DE WORKUMER KRANT
al
Nieuws- en Advertentieblad voor de gemeenten Workum, Hindeloopen
en Zuidwesthoek van Friesland
Gemeente-Reiniging.
IJEME DE BOER, Autoverhuur
met en zonder chauffeur
Verkiezing Gemeenteraad.
Herkeuring maten,
gewichten
en meetwerktuigen.
Grasverkoop.
S.V.W. AGENDA
No. 20
76ste Jaargang
Zaterdag 23 Mei 1953
BEL 170 (doorverbinding)
II.
Aantal evacué’s in April
verminderd tot 24 500.
Commissie voor woonruimteverdeling
nei büten üt bikind makke is. Hawar de „forrassing” is dan nammenste
greater. En yh dat gefal, nim ik der myn pet foar êf, hoe goed de War-
kumers swije kinne.
Wy witte nou ienkear as de Warkumers wat dogge, dogge hja it
goed. Ek as it op jaen oankomt. nou dan komt Warkum oarnaris net
efteroan. Soks docht wol ütwizing as men lést hwat der sa foar en
nei jown wurdt foar Qnderskate ynstellingen ensfh.
Sadwaende bin ik dan danich nijsgjirrich, hwer ‘t de Warkumers
nou mei üt ’e hoeke komme sille. Hwant it sprekt fansels, as der foar in
kear ris hwat frege wurdt foar de eigen stêd, in bliuwend oantinken by
de resteraesje fan üs moaije stêdshüs, sil it hwat goeds en hwat moais
wêze moatte.
FRISO.
„Melk” uit gras.
Wy kinne üs skoan yntinke dat it gemeentebistjür mei de ambte
naren, bliid wêze sille, wer in eigen dak boppe de holle to hawwen. It
gesjou en getóch fan it iene gebou nei it oare en de beheinde romte hwer
't hja nou mei to dwaen hawwe, is net plesierich.
Yn elts gefal it ein fan it lijen is to sjen Mei gauwens is it stêdshüs
danich opkreaze, de Merk wer skin en himmel en kreas oprêdden sa ’t
wy dat altyd went wiene.
En nou bin ik einlings tige nijsgjirrich nei hwat der by de iepening
barre sil. Hwant yn it Riedsforslach hwat ik hjir boppe al neamde,
stiet ü.m.
(Skeanprintinge fan my. F.)
Dizze wurden troch üs Boargemaster sprutsen, bat elts grif wol
lézen. Mar noü is it fremde fan it hiele gefal, men heart of lést neat oer
hwat de Warkumers fan plan binne to dwaen en to jaen. Hwant dat der
hwat dien wurde sil, bin ik fan oertsjüge.
Ik meitsje der üt op, men is sa tomük oan ’t wurk, dat der neat 6tadie door deze uitgifte op een tweesprong
- ‘«-r t is geplaatst. En nu is het de vraag welke
Uitoefening kiesrecht door personen
die in dienstbetrekking zijn.
Het omzetverloop
in het midden- en kleinbedrijf
gedurende Maart 1953.
Fryske Brief
Wy binne it der allegearre grif oer iens, dat it mei de resteraesje fan
it stêdshüs, al aerdich de goeie kant üt giet. Der sit „skot” yn. Ja
men prottelt wolris dat it sa lang duorret ear it spul yn oarder is,
mar jonge noch 'n ta, it hat ek in hiel krewei west om it safier to
krijen. Fan aid, nij meitsje fait oarnaris net ta. It hat nou ek al wer
ütwizing dien, dat it mei de kosten aimeast ek in tsjinfaller is.
Doch lyk as sein, it measte wurk is der nou oan dien. Nefiens it
Riedsforslach fan 23 Febr. ’53, sil de gemeentlike hüsbalding der fan 't
simmer wer ünderdak brocht wurde kinne. En sa it spul der hjoed de
dei hinne leit, kin men rekken balde mei in forhüzjen yn Septimber.
