ffe
DE WORKUMER KRANT
Nieuws- en Advertentieblad voor de gemeenten Workum, Hindeloopen
en Zuidwesthoek van Friesland
IJEME DE BOER, Autoverhuur
met en zonder chauffeur
AVONTUREN VAN TRIPPIE
DE
BEL 170
S V.W. AGENDA
Het gerestaureerde Franeker Raadhuis en de
stijlvolle inventaris.
xz
Zl
i
Zaterdag 22 Augustus 1953
No. 33
76ste Jaargang
Fraaie illuminatie.
Fryske Brief XIV.
Nei ’t de buorlju der oer rounkrantsje, moat it by Willem en Jets al
hwat in frjemde hüshalding wêze. Dat tsiert der meastentiids as dog
gen yn-enoar om. Foral as Jets, mei har heech en skel lüd, it malle
fel oan hat en soks bard noch alris in kear, nou dan waeit my der
hwat. Men kin har wit hoe fier halten hearre. En hwer ’t hja dan de
wurden allegearre weihellet, né dat is gewoan in wünder. Hja wurdt dan
oarnaris stipe troch de jongste fan de beide fankes, die ‘t sa‘n jier of
toalve is. Mar like „redenryk” as har mem. Ja, de jongste „telg1- spilet
lang net swak by. Willem seit oarnaris mar net folie hwerom, hwant tsjin
twa fan dy greatbekken, kinne hy en it aldste fanke net op.
Hwat nou krekt de oanlieding is tait ivige getsier, wit ik ek net, mar
de haedsaek skynt to wêzen, Jets kin net mei jild omgean. As Willem
Sneontomiddeis mei it wykjild thüs komt, is it: „Heitsje foar en heitsje
nei“. Mar ear it Moandeitojoun is, binne de sinten in stikhinne-ofalhielen-
dal op en is „heitsje" net langer heitsje, mar: süch, slüget, koalle en al
sahwat mear.
Hwat ik hjir forhelle, haw ik fan hwat de minsken der oer sizze.
Hwat nou folget bilibbe en hearde ik seis.
’t Sil nou al wer gau in wike as trije lyn wêze, stie ik op it stasejon
op ‘e trein to wachtsjen. ’t Wie net drok en hwa komme der ek? Willem
mei ‘t wiif en de beide bern. „Gepakt en gezakt" en alle fjouwer tige
yn -e pronk. Wier it koe besjen lije, hear. As it spul spriek, wy rekken
by elkoar yn ‘e coupé.
Doe ‘t wy goed en wol sieten, bigoun Jets: „Kom dat treft, foartalin
bikinden hwer ‘t wy mei reisgje kinne". Ik frege: „Hwer moat de reis
hinne?" Mar foar ien fan de oaren hwat sizze koe, hie hja it wurd al:
„Nei Holian. De beide famkes geane nei myn broer yn Amsterdam en
dan sille ik en Willem, fierder op ‘e fyts it lan troch. Ja, wy silleiternou
ris tsjien dagen fan nimme dat fortel ik jo. Men sit in hiel jier troch yn'e
earmoede mar wy hawwe nou jild genóch yn 'e tas om üs ek ris bitsjinje
to litten".
Wy wiene noch mar amperoan op ‘e boat of Jets sei: „Komt dy fint
noch net mei kofje? Ik haw al sin oan hwat en jimme?" fregehjadebern.
Willem sei neat, dy lake mar sa‘n bytsje. En doe ‘t de kelner kaem, krige
er oan Jets in béste klant. Kofje mei amandel-broadtsjes, de bern elts in
fleske mei ‘t ien of oare. In stik süfcelade elts en noch hwat „mei yn ‘e
trein" oarnearre Jets. It like hast wol, dat hja yn de tsjien dagen in heal
miljoen to fortarren hie, sa rejael sloech hja mei ‘t jild om. Ik leauitgyng
Willem al hwat to mal, hwant dy sei: ,/k Soe mar hwat sünich oan dwaen
hwant it kin wol op". Jets andere: „Pasje dü mar op dy seis, ik haw de
pong en rédt my der wol mei".
