MENDE
CN AURORAS
WORKUMER KRANT
Blom's Slagerij
GEMEENTE-REINIGING
Nieuws- en Advertentieblad voor de gemeenten Workum, Hindeloopen
en Zuidwesthoek van Friesland
Pypskoft
Een goede
gewoonte
Kerstrollade
Nieuwjaarswens
in „Friso”
Workum
EFKES
FRIES Aardewerk
fa. ROMKEMA
BEL 170
S.V.W. AGENDA
naar BLOM’S Slagerij
No. 50
76ste Jaargang
Zaterdag 19 December 1953
Dit nummer bestaat uit twee bladen
wer bisljochte. Hwat dü aide?" En wylst
31 De-
Anti-biotica
Wij bieden U ’n grote collectie
Ziet etalage
Alleen Uw onderzoek
kan de juistheid bewijzen
dat kwaliteit blijft
FOTOHUIS CONENS
WORKUM
’s Werelds mooiste
Radio
Komt vrijblijvend zien en luisteren
Telefoon 69 - Workum
Muziekkenners
kiezen
flter nommen.
Der wiene foar üs allegearre wit hoe folie pakjes. En yn elts pakje
rimmetyk wurde“.
Hja wie fuortynienen ütpraet.
Mar nou Sneontojoun, it wie ommers Sintneklaes hat se my moai to
1— i
Donderdagen, 24 en
cember 1953.
bijzonder mooi
Voor een fijne
siet in rymke. Ik moat inar earlik sizze ‘t wie wol aerdieh hear. Hwat
dö Akke?
En Akke sei: „Sa gesellich. Jo moatte tinke üs Auk hat er sa'n slach
fan om soks op ton to setten. En dan och ja, hja hawwe it bést, dat it
kin ek lije".
Dernei sette Teake wer üt ein. ,,Op it lést krigen Akke en ik elts in
hiel great pak. Ik moast mines it earst ütpakke waerd sein. Moai. Hoefolle
papier der wol om hinne siet stekt net sa lyk. Einlings en to'n léste ja
hear, der kaem de aep üt ‘e mouwe. En nou kinstü nea riede hwat der yn
siet? ‘k Sil it dy fuort ynienen mar sizze, it wie in broek en in jaske om
nachts op béd oan to dwaen. In pyana neamt naen soks hwat.
„Pyama“ forbettere Akkp.
„Nou goed, py^ma dan?’ sei Teake. „Der siet ek wer in rymke en
der stie yn: Bakp tre£ nu bij ‘t naar bed gaan. Deze mooie pyama aan.
Het zal u vast goed bevallen, En voor zeker keurig staan."
Bliid wie ‘k er net mei, mar och dat liet ik net skine. Akke krige ek
sa‘n spultsje. Moai doe ‘t wy de jouns op béd soene, sei Auk: „Moat heit
it ek oan dwaen 1“ Nou wy üs utklaeije en ik de nije streekjes broek en it
jaske oan, mar oer de ünderbroek en'boarstrok hinne fansels. Der kaem
Auk op ‘e sliepkeamer.
„En heit“, frege hja, „hwat sizze jo der fan? Lik et it hwat?"
„Ei ja ju“, andere ik, ,/t is yn elts gefal lekker waeipt om *t güt".
Mar o leave guont, doe ‘t hja seach dat ik jt spul -o®j\ de ünderklean
oanlutsen hie, wie ‘t mis. Bigoun Akjte ek noch mei to krimmenearjen en
krigen dy beide frouljp pay sa gek, ïk de boarstrok en de ünderbroek üt
en dat tinne sppltgjp pan. Nou ik haw it witten, dat sil ik dy sizze. Doe‘t
ik Sneintomoarn wekker waerd, de tekkens heal by ‘t béd del. De atreek-
jesbroek hong my op ‘e slomp en ik wie stiif fan ‘e kjeld. Bine yn‘e rêch
en forkalden, né troch alles hinne.
