7
naar al die Ansichtkaarten van Friesland
WORKUMER KRANT
O, kom
kijken
er eens
Pypskoft
Nieuws- en Advertentieblad voor de gemeenten Workum, Hindeloopen
en Zuidwesthoek van Friesland
F A
A
IJEME DE BOER, Autoverhuur
Ontheffing Winkelsluiting
EFKES
BEL 170
S.V.W. AGENDA
Zaterdag 28 November 1953
No. 47
76ste Jaargang
Dit nummer bestaat uit twee bladen
NOORD D 61
IIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIHIIIIN
Brandstoffen voorziening
V.
FRISO.
B. L. V. D,
Hoewel niet strikt noodzakelijk zijn er bij elke winkelier een aantal formulieren voor de oplossing, maar vraag
erli efst niet meer dan U werkelijk nodig hebt.
en Uw wandeling langs de W.W.-zaken zal meteen een aardig reisje door de Friese steden
en dorpen zijn, terwijl er mooie prijsjes en bovendien een honderdtal kleine Edammertjes
beschikbaar zijn gesteld.
Fryske Brief XXVII. -
Alle gemeenten binne lang sa lokkich net as Hynljippen, hwer ‘t noch
wenningen to oer binne. Oer it algemien is ‘t krekt oarsom, fieisto
koart hüzen. Foral yn, en om greate stédden hinne, en net to forjitten
de yndustrie „centra’s” moat it slim wêze.
Hwer ik net mei sizze wol dat op it plattelan alle minsken in bihoarlik
ünderkommen hawwe. Soks hat in jiermanich lyn wol ütwizing dien, doe
‘t in mem fan in stik of fjouwer flif bern, it krot hwer ‘t hja yn wennen,
yn ‘e bran stutsen hat, om sadwaende hwat betters to krijen.
Hwat it minske die, wie fansels rjocht forkeard en strafber. Hja hat dan
ek boete moatten foar hwat hja misdie. Om nou, sa foar en nei mei de
finger neiwizen to wurden as „it wiif dat sitten hat om ‘t hja har hüs yn
‘e bran stiek.”
Sa giet it nou ienkear op ‘e wrald. Hoe en hwerom hja ta dy „mis”died
kaem prakkesearret men leaver mar net oer.
Wy, jimme en ik, wy dy‘t sa ryk en sa lokkich binne in eigen dak boppe
de holle to hawwen, tinke wy wolris oan it leed en it lijen fan hünderten,
miskien wol tüzenen-fan üs meiminsken dy dat net hawwe? En nou praet
ik noch mar net ienris oer al dyjingen dy ‘t libje yn kelders; op senders
of yn keammerkes, hwer ‘t hja jouns earst it bytsje husrie noch oploegje
moatte, foar ‘t hja lizzen gean kinne. Né, ik haw it nou net oer it bütenlün
mar oer üs eigen lyts lantsje.
Noch mar krekt lyn kaem ik by minsken yn in stêd, „in het westen des
lands.” Hja hawwe noch trije bern yn ‘e hüs en fjouwer troud.
Doe ‘t ik der kaem sieten der tafallich ek in soan mei syn frou en twa
bern. len fan trije en ien fan oardeljier.
Nei ‘t wy de saken hwerfoar ik kommen wie, ófhannele hiene, kaem it
praet op de krapte fan wenningen En doe krige ik it forhael to hearren
„De jongelju dy ‘t der sieten, wiene in jier of flif troud en fjouwer by har
aldelju ynwenne. Mar it akkedearre net tusken mem en dochter. Alle
dagen rüzje.
En doe ’t de dochter yn in ynrjochting lei hwer ’t har jongste berntsje
berne waerd, (de soan en it aldste bern wiene by syn aldelju yn ‘ekost)
hie de mem it hüsrie yn in pakhüs opslaen litten.
In wike letter kamen de jongelju for de tichte doar. „Net er wer yn"
hie de mem sein.
By syn heit en mem yn koe net. Lokkich founen hja ünderdak by
goekunden. Mar nei in healjier rekken dy nei in oar plak en stiene de
jongelju op strjitte.
Sa swalkje hja nou al hast in jier fan de iene nei de oare. Hjirindei
ite, dan wer ien of twa dagen by in oar. De beide bern wurde jouns by
pake en beppe op bêd brocht en hy en sy In pear nachten yn‘e wike
sliepe hja op it pelysjeburo. Soms yn in loasjemint, soms yn in hok of
skuorre of hjir of der op in souder.
