I
WORKUMER
KRANT
Nieuws- en Advertentieblad voor de gemeenten Workum, Hindeloopen
en Zuidwesthoek van Friesland
IJEME DE BOER, Autoverhuur
Grote Expositie van Dames- en Kinderkleding
i
S53S525?3g52g52S52SS3
HERINNERINGEN UIT DE
LAATSTE DAGEN DER BEZETTING
BEL 170
S.V.W. AGENDA
Emmabloem-coIIecte
Friesland op E 55
i
Zaterdag 9 April 1955
No. 14
78ste Jaargang
i'.V
OP HET KANTJE AF
I
J
Vanaf Donderdag 7 April tot en met Zaterdag 9 April a.s.
Entree vrij - Allen near 'I Noord naor B. JONGSTRA
Fryske Brief LXXXIX.
Om ‘t hja op myn „folk“ roppen bleau hwer ’t hja wie, roun ik op ‘e
keamersdoar ta. Stie hjayn de lege keamer, op in aid wrak treppentsje,
to souder êfnimmen.
„It liket my ta, jo krye lést fan dóvens. Stean ik my der by de doar
to roppen, mar jo alje mar troch,“ sei ik.
Hja kaem fan ‘t trepke en sei: „Set earst dy radio marris êf. Ja, jo
moatte tinke ik mei graech musyk hearre en dan heart men net as er
immen by de doar is.“
„Is Sytse net thus?" frege ik.
„Né,“ andere hja, „dy is fan ’e moarn al ier 6f setten to aeisykjen.
Forliden wike hat er in stikje yn 'e kr&nte stien, dat men yn ‘t lést fan
Maert, wol sahwat it earste Ijipaei forwachte. Nou is «r net to halden.Hat
er justermiddei de dyk in ein üt west en Ijipkes sjoen. Mar ik haw krekt
de kofje brün. Kom mar gau mei nei ‘t keukentsje, der is ‘t waerm."
Doe ‘t wy goed en wol sieten, sei ik: „Ik bigryp net hwat jo bihei-
sterje. Steane jo op sa’n wrak treppentsje, ien misslap en jo trüzelje der
6f. Earmen en skonken brekke, sa komt it mei jo. Hwerom litte jo it Sytse
net dwaen."
Hja lake en sei: „Och myn leave stumper en gjin ein. Sytse my helpe
to souder öfnimmen? Sa‘n Aide knoffelpot. Nou dat soe him öfjaen, leau
dat mar. Né, sa lang ik my seis noch sa skoan redde kin, haw ik gjin help
nedich."
Krekt doe 't wy üs twade bakje op hiene, fieach hja oer ein op ‘e
doar ta en röp: „Sjoch derris, Sytse mei de wiete kros.“
Stie de aid man by de efterdoar, roungear en trilje fan de kjeld. It
wetter roun him ta it hier, ta de duffel en ta de boksen üt. Mar Djoeke
biredt as altyd, hie him sa skjinne ünderklean oan en fiif menüten letter
siet er prinshearlik by ‘t kacheltsje. Hy hie oer in planke sillen, mar rekke
der by del, sa fortelde er.
Ik miende sizze to moatten, dat it net bitrouwd wie en gean mear
allinne it lan üt.
En hwat sei Djoeke? „As Sytse to aeisykjen wol, moat er it net litte.
Hy rint yn gjin sawn sleatten tagelyk. Dat myn Aide krüper nou ris in
kear mei in snoek thüs komt, ynpleats fan mei Ijipaeyen, hwat let dat nou?
Moarn better, hwat jo aide
‘kBin marêfsetten, hwant tsjin sa'n „optimisme" wie ik net opwoechsen.
FRISO.
3, Wip,
OkSVal wfele
Uitgave
i—
i
i—
met en zonder chauffeur
BURGERLIJKE STAND
Gemeente Workum
PLAATSELIJK nieuws
NOARD D 61
Administratie 45
Postrekening 82259
algemeen
men
passeerde
0-6.
per poet f 2.50 per halfjaar
Ve-’/t
0-1
0-1
V,-'/a
1-0
1—0
Ve-l/i
5Vj—4'/2
GOED VOOR DE CONSUMPTIE.
