WORKUMER KRANT
Nieuws- en Advertentieblad voor de gemeenten Workum, Hindeloopen
en Zuidwesthoek van Friesland
I1EME DE BOER, Autoverhuur
I
Raadsvergadering Workum
BEL 170
S.V.W. AGENDA
No. 23
77ste Jaargang
Zaterdag 12 Juni 1954
I
FRISO.
plaatselijk nieuws
S.V.W. nieuws
i
I
I
I
I
I
hwat bydünders of wol hwat moaijs to sjen is. Sa'n plak of streek wurdt
dos dader de oandacht fan de lêzers brocht, hwat grif in moaije reklame
Fryske Brief LI.
Underskate greate kranten komme Sneons noch mei in appart blêd üt.
Men fynt der yn net sa sear it nijs fan alle dagen, mar aimeast stik
ken op it gebiet fan de wittenskip, skiednis, en al sa mear. Satsjin de
fekansjetiid wurdt der noch al gauris skreaun oer plakken hwer ‘t
neamd wurde kin. Hwant allicht binne der dan minsken dy’t sizze; It
liket my doehs wq! aerdich en gean der yn ’e fekansje ris hinne to sjen.
En foldocht It dan hwat, hündert om ien dat hja letter wer komme en
ek oaren oanfiterje der ris hinne to gean.
Lyk as sein, sa’n skriuwerij is altyd in moaije reklame.
In deimanich lyn krige ik tafallich ek sa‘n byblêd ünder eagen, fan
in Hollanske krante fan 29 Maeije. Noch net sa aid dos. Ik foun der in stik
yn oer: „Frieslands Zuidwesthoek. Dorado voor ,,rustzoekers“ onder va-
eantiegangers," sa stiet er boppe skreaun.
En eare hwa 't eare takomt, de man dy‘t dit stik skreaun hat, hat
syn eagen net yn ‘e büse hawn en is ek aerdich goed op ‘e hichte mei de
skiednis.
Ik haw mei nocht mar ek mei oandacht dizze skriuwerij lézen.
Hwat hy skriuwt oer de dei fan hjoed is ek lang net mis. Hjir is it.
„De koeien zijn zonder twijfel de gewichtigste figuien geworden ook
in de economie van dit deel van Friesland. De visserij is wat de werkge
legenheid betreft, geen tegenwicht meer voor de veeteelt, waarin relatief
weinig arbeidskrachten worden gevraagd. Vandaar de veroudering van de
bevolking in het grootste deel van de Zuidwesthoek de jongeren trek
ken naar andere delen van het land of van de wereld en zijn in de toe
komst misschien nog tegen te houden door de vestiging van bedrijven die
het hier „doen". Dit zijn allemaal typerende omstandigheden voor een ge
bied, waar men gaat trachten een zekere vreemdelingenindusliie op te
zetten met mate, want de accommodatie is niet berekend op grote
drommen vacantiegangers. Maar wie zijn vacantie beschouwt als een peri
ode van rust temidden van een hoop drukte, moet eens in de Zuidwest
hoek gaan kijken. Hij zou het bijvoorbeeld kunnen combineren met wat
watersport op de Friese meren."
Hwat jimme der fan sizze wit ik net, mar ik fyn it wier aerdich
goed sein.
Nei earst oer Hynljippen skreaun to hawwen is hy oan Warkum ta
en ek dat wol ik hjir oernimme.
„Workum, nog Noordelijker, is door de geschiedenis een beetje land
inwaarts geschoven als gevolg van de verzanding van zijn haven en heeft
daardoor wel veel oorlogsgeweld op een afstand kunnen houden. Vandaar
misschien, dat er nog een aardig oud marktplein met een sierlijke waag
is, die hier en daar door bekoorlijke gevels begrensd wordt. Van de
palingvisserij op de meren in het achterland heeft Workum al heel vroeg
een bloeiende export gemaakt. Het begrip „goodwill" als voorwaarde daar
toe kenden zij nog niet, maar dat ze het wel toepasten bleek uit het op
treden van een aantal Workumer paiingvissers in Londen tijdens een brand.