Om jimme mar earlik to sizzen, ‘k wie bliid doe ‘tik öfskie fan harren
nimme koe. Hwant de hiele reis troch siet ik to balden en kearen, dat
hja rüzje krije soene. Jets hie hiel hwat plannen as hja yn Amsterdam
wiene. Hwer hja allegearre wol hinne woe, né net to leauwen. En doe ‘t
Willem sei dat soks fiersto folie jild koste, krige er wol safolle op syn
brea, hy hat gjin wurd mear sein. Dat drama spile him öf op Freed.
Trije dagen letter, de Moandei's, hwat sjoch ik? Willem en Jets binne
al wer thüs. En ik hie ‘t net mis, hwant Willem kaem my efter op rinnen
mei de angelstokken op ’e rêch. „Hwat nou jonge, binne nou de tsjien dagen
al om?" frege ik. Mistreastich seach er my oan en andere: Né noch mar
trije. Mar de sinten binne op. Jets hat twa dagen mei de hiele famylje yn
Amsterdam omsjouwt en oeral hinne fansels. Nei de komeedsje, nei de film,
yn ‘e stêd oan 't waerm miel, dit keapje en dat keapje en eintsjebislut
hat west, noch krekt genöch jild oer om wer thus to kommen. Ik sil nou
mynheil mar op it wetter siikje, hwant jo bigripe tink wol, thus is 't net
to bankjen. De boaze is wer losbrutsen. En it minste fan it hiele gefal is
noch, ik kin Sneon oer in wike earst wer jild barre. It sil hwat wurdeom
der troch to kommen".
Mismoedich gyng er by my wei. En wier, ik hie mei him to dwaen.
Ja de iene syn fekansje of de oare sines kin in bulte skele, hwatt
FRISO.
DORIS DAY-SCHRIFTEN
6 verschillende voorplaten f 1.20 per stuk 20 cent
in GAASTRA’S BOEKHANDEL
Kankerbestrijding in Nederland
Verschijnt eenmaal per week
Uitgave
J
i®
KERKDIENSTEN
uur
uur
de
heer
uur
ds R. Hofman.
av.
BURGERLIJKE STAND
PLAATSELIJK NIEUWS.
van
HOOIBROEI.
Advertentietarief: 7 cent per m.tn.
Advertenties van buiten Friesland 9 et.' per m,tn.
Contracten volgens algemene regeling
Abosnémintspriji: 1.10 pa» kwartaal
per post f 2.40 per halfjaar
i
188 p.
181 p.
178 p.
175 p.
„Wij worden
Ook Uw adres
voor grote en
kleinere ritten
NOORD D 61
de verschillende
van hun
Van verslagen, berichten enz. gaarne
spoedige opgaaf!
weer
om de
„Opdat naar recht en naar behoren
„in deze gemeente het openbare ge-
„meente.huis zou blijven, heeft na-
„dat het oude en bouwvallige was af
gebroken, de stad Franeker dit nieuwe
„werk aan het licht doen treden, toen
„leden van de Raad waren: Epo Jacob
„Juckema; Gijsbertus Fransz. Ens; als-
„mede: Floris Tjerk, Ruurd Bants,
„Taecke Sybrandts, Botte Fungers en
„Johannis Cornelisz. Te dien tijde was
„secretaris de eerzame persoon Paulus
„Ghemmenick, tevens algemeen Nota-
„ris. De fundering werd gelegd de
„24ste Juni van het jaar 1591.”
uur ds A. J. Oosten-
ds A. J. Oostenrijk
Gemeente Workum.
Van 12 tot en met 19 Aug. 1953.
Geboren: Jan, zv Cornelus Gorter en Sijtske
Hamer.
