DE WORKUMER KRANT
de gemeenten Workum, Hindeloopen
en
Nieuws- en Advertentieblad voor
Zuidwesthoek van Friesland
Bysünderheden oer do Warkumer
kofskippers üt de 18e ieu.
XIV.
IJEME DE BOER, Autoverhuur
met en zonder chauffeur
30 April - Koninginnedag.
BEL 170 (doorverbinding)
S.V.W. AGENDA
Zaterdag 18 April 1953
No. 15
76ste Jaargang
IX.
en komt dan 20 July
Guld.
P.
1774.
Stv.
144.
Nog van Bonne Atesz Ontfangen Vierbonden Een Gld
6.
401.
47.
9.
77.
19.
670.
14.
Guld.
Stv.
1774
P.
ds E. P.
8
16
12
Emmabloem-collecte.
N
N
N
N
N
N
N
N
N
8
18
1
6
18
16
10
14
18
16
7
5
8
18
5
12
8
5
5
12
4
4
4
4
spikers ensfh. Jaitze v. d. Zee wie sulversmit. Sjoch sa soe der noch hiel
hwat üt to heljen wêze. FRISO.
12
15
Ook Uw adres
voor grote en
kleinere ritten
neamd wurde. Oote Jans wie hellingbaes. Tiettie Olfers, mêst-, blok-
pompmakker. Hottie Jans Blouw, timmerman. Jobs. Strooband, levere
171.
15.
13.
3.
9.
15.
13.
3.
37.
20.
20.
6 St.
Nog voor sparren Ontvangen Seven Veertig Gld
Negen St.
Contant van folio 36 Seven en Seventig Gld
negentijn Stv.
Bieloopt in het Gieheel Seshondert en Seventig Gld.
14 stv.
Harmen Pieters (van Wetzinga)
Eltse reis stiet op in appart blêd en al is it dan hast twa ieuwen lyn
dat it skreaun waerd, it is noch dudlik lêsber.
It is miskien it béste sa’n blêd oer to nimmen. Dan krije wy in
better oersjoch.
Wy nimme it oer sa ’t it skreaun stiet.
1 July 1774 giet de Waakzaamheid van Riga
to Warkum.
Folio 39.”
Ontfangs Tot Workum van d 20 Juli
tot d 3 Sept.
Contant Ontfangen van Gerben Jans Zoonen
Hondert Vier en Veertig Guld. tot Scheepsgiebruik
As wy dizze rekken nou noch fierder nei plüzje soene, soene wy ek
witten komme kinne hwat 't de minsken wiene hwaens nammen hjir
- en
An Jermeies Hiddes bietaalt
An Jager om na de Bank te jagen
Voor Clareeren in het Vlie 2 gld. 16 st.
An loods na Zee 5 gld.
An Loods uit Zee na Workum
Voor mij zelf ontvangen van het Scheepsgeld
An Aardappels, groente Vojen An biesoekers
- -
7.
19.
18.
14.
Contant an Boord biehouden Vijf en tagtigGld.öst. 85.
Bieloop in het Gieheel de somma van
Seshondert en Seventig gld. 14 st. 670. 14
Harmen Pieters mijn Schrift.
An Drie Arbeiders van Ballast
An Lyklama bietaalt 1 gld 10 st. Strobant 2 G. 18 st. 4.
An stuirtnan 20 gl. Kok 30 gl. 10 st. Merten 44 Gl. 2 st.
samen 94.
16.
2.
N 14 An Ynse Tochuins volgens Rekening bietaalt 3.
N 15. An Jaeitze Gerrits v. d. Zee volgens Rekening biet. 4.
An Drie Arbeiders van Ballast 3-
Het Rode Kruis is niet rijk.
Folio 40
Uitgaaf tot Workum van d 20 Juli
tot d 3 Sept.