Hun blussingswerk werd zo gewaardeerd, dat zij de gunst kregen om bij
de Towerbridge te landen en te lossen, een zeer benijdenswaardig voor
recht. Van het drietal genoemde Zuiderzeehavens is Workum zeker het
welvarendst, het heeft verscheidene kleine industrieën, waaronder een
zuivelfabriek waar dertig millioen kilo melk per jaar verwerkt wordt, wel
de voornaamste mag heten. Ach ja, Workum is welvarend genoeg om het
grapje van de Leidse studenten, die een aantal groenen met kalken pijpen
derwaarts stuurden „om de haven uit te diepen" te waarderen Zuide
lijker was het misschien iets pijnlijker uitgevallen."
Wy sille it hjir dan mar by litte.
Verschijnt eenmaal per week
t
t
fl
van
n°0
35.000.—
met en zonder chauffeur
4.000.—
en
a.
b
BURGERLIJKE STAND
Gemeente Workum
c
B. en W. luidde als
voor
II.
a
en
r
b.
It
de bomen te
I
i
t
I
I
1
Uitgave van: Fa. T. GAASTRA Bz.
Boekhandel en Drukkerij, Workum
1.
2.
een
van
het voorstel
genomen.
z’n
wel
Te Den Haag slaagde voor het eerste
gedeelte van het staats®xamen voor de akte
Na (lerares naaldvakkenl onze stadgenote mej.
A. Gaastra, opgeleid aan de Leeuwarder In.
dustrie. en Huishoudschool.
Nijhuizum in totaal
I 611,50.
Abonnementsprijs: f 1.15 per kwartaal
per post f 2.50 per halfjaar
i
Ook Uw adres
voor grote en
kleinere ritten
NOORD D 61
WORKUM, De gehouden collecte ten bate
van het Roode Kruis heeft in Workum, Hei.
denschap, Oude dijk en
opgebracht de .som van
in het raadsbesluit
van f 95.000.op
Van dit bedrag zal van
terugontvangen een bedrag
n,l. f 121,500.voor
Van verslagen, berichten enz, gaarne
spoedige opgaaf!
Advertentietarief: 7 cent per m.m.
Advertenties van buiten Friesland 9 et; per m.m.
Contracten volgens algemene regeling
Inzending van advertenties uiterlijk
Donderdagsmorgens, familieberichten desnoods
Vrijdagsmorgens voor 10 unr
Punt 1. Beëdiging van de heer K. Boonstra
als waarnemend gemeente-ontvanger.
van gemeentewege een gelijke bijdrage
als het Rijk verleent beschikbaar te stel,
len over het zelfde tijdvak als waarvoor
de rijksbijdragc wordt verleend.
Een en ander kan een totale huurverlaging
v'an plmi, f 2000.per jaar met zich mee
brengen waarvan 50 pCt of plm. f 1000.
ten laste van de gemeente komt.
Z.h.s. aldus besloten.
Administratie 45
Postrekening 82259
met enkele af-
maar
dat er dan geen
mo-
kan
op de aangegeven wijze
lichting garandeert en
vervanging gasverlichting door
verlichting in de woningen
vernieuwing en ombouw
van gastoestellen
verbouwing meterkamer tot
ontvangstation
plaatsen van een odoriseer-
olieverdampingstoestel
maken van een noodvoorziening
en
zo
hoog mogelijke bijdrage uit ’s Rijks kas
beschikbaar te stellen ter gedeeltelijke
voorziening van de ongedekte jaarlijkse
kosten, voortspruitend" uit de exploitatie
van de hiervoor bedoelde woningen,*
van de aardgasleiding,
zeggen, dat er geen
over verdere plannen
graag meer ingelicht geweest
cijfers, bijvoorbeeld ook
en W. voor:
aan de Minister van Wederopbouw
Volkshuisvesting te verzoeken een
O.N.S. 1 AWorkum 1 A: 31.
Voor de rust gaf Workum de kampioenen
zeer goed partij en had zelfs de beste
kansen voor de leiding te nemen. 'Onze
voorhoede profiteerde echter niet Van de
kansen. Rust 00.