Gehuwd: Wilke Schaaphok, 25 jr te Gro
ningen en Jeltje Haijtema, 29 jr te Workum.
Klaas Beuker, 28 jr te Workum en Sjoerdtje
Brandsma, 30 jr, te Heidenschap.
Overleden: Grietje de Boer, 87 jr, wed.
van IJnte Hendriksma.
uur ds R. Hofman.
het Raadhuis binnentreedt, ziet
hal”, een 17e eeuwse ruimte;
en door het
en de aankleding moet
Zaterdag 22 Aug. neemt ons le elftal
deel aan het Zwaluwen Toumooi
Tadema-Wisselbeker.
Andere deelnemendeverenigingen zijn
Bl. Wit, O.N.S. en Zwaluwen.
Vertrek vanaf de Markt om 1.15 uur. Sup
porters kunnen zich opgeven bij Fré de
Boer.
19 Aug. Van Maandagavond tot Dinsdag
morgen is de Workumer brandweer de ge
hele nacht in touwen geweest bij een hooi
berg staande naast de voormalige Oliemolen,
bewoond door de veehouder IJ. Untema.
Dank zij het optreden van de brand
weer kon een uitslaande brand voorkomen
worden, doch het gehele blok hooi is voor
zover het niet uitbrandde, ‘waardeloos gewor
den,
34. Toch liep hij dapper door. Hij dacht
aan de gevangen muizen. Als hij professor
Brillemans nu maar kon vinden. In de
verte zag hij een grote hond. Misschien zou
die hem kunnen vertellen waar professor
Brillemans woonde. Trippie liep vlug door
maar ineens stond hij stokstijf. De hond
had Trippie gezien en kwam op hem aan
rennen. Brrr, wat keek die hond kwaad.
En wat een grote bek had hij.... Met grote
sprongen kwam de hond op Trippie af.
„Grrrr!” gromde hij. Trippie’s hart bonsde.
Hij moest maken dat hij weg kwam.... Die
hond had niets goeds in de zin. En Trippie
draaide zich vliegensvlug om en rende weg.
36. En juist toen Trippie dacht dat hij
verloren was en de adem van de hond al
in zijn nek voelde, zag hij een hoge regenpijp.
Dat was zijn redding. De hond hapte al
naar hem, maar vlug als water schoot Trip
pie onder zijn bek door en greep de re
genpijp. Hij verzamelde zijn laatste 'krach
ten en klom omhoog. De regenpijp was dik
en glad en Trippi® had niet veel houvast.
Maar het was zijn enige kans, dus Trippie
klom zoals hij nimmer geklommen had. De
hond stond razend van woede ondpr aan
de regenpijp. Nu zou zijn prooi hem toch
nog ontsnappen. Hij sprong tegen de pijp
op en hapte naar Trippies benen, maar
hij kon er juist niet meer bij.
Inzending van advertenties uiterlijk
Donderdagsmorgens, familieberichten desnoods
Vrijdagsmorgens voor 10 uur
en nam. 2
Telefoon Redactie en Administratie 45
Postrekening 82259
uur ds P. E.
uur en
Het Franeker Raadhuis behoort tot de
merkwaardige monumenten van de bouw
kunst der 16e eeuw, die na zoveel eeuwen
nog getuigenis afleggen van de rijke op
vatting der ontwerpers en van de bekwaam
heid der bouwmeesters. Het is een zeer fraai
gebouw met zijn toren en zijn trapgevels,
die fier hun spitsen omhoog steken, versierd
met zandstenen lijsten, waarop beelden, lof
werk, arabesken en wapenschilden.
In het latijn staat boven de voordeur:
Zondag 23 Augustus 1953.
Wirkum (R.K.) Voorm. 7.30 uur Vroegmis.
10 uur Hoogmis. Nam. 3.30 uur Lof.
(Herv.) Voorm. 9 uur ds W. Kuiper van
Goënga, Fryske Tsjinst. ’s Av. 7.30 uur
ds E. J. Beker.
