Collecte I. P. S. eo D. E. L
Industrievestiging
in
DE WORKUMER KRANT
de gemeenten Workum, Hindeloopen
en
PRINSJESDAG
Nieuws- en Advertentieblad voor
Zuidwesthoek van Friesland
IJEME DE BOER, Autoverhuur
't Huis met de Notenbalk
BEL 170
't Huis met de Notenbalk
S.V.W. AGENDA
Zaterdag 12 September 1953
No. 36
76ste Jaargang
ontmoeten
van vozöltn en vc
H. B.
W.
Fryske Brief XVII.
‘t Sil nou lyn wêze sa’n fyftich jier. Doe forstoar der to Warkum in
winkelman, dy 't in winkel styf opproppe mei allerhande guod neiliet.
De widdou woe ‘t spul net oanhaldde en derom waerd der dan ek
boelguod haldden. Hwat der net to keap oanbean waerd. stekt net sa
lyk. It sprekt dat fierwei it measte fier ünder de priis fan ‘e ban gyng.
By de opsje-posten wie ek in spylklok. Ja, en in tige moaijen ien hear.
Alteast üterlik. Dizze steande spylklok spile allerhande deuntsjes. Men
hie oars net to dwaen as op wine en in rólle deryn. En der wiene wol
twa kisten fan dy dingen by, dos kar genöch.
Nou wit ik net of der gjin keapers west hawwe, of dat er faeks to
leech mine wurden is, yn elts gefal de klok waerd net forkoft, mar krige
in plak yn de nije wente fan de widdou. Goed bisköge wie it hiele ding
in stean yn ‘e Wei en boppedien spile it ek net ienris. Wy kinne üs dan
ek wol bigripè dat doe 't der op in kear in bod dien waerd, de klok gau
in oare eigner hie.
De klok en de kisten krigen in plak yn in pakhüs. Der op in dei
komt in joad yn Warkum en hiel tafallich fornimt dy dat der en der is in
antieke klok to keap. Hy der op óf, bisjocht it spul en om 't hy der netit
measte forstan fan hat, wurdt der ófpraet hy sil immen stjüre. Mar dy
moat nou noch komme.
In hiel hoart letter in nije gegadigde. Nei folie bieden en tingjen en
hantsjebakken Wurdt men it iens. De klok is forkoft. De keaper jowt hant-
jild en it oare sil bitelie wurde as it spul levere wurdt. Sa soe it al, mar
it kaem oars. Hwant de keapman hat him nea wer sjen litten. Enmoaigrif
hiene wy de spylklok noch wolris yn de aldheitkeamer biwünderje kinnen
as net
De man üt Warkum moast foar saken nei Amsterdam. Hy trof der in
goekunde en dy frege him: „Hea ja, hast dü dy klok noch?“ Nou ja fan-
sels en hy forhelle dat er al twaris in keaper foar west hie. Nou itduorre
net malle lang of de man yn Amsterdam wie eigner fan de klok en hy
bitelle ek fuortynienen. De bitingsten wiene: Mei de beurtman stjftre,
hwant dan wit ik dat it spul goed oer komt. En net earder stjüre as ik
bericht doch. Sa waerd ófpraet.
In wikemanich letter der gyng de klok üt Warkum wei en kaem
feilich oan- en op ‘e wal to Amsterdam. Mar dermei wie it spul noch net
to plak. It moast by de man thüs brocht wurde. Al ridlik gau kaem er in
sleperswein hwer it spul opladen waerd. Wis it wie in hiele fracht. En de
nije eigner sil der wol bystien hawwe en siz tsjin dy mannen: „Tink er
om tige foarsichtich, hear, hwant dat ding hat my in han fol jild kosteu.
Hawar klok en kisten leine goed en wol op ’e wein, de beide mannen
klommen op ‘e bok, de hynders setten oan, hwat to hurd miskien en
der trüzele dy moaije spylklok fan ‘e wein op strjitte. Oan spuonnen.
Mar in great gelok wie, de man der yn Amsterdam hie efkes fierder
sjoen as syn noas lang wie. Hy hie it spul heech genöch forsekere
En witte jimme hwat er letter sein wurden is? Nou dat dy lju sa’n
bytsje by üngelok mei sin, dy klok falie litten hiene.