Doe ‘t Durk it hearde hat er him slop lal$e. Mar ik sei: „Wy geane
Moandeitomoarn mei de earste trein npi hfis tha, hwant ik bin net fan doel
om mei hjir in sykte op ‘e ftals to heljen".
„Dos jo dogge de pyama net wer oan woe ik witte.
„Né", sei Teake. „Dy haw ik Durk presipt jown. Mar Akke is er yn
dy pear nachten al sa ta biwend refche, dpt it nachtsjak bliuwt üt en hja
krüpt nou mei de lange broejt en it jaske oan yn ‘e wrine, hé aide?" En
hy lake dat (je trignnen rounen him oer de wangen. Akke seach mar frp-
hwat prot en sei neat.
Doe’t ik fuort gyng sei Teake: „Moatst er mar net fierder oer prate,
hwant och de buorren sjogge hjoed as moarn it spul dochs wohis oan ‘e
line hingjen. Dan wit de hiele buert al gau dat Teake Akke ek al in pyama
draecht. Mar Teake hald it mei it sfeieppegrouwen".
FRISQ.
Fryske Brief XXX.
Tink ris ta, man en wiif net ienris neist en oar sliepe. Neat gjin wün-
der dat er tsjintwurdich safolle mislearre en üngelokkige houlikken
binne. Né hear, dan wy, al hast fyftich jier yn ’t bedsté. Wy hawwe
ek wolris ünienigheit hawn. Mar jouns etter ’e doarren waerd it pleit
t er dat sei, knypeage hy my ta.
Akke brimde hwat yn har seis fan„aide gek".
,,’k Hear it al", sei ik, „jo hülde jo mar leafst by ’t aide".
En Teake bigoun wer: „Wolst wol leauwe, ik soe üs bedsté foar noch
gjin tsjien fan dy „lutsjemoaidingessen" ruolje wolle.
Mar oars och it is lyk ik dy al sei, wy hawwe it bést by Auk endy.
Ja, hja is hwat oars as wy binne. Hja is mefrou. En hja probeairet dan
wolris om üs hwat to „moderniseatjen" sil ik it mar neame. Op in moarn
stie ik my to waskjen, krekt lyk as ik dat hjir thüs ek doch yn ’e ünder
broek en e boarstrok. Seit my dat fanke: „Ik bigryp nou net hoe ‘t heit
mei dat grauwe eigenbreide ünderguod aon sliepe kin. Soks is dochs
fiersto binaud".
Ik seach har ris oan en sei: Hwat soestü nou wolle? Dat ik ek
noch healneaken yn dat lutsjemoai ding lizzen gean? En dan‘stiif fan de
Verschijnt éénmaal pér week
BURGERLIJKE STAND
Gemeente Workum
OFFICIËLE MEDEDELINGEN
uur
moest Zaterdagmiddag
3e
klas B
2
Jun. A afd. A:
1
Jun. B afd. A:
1
Jun. B afd. B:
1
PLAATSELIJK NIEUWS
ge-
om-
Administratie 45
Postrekening 82259
Wl
men,
Abonnementsprijs: f 1.10 per kwartaal
per post f 2.40 per halfjaar
J.
B.
het wi
and Tans kregen
Advertentietarief: 7 cent per m.m.
Advertenties van buiten Friesland 9 ct. per m.m.