(Doopsgez.) Voorm. 10
(Maandelijkse collecte).
(Geref.) Voorm. 9 uur
ds H. C. Endedijk.
(Bapt.) Voorm. 9.30 uur ds B. Fabrie.
Heidenschap (Herv.) Voorm. 9 uur ds E.
ds W. Kuiper van
35. Wat liep hij. Zo hard als zijn be
nen hem dragen konden holde Trippie weg.
Achter zich hoorde hij het grommen van de
hond. Trippie keek schichtig om zich heen
of hij nergens een schuilplaats zag, maar
naast zich zag hij alleen een hoge stenen
muur en aan de andere kant de brede ge
vaarlijke straat. Nu hoorde hij de hond nog
duidelijker grommen. Het beest haalde hem
in.... Trippie probeerde nog harder te lopen.
Stel je voor, dat die hond hem te pakken
kreeg. Dan zou er niet veel van hem over
blijven, dan zou hij nooit vader en moeder
en oom Flap meer terugzien. En van het
bevrijden van de gevangen muizen zou dan
helemaal niets komen..,
van: Fa. T. GAASTRA Bz.
Boekhandel en Drukkerij, Workam
uur en ’s av.
Het Raadhuis van Franeker, thans onder
leiding van Ir. Vegter te Leeuwarden ge
restaureerd, is inderdaad een monument, waar
op geheel Friesland trots kan zijn. Freule
van Heemstra te Leeuwarden Schreef terecht in
het foldertje, uitgegeven ter gelegenheid van
de officiële heropening van het Raadhuis:
„Het is te hopen, dat de goede stad Franeker
nog vele jaren met trots zal mogen opzien
naar haar stadhuis en dat vele vreemdelingen
van buiten met eerbied zullen kijken naar
wat met in het verleden schiep en wat men
in het heden wist te bewaren en te ver
fraaien.”
Dat er
wel zeer fraaie raadhuis, en
in bevindende expositie van 16e en 17o
eeuwse kunst, blijkt wel uit het aantal be
zoekers, dat inmiddels de 3000 is gepas
seerd. Het zijn niet slechts bezoekers uit
Franeker en omgeving, maar wat opvalt
is, dat het aantal buitenlanders (België, Duits
land, Frankrijk, Amerika, Zweden, Spanje
en Portugal) zo groot is, dat terecht kan
worden gesproken van internationale belang
stelling. De Commissaris der Koningin, Mr.
H. P. Linthorst Homan, noemde niet ten
onrechte ter gelegenheid van de officiële
heropening op 27 Juli 1.1. dit gebouw en de
stijlvolle inventaris een monument van in
ternationale betekenis.
Het aspect van dit gebouw wint nog in
sterke mate in aanzien, doordat het gemeente
bestuur heeft gezorgd voor een feeërieke
illuminatie gedurende de gehele maand Augus
tus en ook des avonds (uitgezonderd Zondag)
gelegenheid geeft tot bezichtiging van de
voorwerpen van kunsthistorische aard, die
zich in het Raadhuis bevinden. Een bezoek
op avond kan vooral worden aangeraden.
Het Raadhuis baadt in een zee van licht,
zowel van binnen als van buiten, en vormt
een aantrekkingspunt voor de zovele toe
risten, die urenlang in het stadje verblijven
en steeds weer bekoord worden door de
schoonheid van de Friese Academiestad. De
illuminatie van het Raadhuis is een stuk
service van het gemeentebestuur aan de toe
risten, die na hun tochten op de meren of
hun verblijf in de bossen, aldus des avonds
grote Belangstelling is voor dit
de zich hier-
nog gelegenheid vinden iets te bewonderen van
wat Friesland op cultureel gebied vermag.
De illuminatie van het Franeker Raadhuis
maakt, naar wij van de zovele toeristen
mochten horen, op allen een grote indruk en
is uniek op toeristisch gebied in Noord-
Nederland.