Ja, men fynt altyd minsken dy ‘t oeral kwea efter siikje.
FRISO.
Verschijnt eenmaal per week
Uitgave
NOORD D 61
met en zonder chauffeur
Gym.-lessen zelfde tijden in
BURGERLIJKE STAND
PLAATSELIJK NIEUWS
SN EEK
Telefoon 2279
Advertentietarief: 7 cent per m.m.
Advertenties van buiten Friesland 9 ct. per m,m.
Contracten volgens algemene regeling
Abonnementsprijs: f 1.10 pér kwartaal
per post f 2.40 per halfjaar
Grote keuze
Lage prijzen
van
beroep op
oefenwedstrijd tegen
roodhemden met
en
zv
Johanna Margaretha Mul-
GRAMOFOONS, GRAMOFOONPLATEN
MUZIEKBOEKEN, GROTE VOORRAAD
Sneek, Tel. 2279«
vans Fa. T. GAASTRA Bz.
Boekhandel en Drukkerij, Workutn
natuurlijk graag
Li.1 om straks
hoog
_wan-
lopen, werd
we vast te
Ook Uw adres
voor grote en
kleinere ritten
hiervoor zullen
een plaatselijk
ACCORDEONS
GITAREN
Van verslagen, berichten enz, gaarne
spoedige opgaaf!
Inzending van advertenties uiterlijk
Donderdagsmorgens, familieberichten desnoods
Vrijdagsmorgens voor 10 uur
M. de redacteur,
In Den Haag zal
vele tienduizenden
derde Dinsdag”
jaar opnieuw weer
we er i
over hebben
met goede toestellen
dit duurde te lang.
even spor-
op de
maar
er dringend behoefte en een nood-
„de Zuidwest-
zou ik gaarne
kleine variant
in het
van
Geertje van t
Johannes Westra
Ier.
Gehuwd: geen.
Overleden: Jantje de Ruiter, 76 jr, wed.
van
•van Janna Jongbloed; Franciscus Tolsma,
82 jr.
Anne Jongstra; Jan Moes, 89 jr. wedn.
Janna Jongbloed; Franciscus Tolsma,
WORKUM. Naar we vernemen zullen vrij
zeker per 1 Januari 1954 de bedrijfsgebou
wen van de firma voorheen Jansen Lohman
hier gewoonlijk aangeduid met ’t sago-
fabriek” leeg komen te staan, daar de sinds
jaren gedreigde verplaatsing nu een feit
is geworden. Vermoedelijk zal een soortge
lijke inrichting in Bussum betrokken wor
den en daarmee zal Workum in het nieuwe
jaar weer enige bedrijvigheid kwijt zijn,
tenzij er een andere onderneming voor in de
plaats komt, doch dat er dan meer werk
krachten emplooi kunnen vinden, is natuur
lijk zeer de vraag.
er practisch niet bij, alleen
een kraan.
FILMAVOND.
Het Ned. Rode Kruis te Workum vestigt
weder de aandacht van de ingezetenen dezer
plaats op het goede werk van het Rode
Kruis, nu door het vertonen van de prachtige
hoofdfilm: „Achter de wolken”, een film die
op internationaal niveau staat.
„Achter de wolken” behandelt het probleem
van de kinderen die na de oorlog zwervend
achterbleven, verdreven van huis en haard,
veelal ouderloos en totaal verwilderd. Een
mooie en ontroerende film die in de grote
steden meermalen geprolongeerd werd en die
een .ieder moet zien.
Des middags wordt een kindervoorstelling
gegeven om ook de jeugd vertrouwd te ma
ken met het veelomvattende werk van hèt
Rode Kruis. Deze documentaire film wordt af
gewisseld door teken- en lachfilms.
Nadere bijzonderheden in de advertentie
in dit blad en op de raambiljetten.
dat het dringend
zo spoedig mogelfik
was het enige lokaal
wat er voor in aanmerking kwam. Geluk
kig konden we dit lokaal huren, ofschoon
de huur verre boven onze begroting gaat.
Toch was er geen andere oplossing en heb
ben dit geaccepteerd.