Contracten volgens algemene regeling
Ook Uw adres
voor grote en
kleinere ritten
NOORD D 61
IJEME DE BOER, Autoverhuur
met en zonder chauffeur
zijn ondergebracht.
klas A
goed geplaatste
2 2_.j nog
12—22
10— 14
12—13
11— 12
10—10
9— 8
12— 5
8— 0
10— 19
9— 18
10— 12
11— 12
10— 8
9— 7
9— 6
10— 4
8— 0
8— 14
10—14
9— 12
9— 9
7— 6
8— 6
6— 3
5— 2
6— 2
7— 12
7—10
7— 6
7— 6
4— 2
4— 0
7— 14
8— 11
8—11
5— 4
6— 2
8— 0
eerste
die allures, maar gelukkig werd
0—2
2—0
2—0
2—0
2—0
1—1
2—0
2—0
2—0
2—0
Uitslag 155
2—0
2— 0
0—2
1—1
2—0
hangpartij
0—2
0—2
0—2
8-10
Inzending van advertenties uiterlijk
Donderdagsmorgens, familieberichten desnoods
Vrijdagsmorgens voor 10 uur
Van verslagen, berichten enz. gaarne
spoedige opgaaf!
ZORG VOOR PLUIMVEE
Door „De Friese Kip” uit Leeuwarden
werd dit voorjaar een Opfokwedstrijd voor
kuikens georganiseerd, i
is het Uw familie, vrienden, be
kenden en clientèle bij de jaar
wisseling alle goeds toe te wensen.
Ook dit jaar kunt U dit weer
op de meest geschikte wijze doen
door een
ne-
een
en gewonnen wedstrijd
j
dergelijke ontmoeting dan
van de Kinderpost-
over
1 Ter kennis wordt gebracht, dat de reini
gingsdienst haardas en huisvuil in plaats
van op Vrijdagen 25 December 1953 en 1
Januari 1954 zal ophalen op de daar aan
voorafgaande
DE REINIGINGSDIENST
„O. G.” er op
bondswedstrijd.
Uitgave van: Fa. T. GAASTRA Bz.
Boekhandel en Drukkerij, Workum
Workum 3—Woudsend 2, aanv. 2.30 uur
Jun. B Workum 2Froonacker 1, aanv. 3 uur
D. W. P. 2Workum 2
Handbal
Workum 1Stiens 1, aanvang 2
van de werking der micro-organismen (bac
teriën e.d.) in de pens. Dient men nu anti
biotica toe, dan zullen de pens.organismen
worden gedood of in hun werkzaamheid be-
'emmerd. Men werkt dus het verteringsproces
‘egen. Voor de voeding van ons rundvee
’’iedt de toepassing van anti-biotica dus geen
nieuwe mogelijkheden.
Maar ook de resultaten, die bij varkens
en kalveren (en ook bij sommige soorten
nluimvee) werden verkregen, lijker mooier
tin ze zijn. De betere groei en de gunstiger
Gezondheidstoestand vinden vooral hierin hun
oorzaak, dat het aantal achterblijvers klei
ner wordt. De zwakkelingen uit de toom of
“troep worden met deze middelen als het
ware tot hetzelfde niveau opgetrokken als
de meest voorspoedige dieren. Het gevaar
wordt nu groot, dat men de achterblijvers
niet meer onderkent en voor de fokkerij
een onjuiste keuze doet, door minder ge
schikte dieren aan te houden.
Bovendien moet men rekening houden met
de mogelijkheid dat de darmbacteriën, die
door anti-biotica worden teruggedrongen min
der weerstand kunnen bieden aan ziektever
wekkende bacteriën.
Zo zijn er meer bezwaren te noemen, en
het lijkt ons een wijs besluit van de regering,
om vooralsnog de verwerking van anti-biotica
in mengvoeders te verbieden. Alleen op het
attest van een dierenarts kan aan zieke
’ieren en achtcbl’ivers ven anti.bioticum in de
voorbeschreven hoeveelheid worden verstrekt.
Sneek R.L.V.D.
trouwde handen de leiding was gesteld, kon
den de Workumers in de beste stemming het
veld verlaten, om zich do koffie eens goed
te doen smaken. Als slot van deze nabeschou
wing moet van de oudjes gezegd worden: „zij
doen het nog best.”