1. An Jacob Wijbes Zeeman volgens Rekening bietaalt 67.
2. An Oote Jans Volgens Rekening bietaalt
3. An Mattijs Poenraad volgens rekening bietaalt
4. An Tiettie Olfers volgens Rekening bietaalt
5. An Hottie Jans Blouw volgens Rekening bietaalt
6. An Jacob Gijrart volgens Rekening bietaalt
7. An Johs Strooband volgens Rekening bietaalt
8. An Gerben Jacobs volgens Rekening bietaalt
9. An Hans Tierks volgens Rekening bietaalt
N 10. An Gerrit Hendriks Bietaalt volgens Rekening
N 11. An Wij be Pieters volgens Rekening bietaalt
N 12. An Bernardus Clases bietaalt volgens Rekening
N 13. An Heije Alberts Heima bietaalt volgens Rekening 4.
ding
Verschijnt eenmaal per week
I
Workum
uur
even
KERKDIENSTEN
uur
van
van
nam. 2
PLAATSELIJK NIEUWS.
zaak-
aan-
Advertentietarief7 cent per m.m.
Advertenties van buiten Friesland 9 ct. pef m,m.
Contracten volgens algemene regeling
Abonnementsprijs: f MO per kwartaal
per post f 2.40 per halfjaar
Uitgave vans Fa. T. GAASTRA Bz.
Boekhandel en Drukkerij, Workum
LEDENVERGADERING
COÖP. GRASDROGERIJ
WORKUM EN OMSTREKEN” G.A.
ver-
voor
3613
5197
5516
Jun. B:
Workum
Workum
uur
uur
’49
’50
’51
’52
Van verslagen, berichten enz. gaarne
spoedige opgaaf!
to 1
Vroegmis,
uur Lof.
de heer W. den
ds E. J. Beker.
ds R. Hofman.
Inzending van advertenties uiterlijk
Donderdagsmorgens, familieberichten desnoods
Vrijdagsmorgens voor 10 uur
4e kl. K.N.V.B.
1O.N.S. 1, aanvang 4.15
zo werd bijvoorbeeld r~~
gedachten gewisseld naar aanlei-
de vraag wat eigenlijk als de
moet worden bij
9 uur
uur
4Makkum 1, aanvang 3
3O.N.S. 2, aanvang 4.15
Uitwedstrijd:
Oeverzwaluwen 2Workum 3, aanv. 5 uur
van
van
beste methode beschouwd
het voordrogen, ’t Was nog voor het mid
daguur toen de voorzitter het slotwoord
kon uitspreken, waarin de leden dank werd
gebracht voor de belangstelling en prettige
vergadersfeer, terwijl hij de verzekering gaf
dat bestuur en beheerder al het mogelijke
zullen doen om aan de wensen van de leden
tegemoet te komen.
en nam.
1552
2524
2602 «joiu
In Maart j.l. werd het bedrijf in werking
tegen kostprijs vlaslint te drogen
de textielfabricage geschikt
king te
voor
strekken, doch ook de bevolking zelf dient
bij te dragen.
Het middel daartoe is de Emmabloemcol-
lecte.
Geeft daarom zo veel mogelijk!
„Door allen, voor allen”.
Namens het bestuur van de afdeling
Workum van de vereniging „Het
Groene Kruis”,
J. ROBlJNS, voorzitter.
B. SMID, administrateur.
P. A. Zeilstra,
Telefoon Redactie en Administratie 45
Postrekening 82259
Zendag 19 April 1953.
Workum (R.K.j Voorm. 7.30 uur
10 uur Hoogmis. Nam, 3.30
(Herv.) Voorm. 9.30 uur
Toom, ’s Av, 7.30 uur
(Doopsgez.) Voorm. 10 uur
(Maandelijkse collecte).
(Geref.) Voorm. 9 en Nam. 2 uur dr. N.
J. Hommes van Hillegersberg.
(Bapt.) Voorm. 9.30 uur ds B. Fabrie.
Woensdagavond 8 uur Bijbellezing.
Heidenschap (Herv.) Voorm. 9.30 uur ds
E. J. Beker. Nam. 1.30 uur de heer W.
den Toom.
Ferwoude (Herv.) Nam. 1.30
van Ooijen (H. Doop).
Gaast (Herv.) Voorm. 9 uur ds E. P.
Ooijen.
Hindeloopen (Herv.) Voorm. 9.30
2 uur ds H. Altena.
(Doopsgez.) Voorm. 10 uur ds Kater
Franeker.