Verachijnt eenmaal per week
Uitgave
OFFICIËLE MEDEDELINGEN
van
912 en van 1316 unv
i
PLAATSELIJK NIEUWS,
nu
POSTDUIVENNIEÜWS.
om
Afkomstig uit ge.
gemeenten van
Zuidholland
Zeeland
Noordbrabant
Totaal
ver-
er
van
en
het
De Secretaris,
VAN DER GOOT.
In de week van 2530 Mei a.s. wordt
alleen op Vrijdag 29 Mei 1953 as en huis
vuil opgehaald.
Abonnementsprijs- pér kweeMet
per post f 2.40 per halfjaar
Advertentietarief: 7 cent per tn.tn.
Advertenties van buiten Friesland 9 ct.' pel tn.tn.
Contracten volgens algemene regeling
1 Mei
4.000
19.300
1,200
24.500
Ook Uw adres
voor grote en
kleinere ritten
de volgende be-
het. Anderen probeerden
de kleding te testen door
iets wat schijnbaar
Workum,
J, RUSSCHEN
een overschot
C.H.U. een
stemmen minder
zag gaan.
Van verslagen, berichten enz. gaarne
spoedige opgaaf!
verwezen
naar de uitvoerige publicatie, welke bij de
ingang van de gemeente-secretarie (waag
gebouw) is aangeplakt.
Workum, 13 Mei 1953.
Burgemeester en Wethouders
van WORKUM,
J. RUSSCHEN
De Secretaris,
VAN DER GOOT.
van de geld-
De Burgemeester van
i de onder-
’t algemeen
daar eens
en Wethouders van
De vergadering van de commissie voor
woonruimteverdeling wordt in plaats van op
Woensdag 27 Mei 1953 gehouden op Vrijdag
29 Mal d.a.v,
het lachkabinet waar
In dit lachkabinet
mensen:
tange, kleine, grote, kortom teveel
te noemen. En maar lachen. Meestal
deren, die zie je altijd veel (beter dan
VERKEERSONGEVAL.
Vrijdagavond raakte de motorrijder E.
op het Zijlspad toen hij uit de stad kwam de
macht over het stuur kwijt. Even voor „Zee
burg” kwam de motor in botsing met de
bakfiets van een petroleumventer, waardoor
nogal wat brandstof verloren ging. Ook
een hek moest als slachtoffer vallen, ter
wijl de motor deerlijk gehavend werd. Per
soonlijke ongelukken kwamen hier niet bij
voor.
VOORBESCHOUWING OVER DE
A.S. GEMEENTERAADSVERKIEZING.
Woensdag 27 Mei zal worden beslist
hoe de raad van de gemeente Workum ge
durende de eerste 5 jaar zal zijn samen
gesteld. De verkiezingsleuzen zijn tot een
minimum beperkt of het moet zijn dat de
C.H.U, er een schepje bovenop heeft ge
daan met de uitgifte van een verkiezings-
blad dat alleen voor onze gemeente is ge
drukt, Dit kan natuurlijk aanleiding zijn
voor de andere partijen om hu ook niet
Inzending van advertenties uiterlijk
Donderdagsmorgens, familieberichten desnoods
Vrijdagsmorgens voor 10 uur
WORKUM. Dezer dagen slaagde te Den
Haag voor het examen adjunct-commies bij
de belastingen onze stadgenoot, de heer
Jorrit Molenaar.
Onze stadgenoot de heer B. Greydanus,
machinist aan de Coiip. Zuivelfabriek alhier
is benoemd in dezelfde betrekking bij de
N.V. Houtfabriek v,h. W. A. Kunst (te
Groningen.
In de ontstane vacature is inmiddels voor
zien door de benoeming van de heer P. de
Vries, die thans aan de Frico te Leeuwar
den verbonden is.
de kettingbrug leverden
voeten op, hoewel
die midden op
DIAMANTEN HUWELIJKSFEEST.
18 Mei. Zoals verwacht kon worden
had het diamanten bruidspaar WaltaAn
dringa heden geen gebrek aan belangstel
ling. Een foto van recente datum werd vorige
week reeds afgedrukt. Van de herdenkings
dag kan nu gemeld worden, dat onze burger
lijke gemeente vertegenwoordigd was door
de EdelAchtbare heren Burgemeester Rus-
schen en Gem.-secretaris van der Goot.