Competitiestanden tot en met 5 Dec. ’53
Zaterdagmiddagvoetbal Friese Voetbalbond. Al
leen de klassen waarin de „S.V.W.”-elftal-
len
2e
Oeverzwaluwen
Heeg 2
de Kooi 4
D.W.P. 2
Workum 2
Balk 2
IJ.V.C. 2
Hielpen 2
Oudega W.
Bakhuizen 3
Oeverzwaluwen
Makkum 2
Workum 3
Heeg 3
Woudsend 2
Q.V.C. 2
Oudega W. 2
O.N.S. 1
D.W.P. 1
Bolswardia 1
Oeverzwaluwen
Balk 1
O.N.S. 2
Makkum 1
Workum 1
Workum 2
Heeg 1
Workum 1
Oe verzwalu wen
Hielpen 1
Q.V.C. 1
Makkum 1
Oudega W.
H.J.S.C. 1
Bolswardia 1
Froonacker 1
Workum 2
Bolswardia 2
Van 10 tot en niet 17 December ’53
Geboren: Geen.
Gehuwd: Age Kemker, 21 jr, ie Veendam
en IJmkje Fekkes, 19 jr te Workum. Tjit-
te Hengst, 23 jr te Gaast en Tjepkjen Klaren,
20 jr te Workum. Anne van Dijk, 23 jrte
Workum en Trijntje Dijkstra, 20 jr te Wor
kum.
Overleden: Wiebrigje Doutzen Smits, 8
jr, dochtertje van Simon Smits en Martha
Schotanus. (Overl. te Sneek).
Telefoon Redactie en
wedstrijden:
Balk 3—Workum 2: 35;
Oudega 2Workum 3: 21;
Jun. A Workum 1—O.N.S. 1: 0—10.
Balk 2Workum 2.
Het tweede elftal i
naar Balk, om te trachten ook in deze uit-
edstrijd beide punten mee naar huis te
wat heel niet zeker was ondanks
reeds eerder gespeelde
op eigen veld.
Vaak wordt een
wat al te gemakkelijk opgenomen, met ’n
„het zal wel weer los lopen”.
Het Workumer elftal had in de
helft al van
dit nog bijtijds ingezien.
Al heel spoedig na de aftrap
vlotte aanvallen via de vleugels
een
WOBKUM. De verkoop
zegels en .prentbriefkaarten over de scholen
alhier heeft f 611.opgebracht. Door het
plaatselijk comité werd f 150.voor dat
zelfde doel geïnd. Totaal dus f 761.
een paar
en door
onverwachts schot kon linksbuiten Bak
ker, door een mooi aangegeven bal van H.
de Jong de score openen: 01. Dit zou ech
ter niet lang zo blijven, want na nauwelijks
weer afgetrapt te hebben kon Balk door zijn
middenvoor de stand brengen op 11. De
ze speler zou ook verder door zijn goed
spel nog veel gevaar opleveren voor het door
hem bestookte doel.
Nu kwam er een tijd van
spel, veel heen en
Af pn toe duiken er plotseling nieuwe be-
grippen op jn de landbouwljteratuur en dik-
wij)s worden deze een tijdlang tot een tnode-
ujtdrukking. Zo hebben bijv, de pH, de
vjtaminen, de hormonen eh de mineralen
voor en na in het middelpunt der belangstel
ling gestaan.
