ERFSKIP
IJ
l
WORKUMER KRANT
Nieuws- en Advertentieblad voor de gemeenten Workum, Hindeloopen
en Zuidwesthoek van Friesland
Klaproosdag
een „Pas-aan" Servies
IJEME DE BOER, Autoverhuur
Kosteloze inenting
tegen pokken
O. S. DIJKSTRA
No. 45
77ste Jaargang
Zaterdag 13 November 1954
Dit nummer bestaat uit twee bladen
S.V.W. AGENDA
Voor
WARKUMS
laet hat, warber to tsjinien."
PLAATSELIJK nieuws
patrimonium EN DRAGERSHULP.
4
t
VRAAGT ST. NICOLA’AS
ken yn ’e kranten. Be arbeiders tsjin de boeren en de boeren tsjin de ar
ea
FRISO.
Yn nije wike: „Fan it trekskip nei de stomboat, fan de stomboat nei
de autobus."
met en zonder chauffeur
BEL 170
Ook Uw adres
voor grote en
kleinere ritten
„Pas-aan“ Serviezen naar
Workum Tel. 122
Fryske Brief LXX1.
Yn gjin ien fan de oarc provinsjes hat oer de sei»* presint leansfor-
heging safolle to dwaen west, as yn Fryslan. De oanlieding is wol
foldwaende bikind. De Fr. Maetskippij, hie har leden advisearre, dy
seis persint net to biteljen. Dat hat fan dy gefolgen west, greate stik-
T’ W Irv'owt’rv x-x I Y zx zx vx Lx m* cl /x vn 4- rx x v vx z4 zx Lx zx zx w zx XX zx zx Lx zx zx xx zx xx 4* zx x x xx z3 zx zx xx
beiders. Hja hawwe it elkoar mar omraek sein. Elkoar fan alles” en noch
hwat foar e fuotten smiten. Sommige fan dy stikken wiene füleindich
skerp.
Doe’t ik it der forliden wike mei immen oer hie, sei dy: „Sa hawwe
de boeren en arbeiders noch nea foar ’n oar oer stien. Dat der sa Onder
elkoar wolris hwat sein wurdt, mei noch hinne bruije. Doch sa lyk as nou,
elkoar swart en wyt forwite en dat yn ’e krante, né, soks giet de rjocht
forkearde kant üt.“
Myn miening wie, dat men elkoar eartiids ek wolris hwat op it brea
jown hat. Net folie minder as nou.
Hy wie ’t der net mei iens en sei: „Kin ik my mar min bigripe. Men
wie eartiids wol hwat biskiedener. Sa lyk as nou, dat liket nearne net nei.‘‘
Nei dit petear bin ik oan ’t sneupen rekke en hwat ik foun Yn in
Frysk Moanneblêd ut 1921, wurdt skreaun oer: De steat fen Fryslan."
‘k Sil der inkelde stikjes üt oernimme.
„Syn boeren binne greatske kenings op steatlike pleatsen, hja for-
achtsje de nésten, en rjuchtsje oer de sielen neffens de mietten fen jild en
kij en pounsmietten, hja bikrimpe it lean fen hjar arbeiders en stelleitnei
de ünbarmhertige wet fen fraech en bod, en hannelje mei hjarren oer hjar
krêft en siel, lyk as men op ‘e merk oer in bist hannelet, as it hjar pong
gaedlik is, sizze hja wy habbe gjin wirk for jimme, en jowe hjar folk foar
de winter dien, det it earmoed en hünger lije mei en nei de fouden gean mei.
Hwa fen hjarren docht riuchtfeardichheit by de earme en aide en dy syn
lea yn hjar tsjinst forbodde hat, by de sike en de widdow en de wezen?
Hja krimmenearje, as der in sint fen de malke öf is, en stinne oer droechtme
en witte en lésten en wetten, ünderwilens jeije hja, heech boppe alle mins-
ken en de dyk allinich, op‘e greatske tilbury' nei de merk en rideynitse-
dich en stimmich weintsje nei de tsjerke; giet it de boer goed, den giet
it allegearre goed is hjar leare fen de wiisheit.
