
van der Zee te Bolsward.
Tussen het burgemeester Oppedijk van Veen
plantsoen en de Stationsweg is een
ebouwen ontworpen bestaande uit een
gebouw het eigenlijke verzorgingscentrum
en 29 kleine woninkjes voor 1, '2 of 3
personen. Het hoofdgebouw biedt plaats aan
een veertigtal pensiongasten. Voorts be-
AANRIJDING.
Dinsdagmiddag geraakte het 6-jarig
zoontje van fam. E. op het Noord tegen een
juist passerende auto, bestuurd door onze
plaatsgenoot v. d. G. Doordat het knaapje
plotseling de rijweg overstak, kon de be
stuurder zo vlug niet meer remmen. Ge
lukkig bleken de gevolgen niet ernstig te
zijn, zodat dit ongeluk nog best afliep, maar
en
te organiseren wordt betreurd
niet van .verdraagzaamheid.
Hierna traden de leider,
Eems van Bolsward en s
S. Bergsma, op met de vereniging.
De 24 programmapunten we-bn lot af
gewekt en gaaen op e~ c'i"en n
d-doti vorderingen te zien van de nog jonge
vereniging.
Enkele leden van de zustervereniging ,,Ad-
vendo” te Sneek verzorgden een no. boog
brug en paard en toonden, dat door gestage
oefening veel kan worden bereikt. De extra
no’s volksdansen vielen ook bijzonder in de
smaak.
Hoewel in tempo werd gewerkt, was het
reeds half een, voor we deze mooie avond
met het zingen van de Avondzang en dank
aan God konden eindigen.
Inzending van advertenties uiterlijk
Donderdagsmorgens, familieberichten desnoods
Vrijdagsmorgens voor 10 uur
zijn, zodat dit ongeluk nog best afliep,
toch is ’t weer een waarschuwing voor jong
oud om terdege uit te zien, vóór men de
weg oversteekt.
Telefoon Redactie en Administratie 45
Postrekening 82259
6 Maart. Hedenavond werd in een ge
combineerde vergadering der Geref. Jonge
ling?- en Meisjesvereniging met een afgevaar
digde van de oudercommissie, besloten alhier
op te richten een Gereformeerde Jeugdccn-
trale, wat als overkoepelingsorgaan moet wor
den gezien voor het jeugdwerk. Da vereni
gingen behouden hun gewone zelfstandigheid,
maar de centrale zal door het contact beter
adviserend en organiserend kunnen optreden.
De bestuursleden hebben naast de ouder
commissie en jeugdleiders zitting gekregen in
de centrale, die de eerstkomende maanden
hoopt te gebruiken voor oriëntatie-verga-
deringen om a.s. herfst dit werk direct
goed te kunnen aanpakken.
aan
kozijnen en
reeds een
De Burgemeester gaf van de totstandkoming
van de plannen en de verschillende over
wegingen, die daarbij een rol speelden, een
complete, populaire beschouwing. Daarna ging
de architect, de heer G. van der Zee van
Bolsward aan de hand van enkele situatie
tekeningen de inrichting van het hoofd
gebouw met zijvleugel en van de zes woning
blokken meer in de finesses behandelen en
daarbij kwam vast te staan, dat terdege met
allerlei practische redenen rekening was ge
houden.
In een vorig jaar gehouden raadsvergadering
werd met behulp van een maquette de be
doeling duidelijk gemaakt en nu waren grote
tekeningen beschikbaar gesteld, die vanwege
hun omvang het niet mogelijk maakten er
deze week in ons blad reeds een afdruk van
te krijgen, dus zullen we met een afbeel
ding maar een jaartje op dc werkelijke toe-
I stand wachten. 'Langs de Stationsweg en
aan de 1 oostzij de van het terrein waren
vijvertjes aangegeven en de inrichting van
de tuin z l nog ui gewerkt moeten worden door
de» tuinarchitect de heer Vroom van Glimmen.
Wel is het de bedoeling dat dit terrein geheel
vrij zal aansluiten bij het bestaande Burge
meester Oppedijk van Veen-plantsoen. Trou
wens in alles is, ook voor do bewoners, met
vrijheid „dat kostbaar bezit” rekening
gehouden.