’s Avonds werd door „Crescendo” een
serenade gebracht. Van familie en kennis
sen kwamen velen persoonlijk gelukwensen
of anders was er wel een schriftelijke felici
tatie gezonden. In het leven van deze vi
tale, vriendelijke oudjes was het een dag,
waaraan ze dierbare herinneringen zullen be
houden,
De Burgemeester van Workum maakt be
kend dat op Woensdag 27 Mei a.s. van
’s morgens 8 tot ’s middags 5 uur de
stemming ter verkiezing van de ledenvan
de raad dezer gemeente zal plaats hebben.
Hij herinnert een ieder, die ingevolge de
kiezerslijst bevoegd is aan de stemming deel
te nemen, aan zijn verplichting om te zijner
tijd op het stembureau te verschijnen. Wan
neer oproepingskaarten zijn zoekgeraakt c.q.
niet ontvangen kan een nieuw exemplaar
ter secretarie, eventueel op het stembureau
worden afgehaald.
Workum, 22 Mei 1953.
De Burgemeester voornoemd,
J. RUSSCHEN.
De herkeuring van maten, gewichten
meetwerktuigen zal plaats hebben in
handwerklokaal der openbare lagere scholen
en wel voor de bewoners van:
Neiskrift. It ilnderskrift yn de brief fan forline wike, moat wêze:
Mar wylst de Molkwarders it oerwin ningsfeest fierden, pike Brederode der üt.
Hwant sa leze wy fierder, „de wachtneminge was slap en is hy (Brederode dos),
haar namaals ontloopen.”
P.V. „De Luchtbode”, lid van de N. B.
van Zaterdagsvliegers, had op 16 Mei een
vlucht van Maastricht, afstand 238 kilo
meter. Het weer was prachtig, zodat de
snelste duif ook een zeer goede tijd maakte,
nl. een snelheid van 1565 meter per minuut
of bijna 94 kilometer per uur; eigenaar Jac.
Wiersma.
De volgorde van aankomst was:
Jac. Wiersma 149
IJ. Flapper 258
Gebr. Nijenhuis 312
B. de Zwart 6
M. Vlas 7
Gebr. Wiersma 1011
Zaterdag 23 Mei is er een vlucht vanaf
België (Querrain) een afstand van 311 kilo
meter. Gehoopt wordt pp mooi vliegweer,
nu de afstanden steeds groter worden.
zonder meer het resultaat van de stem
bus af te wachten. De mogelijkheid is er dat
men nog meer lezenswaardig nieuws in de
brievenbus krijgt, maar of de uitgaven in
verhouding staan tot de winst is een vraag
die de bestuursleden waarschijnlijk ook niet
graag willen beantwoorden. In elk geval
is het zo, dat de verkiezingscampagne in ons
Telefoon Redactie en Administratie 45
Postrekening 82259
van: Fa. T. GAASTRA Bz.
Boekhandel en Drukkerij, Workum
Als groenvoer wordt gehakseld om
worden ingekuild komt er
In de loop van April 1953 is het aantal
uit het rampgebied geëvacueerde personen
verminderd van 37.500 tot 24.500, d.w.z.
dat in die maand 13.000 evacué’s naar hun
woonplaats konden terugkeren. Dit blijkt
uit een opgave van het Centraal Bureau
voor de Statistiek, die is gebaseerd op
gevens van de gemeentebesturen.
Aantal geëva-
cueerden op:
1 April
10.700
23.000
3.800
37.500
op 1 Mei nog 93 (op 1 April99)
deel der bevolking
Hieronder waren 16
waarvan meer dan 50 pCt.,
hieronder weer 9 (12) gemeenten, waar-
meer dan 90 pCt. der bevolking geëva-
„Mocht er ook hier onder de burgerij, gelijk in zovele andere plaatsen by
dergelijke gelegenheden, behoefte bestaan om de gevoelens hierover in een daad om
te zetten, dan zal men zich hierop zo langzamerhand moeten gaan bezinnen.”
kant men op wil.