Vrij spoedig na de wisseling nam O.N.S.
'e leiding. Workum beet echter fel van zich
af: de achterhoede was in prima vorm en
suncte de kampioenen weinig kansen. Toen
echter O.N.S. opnieuw scoorde in duidelijke
buitenspel-positie was de fut er uit. De
eindstand 31 was o.i. geflatteerd te noe.
men. Het tegenpunt scoorde Broer Burghgraef
uit goed individueel werk van Durk Dijkstra,
en W. toegezonden is,
voor.
Van 4 tot en met 10 Juni ’54.
Geboren: Pieter, zv Pieter Feenstra en
Antje de Boer; Matthijs, ,zv Klaas Galema
en Lambertha Catharina Dalstra.
Gehuwd: Bauke Theodorus de Boer, 25 jr
en Jeltje de Lange, 24 jr, beiden te Workum.
Overleden: Geen.
demping van de aangrenzende vaarten ook
een flink bedrag komen te kosten, welke uit
gaaf voorlopig weinig kans op goedkeuring
heeft.
De heer Harkema meent dat het woon
wagenkamp gemakkelijk vergroot kan wor
den door de oneffenheden van dat terrein weg
te werken, zodat daar meer ruimte vrij
komt en bovendien vraagt spr. pm voor een
behoorlijke watervoorziening daar een kraan
te laten aanbrengen, wat zeker niet zo be
zwaarlijk is, omdat de waterleidingbuizen er
immers langs liggen. De reeds veel besproken
Basijnebrug zou, volgens spr.. minder te
lijden hebben als enkele eenvoudige voorzie
ningen werden aangebracht, waardoor een
betere stand van het brugdek verkregen werd
en het lawaai ook zou verminderen, hoewel
dit laatste niet de hoofdzaak is, zelfs niet
voor een goede nachtrust.
Verheugd te horen dat het slapen niets
te wensen overlaat, verzekert de voorzitter
Jat de verschillende wensen in overweging
’uilen worden genomen.
Op een vraag van de heer Bakker of er
rieenlijk nog wel bouwterrein be-chikbaar is
als het op het Noord volgebouwd is, ant
woordt de voorzitter dat we dan aan het
uitbreidingsplan Zuid toe zijn, maar dit is
een millioenenwerk, dus daar zal voorlopig
nog niet aan begonnen worden en krotop-
ruiming levert direct ook maar weinig bouw
grond op.
De heer Folmer vraagt naar aanleiding
van tegenstrijdige b-weringen of elke bewoner
van „Mariënacker” bij ziekte de maaltijden
uit het hoofdgebouw kan betrekken, waarop
het antwoord nu duidelijk en beslist: „ja”
luidde, dus dat is een geruststelling.
Wegens het afscheid van de heer Folmer,
verraste deze allen met enkele geurige en
pittige tractaties, waarvan niet te verwach
ten is dat ze het gebruikelijk slot van elke
raadsvergadering zullen worden.
burgemeester en
de raadsleden voor
werking en spreekt tot slot voor
hun gezinnen de beste wensen uit.
troffen, waarvoor in totaal
rond f 65.000.nodig zal zijn, hetgeen als-
volgt kan worden gespecificeerd:
electrische
f 15.000.—
Dinsdag 8 Juni, ’s avonds half acht kwam
de gemeenteraad in vergadering bijeen.
Voorzitter de heer J. Russchen, Burge,
meester.
Secretaris ,de heer D. van der Goot.
deelde
de
verhinde.
de horen S.
Na de gebruikelijke opening
voorzitter mede dat bericht van
ring was binnengekomen van
Westendorp aen J. D. de Jager.
Dit vindt de heer Harkema ook zeer be
langrijk en spr. zag niet graag dat de ver
lichting straks zou teleurstellen, waarom hij
op een ander type lantaarn attendeert.
Do voorzitter antwoordt dat het P. E. B.
een uitmuntende ver-
’s winters wanneer
de bomen kaal zijn, is de verlichting immers
ook het meest nodig.
Zonder hoofdelijke stemming wordt daarop,
van B. en W. ongewijzigd aan-
Telefoon Redactie en
Rondvraag.