Een pracht plan, een ideale opzet, een ge.
houwenccmj'le.t waar Workum mettertijd ze.
k«r trots op mag zijn, zo luidt onverdeeld
vat dit gebouw naast de personeelskamers.
twee logeerkamers (voor bezoekende familie
of vrienden) twee ziekenkamertjes, één eet-
en conversatiezaal, een vergaderkamer annex
bibliotheek, tevens te gebruiken als biljart
kamer. een rouwkamer van waaruit even
tuele begrafenissen kunnen worden gehouden
een werkkamer voor knutselwerk, de nodige
badkamers, douches en toilletten.
In het hoofdgebouw zijn voorts nog een
zestal flatwoningen geprojecteerd, die aan
gesloten zijn op de centrale-verwarmingsin-
stallatie. Deze flatwoningen, hoewel er nog
geen steen gemetseld is, zijn bijna alle .reeds
besproken De rustige ligging, van het compl.ex
aan de niet al te drukke Stationsweg en aan
sluitende aan het voor enige jgren aange
legde plantsoen kan buitengewoon geslaagd
worden gpnoemd De bouwkosten plus inven
taris worden begroot op ruim een half
millioen gulden. De pensionsprijs bedraagt
jaarlijks f 1400.— per persoon en f 2400.—
per echtpaar.
De huur van de kleine woninkjes, waar men
geheel vrij en op zichzelf woont, is f 4.50
en van de flatwoningen f 7.per week.
Voor het beheer en de exploitatie is een
stichting in het leven geroepen, waarvan het
bestuur naast 2 leden van het gemeentebe
stuur die ambtshalve respectievelijk als voor
zitter en vice.voorzitter optreden wordt ge
vormd door zes personen, vertegenwoordigende
de voornaamste godsdienstige gezindten in
de gemeente Hoofdgebouw en woninkies wor
den door de stichting van de gemgente ge
huurd De gemeente verleent een subsidie tot
maximaal het exploitatietekort.
Zoals gezegd, is deze week met de bouw
begonnen. Wanneer zich niet buitengewone
tegenvallers voordoen kan aangenomen wor
den dat over een klein jaar de bouw vol
tooid is.
Aannemer is de fa. Beuker te Workum.
10 Maart ’53. In de geheel gevulde
bovenzaal van „De Wijnberg” gaf de Chr.
Gymnastiek.vereniging „Excelsior” haar jaar
lijkse uitvoering.
Evenals voorgaande jaren werd deze avond
geleid door de Weled. Heer J. Boeijenga.
Na de gebruikelijke opening heette deze
allen hartelijk welkom en deelde namens ’t
bestuur met leedwezen mee, dat de gymn.
afd. van S.V.W. haar uitnodiging om deze
uitvoering bij te wonen, botweg geweigerd
had, daar zij de noodzaak niet inzag van
een Chr. vereniging naast S.V.W. Dit be
twisten van ons recht naar eigen overtuiging
en getuigt
de heer v. d.
z’n assistente, mej.
11 Maart. Hedenmiddag 4 uur wetd in
de burgemeesterskamer een persconferentie ge
houden waarin mededelingen werden gedaan
over het gebouwen-complex dat tussen Sta
tionsweg en Plantsoen ontworpen is. Nu
dezer dagen met de eerste werkzaamheden
ter plaatse begonnen is, bleek dat verschil
lende bladen graag enkele bijzonderheden hier
omtrent zouden willen vernemen. Hoewel daar
niet een speciale reden voor aan te geven
is, want onlangs werd al een en ander ver
meld, meende het gemeentebestuur met deze
persconferentie aan alle geuite wensen te
kunnen voldoen. De bouw zal straks krachtig
aangepakt worden, want deze winter is
het buitenwerk niets gebeurd, doch van
dergelijke onderdelen ligt
flinke voorraad gereed.
WORKUM. Zateerdag schonk een koe van
veehouder J. Bouma onder Workum aan drie
kalveren het leven. Moeder en kinderen ma
ken het uitstekend.
het bestuur was ondanks die kleine onvolledig
heid vol lof over het gevoerde beheer. De in
komsten hadden over 1952 bedragen f 1271.39,
de uitgaven f 982.17, saldo derhalve f 289.22.
Vorig jaar was er een saldo van f 266.35.
Een zeer bevredigende stand van zaken als
men ook met de uitbreiding van de boeken
schat rekening houdt, maar wanneer dc lees
zaal weer regelmatig voor het publiek openge
steld kan worden, zijn de onkosten veel hoger
en is de toestand toch minder rooskleurig als
dat het nu lijkt.