De mogelijkheden die de nieuwe raads
verkiezing in zich verborgen houdt, wor
den wel besproken, daar de kans bestaat dat
er een verschuiving is van een zetel ten
gunste van de C.H.U. Een open vraag blijft
dan moet de K.V.P. op verlies rekenen. Be
draagt dit een groter aantal kiezers dan is
de mogelijkheid niet uitgesloten dat de P.
v. d. A, met twee leden terugkeert, terwijl
de K.V.P. haar formatie houdt.
Zeker komt er verandering in He bezetting
van de raadszetels. Door het vertrek van
de heer Kruis, die als nieuwe candidaat op
no. 2 van de K.V.P.-lijst vermeld staat, zijn
de eerste drie plaatsen nu voor dezelfde per
sonen gereserveerd als de thans zittenden.
De P. v. d. A. heeft in de eerste twee
candidaten geen wijziging gebracht, terwijl op
no. 3 de heer IJ. Oosten staat. De C.H.U.
15 precies gelijk gebleven, ook de vierde
candidaat is dezelfde als de voorgaande keer,
nl. de heer J. van der Wal. De ingrijpend
ste wijziging ondervond de A.R.-partij, die
de heer J. D. de Jager als lijsttrekker aan
wees. (Tijdens z,n verblijf in de gemeente
Staveren was de heer de Jager lid van de
raad van die gemeente). Het oudste raads
lid de heer H. Haytema kreeg de tweede
plaats.
Zo kunnen maximaal drie nieuwe leden
de raadszaal binnenstappen. Blijft de zetel
verdeling ongewijzigd dan komen er toch
nog twee nieuwe gezichten in de raad.
Grote verschuivingen zijn dus niet te ver
wachten, maar toch zal de uitslag door de
actieve leden der politieke partijen met be
langstelling en misschien ook wel met enige
reserve tegemoet worden gezien, In 1949
bleek reeds hoe een enkele stem een
zetel kan betekenen. Met dit te weten klemt
de vraag des te meer hoe we onze stem
zullen uitbrengen.
Wat er ook moge gebeuren, we hopen
in elk geval dat de gekozenen in de komende
zittingsperiode die besluiten mogen nemen,
die bevorderlijk zijn aan het welzijn van
onze gemeente.
In verband met de a.s. verkiezing worden
alle \verkgevers herinnerd aan de verplich
ting om hun werknemers voldoende gele
genheid te geven tot het uitbrengen van
hun stem. Tevens dient in fabrieken of werk
plaatsen een lijst te hangen, waarop een
regeling tot deelname aan de stemming van
de 'verschillende groepen Wan werknemers
wordt bekend gemaakt, waarvoor lijsten ter
secretarie kunnen worden afgehaald.
Workum, 22 Mei 1953.
DE VRIENDENKRING OP REIS.
Zondag 17 Mei werd door de leden van
„De Vriendenkring” en enkele dames met
de MABO-bus van Bouma, een reisje gemaakt
naar Oranjewoud.
Ongeveer 2 uur arriveerde het gezelschap
via SneekHeerenveen bij hotel Tjaarda.
waar de speeltuin werd bezocht. Hier werd
de familieschommel getest op zijn draag
vermogen; gelukkig voor
zoekers „hield” ze
de kwaliteit van
de gijbaan te nemen,
nooit verveelt.
De sprieten en
gelukking enkel natte
een van de jongens, die midden op de
boom boven het ver.weg-lijkende water stond
te roepen: „Dêt doarre jimme net!”, zich
zelf vlug moest vastgrijpen of we hadden een
snoek uit de walvisvijver kunnen vissen.