Als men
men „de
waarin de historie overheerst
bijpassend meubilair
blijven overheersen. De lange eiken houten
bank en de antieke kast, de vloer van mar
de kaarsenkronen, zij alle zijn his-
en vormen een waar-
mer,
torisch verantwoord
devol interieur.
In de voormalige Burgemeesterskamer,
rechts van de ingang in het later aan
gebrachte gedeelte, ziet men wandbeschil-
deringen, voorstellende de vier jaargetijden.
Een geschilderd paneel doet ons de ver
rassing van Harlingen door de Franekers
zien (1496). Voor dit vertrek is naarstig
gezocht naar oude meubels, die het historisch
cachet zouden kunnen versterken en wat
kleur en wat sfeer betreft. De zich hierin
bevindende 12 stoelen en tafel geven aan dit
vertrek het aanzien van een vrijwel geheel
gave 18e eeuwse kamer, wat op zichzelf
bijzonder waardevol kan worden geacht.
Ook de Raadzaal ademt een waardige histo
rische sfeer. Het goudleer behang, waarop
bloemen, vissen en vogels kleur en fleur
geven aan de wanden, is gerestaureerd door
het Rijksmuseum. In de zaal bevindt zich
een portret van H.M. de Koningin, ge
schilderd door de heer Cor. Reisma te Leeu
warden, en het portret van de bekende Eise
Eisinga, de stichter van het Planetarium.
Ook de trouwzaal is historisch zeer waar
devol. Hier weer een fraai goudleer behang,
eveneens gerestaureerd door het Rijksmuseum,
en ook een kroon van geslepen glas.
De nieuwe Burgemeesterskamer,* tevens ver
gaderkamer voor het College van Burge
meester en Wethouders, is uitzonderlijk waar
devol. De wanden en het plafond maken
deel uit van de oorspronkelijke kamer. De
schouw is een prachtig voorbeeld van de
verfijnde beeldhouwkunt, nift' 1600 en het
unieke portaal is een uitermate kostbaar
bezit. De tafel is wat het eikenhouten blad
betreft bijzonder fraai en past geheel in het
interieur. De fraaie klok is een onderdeel
van de z.g.n. Stapert-collectie en is de
gemeente aangeboden door een vroegere on.
derwijzer.
De luister van het gebouw wordt gedurende
de maand Augustus nog verhoogd door de
expositie op het gebied van de 16e en 17e
eeuwse kunst, waaraan het Rijksmuseum heeft
medegewerkt door het beschikbaar stellen
van een aantal fraaie wandtapijten en het
Fries Museum door het uitlenen van een aan
tal schilderijen, gemaakt in de tijd dat het
Raadhuis is totstandgekomen.
Zo is een bezoek aan Franeker, toch al
bekend om haar monumentale gebouwen, meer
dan de moeite waard. Moge dit wel zeer ge
waardeerde bezoek aan het stadje een pret
tige en onvergetelijke indruk achterlaten.
Op 31 Augustus gedenken wij de verjaardag
van Haar, die 50 jaren lang als Koningin ons
land heeft geregeerd. Het „Koningin Wil
helmina Fonds” ter bestrijding van de ge
vreesde ziekte, die in ons land zovele slacht^
offers eist, laat omstreeks die datum weer
eens iets van zich horen.
Het „Koningin Wilhelmina Fonds” is als
enig orgaan in Nederland de taak toever
trouwd in het openbaar de nodige fondsen te
verzamelen, waardoor een doeltreffende kan
kerbestrijding wordt mogelijk gemaakt.