Alles fleane hja óf om in hüs, mar neffens de offisjeele ynstansje dy‘t
der it sizzen yn hat, binne hja noch net oan bar. Der binne noch slimmere
gefallen as harres. Tink ris ta.
Immen yn itselde plak hwat ik bidoel, in man, dy ‘t nei ik miende
helpe koe, en oan hwa ik dit gefal foar lein hie, sei: ,,‘t Sil meiit soarteek
wol wêze dy mem en har dochter. Net folie brets tink".
‘k Hie dy keardel wol oanfleane kinnen.
Net folie brets, hie er sein. Dy jongelju dy ’t nachts omswülkjenei
en dy stumperkes fan bern? Allegearre ien soarte? Utfaechsel? In soarte
hwat net oars wol
De pinne trillet my yn ‘e han as ik tink oan dizze swalkers en safolle,
mear fan har „soarte". As ik tink oan de tsjustere dagen foar Krysttiid,
dy ‘t op 'e kommende wei binne. Oan it waer hwat wy to wachtsjenbinne,
kjeld,froast, snie miskien.
En dan to witten dat er minsken om üs hinne libje, dy ‘t Göd tankje
as op tsjustere en kalde jounen, de doar fan de cel foar harren iepen giet.
Dat hja ütit djipstfan har moed sizze kinne Godtank al wer foar in nacht
in dak boppe de holle en in plak om to sliepen.
Kalkbemesting
op bouw- en grasland
Verschijnt eenmaal per week
Uitgave
OFFICIËLE MEDEDELINGEN
met en zonder chauffeur
enz.
20.
PLAATSELIJK NIEUWS
EEN GOEDE RAAD
viel op het opschrift op de
volgt
itna
voor
voordelig
(Advertentie.)
Totaal
Advertentietarief: 7 cent per m.tn.
Advertenties van buiten Friesland 9 ct. per m.m.
Contracten volgens algemene regeling
men,
dan
i op
minderwaardige grassen,
de zuurgraad, dan ont-
een
die de
de financiële
eierkolen^ eventueel
13.
14.
18.
19.
15.
16.
17.
Maar
aanval
ge-
op-
1.
2.
3.
4.
5.
6.
7.
8.
9.
Hl.
11.
12.
Abonnementsprijs: f 1.10 per kwartaal
per post f 2.40 per halfjaar
i
0—2
0—2
1—1
1-1
0—2
2-0
2—0
0—2
0—2
0-2
6-14
1-1
0—2
1-1
1—1
2—0
0—2
0—2
2-0
0—2
2-0
9-11
van: Fa. T. GAASTRA Bz.
Boekhandel en Drukkerij, Workum
op ’t Noord en
slagen. U vindt
Van verslagen, berichten enz. gaarne
spoedige opgaaf!
Deelnemende winkeliers zijn
G. Tjalsma, Manufacturen
F. van Duinen, Textilia
fa. Romkema, RijwielenRadio
O. S. Dijkstra, Galanterieën
J. Dijkstra Wz., Levensmiddelen
Gebr. Flapper, Herenkleding
G. L. de Jong, ’t Handwerkhuis
prijsverschil
aanbeveling
fa. E. J. Robijns, Woninginrichting
fa. R. Gielstra, Levensmiddelen
fa. H. P. Nauta, SmederijIjzerwaren
fa. Abbring Hingst, RadioRijwielen enz.
S. de Vries, ’t Warenhuis
fa. Brandenburgh, Drukkerij
C. Gorter, Horloges enz.
Gaastra’s Boekhandel en
D.
G. TjalsmaIJ. Bakker
D. Mulder—P. Kerkstra
D. KramerS. Smid
J. NijeuhuisJ. Homstra
D. SeeklesA. Hoogeveen
J. DijkstraA. Hornstra
J. SteigingaJ. Munniksma
A. v. DijkA. Algra
J. MolenaarR. Bergsi
Inzending van advertenties uiterlijk
Donderdagsmorgens, familieberichten desnoods
Vrijdagsmorgens voor 10 uur
Drukkerij
ondanks het
verdient het
gehalte te kopen, omdat
hierin nogal belangrijke Verschillen kunnen
voorkomen.
Snwk.
Totaal
Workum 4 Koudum 3
G. de BoerP. Lycklema
J. WiersmaW. de Boer
Tj. Dijkstra Jzn.W. Haytema
U. v. d- MeerIJ. Smid
Sj. Wiersma—Tj. Folkertsma
W. de VriesJ. v. d. Meer
Jac. v. d. MeerIJ. Couperus
W. Schaafsma Jr.R. Roskam
P. Nauta—H. v. d. Werf
J. VrolijkP. Schaper
Ook Uw adres
voor grote en
kleinere ritten
Q.V.C. 1Workum 1. Vertrek per bus om
1.45 uur. Supporters kunnen zich opgeven.