De heer Jonkman vraagt de aandacht voor
een brief handelende over baggeren en onder
houd van de Larts, welke brief, naar spr.
meende ook aan B.
en waarvan de inhoud, volgens de
zitter, reeds de volle aandacht heeft.
De heer van der Wal vraagt of het al
bekend is waar de nieuwe kleuterschool ge.
bouwd zal worden, waarop de voorzitter ant
woordt dat het niet definitief is. /naar
er is wel eens aan het terrein waarop de
oude „Plaats” staat, gedacht, doch dan zal
Binnen afzienbare tijd zal derhalve met de
aflevering van aardgas kunnen worden be
gonnen.
Het is echter noodzakelijk dat vooraf
enige noodzakclijke voorzieningen worden ge
troffen, waarvoor in totaal een bedrag van
Zaterdag 12 Juni
Laatste competitie wedstrijd
Jun. Workum 2 ABolswardia IA, 4 uur
Workum 2Oeverzwaluwen 1, 7 uur
yerzoek van het R.K. Parochiaal Arm
bestuur om op grond van artikel 72 der
Lager.onderwijswet 1920 uit de gemeente
kas gelden beschikbaar te stellen voor
de bouw en de inrichting van een nieuwe
school voor lager onderwijs op een ander
terrein.
Dit verzoek wordt in handen van B. en
W. gesteld voor het geven van prae.advies.
g. Mededeling van het bestuur der Onder
linge Brandwaarborg Maatschappij „De
Zuidwesthoek” dat, in verband met het
50-jarig jubileum der Maatschappij, een
bedrag van f 500.aan de gemeente
is geschonken, bestemd voor de brand
weer.
Deze jubileumgift wordt onder dankbetui
ging aanvaard.
Punt 4. Voorstel van Burgemeester en Wet
houders tot verlaging van de huur vnn
z g. bejaarden woningen, het aanvragen en
eventueel aanvaarden van een z.g. extra.
en het beschikbaar stellen van gelden
uit de gemeentekas voor hetzelfde doel.
Bij ministeriële beschikking is onlatigs een
wijziging gebracht in de beschikking „Bij
dragen Woningwetbouw 1950”, waarbij is be
paald, dat de huren voor z.g. bejaardenwo
ningen op een lager bedrag kunnen worden
gesteld, dan uit de gewone regelen voor do
huurbetaling zou voortvloeien.
Tengevolge van deze huurverlaging, welke
gefixeerd is op f 100.per jaar per woning,
kan de huur op een lager bedrag worden vast
gesteld, indien:
de bewoners de leeftijd van 60 jaar
hebben bereikt, met dien verstande, dat,
indien ten hoogste één kind in gezinsver
band met beide of met één der ouders
eamenwoont, 'deze Jeeftijdïrens ten aan
zien van dit kind niet geldt;
het inkomenspeil van de bewoners niet
hoger ligt, dan een inkomen van
f2000.per jaar voor in gezinsverband
samenwonenden of f 13OO.-r- per jaar
voor .piet in gezinsverband samenwonen
den.
Daar vermoedelijk een 20-tal bewoners van
de zelfstandige woningen van „Mariënacker’’
voor bedoelde huurverlaging in aanmerking
kan komen, stellen B.
1
Punt 5. Voorstel van Burgemeester en Wet
houders tot aanvulling van het ambte
narenreglement en het arbeidsovereenkom
stenbesluit met een regeling inzake va-
cantieuitkering.
Om een zoveel mogelijk aansluitende rege
ling te krijgen als voor het Rijkspersoneel
geldt, wordt geadviseerd de vacantie-uitke-
ring vast te stellen op 2 pCt. van het
jaarloon dat de betrokkene geniet op 1
Januari van het kalenderjaar. Bij tussentijdse
beëindiging van de dienstbetrekking wordt
een evenredig gedeelte uitgekeerd. Door de
aanvullende bepalingen wordt het karakter
van een positieve aanspraak voor het perso
neel verkregen, wat aller instemming heeft.