Deze fondsen zijn o.m. bestemd voor:
voortdurende belangrijke financiële steun
aan het Nederlands Kankerinstituut, opdat
dit Instituut zijn centrale leidinggevende func
tie bij het wetenschappelijk kankeronderzoek
kan behouden;
het treffen van voorzieningen voor de
Universitaire centra te Groningen, Utrecht,
Nijmegen, Leiden en Amsterdam, het Radio
therapeutisch Instituut te Rotterdam en de
sub-centra te Middelburg, Eindhoven, Maas
tricht, Deventer en Leeuwarden, waar door
nauwe samenwerking van verscheidene spe
cialisten de waarborgen zijn geschapen, op.
dat het onderzoek en de behandeling van
kankerpatiënten op de meest wetenschappelijke
grondslagen en met de modernste hulpmidde
len der wetenschap kunnen geschieden;
de nauwkeurige registratie van alle kanker
patiënten;
steun voor individulele onderzoekingen.
Dit alles eist jaarlijks zeer grote bedragen.
Wanneer U binnenkort de collectebussen
voor het „Koningin Wilhelmina Fonds” hoort
rammelen, staat U dan volkomen reëel te
genover de diepe ernst van het feit, dat van
iedere zes sterfgevallen in ons land één het
gevolg is van kanker. Eén van iedere zes....
Een intensieve kankerbestrijding moet als
nationale noodzaak door ons allen in stand
worden gehouden.
Een oud-Chinese wijsheid:
rijker naarmate wij meer aan .anderen geven’
moge voldoende zijn om in deze niet alleen
ons gevoel doch zeker ook onze beurs te
laten spreken, opdat wij allen veiliger mogen
leven,
'Nadruk verboden.
WORKUM. Aan de Centrale Merriekeu-
ring Fries ras, gehouden op Woensdag 12
Augustus j.l. te Leeuwarden, was ook een
keuring van Hoefbeslag verbonden. Van de
61 gekeurde beslagen kregen 7 het predicaat:
„zeer goed”, o.n. het beslag van de stam-
boekmerrie „Hartine” (eigenaar K. Jansma,
Heeg) werkzaam pp de boerderij van S. Ger-
ritzen, Heidenschap en beslagen door S. Mo
lenaar, smid alhier.
DIPLOMA MELKERSCURSUS.
Op de boerderij van de heer D. S.
Bokm», Ferwoude onder Workum, werd de
eindles gehouden van de meikerscursus, welke
onder leiding stond van de heer R. H.
Jonkman.
Vertegenwoordigers
landbouworganisaties gaven blijk
belangstelling.
Examinatoren waren de heren de Boer,
Burgwerd, Ir. Middelveldt, "Leeuwarden en
R. A. Bouma, directeur van de Coöp. Zuivel
fabriek alhier.
Aan alle cursisten kon een diploma uitge
reikt worden met de volgende punten:
Wiebe v. d. Lageweg, Workum
Jan de Witte, Ferwoude
Sierd v. ,d. Kooy, Ferwoude
Fokke de Boer, Gaast
Siebren Koopman», Aanleg o. Workum 171 p.
J. Beker. Nam. 1.30 uur
Goënga, Fryske Tsjinst.
Ferwoude (Herv.) Voorm. 9
van Ooijen.
Gaast (Herv.) Nam. 1.30
Oosterhaven van Epe.
Hindeloopen (Herv.) Voorm. 9.30
’s av. 7.30 uur ds H. Altena.
(Geref.) Voorm. 9,30 uur Leesdienst. ’s Av.
7.30 uur ds van Leeuwen van Oudemirdum.
(Doopsgez.) s Av. 7 uur ds Broer van
Hoorn.
Koudum (Herv.) Voorm. 9.30
7.30 uur ds J. Brouwer.
(Doópsgez.) Nam. 2.30 uur
Molkwerum (Herv.) Voorm. 9 uur en ’s
7.30 uur ds A. J. Schneider.
Warns (Herv.) Voorm. 9
rijk. Nam. 1.30 uur
(H. Doop).
Staveren (Herv.) Voorm. 9 uur en ’s av.
7.30 uur ds A. van der Heij van Druten.