En de steatlike boerinnen, gear sittend op kreambisites en thédrinke-
rijen, kleije oer de Qntankberens en de brutalens fen it folk; hja binne de
flnzenen yn de stan en it jild, en dogge hfinnel yn dochters en Jjerten en
Ijeafde.
De arbeiders, alhowol ‘t hja de piid en krêft en sounens fen Fryslan
binne en in rjuchtfeardige striid ta hjar frijdom en ropping fiere, stribje
sünder Ijeafde for de mienskip en habbe hjar eigen bilang ta wet steld,
boppe de Godlike wet fen rjuchtfeardichbeit Habbe hja in heukerich en
ünminslik bistean, hja flokke de kapitalistyske mienskipsoarder, en tidigje
op ‘e help fen de soasjalisten ef wurde soasjalist, habbe hja in rom en
rovael bistean, hja binne stil en sitte stil en rjuchtfeardigje de mienskip:
by in minne boer arbeidzjend, binne hja üntofreden op ‘e hiele wrald.
habbe hja lykwols in goede boer en goede bihanneling, hja fine frede en
wiisheit yn al it bisteande."
En fierder: „Laet troch forlieders, stribje hja yn de swakbeit fen it
machtsbigearen en binne slof en slop yn it opleine wirk bihalven as
hia it oannommen hawwe mar net bitrouwend yn de oerwinning fen de
riuchtfeardichheit, habbe hja gjin krêft fen offer, om neffens Godlike for-
moanning, ek de hirde en ftnrjuchtfeardige, yn hwaens tsjinst God hjar
laet hat, warber to tsjinien."
It mei dan wier wêze, dat der stint de tiid dit skreaun waerd, hiel
hwat foroare is, mar der bleau ek in bulte gelyk.
Ledenvergadering Algemeen
Provinciaal Friesch Ziekenfonds
Verschijnt eenmaal per week
Uitgave
i
Telefoon Redactie
5
KERKDIENSTEN
OFFICIËLE MEDEDELINGEN
NOARD D 61
t
i
ds G. Visser.
en
3
uur
BURGERLIJKE STAND
ds J. T, Nielsen,
9
1
ds B. J. Riemersma.
I
wreed
der
kwesje
Klaproos te tonen, dat wij
r
r
t
s
r
1
Aboanetnent^prijs: f 1.15 per kwartaal
per post f 2.50 per halfjaar
r
3
r
5
P
r
i
Ferwoude (Herv,) Voor ui. 9 uur Candidaat
v. d. Wou de uit Assen,
Gaast (Herv.) Nam. 1.30
d, Woude uit Assen,
en
to
3
t
5
Q*
van
Ilindelnup?n
Wy 'hearden oer it üntstean fan dit alles
en priuwden in pear soarten sop, mei oan
’t ein noch in kopke Nes-café, hwat ek
fan dizze fabryk ófkomstich is.
Mefr. Visser tanke de speekster hcrtlik
foar har wurden en goede gaven, hwernei de
rounfrage folge. Ta slot waerd noch songen:
„Hear bliuw my nei.”
Advertentietarief! 7 cent pet m.m.
Advertenties van buiten Friesland 9 ct.' pet m.m.
Contracten volgens algemene regeling
I
Staveren (Herv.) Voorm. 9.30 uur Leesdienst.
Nam. .2.15 uur ds B. J. Riemersma.
Zondag 14 November 1954
Wcrkum (R.K.) Voorm. 7.30
10 uur
Van verslagen, berichten enz. gaarne
spoedige opgaaf!
Gemeente W orkum
jVanaf 5 tot en met 11 November 1954.
Geboren: Sijke, dv Lolke Mulder en Mar-
tentje Veenstra.
Gehuwd en overleden: Geen.
uur ds D.
ds H. Sondorp
van f 100-280-
Molkweruni (Herv.) Voorm. 9.30 uur ds B.