Op de te Sneek gehouden Paasvee.ten.
toonstelling werd in de rubriek twee brede
tanden, een eerste prijs toegekend aan een
vaars van Blom’s Slagerij, waar aan de wand
een medaillekast hangt, die al menige prijs
bevat met prima slachtvee verworven.
Ook Uw adres
voor grote en
kleinere ritten
het wordt avond;
verlos.spelen. Plot-
i we, dat de moffen ons
dat van buurman omsingeld heb-
Advertentietarief7 cent per m.m.
Advertenties v»n bulten Friesland 9 et. pet m.nx
Contracten volgens algemene regeling
M. JnasmaP. JQiemantsverdriet
E. HoesumW. van Terwbga
F. OosterbaanM. Rozendal
J. van PolenK. Meijer
A. SevensterR. A. Bouma
L. Scholl—Fr. Meijer
1
Van verslagen, berichten enz, gaarne
spoedige opgaafl
Inzending van advertenties uiterlijlr
Donderdagsmorgens, familieberichten desnoods
Vrij dagsmorgens voor 10 unr
nerkt, maar
plannen die er
het geheel een
1 van ons gewest te kunnen m»Miu«
van de Friese
Senioren:
Surhuistepveen 1—Workum; vertrek 2,30 uur.
Workum 2Froonacker 1; 4 uur.
Wedstrijd HeerenveenFortuna. De S.V.W.
laat Zaterdag een bus rijden naar de be
langrijke weds rijd HeerenveenFortuna. Ver
trek vanaf de Markt 2,30 uur. Opgave bij
Stam en Fré de Boer.
WORKUM. Geslaagd te Leeuwarden voor
het diploma melkcontroleur, onze stadgenoot
A. N. Visser, werkzaam aan de Coop. Zuivel
fabriek ,.De Goede Verwachting” alhier.
t
Wedstrijden voor Zaterla?. De grote wed
strijd wordt Heeg 1 BWr-rkum 1 B. Wordt
deze wedstrijd gewonnen dan zit Workum
op fluweel. Komt Workum tot de volle winst
dan wil het jeugdbestuur de jongens een
gratis bezoek aanbieden aan de wedstrijd:
HeerenveenF r’una Zat"rJacmld "ag 5 uur.
Ge'racht zal worden de wedstrijd iets ver
vroegd te krijgen in Heeg.
Wokum 2 AO.N.S. 2 A: overwinning
voor Sneek.
W< rkum 3 B—Hielpen 1 B. De g-'S’en zu'len
wel winnen,
W rkum 2BNil nd 1 B, In de'e «e's'r d
zullen de jongens uit Nijland zeer waar
schijnlijk als overwinnaars uit de strijd treden.
Nijland 1» »»n kopploeg.
Telefoon Redactie en
Van Vrijdag 1 t.e.m. Woensdag 6 April
Geboren: Simentje Aaltje, dv Bauke Foe-
kema en Anpa de Jong. Frederik en Jotje,
zoons van Johannes Steiginga en Hiltje Zel-
denrust. J ohanna Fenna, dv Jan Haanstra
en Antje Haagsma.
Gehuwd: Geen.
Over’eden: Klaas Steicinga, 72 jaar, echtg,
van Tjitske Gerritsen.
Iers. Workum speelde zonder Gerrit de Boer,
doch zijn plaatsvervanger Th. Tje rle was
bijzonder goed op dreef. Workum zat fel
op de bal en reeds in de eerste minuten
gaf Guus Brauner een pracht van een voor
zet weg; de keeper miste, doch Sjoerd Wier
sma knalde raak: 01,
Na goed werken van Pier Buma werd het
02 en vrij spoedig werd de stand opge
veerd tot 03, toen onze aanvoerder uit een
keurige voorzet van Ane Bouwman wist to
scoren.