In het afgelopen jaar zijn twee bestuurs-
plaatsen vacant gekomen, nl. wegens
lijden van de heer H. de Vries Wzn.
wegens vertrek van de heer D. Faber,
voor wie gemeend werd geen nieuwe bestuurs
leden te moeten kiezen, want het aantal van
elf, kan toch gevoegelijk tot negen terug
gebracht worden. 'De periodiek aftredende
bestuursleden, de heren E. de Roest en P.
Dijkstra werden met het grootst mogelijke
aantal stemmen herkozen.
Bij de rondvraag kwamen nog enkele sub
sidies en de lectuurkeuze ter sprake, maar
hieromtrent werden voorlopig geen moeilijk
heden voorzien, waarna sluiting.
Zoals hier bleek kan in een uur tijds flink
wat behandeld' worden en hoe meer ver
enigingen er naar gaan streven om de zake
lijke besprekingen niet onnodig te rekken,
hoe groter de kans wordt, dat de belangstel
ling voor vergaderingen weer iets zal toe
nemen, want dan zou het zelfs mogelijk zijn
om in overleg twee vergaderingen achter
elkaar op één avond te houden. Het duurt
vaak te lang en men is er nu te veel
avonden mee kwijt, volgens een veelgehoorde
klacht.
10 Maart. Voor de ledenvergadering
van de Coöp. Zuivelfabriek „De Goede Ver
wachting” alhier, die Maandag op de boven
zaal van Hotel „De Wijnberg” werd ge
houden, bestond een grote belangstelling.
Na opening door de heer D. S. Bokma,
konden de notulen van de secretaris de 1
heer M. J. van der Zijpp, de goedkeuring
der vergadering wegdragen, waarna de direc
teur de heer R. A. Bouma de leden verschil
lende zaken mededeelde.
Beide periodiek aftredende bestuursleden,
de heren G.. Ketelaar en W. Westendorp
werden herkozen.
In de commissie voor het nazien der
jaarrekening werden benoemd de heren M.
de Boer, D. van der Meer en Ph. Teernstra.
De voorzitter dankte in z’n slotwoord de
leden voor de gevoerde besprekingen, waarna
de vergadering gesloten werd.
OPENBARE LEESZAAL.
7 Maart. Vrijdagavond werd in het
Nutsspaarbankgebouw de jaarvergadering ge
houden van de Openbare Leeszaal en Biblio
theek onder voorzitterschap van de heer IJ
Oosten Deze herdacht in ziin oppnin^woord
enkele overleden oud-bestuursleden- de heren
L. H. Bogtstra en H. de Vries Wzn. die
beide de Openbare Leeszaal een goed hart
toedroe'ien .Enige belangrijke wetenschappe
lijke werken ziin toesezesd en zullen straks
wanneer men weer wat ruimer behuisd is.
een plaatsje in de boekenkast vinden. Nu de
stadhuisrestauratie flink vordert, is ’t te
hopen dat we volgende herfst weer de vroe
gere appartementen kunnen betrekken, dan
zal de Leeszaal weer op bepaalde uren open
gesteld kunnen worden, misschien zelfs ojk
speciaal voor de jeugd.
De laatste tijd is het wel zeer behelpen
geweest, want de accomodatie was minder dan
bii een gewone uitleenbibliotheek. Dat de
bibliothecaresse zich hierin wipt te schikken
en er van maakte wat er van te maken
was, daarvoor komt haar een woord van grote
hulde toe. Door deze bijzondere omstandig
heden was echter een grotere aanschaffing van
nieuwe boeken mogelijk dan normaal en kon
een aantal oude, onooglijke en weinig ge.
vraagde boeken opgeruimd worden. De boe-
kenvoorraad is zodoende goed op peil ge
bracht en zeer gevarieerd, want er werd
van de stelregel uitgegaan: „voor elck wat
wils”, aldus de voorzitter.