J. Riemersma van Staveren, ’s Avonds 7.30
uur ds J. Brouwer van Koudum.
uur ds G. de
19 Nov. Hedenavond kwamen Patrimo
nium en Dragershulp in gecombineerde ver
gadering bijeen.
Na opening heette de voorzitter van Dra
gershulp, de heer H. P. Nauta, allen hartalijk
welkom en sprak naar aanleiding van Jeremia
39 een kort openingswoord. Hierna zette
deze uiteen dat het doel van deze ver
gadering was, het reorganiseren van beide
verenigingen,
B. V. PL.L. VR.
9 Nov. Ek foar dizze joun wie de
opkomst goed en de foarsitster koe in goede
30 dames it wolkom taroppe. Spesiael die
hja dat ta mefr. v. d. Schaaf, dy ’t üs
dizze joun fortelle soe oer „Maggi’s Pro
ducten.”
Nei it sjongen fan it ,,Ned. Bounsliet”
folgen de notulen en meidielings. Mefr. v.
Dam kaem mei in kreas ütgebreid forslach
fan ’e Algem. Forg. yn ’t Fean.
Dan krige mefr. v. d. Schaaf it wurd, dy
’t efter in tafel mei alle mooglik6 Maggi
Producten stie.
Wy hearden
a skriuwc
Warns (Herv.) Voorm. 9.30 uur ds mr
Rovers. Nam. .2 uur ds H. de Wolf
Hindeloopen.
uur Candidaat
Burgemeester en wethouders van Workum
brengen ter openbare kennis, dat op Dinsdag
16 November a.s. des voorraiddags om 11 uur
jn het gymnastieklokaal van de Christelijke
school in het Heidenschap en des namiddags
om 2 uur ten huize van dokter Magendans,
gelegenheid bestaat tot kosteloze inenting en
herinenting tegen pokken.
Men wordt verzocht jnentingskaartjes mede
te brengen.
Workum, 10 November 1954.
Burgemeester en Wethouders voornoemd,
J. RUSSCHEN
De Secretaris,
VAN DER GOOT
onder zeer
het terrein
bespelen.
Reeds al in de eerste minuut van de wed
strijd vanaf de aftrap, neemt Tom Genee
de bal over van midvoor Venema, hij om-
speelt een paar tegenstanders, (hoe is ’t mo-
gelijk) en geeft een oerhard schot op doel,
to meitsjen hawwe (lyk
boek oanjowt) is miskien
fan persoanlike sinaek,
Moast men oan de iene kant inkelde nije
nammen bi inke, oan de oare kant moasten
in pear histoaryske nammen forfalle; wy
linke hjir oan nammen as it Bidnu k (fan de
Algerahi'cge oan ’t it Houtmolestreekje) en
Nel tmc^r h k (de streek by de „Peerdestal”),
Al mei al kinne wy sizze, dat de Rie
in wjis bisltjt nommen hat j'zze nammen foar
de takomst fêst to lizzen.
Koudum (Herv.) Voorm. 9.30 uur en nam. 2
uur ds J. Brouwer.
(Doopsgez.) ’s Avonds 7.30
Groot van Drachten.
VLUCHTELINGENHULP. ACTIE.
Nov. 1954. Door het personeel
Coöp. Zunelfabrek „De Go-de Verwachting”
werd een uurloon voor de Vluchtelingenhulp
actie afgestaan.
Het bedrag ad f 77.is door Bestuur
en Directie verdubbeld, zodat f 154.werd
afgedragen.
Inzending van advertenties uiterlijk
Donderdagsmorgens, familieberichten desnoods
Vrijdagsmorgens voor 10 uur
en Administratie 45
Postrekening 82259
(Herv.) Voorm. 9.30 uur ds H.
de Wolf. Nam. 2 uur ds mr Q. Rovers
van Warns.
(Geref.) Niet ontvangen.