Tegenwoordig is dat min of meer het geval
met de anti-biotica. Dit zijn stoffen die in
geringe hoeveelheden toegediend, de levens
processen van bacteriën kunnen belemmeren of
onmogelijk maken. Vooral de penicilline is
de laatste jaren zeer bekend geworden, maar
ook verschillend® andere soortgelijke stoffen
yragpn de aandacht. Deze anti-biotjea werden
aanvankelijk alleen toegepast in de genees
kunde, maar sedert enige tijd worden ze
in verschillende landen ook aan het veevoeder
toegevoegd om het rendement hiervan te ver
hogen. In sommige gevallen waren de re
sultaten werkelijk verrassend. Door bijv, een
gntj-bjotjcpm toe te yoegen aan het mengvoer
berejkte men bij jonge varkens een snellere
groei van 10 tot 15 pCt, Het voederverbruik
was hierbij niet hoger, maar het lag onge
veer 5 pCt gunstiger,
Voorts verkreeg men een gelijkmatige groei
van de gehele toom. Achterblijvers kwamen
uiet meer voor. Tenslotte bleken de varkens
die anti-biotica hadden gehad, bij het slach
ten meer vet en minder vocht en vlees te
hebben. Als men voorts bedenkt, dat de ge
zondheidstoestand over het geheel beter was,
dan js het geen wonder, dat van deze wonder
middelen al spoedig een grote roep uit-
gjng, In Amerika wordt practisch geen var-
kensmengvoeder zonder anti-biotica meer aan-
gpmaakt «n ook In otjs Iqnd gaan jelkens weer
stemmen op, om dit voorbeeld te volgen. Te
meer, nq ook West.Duitsland het Amerikaanse
voorbeeld heeft gevolgd en Engeland op het
punt staat djt te doen,
Öok bij de opfok van kalveren werden zeer
gunstige resultaten verkregen. Sommige anti
biotica, natuurlijk weer in uiterst kleine hoe
veelheden verstrekt gaven een groeivermeer-
dering te zien van 5 tot wel 25 pCt.
Tot een leeftijd van vier maanden consta
teerde men een zeer gunstige invloed op de,
gezondheidstoestand. Het aantal gevallen van
diarrhee verminderde. Naarmate de kalveren
ppdpr worden, neemt de invloed der anti
biotica af, en na ruim een half jaar is zij
niet meer merkbaar. Het is dus, alsof de
anti-biotica de jonge dieren op een vlotte
wijze door de eerste, riskante, ontwikkelings
periode heen helpen.
Wat ons natuurlijk het meest interesseert,
is de invloed op de voeding van de koeien.
Welnu, deze is negatief gebleken, d.w.z. dat
eerder van een schadelijke dan van een
nuttige invloed gesproken kan worden. Dit
ligt ook wel voor de hand. De volwassen her
kauwers zijn voor de vertering van het voed
sel vopr pen njet onbelangrijk deel afhankelijk
KONIJNENFOKKERIJ
Begin dezer week werd te Leeuwarden
ren landelijke Jubileum-Tentoonstelling van
Hoenders en Konijnen gehouden, waaraan de
plaatselijke konijnenfokkers in veel geringer
aantal deelnamen dan vorig jaar, omdat de
meesten meer voor de show te Sneek voelden,
welke kort daarna zou worden gehouden.
i ze al-
gedupeerd, nu er alleen nog
om de dieren in verafgelegen
prijsjes te laten mededingen.
~"1 onze stadgenoot, de heer
1i een mooi succes
het praedicaat Z.G. voor z’n
Een clubgenoot,
Hindeloopen kreeg
een Z.G.
Oudega (H.O.N.)
weer opmerke-
en
de heer M. H. Haanstra, Heidenschap deed
“einjg minder, want een tweetal Black
beide eveneens een Z.G.
Door uitstel tot Hemelvaartsdag zijn
len min of meer
gelegenheid is
plaatsen naar
Intussen heeft
G. Wouda, te Leeuwarden
behaald, nl.
ingezonden Castor Bex-ram.
de héér E. Mulder te
met een Wit Wener.ram ook
Een oud-Iid, thans bestuurslid van de afd.
Balk, de heer W. Wink te
behaalde met z’n Lotharïngers i
lijke successen, nl. voor drie stuks Z.G.
„S.V.W.” NIEUWS
Uitslagen van de Zaterdag j.l. gespeelde
Ook bereikt U met zo’n Nieuw
jaarswens diegenen, voor wie in
de vreemde ons weekblad „Friso”
mede nog de band vormt, die
hen met „it HeiteUn” verbindt.