Zo is er Maandag weer met de gymles e",
gestart op de normale uren.
‘Niet alle toestellen kunnen hier worden ge
bruikt, o.a. geen wandrek, ringen en rek,
maar dat moeten we er voor over hebben.
Het belangrijkste is dat de gymlessen weer
draaien. Leden, kom geregeld op les, het
komt jezelf en de hereniging ten goede.
over enkele dagen door
het „sprookje van de
worden beleefd: het ieder
boeiende schouwspel van
de gouden koets met H.M. de Koningin, ge
volgd door rijtuigen met Hofdames, Kamer
heren en Groot-Officieren en begeleid door
een indrukwekkend ere-escorte van Mare-
chaussée, een ere.compagnie van het Garde-
regiment Grenadiers en de Koninklijke Mili
taire Kapel. In de statige Ridderzaal, in
het hartje van oud-’s-Gravenhage, waar de
Ministers, de Raad van State, de leden van
de Eerste en Tweede Kamer en vertegen
woordigers van buitenlandse mogendheden te
zamen zullen zijn, zal Hare Majesteit de
Troonrede voorlezen. En na het uitspreken
van deze Troonrede zal weer het traditionele
„Leve de Koningin” wcerklinken en zullen
Koningin Juliana en Z.K.H. Prins Bernhard
terugrijden naar het Koninklijk Paleis aan het
Lange Voorhout.
Enorm is ieder jaar de belangstelling voor
deze gebeurtenissen, die in onze moderne,
nuchtere wereld iets doen herleven van ver
loren gegane romantiek, niet alleen in Den
Haag, maar in het gehele land, waar film
en televisie en radio het verloop van de
plechtigheden zichtbaar en hoorbaar maken
voor millioenen. Echter omgekeerd evenredig
aan die belangstelling is bij velen het begrip
voor de eigenlijke zin van wat er op de
derde Ditisdag in Den Haag gebeurt. De be
tekenis van deze dag gaat ver uit boven
de pracht en praal van het sprookje met
de gouden koets en van het uniformgeschitter
in de 7 eeuwen oude Ridderzaal.
Op de derde Dinsdag in September opent
H. M. de Koningin de gewone zitting van
de Staten Generaal, onze volksvertegenwoor
diging, bestaande uit de Eerste en de Tweede
Kamer, die voor deze bijzondere gelegenheid in
verenigde vergadering bijeenkomen. Voordat
H.M. de Koningin de zitting voor geopend
verklaart, spreekt zij de z.g. Troonrede uit,
een belangrijk stuk, waarin de toestand van
ons land geschetst wordt en waarin, in alge
mene bewoordingen, de richting wordt aan
gegeven van het beleid, dat de Regering in
het komende jaar zal gaan voeren. Let wel:
het beleid van de Regering, dat wil zeggen
van de Koningin èn de Ministers. Men treft
nogal eens het misverstand aan, dat de
Troonrede een opsomming zou zijn van wat
door de Koningin aan de Ministers wordt
opgedragen. Dat is het niet. De Troonrede
wordt door de Ministers gezamenlijk opge
steld en is dus een soort werkprogramma van
de Regering.
Niet minder belangrijk dan het uitspreken
van de Troonrede in de verenigde vergadering
Telefoon Redactie en Administratie 45
Postrekening 82259
„S.V.W. NIEUWS.
De inzet van de nieuwe competitie was
roor onze vereniging niet zo bijzonder „fleu-
’•ig”. Beide elftallen leden tegen Oeverzwa-
uwen een nederlaag. Workum 2 Senioren
kon het tot de rust bolwerken 00, doch
üerna was Oeverzwaluwen heer en meester.
Uitslag 40.
Bij de Jun, A was de verhouding juist in
omgekeerde volgorde. Binnen 15 minuten was
het al 30 voor Oeverzwaluwen 1, doch in
ie tweede helft had Workum het bsste van
het spel.
Verder dan tot één tegenpunr konden onze
«ongens het echter niet brengen. Enkele spe.
Iers bleven ver beneden hun kunnen èn
speelden te slap. Dit was vooral het gevel
in onze middenlinie en achterhoede.