(Doopsgez.) Voorm. 11 uur
WORKUM. Bij de aanbesteding voor de
bouw van een R.K. Kleuterschool te Joure,
was de laagste inschrijver de fa. Gebr. Beuker
alhier met een bedrag van f 50-700.terwijl
voor de bouw van twee kleuterscholen in
massa deze firma ook het laagste uit de bus
kwam met een bedrag
Zaterdag 13 November
Senioren:
Heeg 1—Workum 1 Vertrek 2 uur
Delfstrahuizen 2Workum 2 Vertrek 2 uur
Workum 3Oeverzwaluwen 2
Aanvang 3.15
„S.V.W. ’’-NIEUWS.
Heeg 2Workum 2 14
Ook deze zware uitwedstrijd hebben de
reserves van Workum weer de volle winst
binnengehaald. De wedstrijd werd gespeeld
slechte weersomstandigheden
was dan ook zeer zwaar
vans Fa. T. GAASTRA Bz.
Bockhandel en Drukkerij, Workum
Voorgesteld werd de beide verenigingen
te splitsen jn twee afzonderlijke zelfstandige
verenigingen. Met algemene stemmen werd
dit voorstel door de vergadering aangenomen.
Verder werd nog lang gediscussieerd over de
werkwijze van de nieuwe vereniging „Dra
gershulp”. Op een volgende vergadering zal
het Bestuur komen met definitieve voor
stellen.
Daarna nam de voorzitter van Patrimonium,
de heer IJ. van der Heide, het woord. Deze
stelde aan de vergadering voor de vereniging
Patrimonium voort te zetten als Geref. Man
nenvereniging; de contributie zou worden ver
laagd en voorlopig zou eens in de drie weken
worden vergaderd.
Na enige bespreking werden ook deze voor
stellen aanvaard.
Aan het einde van deze zeer druk bezochte
vergadering sloot de heer van der Heide
deze vergadering met dankgebed.
mag Eabe dan ook de bal uit het net
hajen en de stand is 21.
Na de thee is het voortdurend Workum,
die het beste van het spel heeft. P. Venema,
welke weer geheel van zijn blessure genezen
is en goed in vorm is, brengt de stand op
31. In de laatste phase van de wedstrijd
neemt Fré Boersma het vierde doelpunt voor
•zijn rekening, zodat Workum verdund met
41 deze zevende competitiewedstrijd tot
een goed einde heeft gebracht.
Met belangstelling wordt uitgezien naar
do ontmoeting tegen de Zeerobben uit Har
lingen, Deze jong ns hebben acht wedstrijden
gespeeld en 16 punten, terwijl Workum er
zeven heeft gespeeld en 14 punten heeft.
Jongens, zet ’m op en bezoek geregeld de
training.
doch de lat brengt voor Heeg redding. De
terugspringende bal wordt nu door Obe op
zijn slof genomen, doch de keeper is op zijn
plaats. Hoewel Workum sterker is dan Heeg
blijven doelpunten voorlopig toch uit. De
achterhoede van Workum heeft weinig moeite
met do Heeg-voorhoede. Als er een 25 mi
nuten zijn gespeeld, komt Workum geheel
onverwachts aan een 10 voorsprong. De
Heeg.back speelt de bal een beetje te on
zuiver op zijn keeper terug en als back en
keeper dan tezamen komen te vallen en dooi
de „blabber” niet zo gauw weer ter been
kunnen komen, is het l.buiten A. Wouda die
toeloopt en 'de bal gemakkelijk over de doel
lijn rolt. Dit geeft Workum moed en met
knappe aanvallen wordt het doel van Heeg
onder zware druk gezet. Toch komt ook het
tweede doelpunt vrij onverwacht. Na een
afgeslagen aanval belandt de bal bij Obe,
die van vepre afstand een schot lost, en de
keeper die verwacht dat de bal naast zal
gaan, ziet hoe het leder langs de verkeerde
kant van de paal in het doel belandt. Heeg,
hierdoor wakker geschud, probeert het nu
ook eens, en aangezien de W..linkshalf tel
kens teveel naar zijn oude plaats naar rechts
afzwenkt, zijn de Heeg.aanvallen niet geheel
van gevaar ontbloot. Even voor de rust
uur Vroegmis
Hoogmis, ’s Av. 7.30 uur Lof
(Herv.) Voorm. 9.30 uur Eerw. Heer W.