De kosten zijn slechts 80 CENT bij normale
grootte en gaarne direct bij opgaaf te vol
doen. De speciale rubriek voor zaken, be-
irijven of verenigingen over dubbele kolom
f 1.50 voor gewoon formaat en overigens
berekening naar plaatsruimte.
Geef vooral deze advertenties vroegtijdig op,
liefst deze week, doch in elk geval vóér
de Kerstdagen.
De bedoeljpg hiervan was, om door mid
del van deze wedstrijd er toe bij te dragen,
dat door de pluimveehouders meer aandacht
wordt besteed aan de verzorging en de huis
vesting van de kuikens. De slotbeoordeling,
die op 5-maands leeftijd plaats vond, was
in handen van de Rijksvoorlichtingsdienst.
Naar meegedeeld wordt, kwam ook onze
plaatsgenoot de heer P. Huisman, Dwars-
noord A 16 in aanmerking voor een hoofd
prijs, welke hem op een gezamelijke bijeen
komst van alle prijswinnaars in Apeldoorn
is uitgereikt. Tevens betekende deze onder
scheiding een mooi succes voor- de leveran
cier, de heer Tj, Zoethout,
DAMMEN
Alweer trok de damclub
uit voor het spelen van een
Deze keer was het de ontmoeting Workum 2
Makkum 1, wat zeker geen verlies, maar
waarschijnlijk nog een kleine winst zal op
leveren.
Workum 4 moest echter weer genoegen
nemen met een nederlaag tegen Makkum 2.
Hieronder volgt dan de uitslag:
Makkum 1 Workuim 2
J. SchilstraM. v, d. Weide
J. Bakker—Sj. Folkertsma
H. van der WalS. Wiersma
van der VeenS. Wouda
BruinsmaA. Kamstra
A. PostinaSj. de Jong
J. v. d. Meer—T.j Dijkstra Dz
H. VisserD. Tjerkstra Jr.
B. PostmaG. Tjalsma
F. VisserD. Mulder
Voorlopige .uitslag
Makkum 2 Workum 4
G. MulderJ. Dijkstra
E. v. d. LaanG. de Boer
H. PaquesJ. Wiersma
U. BoschmaTj. Dijkstra Jz.
G. AdernaSj. Wiersma
K. van der EemsW. de Vries
Jac. KooistraJac. v. d. Meer
A. RiniaW. Schaafsma
G. Kooistra—P. Nauta
H. FaberJ. Vrolijk
lil LI ,U
van oudsher HET gezinsblad
voor Workum en omgeving.
Uitg. „Friso”.
weinig goed
weer getrap en onzuiver
plaatsen en ook de achterhoede van Workum
liet nogal eens een steekje vallen, zodoende
kon Balk in deze tijd de stand in een
31 voorsprong omzetten.
Wel kon Th. Genee na een goed geplaatste
bal van Wijker de stand voor de thee r“
°P 23 brengen maar er zou uit een ander
vaatje getapt moeten worden wilde Wor
kum de zege veilig stellen.
Een en ander werd tijdens de rust
ducht besproken en dit deed de rollen
draaien, (tot zelfs na de wedstrijd).
In de tweede helft werd nu beter geplaatst.
In de achterhoede klopte het ook beter en
al heel spoedig was het P. Venema die door
goed nSegaan de stand op 33 bracht. Di
rect daarop een corner genomen door Faber,
4ie de naar voren gekomen G. Boersma in
eens inschoot: 4—3.
Workum had de leiding genomen en was nu
Geheel meester van het veld. Toen ook Th.
Genee jiog één van zijn beroemde ballen
verzond was het 5—3 en dit werd blijk
baar welletjes gevonden.
Nadat het eindsignaal gegeven werd door
scheidsrechter Fré de Boer; in wiens ver-