(Geref.) Voorm. 9.30 en nam. 2 uur ds
em. pred. van Middelharnis.
Koudum (Herv.) Voorm. 9.30 en ’s av. 7.30
uur ds J. Brouwer.
(Doopsgez.) ’s Av. 7.30 uur ds R. Hofman.
(Maandelijkse collecte).
Molkwerum (Herv.) Voorm. 9.30 en nam. 2
uur ds A. J. Schneider.
Warns (Herv.) Voorm.
Oostenrijk. Nam. 1.30
mersma van Staveren.
Staveren (Herv.) Voorm. 9.30 uur ds B. J.
Riemersma (Voorber. H.A.) Nam. 2.15 uur
ds A. J. Oostenrijk van Warns.
Wij staan weer aan de vooravond van do
Emmabloemcollecte, één van de oudste, be
kendste en meest populaire Nederlandse col-
'ecten ten bate van de t.b.c.-bestrijding, die
in onze gemeente op a.s. Dinsdag 21 April
zal worden gehouden.
Ofschoon er een constante daling van de
sterftegevallen is en een evenzeer duidelijke
daling van het aantal nieuw gevonden ge
vallen op de consultatiebureaux en door
massa-onderzoek in de bedrijven en bevol
kingsonderzoek, wil dit toch niet zeggen, dat
de strijd tegen deze zo zeer gevreesde volks
ziekte moet verslappen.
Een sterfte van 12 per 100.000 inwoners
over 1952 is wel laag, als men bedenkt, dat
dit rond de eeuwwisseling nog ongeveer 200
was. Dit betekent evenwel toch nog, dat
in 1952 in ons land 1276 mensen aan t.b.c.
stjerven, waardoor de tuberculose nog steeds
als een der meest gevaarlijke besmettelijke
ziekten moet worden beschouwd.,
In 1948 werden nog ongeveer 18.000 nieuwe
gevallen ontdekt; in 1952 bijna 14.000. Ook
hier dus een flinke daling, maar toch be
tekent dit aantal nieuwe gevallen nog een
totaal aan kosten van ruim 100 millioen
gulden.
Dit is een reden om de strijd met kracht
voort te zetten.
Die strijd kan echter alleen mogelijk zijn
door ruime geldelijke middelen ter beschik-
stellen. De overheid gaat hierin
door elk jaar weer subsidies te ver-
WORKUM. Voor het 1ste deel van het
Algem. Ned. Analystenexamen, gehouden te
Groningen, slaagde Mej. Bienie Renema te
Nijhuizum.
VERKOOP HUIZEN.
Dinsdagavond j.l. had in Hotel „De
Wijnberg” door de administrateur en
waarnemer B. Smid alhier plaats:
a. de finale verkoping van het huis met
erf D 34 bij de Markt alhier. Na 47
hogingen werd koper Y. Yntema alhier
f 1.510.-;
b. de provisionele veiling van:
1. Het woon- en winkelhuis met steeg aan
het Zuideinde C 30 alhier, laatst bewoond
door wijlen G. S. .Hoekstra. Hoogste bieder
werd D. v. d. Meer alhier met f 2.930.en
2. Het huis met steeg en erf aan de Emma-
kade G 160 alhier, in huur bij wed. G. S.
de Vries. Hoogste bod: f 1.461.van C. A.
Dijkstra.
Het Nationaal Rampenfonds heeft li/2 mil
lioen gulden ter beschikking gesteld van het
Nederlandse Rode Kruis. Dit geld is echter
niet bedoeld als gift aan het Nederlandse
Rode Kruis; het werd uitsluitend besteed
ten behoeve van de slachtoffers van de ramp.
Zodra alle bescheiden binnen zijn, wordt er
rekening en verantwoording van afgelegd.
Het spreekt vanzelf dat het Rode Kruis
enorme uitgaven heeft moeten doen om de
slachtoffers te kunnen helpen. Deze uitgaven
worden bij lange na niet gedekt door het
bedrag van li/2 millioen gulden. Vooral ook
niet omdat er bij de hulpverlening zoveel
materiaal verloren ging of verbruikt werd.