Het doolhof bracht, als altijd, weer
rassingen. Op het moment dat je denkt
te zijn loop je tegen het houten schot op
je probeert in te komen.
ontmoet men allerlei
dikke, dunne, platte, bolle, korte,
om op
om an-
weer eenzelfde aantal (8) zetels direct
den toegewezen. In de lijn van de
wachting is de eerste overschotzetel
de A.R. Dan komt de grootste spanning,
daar de overige drie partijen nog rtwee
zetels hebben te verdelen. Mocht het de
C.H.U. gelukken om de vierde zetel te be
machtigen, dan blijft de vraag wie een lid
minder in de gemeenteraad krijgt. Zonder
aan de structuur der partijen te denken,
doch alleen afgaande op het verloop van
de vorige verkiezingen, is 3e K.V.P. het
kind van de rekening, maar daar staat tegen
over dat van die zijde het minst gemakkelijk
stemmen zullen overgaan op een andere par
tij, dus zou de verwachte winst van de
C.H.U. moeten komen uit de rij van de
P. v. d. A. Mocht dit aantal minimaal zijn,
Na de relatief ongunstige omzetontwikke-
lieg in Februari j.l. trad in vele branches
van de detailhandel en ambacht in de daarop
volgende maand omzetherstel op. Zulks blijkt
uit het cijfermateriaal, dat door het econo
misch Instituut voor den Middenstand is ge
publiceerd met betrekking tot het omzetver
loop in het midden, en kleinbedrijf gedurende
Maart 1953.
Hoewel ook thans de invloed van 'de
watersnood op het omzetverloop in de ver
melde bedrijfsvormen nog niet in zijn volle
omvang kan worden onderkend welke
invloed in bepaalde gebieden zeker niet on
belangrijk kan worden genoemd schijnt
toch over het geheel genomen geen sprake
te zijn van een sterke teruggang
omzetten.
In tal van branches in duurzame con
sumptiegoederen werden in Maart j.l. ge
lijke dan wel hogere geldomzetten behaald
dan in de overeenkomstige maand van
1952. Een uitzondering wordt slechts ge
vormd door de detailhandel in glas, aar
dewerk, porselein en huishoudelijke arti
kelen, waar do Maart-omzetten in 1953 niet
het niveau bereikten van die in 1952.
Ogenschijnlijk is de omzetbeweging in
tal van branches in voedings- en genot
middelen minder bevredigend. Immers, hier
kon t.o.v. Maart 1952 veelal een teruggang
van de geldomzet worden waargenomen. Bij
de beoordeling van deze gegevens dient ech
ter in aanmerking te worden genomen, dat
Maart 1952 vijf Zaterdagen telde, terwijl
daartegen in 1953 slechts vier Zaterdagen
voorkwamen.
wijk A, B en G
op 26 Mei van 1012 en van 1316 uur
wijk C en D
op 27 Mei van
wijk E en F
op 28 Mei van 912 uur.
Belanghebbenden worden voorts
Gegadigden voor één of meer percelen
grasland in de waard kunnen voor Dinsdag
26 Mei a.s. des nam. 5 uur, ter secretarie
opgaaf doen van het door hen gewenste
aantal percelen. De percelen zijn ongeveer
1 ha. groot en worden door loting aan de
gegadigden toegewezen. De prijs wordt door
taxatie vastgesteld en bij de gunning mede
gedeeld.
Betaling direct na de gunning vóór dat
met het maaien wordt begonnen. De per
celen moeten vóór 1 Juni a.s. zijn gemaaid.
Ruiteren kan niet worden toegestaan.
Workum, 21 Mei 1953.