De voorzitter richt zich nu tot de heer
Folmer, die deze avond voor het laatst
in ons midden is. Na hartelijk dank te heb
ben gezegd voor alhetgeen de heer Folmer in
het belang van Workum heeft gedaan en de
prettige manier waarop dit steeds geschiedde,
wenst spr. het scheidende raadslid en
huisgenoten toe dat het hun verder
moge gaan.
De heer Folmer dankt daarop zowel de
het gemeentepersoneel als
de ondervonden samen
allen met
Punt 2. Ingekomen stukken en mededelingen.
Goedkeuring door de Gedeputeerde Sta
ten van de volgende raadsbesluiten:
aanschaffen van een baby-motorspuit;
aankoop van gronden en een huis ten
behoeve van 3e verbindingsweg Buren
Heidenschapsterweg.
Dankbetuiging van de Nederlandse Mi
litaire Bond „Pro Rege” voor de toege
zegde subsidie.
Overeenkomstig het voorstel van B. en
W. worden bovengenoemde stukken voor ken
nisgeving aangenomen en ook alle volgende
stukken worden zonder hoofdelijke stemming
afgehandeld zoals voorgesteld werd.
Schrijven van de Gedeputeerde Staten
waarbij in overweging wordt gegeven, in
het raadsbesluit tot het garanderen van
rente en aflossing van een door de Ver
eniging „De Christelijke Bewaarschool”
aan te gane geldlening een maximum be
drag te vermelden.
Het antwoord van
volgt:
Aangezien de plannen
een nieuwe school nog
de bouw van
niet vast stonden,
kon geen raming van kosten worden gemaakt.
Het spreekt vanzelf, dat de door de gemeente
te verstrekken garantie zich beperkt tot
de kosten, die aan de bouw en de inrichting
van de nieuwe school zijn verbonden. Deze
worden thans geraamd op f 80.000.bouw
kosten en f 15.000.voor de inrichting,
totaal f 95.000.B. en W. stellen voor
aan het verlangen van de Gedeputeerde Staten
tegenmoet te komen en
een maximum bedrag
te nemen, Aldus besloten.
8, Verzoek van weduwe H. A. de Groot
Grasman om op grond van artikel 13
der Lager.onderwijswet 1920 uit de ge
meentekas een tegemoetkoming te mogen
r ontvangen in de reiskosten van haar
dochter Froukje die de bijzondere school
voor buitengewoon lager onderwijs te
Sneek bezoekt, Gevraagde tegemoetkoming
f 12 80 per piaand.
Op grond van de financiële draagkracht van
de verzoekster wordt een tegemoetkoming ver
leend van 100 pCt der te maken reiskosten.
Verzoek van de Vakraad voor het Kap-
pzrsbedrijf om de verordening op de
Maandagmiddagsluiting zodanig te wijzi
gen, dat deze verplichte sluiting niet zal
gelden in de week voorafgaande aan
Pasen en Pinksteren.
Daar vier van de vijf in onze gemeente
ge'esti’de kapp'r’bedrijven hebben meegedeeld
geen prijs te stellen op inwilliging van het
verzoek van de Vakraad, wordt dit comform
B en W.’s voorstel voor kennisgeving aan
genomen.
f
Punt 3. Voorstel van Burgemeester en Wet
houders tot beschikbaarstelling van een
crediet in verband mot de omschakeling
op aardgas en vervanging van de gas
straatverlichting door electrische ver
lichting
B en W. zeggen in hun prae-advies o.a.
dat de voortgezette onderhandelingen er toe
hebben geleid, dat de prijs voor het aardgas
thans door de Minister is bepaald op 6
cent per eenheid van 4000 K.cal., wat voor
onze gemeente als alleszins redelijk kan wor
den aanvaard De aardgasleiding van Bolsward
naar Workum is op enkele zinkers na ge
legd, terwijl dit werk in de kom van onze
gsmaente inmiddels al gereed is gekomen.
4.000.—
voor
de gaslevering tijdens de werkzaam
heden 2000.
aanleg van leidingen en het plaatsen
van een membraamregulateur, twee
meetflessen en manometers 5.000
Totaal f 65.000.—
het Rijk worden
van f 38.500.