En het geld van de buitenlandse Rode
Kruis-verenigingen? Ook dat is het Neder
landse Rode Kruis enkel ter beschikking ge
steld voor de slachtoffers van de watersnood.
Dit geld komt trouwens meestal niet in ons
land binnen, maar het wordt besteed voor
de aankoop van reiiefgoederen in het land
van herkomst. En mocht er geld worden
overgemaakt, dan wordt het ook gebruikt
ten directen bate van de slachtoffers.
Deze ramp heeft het Rode Kruis zeker
niet verrijkt. Integendeel. Het deed wat het
kon en gaf wat het kon. Het gaf zelfs méér
dan het kon, omdat het moest. Het Rode
Kruis kreeg geld, maar.... werd armer.
een terugblik geworpen over deze periode.
Voor de definitieve stichting en in het be
gin waren er nogal verschillende factoren
die een objectieve beschouwing over het te
verwachten verloop onmogelijk maakten. Het
rantsoen krachtvoer dat door de Regering
werd verstrekt, behoefde wel enige aanvulling,
wat tot gevolg had de totstandkoming van
deze drogerij. De publieke opinie was meer
malen tegen het drogen van het eigen pro
duct, maar nu kan worden geconstateerd, dat
dit heeft plaats gemaakt voor een grote waar
dering van dit product. Als vereniging kan
men naast de goede bedrijfsresultaten ook
een gunstige financiële ontwikkeling zien,
want de voorgestelde afschrijving op gebou
wen en machines van 14 pCt. per jaar kon
steeds doorgang vinden, zodat thans reeds
f 170.000 op de aankoop is afgeschreven.
Door het aanschaffen van een tweede droog
installatie en de eerste om te bouwen tot
oliestook is het bedrijf zeer goed geoutilleerd,
waardoor in de topweken een grote hoeveel
heid verwerkt kon worden.
Nu de voederdistributie deze maand vol
gens de regering afloopt, kan zeker de vraag
worden gesteld of het drogen van
gras nog wel zo gewenst is. De voorzitter is
van mening dat over het algemeen meer
kunstmest zal worden uitgestrooid, wat een
grotere opbrengst geeft. Wel kan als con
serveringsmethode het ruiteren van grote
waarde zijn en ook de z.g. Hardeland be
handeling, maar naast deze nieuwere werk
wijzen mag het grasdrogen toch zeker niet
vergeten worden.
Na nog even gewezen te hebben op enkele
factoren die het verwerkingscijfer het af
gelopen boekjaar ongunstig hebben beïnvloed,
werd dit optimistische openingswoord be
sloten.
De secretaris de heer E. U. Dijkstra kreeg
vervolgens gelegenheid om de notulen van de
laatst gehouden ledenvergadering voor te le
zen. Op deze uitvoerige aantekeningen volg
den geen op- of aanmerkingen, zodat ze
met dank voor de nauwkeurige formulering
werden goedgekeurd en vastgesteld.
Mededelingen over de bedrijfsresultaten deed
de beheerder de heer H. H. de Jong. Op
25 April kon de eerste drooginstallatie in
bedrijf worden gesteld en enkele dagen later
was er reeds voldoende aanvoer om het bedrijf
op volle capaciteit te laten werken. Vanaf
begin Juni tot Augustus was de aanvoer
van gras, klaver en lucerne te laag wegens
de te droge periode. Het gevolg was dat
gedurende negen wegen er slechts voor één
drooginstallatie aanvoer was. Hierdoor konden
alle arbeidskrachten niet steeds werk vin
den, zodat wel eens iets gedaan werd ten
nutte van het algemeen, b.v. gereedmaking
van het terrein voor de speeltuin. Gelukkig
kon door de afgesloten contracten uit de
N.O.P. en Wieringermeer ruim 1.300.000 kg
gedroogde klaver en lucerne verwerkt worden.