Na de rust trachtte Oeverzwaluwen het spel
te verplaatsen doch onze achterhoede, mot
.-Is ui b’inker Durk Bakker, wist van geen
wijken. Bovendien was keeper Herre Ketelaar
in goede vorm. Door de middenlinie werd
steeds op de juiste wijze de voorhoede tot
aanvallen in de gelegenheid gesteld.
Cft één dezer aanvallen liet Sjoerd Wier
sma het houtwerk „kraken” en rechtsback
Bakker, van a-h’e-en gekomen zijnde, schoot
met een effectvolle l>al hoog op doel, en
het was 04. Evert de Jong presenteerde
hierna een mooie trekbal aan Guus en Sjoerd
gaf de laatste stoot: 05. Een van de mooiste
go. Is volgde nu; een prachrige diepte-pass
van Ane Bouwman naar de in volle ren
spurtende Durk Dijkstra, die de rechtsback
en onhoudbaar wist te doelpunten:
i'
Eindelijk kon Koudum hierna de eer redden.
Wellicht werd onze keeper door de zon
gehinderd? 16. Durk Dijkstra en Sjoerd
Wiersma wisten tenslotte de stand nog op
81 te brengen.
Workum 2 A haalde een zeer verdienstelijk
gelijk spel 22 tegen IJ.V.C. 1A binnen.
Een prima resultaat.
Workum 2 B hield zich goed door met
30 te verliezen tegen H.J.S.C. 1 B.
z’n „opstel” zorgvuldig
we 4*® blad
lozen dan onder meer het vol-
van: Pa. T. GAASTRA Bz.
Boekhandel en Drukkerij. Workum
Wii staan weer aan de vooravond van de
Emmabloemcollecte, één van de oudste, be
kendste en mee t populaire Nederlandse col
lecten ten bate van de t.b.c.-bestrijding, die
in onze gemeente op Vrijdag 15 April a.s.
zal worden gehouden.
Ofschoon er een constante daling van de
sterftegevallen is en een evenzeer duidelijke
daling van het aantal nieuw gevonden ge
vallen op de consultatiebureaux en door
massa-onderzoek in de bedrijven en bevol
kingsonderzoek, wil dit toch niet zeggen, dat
de strijd tegen deze zo zeer gevreesde volks
ziekte moet ver lappen. Integendeel, deze dient
met kracht te worden voortgezet.
Die strijd kan echter alleen mogriijk zijn
door ruime geldelijke middelen ter beschik
king te stellen. De overheid gaat hierin
voor door elk jaar weer subsidies te -ver
strekken, doch ook de bevolking zelf dient
bij te dragen.
Het middel daartoe is de Emmabloem
collecte.
Geeft daarom zo veel mogelijk!
„Door «allen, voor allen.”
Namens het bestuur van de afdeling
Workum van de vereniging „Het
Groene Kruis”,
J. ROBIjN’S, voorzitter.
Junioren:
Workum 3 B—Hielpen 1 B; 3 uur.
Workum 2BNijl. nd IB: 4.15 uur.
O.N.S. 2 AWorkum 2A:
Vertrek per trein 13.40 uur.
Heeg 1BWorkum 1 B::
Vertrek per auto 1.30 uur.
Vacantie S.V.W. van 8 t/m 15 April a.s.
Op de grote EnergietentoonsteUing E 55,
die dit jaar van 18 Mei t.e.m. 3 September
te Rotterdam gehouden zal worden, zal Fries
land over ie en paviljoen van 12 bij 12 m
kunnen beschikken en het is dus niets te
veel gezegd, dat men met de ruimte heeft
moeten woekeren. Immers 144 m2 is wel
heel weinig voor een hele provincie, terwijl
bovendien nog een belangrijk deel hiervan
moet worden vrijgehouden voor het publiek.
Men heeft daarom dan ook besloten te
trachten in deze zeer beperkte ruimte een
algemeen beeld van de provincie te geven,
zodat men "hier dus tevergeefs naar een be
paald bedrijf en een bepaalde instelling zal
zoeken.