Workum 2—De Kooi 4 Aanvang 3 uur.
Makkum 2Workum 3. Aanvang 2.30 uur.
Jun. A Bolswardia 1—Workum 2. Vertrek per
fiets om 2.30 uur van de Markt.
Jun. B Workum 2H. J. S. C. 1. Aanvang
3 uur.
J. Sikkes, Herenmodehuis
Fré de Boer, Manufact.Confectie enz.
Haye van der Werf, Levensmiddelen
J. R. de Jiong, Adm.
W. Mundt, Manufacturen
S. R. de Boer, De Noorderbazar
fa. Hunia Kemker, Drukkerij
Gebr. Flapper, Herenkleding
Telefoon Redactie en Administratie 45
Postrekening 82259
DAMMEN
Op 13 November j.l. ontving onze dam
club „O.G.” een 2O.tal spelers uit Koudum
om de eerste wedstrijd voor de bond te
spelen. Hoewel de voorzitter direct al niet
erg optimistisch was over de uitslag, zal
hij toch niet verwacht hebben dat Workum
zo’n nederlaag zou moeten lijden. Het vierde
tiental liet het tenminste maar raar liggen
met slechts twee winnaars en twee remises.
De volledige uitslag was als
Workum 3 Koudum 2
Tjerkstra—W. v. d. Molen
al even vol met serviezen in elke soort en
glaswerk voor elk doel en dan in houtwaren,
zoals rooktafels, naaiboxen, borstelhangeraj
schilderijen, schemerlampen enz., b.v. een leuk
Delfts blauw schemerlampje met kap voor
2.95 en een scheerdoos reeds voor 2.75 of
een etui met 6 theelepeltjes door en door
vlek vrij 1.95.
En wat een collectie tasjes en andere leder,
waren en natuurlijk de Sola.artikelen en cas
settes en nog honderden andere artikelen,
doch te veel om op te noemen. Ik geef
'U dan ook de goede raad: ga voor Uw
St. Nicolaas inkopen een kijkje nemen in de
NOORDERBAZAR en >t GESCHENKENHUIS
U zult goed en
er wat U zoekt.
NIEUWS S.V. „WORKUM”
Uitslagen van Zaterdag 21 November:
Workum 1Leeuw. Zwaluwen 1: 23;
De Kooi 4 Workum 2: 62;
Jun. B Bolswardia 2Workum 2: 13.
Workum 1Zwaluwen: 23.
Geen minuut nadat de bal aan het rollen
gebracht was, beleefde het vrij talrijke pu
bliek al de sensatie van een strafschop. Bij
een snelle open aanval op het doel der
Leeuwarders, wist een der backs niet betel
te doen, dan royaal zijn hand op te steken
en de bal uit het beruchte gebied te slaan.
Tiemcn Boersma die anders meestal op-
onfeilbare manier het vonnis voltrekt, miste
■’chter de juiste richting en schoot naast.
De gasten ontkwamen daardoor aan een zeker
schijnende achterstand en schenen kracht te
putten uit dit meevallertje. Want er werd
een krachtig offensief daarop ingezet, waar
bij de verdediging van Workum een tijdje on.
der hoge druk kwam te staan. Vooral de
snelle linksbuiten, bleek over een hard schot
te beschikken. Toch bleef de defensie van de
thuisclub aanvankelijk stand houden en ver
streek de eerste helft met wisselende kansen.
Maar aan weerskanten ontbrak het bij de
aan de juiste afwerking. Tien mi
nuten voor de rust was een harde kogel van
links, van Goslinga te machtig. Wel wist hij
dit schot te stoppen, doch de terugspringende
bal kwam juist voor de voeten van midvioor
Weijers terecht, en toen had van Goslinga
geen schijn van kans meer.
Voor de rust bleef deze stand onveranderd,
maar na de hervatting was de balans al
weer spoedig in evenwicht. Over de linker
vleugel kwam de thuisclub voortdurend ge
vaarlijk opzetten, door de nu beter spelende
middenlinie. Het succes kwam van de voet
van KI. Boonstra, wiens schot via één der
backs in het net belandde.
Maar de vreugde was van korte duur.
Door een onverklaarbaar misverstand in de
achterhoede van Workum, rolde even later de
bal tergend langzaam, doch onbereikbaar voor
de uitgelopen van Goslinga in het doel.