Door de secretaresse, mevr. Breukelaar wed
den de notulen en het jaarverslag voorgelezen,
die voorheen meesterlijk met allerlei beschou
wingen doorspect waren, maar nu een aan
trekkelijke vorm van moderne zakelijkheid
hadden. De notulen herinnerden er aan, dat
vorig jaar bij de rondvraag de mogelijkheid
om een culturele avond te organiseren, in
overweging werd gegeven, maar dit was ieder
ontschoten en door omstandigheden vermoe
delijk ook minder geschikt. Uit het jaar
verslag bleek dat 1952 het aantal uitge
leende boeken uit eigen bibliotheek bedroeg
14399 tegenover 14778 in 1951. Het aantal
uitleningen uit Sneek was in 1952: 1561
tegenover 1701 in 1951. Dat die cijfers niet
meer teruggelopen zijn, is bij de gebrekkige
huisvesting van onze Leeszaal eigenlijk nog
te verwonderen. De boekenaanwinst van de
laatste tijd geeft vertrouwen, dat zowel de
uitleningen als het aantal leden nog be
tekenend kunnen stijgen.
Wegens ziekte van de penningmeester, de
heer E. de Roest, kon deze de financiën niet
persoonlijk toelichten, maar de boeken waren
zo secuur en duidelijk bijgehouden, dat de
contröle-commissie met het niet volledig on.
derzoek graag genoegen wilde nemen en ook
10 Maart. Wie de laatste week ter
hoogte van de Coöp. Grasdrogerij kwam,
heeft zeker wel iets van de bedrijvigheid ge
merkt die daar weer heerste.
Op verzoek is Donderdag en Vrijdag een
proef genomen met het drogen van vlaslint.
Dit is een product dat bijna klaar is voor
de textiel-fabricage. Door de ramp van 1
Februari is een grote hoeveelheid vlaslint
een prooi der golven geworden en het deel
dat weer teruggevonden werd, was zo voor
de productie waardeloos, daar het vol slib
en zout zat.
Zaterdag kwam het bestuur der Coöp.
Grasdrogerij in spoedeisende vergadering bij
een en deelde de beheerder de heer
H. H. de Jong de resultaten van de proef
nemingen mee, die zeer bevredigend waren,
met als gevolg dat het bestuur besloot Maan
dag j.l. beide drooginstallaties in bedrijf te
stellen om voor kostprijs dit product weer
Verhandelbaar te maken, waartoe het moet
worden gespoeld en gedroogd.
De handelswaarde van de nu aangevoerde
partijen vlaslint, afkomstig uit ’s Graven
deel, bedraagt normaal f 1.25 per kg. ge
droogd product, terwijl de kostprijs
vervoer, verwerking' etc. ongeveer 50 pCt.
van dit bedrag zal bedragen. Het is dus nog
een grote .verliespost voor de verbouwers,
maar het nu waardeloze product levert hen
na de verwerking toch nog de helft
waarde op.
Voor de Coöp. Grasdrogerij is hier geen
een
de
de
nu een 40-tal
omgeving in het
winst te boeken. Een standpunt dat
ieder moet toejuichen. Wel is het aan
andere kant verblijdend (afgezien van
tragische achtergrond) dat nu een
arbeiders uit Workum en
bedrijf tewerk gesteld kan worden, groten
deels mensen die anders voor de DUW in
aanmerking kwamen. Men hoopt zoveel aan
voer te krijgen dat na de verwerking van dit
vlaslint, overgeschakeld kan worden op het
drogen van gras voor de leden.
UITVOERING ,.DE VRIENDENKRING”
9 Maart. Donderdagavond gaf de ver
eniging „De Vriendenkring” haar jaarlijkse
feeestavond voor donateurs op de bovenzaal
van Hotel „De Wijnberg”.
Nadat de voorzitter de heer W. IJntema
kort woord deze avond geopend had
kwamen de voordragers op het podium, die
ondanks hun jeugd veel ouderen töt voor
beeld kunnen strekken en onderling is er een
gezonde rivaliteit om het zo goed mogelijk te
doen.
De jeugdafdeling had op te voeren de
kluchtige één-acter, bewerkt door Tony Jon
kers: Schoolziek. Een onderwerp dat de jeugd
ligt en ook de ouderen ongetwijfeld even
heeft teruggevoerd naar de tijd van de korte
broek, toen ook wel eens iets werd uitgedacht
om aan een minder prettige opdracht te
ontkomen.
Als hoofdmoot werd de aanwezigen
blijspel in drie bedrijven voorgezet van Dick
Faber getiteld: De Sukkel. Hoewel slechts
zes personen in het stuk voorkwamen en
dus veel van de sneelsters en snelers gevraagd
werd., werd het stuk met grote aandacht
gevolg;! en terecht met een harteliik aQulaus
beloond
Een gezellig bal besloot deze mooie avond
waarop de stemming als steeds nrima was.