De Jun. B speelden een
Hielpen welke door onze
110 werd gewonnen.
Oeverzwaluwen 1 Senioren speelt direct
de returnmatch tegen Workum 2. Zullen de
rollen nu omgekeerd worden? Wij geloven
het niet,
De maand September is altijd een be
langrijke maand voor de fondsen „Draagt
Elkanders Lasten” en de Interkerkelijke Pro
testante Stichting „Zuid Nederlands Sana
torium”.
In deze maand namelijk mogen onze fond
sen met toestemming van de gemeentebesturen
over het gehele land een collecte organiseren
en zwermen in de periode van 1420 Sept,
onze collectanten uit om door middel
een lijst- en/of buscollecte een
Uw offervaardigheid te doen.
Elk jaar opnieuw doen wij dit met grote
vrijmoedigheid, omdat wij weten dat het
Nederlandse volk altijd bereid is een offer
te brengen voor hen die lijdende zijn, want
tuberculose is, .hoe onprettig het ook moge
klinken, nog steeds een volksziekte, waar
een ieder bevreesd voor is.
Alhoewel het aantal nieuwe t.b.c.-patiënten
wel enigszins dalende is en wij van harte ho
pen, dat dit zo zal doorgaan, is het toch zo,
dat de vele zieken waarvan „Draagt Elkan,
ders Lasten” en het „Zuid Nederlands Sana
torium” ruim 1500 patiënten verzorgen
onze hulp dringend nodig hebben.
Daarnaast worden rustbehoevende patiënten
opgenomen in een rusthuis en wel speciaal
in het Zendingsdiaconessenhuis „Oranjestein”
te Amerongen. Door de goede verzorging hier
vonden velen herstel van krachten en nieuwe
moed voor hun taak in de maatschappij.
Vervolgens neemt onze Kinderuitzending een
belangrijke plaats in bij ons fonds. Het aan
tal kinderen van onze leden, dat hiervan
op advies van de huis- of schoolarts ge
bruik maakt, wordt steeds groter cn dit komt
ook de gezondheidstoestand in de gezin-(
nen ten goede.
Tenslotte mogen wij de toekomstige plannen
van onze fondsbesturen niet vergeten. Zij
hebben reeds geruime tijd plannen om ook
hulpverleningen op het gebied van de
rheuma.bestrijding ter hand te nemen. Zoals
een ieder weet, kost ook de bestrijding van
deze ziekte handen vol geld. Wij zijn er
van overtuigd, en de ervaring heeft dat
geleerd, dat naast de bestrijding van de
tuberculose ook de bestrijding van de rheuma
de sympathie en medewerking zal hebben van
ons gehele volk.
Helpt dus allen mee door ‘Uw gift te
bewerken, dat ook dit jaar onze collecte
weer een succes zal worden, waardoor weer
vele zieken geholpen kunnen worden.
in de provincie Groningen
U bemerkt hebben dat
een spinneweb is door-
en oude riviertjes en
(Nadruk verboden.)
Oeverzwaluwen 2 krijgt bezoek van Wor
kum 3 en de Jun. B van de S.V.W. trekt
mee om te trachten met buit terug tie
keren.
Workum 1 4e klas K.N.V.B. speelt haar
eerste wedstrijd tegen de Leeuwarder Zwalu
wen. Het zal niet gemakkelijk worden deze
uitwedstrijd in winst om te zetten.
Afd. Gymnastiek.
Vorige week hoorde het bestuur van S.V.W.
dat het nog wel 5 6 weken kon duren
voor het gymnastieklokaal weer in gebruik
kon worden genomen. Dat was wel heel erg
lang.
Want ofschoon
een offertje voor
in een mooi lokaal
te mogen oefenen,
En niet alle leden zijn helaas
tief en we zagen in gedachten al verschil
lende bedankjes binnen komen.
Ons onkostencijfer blijft bijna
Gemeente Workum
Van 3 tot en met 9 September 1953
Geboren: Geertje, dv Jan de Jong
de Lageweg; Haring Wouter,
1 en
merlieden voor de betimmering, machinebank
werkers, plaatwerkers, lassers, tekenaars etc.