Maar ook deze voorsprong was voor de
Zwaluwen Van niet lange duur. Folkertsma
die al menigmaal in de verdediging der
gasten verwarring had gesticht, bleek juist
iets sneller te zijn dan de Zwaluwen Keeper,
toen ze samen op de bal afstormden, zodat
laatstgenoemde het nakijken kreeg. In de
volgende minuten faalde echter Workum haar
overwicht uit te buiten. Da Vries miste al
leen voor doel een prachtkans en Folkertsma
schoot een keer juist naast. Maar het succes
kwam, zoals dat meer gaat aan de andere
kant. Een te ver opgedrongen verdediging
was er mede de oorzaak van dat Weijers
tegen het einde nogmaals zijn ploeg aan
de leiding hielp. En in de resterende minu
ten bleek, dat ze die ook niet meer zouden
afstaan Daartoe was de voorhoede van Wor.
kum in de laatste phase van de strijd te
schotloos geworden.
Toch was het een prettige en sportieve
wedstrijd, van twee gelijkwaardige ploegen
waarvan de uitslag met iets minder pech
en gezien het spelbeeld ook zeer zeker an
dersom had kunnen zijn.
WORKUM. Deze week ging ik langs de
winkels en stond voor de boordevolle Etalage’s
van de
NOORDERBAZAR en ’T GESCHENKENHUIS
Nee, maar wat toch een verscheidenheid op
alle gebied.
Mijn oog
deur: vrij entree, en ging dus even binnen
en stond versteld van de grote voorraden
welke hier zo overzichtelijk in de zaak aan
wezig zijn en dan in zo verschillende prijzen
en sortering. U ziet er b.v. een keurige
keukenuitzet voor slechts f 48.50 of een
wringer met garantie reeds vanaf f 33.95
en dan zoveel practjsche gebruiksartikelen.
Ook viel mijn oog op 2 grote tafels vol
met kleur en prentboeken enz., b.v. prent-
boekjes 5 ct. 10 ct. en wat een keuze
voor meisjes zoals theeserviesjes, poppen
wagens, poppenkamers en -meubeltjes en pop
pen in alle soorten. Celluloid popjes reeds
vanaf 5 ct. of een stoffen popje voor
40 ct. enz.
En dan dat sterke houten speelgoed. Ook
de kleintjes van die leuke rammel-
blokken of een houten kubus met plaatjes
voor 75 ct. En voor de jongens de Mecano
en Trix dozen of treinen op rails; b.v. een
dieseltje op rails reeds voor 95 ct. En dan
lie leuke tractors met wagen of kranen en
auto’s; blikken auto’s vanaf 10 ct. en met
vliegwiel dus zelflopend vanaf 40 ct. of voor
knutselaars gereedschappen op kaart. Ja veel
te veel om op te noemen. Heus er is voor
ieder kind wat hij verlangt.
Dok In de afdeling Gesohenkenhub is het
Men verzoekt ons het volgende onder de
aandacht te brengen:
Met verwondering heeft de brandstoffen
handel kennis genomen van de radio, en pers
berichten, volgens welke Z.Exc. de Minister
van Economische Zaken als zijn oordeel heeft
weergegeven, dat er deze winter geen moei
lijkheden zullen optreden bij de anthraciet-
voorziening.
Verder deelt Z.Exc. mede dat hij de al
armerende berichten, die hierover de ronde
hebben gedaan, niet in overeenstemming acht
met de werkelijkheid.
De handel vraagt zich met zorg af, waarom
de Minister een dergelijke voorlichting geeft,
daar het toch ook aan hem bekend moet zijn
dat er een grote schaarste heerst aan anthra
ciet. Dit is niet alleen in Nederland het
geval; het is een Europees probleem.
Waarom hiervoor de ogen gesloten en be
richten gelanceerd onder het motto: „Vol
doende anthraciet”, zo vraagt de handel
zich af.
Nauwelijks 'enkele weken geleden zijn op
het Ministerie van Economische Zaken be
sprekingen gevoerd over de vraag, hoe re
gering en handel het publiek zullen voor
houden, dat bij het stoken yan vaste brand
stoffen onherroepelijk een verschuiving moet
plaats vinden van anthraciet naar de minder
gewilde soorten. De handel doet alle moeite
om via deskundige organen het publiek op de
hoogte te brengen van de financiële voor
delen bij het stoken van
gemengd met cokes.
Laten we toestand beschouwen zoals die
in werkelijkheid is en het publiek met klem
aanraden naast anthraciet ook eierkolen en
cokes te gaan stoken, 'hetgeen absoluut Tn
hun eigen belang is. Dan is het söortenpro-
bleem opgelost en de verbruikers zijn pok
financieel hiermede geholpen, aldus de han
del.