Dat er een grote val in de aanvoer kwam,
komt hier wel in uit dat tijdens de derde
verwerkingsweek een totaal werd bereikt van
176 ton, terwijl de week daaropvolgende de
productie terugliep tot slechts 45 ton. We
gens grasgebrek was b.v. in ’50 slechts 16
uren geen aanvzoer, terwijl dit jaar ruim
2450 uren genoteerd moesten worden. Hier
moet natuurlijk rekening worden gehouden
met het feit dat er thans een drooginstal
latie meer beschikbaar is, dus krijgt men
automatisch meer uren waarop niet gewerkt
kan worden. Ondanks dit is er toch pog
een grotere productie gemaakt dan ooit in
de vorige jaren werd bereikt, wat door onder
staand staatje tot uitdrukking komt.
1116 ton dr. prod. 2554 netto mach-uren
3613
ds AJ.
ds B. J. Rie-
Vandaag 'nog 2 weken en dan is de Ko
ninginnedag weer achter de rug. Voorheen
was dat 31 Aug. Nu is het 30 April. De
liefde voor onze Koningin Wordt echter niet
bepaald door de datum en we zijn op 30
April even blij en oranjegezind als dat we
dat vroeger waren op 31 Aug. En daarom
bereiden de besturen van de Oranjeverenigin
gen zich reeds enige tijd voor op het
organiseren van feestelijkheden. Want op Ko
ninginnedag vieren we Koninginnefeest.
Het is echter niet zo gemakkelijk als het
Ijjkt, wanneer je in zo’n bestuur van een
Oranjevereniging zit, en je komt daar dan
op een avond bijeen en je zegt zo tegen
mekaar: jJonges, hwat moat er gebeure?
Want als daar straks de ledenvergadering is,
dan moet je ook met wat plannen naar
voren komen. En dan zegt de één dit er
van en de ander dat, de één wil zus en
d’ ander zo, en met die verschillende ideeën
in het hoofd, wacht je dan de ledenvergade
ring af, om eens te horen, wat die 700 leden
te vertellen hebben. Nu, die hebben het ’t
bestuur niet lastig willen maken, maar von
den het goed, het bestuur maar vrij mandaat
te geven, voor verdere uitwerking van plan
nen. En zo is het bestuur nadien verschil
lende avonden bijelkaar geweest, om één en
ander te bespreken en te overwegen, om
tenslotte met een programma voor de dag
te komen, waarover we nu nog niet gaan
uitweiden, doch waarvan U door het bestuur
nauwkeurige inlichtingen krijgt, op de leden
vergadering welke Maandag 20 April a.s.
’s avonds 8 uur zal worden gehouden op de
bovenzaal van Hotel „De Wijnberg”.
Wel kunnen we U iets laten dóórsche
meren, dat het feestprogramma geheel afwijkt
van de oude gewoonte van feestvieren op
Koninginnedag. Dat het bestuur gemeend heeft
eens een nieuwe koers te moeten inslaan,
welke een experiment genoemd mag worden
ten opzichte van een volgend jaar. Er is bij
de opzet der feestelijkheden gerekend met
het jaargetijde, waarbij 30 April nog be
trekkelijk vroeg is en bij eventuele ongun
stige Weersomstandigheden de feestelijkheden
niet geheel in het water behoeven te vallen.
Voor de traditionele kinderspelen op straat
is iets anders in de plaats gekomen en het
avondprogramma voor de groteren, wanneer
de kinderen onder de wol zijn, is van dien
aard, dat men verwachten mag, dat heel
Workum en ook van de omliggende plaatsen,
deze feestavond willen bijwonen, gezien de
grote attractie van het optreden van
Ja, meer zeggen we niet. Komt U Maandag
avond op de vergadering en U gaat welvol
daan huiswaarts, want dan weet U precies
de plannen die het bestuur der Oranjevere
niging zich voor 30 April heeft ingedacht,
en we hopen samen, dat we een genoeglijke
dag mogen hebben, en dat heel de burgerij
blijk mag geven van haar Oranjegezindheid,
en uiting van meeleven door aan onze stad
een vrolijk aanzien te geven, met het uitste
ken van vlaggen, zodat we allen in optocht
door Workum gaan, met het lied op de
lippen:
’t Is wer de jierdei fan Juliana, ja!
F'aggen en wimpels waeije us ta!
HET BESTUUR
ORANJEVER. WORKUM.