Wanneer een dergelijke industrie zich in
Workum kwam vestigen dan konden we in
den Haag zeggen: Kijk Mijnheer de Minister
wij hebben behoefte aan een ambachtsschool.
Nu hebben we gezegd: „Workum heeft wat
z’n ligging betreft wel kans en voorkeur
voor een ambachtsschool” maar in het eerste
geval is
zaak.
Nu de vraag hoe komt hier iemand, die
een dergelijk bedrijf opzet, de plaats waar, is
een vraag, die geen antwoord behoeft, na
tuurlijk op het strand met alle medewerking
van B. en Wdie alles
voelen want het is immers
belang.
Nu dan dus nog de vraag wie!
Als U lezer eens
bent geweest zult
deze provincie als
kruist met kanalen
dat er aan die kanalen en wateren, scheeps
werven verrijzen als paddestoelen. U ziet daar
vlakke land zomaar op de kant
het water grote coasters maar zo op
de kant van de wal staan.
Huizen staan
een flinke loods en meestal nog
Maar.... deze scheepsbouwers kunnen niet
zoals ze wel zo steengraag zouden willen. Hun
kanaal is maar zo en zo breed en maar
zo en zo diep en als hun schip naar
buiten (zee) moet, dan moet het door vier en
twintig bruggen en twee of drie sluisjes en
die zijn maar zo en zo breed. Dus deze
scheepsbouwers zijn o zo erg gebonden aan
maten en kunnen niet zoals ze wel willen.
Nu kan men in Workum bouwen, zo groot
als men wil en is niet gebonden aan maten.
Dat deze bewering van gebondenheid aan
maten niet door mij verzonnen is getuige b.v.
de artikelen, welke in de dagbladpers hier
over zijn verschenen. O.a. „Ons Noorden”.
Bestaat er nu niet de mogelijkheid, dat bijv.
B. en W. eens adverteren met „unieke gele
genheid voor het oprichten van een scheeps
werf voor het bouwen van alle mogelijke
schepen van elke maat, gelegen aan het spoor,
machinefabriek voor het plaatsen der motoren
ter plaatse aanwezig” en dit plaatsen in
Schuttevaer, hét blad voor de schipperij en
al wat daarmee samengaat.
Nodig desnoods eens wat van die scheeps
bouwers uit en laat hun de werf zien van
Amels in Makkum en laat ze dan eens onze
gelegenheid zien op het strand, geef ze
desnoods een etentje. Zou dit voor onze
gemeente bezwaarlijk zijn? We hebben in
Workum een hengelclub en al deze mensen
weten het met mij: „eerst een aasje en
dan de vis”.
Moge de dag niet ver zijn, dat ook over
Workum het geratel der klinkhamers davert,
zodat het niet weer voorkomt, dat men
in de L’warder Courant schrijft, dat een
redenaar in het openbaar over de Zuidwest
hoek zei, dat deze mensen net als de koeien
om hun heen met de hoofden naar de grond
lopen en alleen de vierkante meters gras
zien om hun heen,
Inhakende op het artikel
hoek en de industrialisatie”
een stukje schrijven met een
n.l. „Workum en de industrialisatie”.
Is er voor Workum een mogelijkheid voor
i u trialisatie?
M jn mening is, dat die er inderdaad be-
5 a. Zien wij hier in Workum niet te
veel landinwaarts. Workum is ontstaan door
z’n ligging aan de zee en het ligt nog aan
de zee maar profiteert er niet meer van.
Makkum ligt ook aan de zee, maar heeft
z’n taak in deze niet vergeten. De visserij
bloeit en de scheepsbouwnijverheid? Dit is
in een woord prachtig. Een spiksplinternieuwe
werf met een k'eine honderd employé’s. Daar-
b j een machinefabriek voor scheepsmotoren.
De p'oat<elijke electriciën verzorgt op de
i u "e’vouwde coasters de gehele electrische
a la ie en dit is niet voor de poes,
r an werken verschillende vaklui. Ver-
e moeten deze schepen in de verf, niet
eenmaal maar verschillende keren. Hiervoor
zlji He p'aat^elijke schilders ingezet en ook
dit zijn verschillende vaklieden die er hun
brood mee verdienen,
Dit zijn dus al schilders' olectrioiëns, tim»
De algemene Jaarvergadering van de S.V.W.-
leden boven 16 jaar wordt gehouden op Vrij
dag 18 Sept, in „De Wijnberg”. .Komt
allen deze belangrijke avond bijwonen.