Burgemeester en Wethouders van Workum
maken bekend, dat zij besloten hebben, aan
alle winkels op Zaterdag 28 November a.s.
ontheffing te verlenen van het bepaalde in
artikel 2 sub c der Winkelsluitingswet 1951,
met dien verstande, dat de winkels op die
dag geopend mogen blijven tot ’s avonds
9 uur.
Workum, 18 November 1953.
Burgemeester en wethouders voornoemd,
J. RUSSCHEN
De Secretaris,
VAN DER GOOT
Blijkens de uitslagen van het grondonder
zoek zijn in Z. W. Friesland vele bouw- en
graslandpercelen te zuur. Op te zure gronden
gedijen de planten niet goed, ook niet wan
neer de bemestingstoestand in orde is. Kali,
fosfaat en stikstofbemestingen komen dus niet
tot hun recht, zolang de zuurgraad niet
deugt.
In gronden, waarop het het gewas zich niet
vlot en fris ontwikkelt is ook het bacterie-
leven niet sterk. En aangezien de bodem
bacteriën vele voedingstoffen voor opname
door planten geschikt moeten maken, blij
ven belangrijke hoeveelheden plantenvoedsel
onaangeroerd in de bodem.
Op graslanden, die te zuur zijn, kunnen
de goede grassen zich niet handhaven en
de grasmat bestaat dan dikwijls ook groten
deels uit matige en
Verbetert men nu
wikkelt het gewas zich dus beter, dan heeft de
bemesting een beter effect terwijl op grasland
de goede grassen zich kunnen vestigen of uit
breiden. Het is daarom van grote betekenis
hieraan voldoende aandacht te besteden.
Het middel om de zuurgraad der grond te
verbeteren is kalk. Jammergenoeg zijn vrij
wel alle kalkmeststoffen slecht oplosbaar, zo
dat de resultaten van een kalkbemesting slechts
langzamerhand zichtbaar worden. De beste
tijd om kalk te strooien is dan ook de
herfst. Gedurende de winter spoelt deze mest
stof door de regen in de grond en in het
volgende groeiseizoen profiteren de gewassen
er reeds van.
Vooral op grasland is het gewenst, niet
te veel kalk in één keer te strooien. Geef
niet meer dan 750 A 1000 kg kalkmergel
p. ha. p. jaar. Meer kan er in een jaar
toch niet oplossen en de rest zou schadelijk
kunnen werken. Een volgend jaar kan zo
nodig deze bekalking herhaald worden.
Op bouwland kan men wel het dubbele,
en soms nog meer geven. Bij de grond
bewerking wordt de kalk door de gehele
bouwvoor gemengd, waardoor het omzettings-
proces zeer versneld wordt. Zijn er zware
kalkgiften nodig, verdeel deze dan ook op
bouwland .over twee of meer jaren.
Bij het beantwoorden van de vraag, welke
kalkmeststof gestrooid moet worden, spreekt
de prijs een belangrijk woord mee. Twee
kalkmeststoffen, die veel gebruikt worden,
zullen wij nu, wat de prijs betreft, vergelijken.
Hierbij laten wij allerlei nevenbestanddelen
buiten beschouwing.
Kalkmergel voldoet in de practijk
goed, mits het voldoende fijn en voldoende
droog is. De prijs hiervan is momenteel plm
'f 16.59 p. ton, franco boerderij. Deze stof
bevat plm. 40 pCt. zuurbindende bestand
delen, zodat de prijs per pCt. 4.1 cent be
draagt. Nuttige nevenbestanddelen bevat deze
meststof zeer weinig.
Schuimaarde is een afvalproduct van
de suikerfabrieken, dat behalve kalk ook
nog een weinig organische stof, magnesium
en vaak enige stikstof, kali en fosforzuur
bevat. Natte schuimaarde wordt aangeboden
voor plm. f 17.50 p. ton, franco boerderij.
Per pCt, zuurbindende bestanddelen kost deze
meststof 5.8 tot 6.5 cent. Droge schuimaarde
kost per ton f 40.hetgeen overeenkomt
met plm. 10 cent per pCt. zuurbindende,
bestanddelen.
Op verschillende gronden heeft men met
schuimaarde betere resultaten bereikt dan met
kalkmergel. Dit is waarschijnlijk
volg van de nevenbestanddelen,
name bespoedigen.
Prefereert i
schuimaarde,
deze meststof