13 April. Hedenmorgen kwamen de leden
van de Coöp. Grasdrogerij „Workum en Om
streken” G.A. in hun jaarlijkse vergadering
bijeen op de bovenzaal van Hotel „De Wijn
berg”, onder voorzitterschap van de heer
M. J. van der Zijpp.
In z’n openingswoord verwelkomde de voor
zitter inzonderheid burgemeester Russchen die
steeds zo’n grote waardering en belangstel
ling voor de agrarische aangelegenheden heeft
en de vertegenwoordiger van de C.A.F. en
sprak er z’n vreugde over uit dat zoveel
leden opgekomen waren om de belangen
van de drogerij en alles wat daar mee
verband houdt te bespreken.
Daar nu de afsluiting plaats vond van het
eerste lustrum der vereniging werd even
gesteld om
en weer voor
te maken, afkomstig uit de getroffen gebieden.
Aanvankelijk lag het in de bedoeling om tot
de aanvoer van gras door te werken, maar
daar de inhoud van de opslagplaatsen verrot
bleek te zijn, kon slechts drie weken ge
droogd worden. Dit betekende toch nog dat
Voor f 100.000 product behouden werd.
Op deze uiteenzetting kwamen verschil
lende leden met vragen die van achter de
bestuurstafel op prettige wijze werden be
handeld. Aan de adviezen en tips zal zeker
voldoende aandacht worden besteed, daar het
bedrijf er geheel op gericht is naast een
grote omzet een zo goed mogelijk product
af te leveren in de vorm die de veehouder
wenst. Door stagnatie is het wel eens onuit.
voerbaar aan alle wensen tegemoet te komen,
maar de fouten worden tot een minimum
beperkt.
Na de aanbieding jaarverslag deed de finan
ciële commissie bestaande uit de heren H.
Huitema, Tjerkwerd, P. S. Brandsma, Hies-
lum en E. Witteveen, Tjerkwerd bij monde
van eerstgenoemde verslag van haar bevin
dingen en verzocht de vergadering de reke
ning over 1952 als vastgesteld te verklaren.
Over de droogprijs voor het nieuwe seizoen
werd vrij uitvoerig van gedachten gewis
seld. Het bestuursvoorstel om een verminde
ring toe te passen van 1/2 ct. per kg onder
vond niet veel tegenkanting, temeer toen
het bestuur aan de hand van cijfers aaxtoonde
dat deze verlaging geen risico’s met zich
meebracht, daar b.v, de brandstof goedkoper
kan worden betrokken, wat op zo’n groot
verbruik nogal een flink bedrag vormt. Ook
wordt thans aan de hand van het ruw
eiwitgehalte de prijs voor de leden berekend
en wel volgens het schema minder dan 16
pCt. ruw eiwit 7 ct. per kg. 16—18 pCt. 8
bt. per kg. en boven de 18 pCt. 9 ct. per
kg, Drogen leden boven hun kwantum dan
is de prijs 3 ct. per kg. hoger, terwijl voor
meel en zakken 1 ct. meer op de rekening
komt. De droogprijs voor de niet.leden is
'astgesteld op 12 ct. en alleen dan wanneer
door leden geen voldoende gras wordt
gevoerd
Omdat er in het laatst van Mei en Juni
steeds een kleine aanvoer is, stelde het be
stuur voor in die periode, met nader vast
te stellen data, de kostprijs met 1 ct. per
kg. te verlagen. Tijdens de overgangsweek
zal dit i/2 ct. per kg. zijn. Deze maatregel
is genomen om een spreiding in de aanvoer
te krijgen, waardoor uiteindelijk een betere
uitkomst kan worden verkregen.
Het aftredende bestuurslid de heer S. Sj.
de Witte te Ferwoude werd met vrijwel
algemene stemmen herkozen.
De samenstelling van de financiële com
missie voor het jaar 1953 was ook gauw
in kannen en kruiken. Zitting kregen de
heren B. Dijkstra, Molkwerum, J. Galama,
Tjerkwerd en E. Witteveen, Tjerkwerd.
Bij de rondvraag waren het hoofdzakelijk
inlichtingen van practische aard, die aan de
orde kwamen; zo werd bijvoorbeeld nog
even