Workum 2Oeverzwaluwen 1 4 uur
De Leeuw. .Zwaluwen 1Workum 1
Oeverzwaluwen 2Workum 3 2.30 uur
Jun. B Oeverzwaluwen 1Workum 1 4.15 uur
„Rehoboth”
SPREEKUUR BURGEMEESTER.
In verband met de gevorderde restau-
ratie.werkzaamheden aan het stadhuis, raakt
de burgemeester „ambtshalve” gedurende en
kele weken dakloos. Inmiddels gaat de con
cierge z’n vernieuwde appartementen betrek
ken om op z’n toekomstig werkterrein thuis
te raken en dit bewoonbaar te maken. In
deze overgangstijd zijn de volgende rege
lingen getroffen
De Burgemeester zal voortaan, tot het tijd
stip waarop het gerestaureerde stadhuis in
gebruik is genomen, geen spreekuur meer
houden in het pand Markt A 188 doch in
zijn ambtswoning aan de Oude Heidenschap.
sterweg.
Behoudens afwezigheid zal de Burgemeester
te spreken zijn des Dinsdags, Donderdags:
en Zaterdags van 1112 uur voorm.
Zij die de Burgemeester persoonlijk wen
sen te spreken worden verzocht zich voor
af te 'melden ter secretarie (waaggebouw)
of bij de concierge (in het nieuwe ge
deelte van het stadhuis).
uns onkostencijter nlijtt bijna even
(leider moet worden betaald natuurlijk),
neer dan ’t ledenaantal terug zou
’t inkomen kleiner en kwamen
zitten. Bovendien is ’t erg jammer je vereni
ging achteruit te zien gaan. Nog meer be
zwaren zijn er, want in November moeten de
vaardigheidsproeven van het K.N.G.V. wor
den gehouden. Daarvoor moet hard worden
gewerkt. Er is dit jaar nieuwe oefenstof en
voor enkele groepen ook nieuwe toestellen.
Zo moeten de dames 2e graad een verplichte
oefening op de evenwichtsbalk uitvoeren. Van
harte hopen we, dat dit toestel hier gauw
mag komen. Het zal wel heel wat oefenin
vragen voor de dames zich op dit toestel
thuis voelen.
Uit dit alles blijkt,
nodig was, de gym-lessen
te hervatten. Rehoboth
voor
van de Staten Generaal is de minder specta
culaire gebeurtenis, die onmiddellijk daarna
plaats heeft in het gebouw van de Tweede
Kamer: de Minister van Financiën overhan
digt daar aan de voorzitter van de Tweede
Kamer de z.g. „Millioenennota”. Het is een
uitvoerig stuk, een bijlage bij de Rijksbe-
groting voor het volgend kalenderjaar, waar
in, in een breedvoerige beschouwing, een
uiteenzetting wordt gegeven van de toestand
van ’s Rijks financiën. Voorts bevat de
Millioenennota een samenvatting van de be
grotingen der verschillende departementen en
ook een overzicht van de wijze, waarop de te
verwachten uitgaven zullen worden gedekt
door belastingen.
Troonrede en Millioenennota worden wel
eens genoemd de thermometer en de baro
meter van ons volksbestaan. Men kan er in
derdaad op aflezen het wel en wee van
ons volksleven, en vooral de millioenennota
is als het ware een voorspelling van de
te verwachten hogere, of lagere, (belas
tingdruk.
Vandaar, dat ieder jaar met grote belang
stelling naar de derde Dinsdag van Septem
ber wordt uitgezien, naar de „Prinsjesdag”
zoals dit belangrijke moment in ons
staatkundig leven wordt genoemd de dag
waarop Vorstin, Ministerraad, volksvertegen
woordiging en volk elkaar ontmoeten in een
van ’s lands vergaderzalen, om mèt elkaar
de toestand, waarin ons land zich bevindt,
onder ogen te zien.