Burgemeester
WORKUM,
'J. RUSSCHEN
te
een grote hoe
veelheid sap vrij, dat rijk is aan voedings
stoffen. Dit sap gaat altijd voor een groot
deel verloren wat natuurlijk een belang
rijk verlies betekent. Een Italiaan heeft
nu een methode gevonden om dit sap van
gras, lucerne of ander groenvoer toch te
gebruiken en om er zelfs krachtvoer van
te maken. Hij heeft daartoe een machine
gebouwd, waarin het groene materiaal
wordt gekneusd en fijngesneden en uitge
perst. Dit sap wordt gezeefd en daarna
houdt men een vloeistof over, die men
„gras-plasma” noemt en waarvan de sa
menstelling zeer veel overeenkomt met die
van melk. De suikers, vetten en eiwitten
uit dit plasma kunnen door indroging of
ook op chemische wijze worden vrijge
maakt uit het vocht en dan krijgt men
vrijwel zuiver krachtvoeder. Het merk
waardige van deze methode is, dat het
uitgeperste overschot van dit groenvoer
nog een hoge voedingswaarde heeft. Bij de
Italiaanse methode wordt het gehakselde
materiaal enige tijd in silo’s opgeslagen
maar kort daarna kunstmatig gedroogd
zoals men ook vers gras op die manier
droogt. Het voer, dat men hiermee ver
krijgt, is bijna even voedzaam als 'silo-
voer. Dit komt doordat er geen verzuring
of andere omzettingen door bacteriewer-
king in optreden. Er gaat dus van de voe
dende bestanddelen niets verloren, maar
het groenvoer wordt als het ware gesplitst
in krachtvoer en ruwvoer. In Nederland
is thans zo’n machine in werking te Ne-
derheimert, terwijl het proefstation te
Oosterbeek het product controleert. Of de
methode fanancieel rendabel is, kan nog
nht worden beoordeeld,
Er waren
gemeenten, waar een
elders verblijf hield.
(23) gemeenten,
en
van
cueerd was.
Laatstbedoelde gemeenten zijn gelegen op
de Zeeuwse eilanden (8 op Schouwen-
Duiveland, 1 op Zuid-Beveland).
De op 1 Mei 1953 nog geëvacueerde per
sonen waren over 580 gemeenten verspreid.
Op 1 April j.l. was dit aantal nog 658.
jezelf.
Met vele glazen ranja werd de dorst
gelest, waarna de Belvedère werd bezocht,
vanwaar men een prachtig vergezicht heeft.
Een bezoek aan de grot en
aardse gewelven stelde over
teleur; het wordt tijd dat ze
electrisch licht gaan aanleggen!!
Intussen was het een uur of zeven ge
worden; de afgesproken tijd om weer bij
de bus terug te zijn. Na wat zoeken en
tellen was alles „compleet” zodat de terug
reis, over Gaasterland, kon worden aan
vaard.
Bij Hotel Jans werd nog even gestopt;
de jongens kregen voor het vertrek hiervan
daan nog een beloofde tractatie en toen:
Naar Huis! Halverwege nog stoppend voor
een vermeende vermiste. Misschien was
iemand te bescheiden en telde zichzelf niet
mee? (lastig voor anderen).
Zingend van: „dat we heerlijk in de speel
tuin zijn geweest” kwamen we op de Markt
aan, waar verschillende ouders reeds ston
den te wachten om de jongens, (die er
uitzien als een....) op te halen.
Jun. B: Bolswardia 3Workum 3. Vertrek
per fiets om 3 uur van de Markt (bij goed
weer).
Geef U op als lid van de afd. voetbal,
gymnastiek of handbal. Wordt donateur
van de Sportvereniging „Workum”.
het wie dit géïag zal moeten betalen. Óp
papier komen daar dan twee partijen voor
in aanmerking nl. K.V.P. en P. v. d. A„
die ongetwijfeld alles in het werk zullen
stellen om haar verworven aantal zetel»
te behouden, waartegenover staat de poging
van eerstgenoemden om het grootste aantal
zetels in onze gemeente te behalen.
Wanneer we de uitslagen van de laatste
gemeenteraadsverkiezing in ogenschouw ne
men, zien we dat direct 8 zetels konden wor
den toegewezen, nl. C.H.U. 3, K.V.P. en
P. v. d. A. elk 2 en A.R. 1. De 9e kwam
toen aan de A.R. die slechts 1 stem minder
had dan het noodzakelijke aantal voor twee
zetels. De P. v. d. A. ontving de 10e zetel
met als overschot 170 stemmen, terwijl de
K.V.P. juist in aanmerking kwam voor de
laatste met een overschot van 105 stem
men, daar de C.H.U. een overschot had
van slechts twee stemmen minder en al
deze stemmen verloren zag gaan.
Zoals verwacht mag worden, kunnen
wor-
ver-
voor