Postma. ’s Av. 7.30 uur ds D. J. Spaling.
(Doopsgez.) Voorm. 10 uur ds G. de Groot
van Drachten (maandelijkse collecte).
11.30 uur Westhill-Zondagsschool.
(Geref.) Voorm. 9.30 en ’s avonds 7.30 uur
ds H. C. Endedijk.
(Bapt.) Voorm. 9.30 uur
11.30 uur Zondagsschool oudste klas.
Nam. 2 uur Zondagsschool jongste klas.
Heidenschap (Herv.) Voorm. 9.30
J. Spaling, Nam. 1.30 uur
van Sneek.
De Warkumer strjitnammen. II
Under Tillefonne wol de kommisje twa
dingen biflappe n.l. de stege en it paed troch
it Un oan ’t de Makkumerdyk ta. Dit is
noch al in frije opfetting hwant eigentlik
slacht de namme op it lan (fonne is in stik
greide), fan aids biheind ta en bikend un
der F.o.eennAmer 68 d.i. Kadastrael seksje A
no. 732. Yn in akte fan 1769 is sprake
fan de „Tillesteeg”.
De namme Dwarsnoard binne wy pas yn
keapakten fan nei 1760 tsjinkommen. Foar dy
tiid fine wy nammen as: Noord, Noorderend,
Fineinde en Fenne end. De léste namme is
grif de aldste.
Op gesach fan de kommisje nirnmc wy
graech oan dat Spoardyk in oarspronkelike
Warkumer namme is. Seis tochten wy by it
lézen fan dy namme earst oan de baen der’t
de rails op lizze (dus hwat ek it Frysk
Wurdhoek der Ander forstiet). In flater dy
’t kommisje en rie dj eden beide oer de holle
sjoen hawwe sit yn de skriuwwize fan dat
wurd. Spoardyk moat fansels skreaun wurde
mei oa (sa as yn Noard) en net mei oo.
Hoe komt it nou skielk op it buordtsje?
Wy binne it mei de kommisje tens dat
Nonncstrjitte tige êld is. Mar is it net frjemd
dat dy strjitte foar 1740 neffens de akten
skreaun wurdt as Nanningstraat (ü.o. yn 1692,
1731 en 1736) en soms as Nannestraat (1731)?
ft liket üs net ütsluten dat wy yn Nonne-
strjitte in forbastering sjen moatte fan
Naimingstrjitte. It folk sil ds namme in
eigen namme net mear bigrepen hawwe en
it hat der doe hwat bigrypliks foar yn ’t
plak setten. Der hat yn elts gefal op dat
sté nea in kleaster stien.
Dat wy Begins leaver mei in
(Bagjne) hwer yn wy dan mei in stomme a
as it Frysk Wurd.
mear in
Zoals elders in dit blad wordt aangekondigd
zal een ledenvergadering worden gehouden
voor onze verzekerden in de gemeente Wor
kum o.m, ter verkiezing van vertegenwoor
digers der verzekerden en hun plaatsver
vangers.
Het bestuur van ons ziekenfonds bestaat
voor de "helft uit verzekerden die worden ge
kozen uit vertegenwoordigers der verzekerden.
Deze op hun beurt worden weer gekozen uit
en door de verzekerden.
Iedere verzekerde kan derhalve zijn invlosd
doen gelden in de besturing van ons zieken
fonds, door deze vergadering te bezoeken
en zijn stem uit te brengen.
Ingevolge het Hui houdelijk Reglement van
ons ziekenfonds worden de vertegenwoordigers
der verzekerden gekozen uit en door de
kiesgerechtigde verzekerden. Dit zijn alle man
nelijke en vrouwelijke verzekerden boven 21
jaar die gedurende 1 jaar onafgebroken ver
zekerd zijn geweest.