.- -- de vervanging van de
gasverlichting door electrische verlichting a
f 100.per perceel en f 26.000.voor ver
nieuwing en ombouw van gastoestellen
f 35.per aansluiting.
B. en W. stellen voor het hierboven ge
noemde crediet van f 65.000.beschikbaar
te stellen.
.Een ander gevolg van de omschakeling op
aardgas is, dat de straatverlichting met gas
lantaarns niet gehandhaafd kan worden en
dus moet worden vervangen door electrische
verlichting Het hiervoor door het Provinciaal
Electriciteitsbedrijf opgemaakte plan komt in
het kort hierop neer, dat de thans bestaande
74 gaslantaarns en 21 electrische lantaarns
zullen worden vervangen door 184 electri
sche lantaarns, waarvan 81 als nachtbran-
ders gedacht zijn. Om economische redenen
worden ook de bestaande lantaarns met gloei
lampen vervangen door lantaarns met gas-
ontladingslampen. Zo heeft bijv, de kleinste
kwiklamp met een vermogen van 80 watt
een lichtopbrengst van ruim 2800 lumen,
terwijl de thans aanwezige gloeilampen met
een vermogen van 60 watt een lichtop
brengst van ten hoogste 700 lumen hebben.
Op een enkele uitzondering na zijn de be
staande stalen masten niet geschikt voor gas-
ontladingslampen, daar in het gietijzeren voet
stuk geen voorschakelapparatuur kon worden
ondergebracht. Teneinde tot een zo rationeel
mogelijke oplossing te komen, zullen zo wei
nig mogelijk verschillende typen lichtbron,
nen en de doelmatigste lantaammasten ge
bruikt worden.
Wat betreft de jaarlijkse exploitatiekosten,
deze worden, het stroomverbruik inbegrepen,
geschat op f 16.341,waarbij gerekend is
op een doving van de avondbranders om
24 uur en een vermindering van het aantal
lantaarns tussen het R. K. gesticht en de
Hollemeersbrug van zeven tot vier. Voor
de bestaande straatverlichting bedragen de
jaarlijkse exploitatiekosten bijna f 7100,
derhalve een vermeerdering van uitgaven van
f 9241.per jaar.
Uit het met de staat te sluiten con
tract inzake de levering van aardgas vloeit
soort dat de Staat aan de gemeente voor
elke gasstraatlantaarn die door een electri
sche lantaarn wordt vervangen een vergoe-
ding-ineens betaalt van f 285.—, dus
totale vergoeding voor 74 lantaarns
i?4 x f 285 =.f 21.090.
De heer Oosten meent dat dit voorstel wel
min of meer de consequentie is van het
in principe aanvaarde raadsbesluit tot aanleg
maar dat wil niet
keus wordt gelaten
en daarom was spr.
met enkele
over de te ver
wachten resultaten. Er zal immers nog heel
wat meer moeten gebeuren, zoals met de
bestemming van de fabrieksgebouwen en der
gelijke. Welke vooruitzichten zijn er verder
hoe komt het met het tekort bij het
gasbedrijf, dat vorig jaar vrij aanzienlijk
was.
De voorzitter merkt op dat voor de nieuwe
straatverlichting geen kapitaal ingezet be.
hoeft te worden, want het jaarlijkse onkosten-
bodrag is voor stroom en rente en aflossing,
terwijl de heer Niemantsverdriet desgevraagd
van oordeel is, dat wat de personeelsbezet
ting betreft, de omstandigheden vrij gunstig
zijn. Voorlopig moet nog 1—t
schrij'ingen rekening worden gehouden,
overigens is de verwachting c
tekort meer zal zijn, zodat naderhand
gelijk een gasprijsverlaging overwogen
worden.
Een verbreding van de rijweg is een meer-
rnalen gehoorde wens en kan daarmee nu
ook rekening worden gehouden bij het plaat
sen van de lantaarns, vraagt de heer Oosten.
De voorzitter weet niet of dat mogelijk
is, want nu heeft speciaal de aandacht gehad
om zo weinig mogelijk last van d- --
krijgen,
N