Maar niet alleen hierom is de belangstel
ling van onze verzekerden gewenst.
Het ziekenfondswezen staat allerwege in het
brandpunt van de belangstelling. De uitgaten
nemen steeds toe door prijsstijgingen, door
uitbreiding van de medische wetenschap en
door allerlei andere factoren. Ook daarom
is het van belang voor onze verzekerden om
ter vergadering te verschijnen, om voorgelicht
te worden over allerlei oraiidende ziekenfonds
kwesties.
Met klem roepen wij onze verzekerden op
hun belangstelling te tonen door deze leden
vergadering te bezoeken.
Het bestuur van het Alg. Prov.
Friesch Ziekenfonds.
Is de Klaproosinzameling zo maar een col
lecte zonder meer?
Neen sedert onze zo vurig begeerde be-
vrijding is de Klaproosdag de enige dag
waarop wij aan onze geallieerde bevrijders ons
bescheiden offer kunnen brengen voor het
hoogste offer wat velen van hen brachten...
hun leven!
Op deze dag gaan in duizenden gezinnen
in het buitenland de gedachten uit naar
ons kleine land waar hun dierbaren in de
gruwelijke strijd om onze vrijheid een laatste
rustplaats vonden.
En helaas aan de onvermijdelijkheid van
het noodlot, wat zich over die meer dan
dertïg duizend jonge levens in ons land
voltrok, kunnen wij niets veranderen.
Wij kunnen hun graven met bloemen tooien,
we kunnen hun enorme offer op hoogtij
dagen gedenken, wij kunnen hun nabestaanden
tot troost zijn, maar ja, verder staan wij hier
machteloos in onze kleinheid tegenover iets
wat wij nu nog na tien jaren als zo
en mogelijk zinloos voelen.
Ja, „oorlog is zinloos’, doch niet hun
„offer”.
Waren zij niet gevallen dan leefden 'wij nu
nog in slavernij en vreemde onderdrukking.
Men hoort in deze dagen zo vaak mop
peren. Wij Nederlanders mopperen graag,
denkt nu in 1954 nog wel eens iemand aan
die oneindige oorlogsjaren toen ons iedere
dag meer werd ontnomen?
Duizenden van onze beste landgenoten wer
den wreed van ons weggerukt. Duizenden
werden van have en goed beroofd en toen
tenslotte het water ons tot de Ijppen stond,
toen mopperden wij niet eens meer, jnaar
wachtten slechts op dat éne, dat onze ge
allieerde bevrijders ons in samenwerking met
onze eigen verzetshelden zouden breng-n: ,,do
Vrijheid”. En die Vrijheid is gekomen. Voor
velen helaas te laat. Voor ons, die deze regels
nu lezen, Goddank net op tijd!
En dan vragen wij U allen: „Denkt U na
tien jaren nog wel eens aan die dagen?
Hadden wij er toen ons hele bezit niet voor
over gehad als we alleen maar „vrij” waren?”
Alleen maar vrij!!!
Helaas, jn onze jachtende wereld met nog
steeds dreigend oorlogsgeweld, vergeten wij
snel. Al te snel.
Want nog zijn de wonden niet geheeld in
de harten van de tienduizenden, die hun
dierbaarste bezit moesten achterlaten in do
schoot van ons Vaderland.
Wij zijn vrij, we zijn weer vrij... om te
mopperen, vrij... om te zeggen wat we willen,
maar wij mogen ons nimmer en nimmer vrij
voelen van de grote verplichting om tenminste
éénmaal per Jaar door het dragen van de
Klaproos te tonen, dat wij ons altijd zullen
herinneren, hoe vurig dankbaar wij waren
voor de ons gebrachte vrijheid....
Denkt allen op Zaterdag 13 November eens
goed na en dan zult U, als de collectebus
U wordt voorgehouden, ongetwijfeld zeggen:
„Hoeveel was mijn vrijheid mij wel waard?”
en als allen dit eens goed bedenken, dan
«uilen er geen bussen genoeg zijn...