De Friese inzending zal dus een
karakter hebben en daarbij heeft men zich
natuurlijk nog weer sterk moeten beperken,
zodat op vier sectoren de aandacht gevestigd
zal worden, nl. de industrie, de landbouw, de
recreatie en de cultuur. Wat de industrie
betreft zullen o.a. enige producten van Je
Friese industrie te zien zijn, de landbouw
komt o.a. naar voren in een diorama met
een Fries landschap met daarbij de betekenis
van de landbouw in cijfers en bij de recreatie
zal de nadruk op de watersport vallen.
Op deze inzending zal o.a. een groot
wapen van Frie land, uitgevoerd in Makkumer
tegels de aandacht trekken, terwijl het ook
in de bedoeling ligt, tegen een lage prijs
boekjes met gegevens over onze provincie
be'cbikbaar te stellen. Aangezien qp de ten
toonstelling zelf maar zo weinig over onze
provincie kan worden getoond, is men boven
dien nog bezig met het vervaardigen van
een groot draaiboek, om daarin nog andere
aspecten van onze provincie te tonen.
Op 25 Mei zal er een speciale provincie
dag voor Friesland worden georganiseerd. Wat
er op deze dag precies allemaal zal gebeuren,
staat nog niet vast, maar wel staat al vast,
dat het publiek die dag een echte Friese
ringrijderij zal kunnen aanschouwen, uitge
voerd door leden van het Fries Paarden
stamboek.
De kosten van een en ander zullen veertig
tot vijf en veertig duizend gulden bedragen.
Hiervan neemt de provincie f 20.000.voor
haar rekening, terwijl de rest van andere
zijden wordt verwacht. Inmiddels heeft het
bedrijfsleven hiervoor al ruim twaalfduizend
gulden opgebracht. Verschillende bedrijven heb
ben ook technische hulp toegezegd, om zo de
kosten te drukken, hetgeen uiteraard dankbaar
is aanvaard. Momenteel 'is men druk bezig
de verschillende plannen uit te verken en te
verwezenlijken, waarbij het dan in de bedoe
ling ligt, eerst in Leeuwarden, voor zover
aal althans mogelijk is, de zaak in elkaar te
zetten, voor men alles naar Rotterdam over
brengt. Het paviljoen Friesland zal tussen
de paviljoens van Groningen en .Drente in
komen te liggen,
Zoals gezegd, de ruimte is eigenlijk te be-
toch hoopt men volgens de
nu worden uitgewerkt, .van
aantrekkelijk „visitekaartje”
ben. Het lijkt wel of ze uit de grond komen.
Vader f.uistert ons in het oor: „doorspelen,
net doen of er niets aan de hand is” en
vader gaat zelf ook weer aan zijn werk, maar
als hij opnieuw drinken moet halen, want
hij is aan het kalveren voeren, gaat hij
vlug even naar moeder en zegt: „De moffen
zijn er, gauw de radio weg, ik ga weer
aan mijn werk.” En net alsof er niets aan
de hand is, gaat vader weer door met kalve
ren voeren.
Maar bij buurman beginnen ze direct aan
een huiszoeking. Buurman zelf is niet thuis,
maar twee spoorwegmannen en een gewone
onderduiker zijn in de stal aan het werk. Ze
kunnen zo gauw niet wegkomen om naar
de schuilplaats te gaan. Een van hen probeert
nog te vluchten, met de roeiboot, maar de
Wurkumer n.s.b.-leider, die er natuurlijk ook
bij was, begint op hem te schieten, natuurlijk
niet raak, maar dat kan er toch wel van
komen en daarom worden de ontvluchtings-
pogingen opgegeven. Inmiddels is buurman
ook thuis gekomen en nu moeten ze allemaal
op de knieën voor in ’t gras zitten. Onder
tussen gaan de moffen door met huiszoeking
en ze vinden ook nog een radio. Dan schijnen
zo tevreden te zijn, want ze druipen met de
boer, de drie onderduikers en de radio
wecer af.
„En nu komen ze zeker op ons af”, denkt
vader, maar dat valt gelukkig nog al mee.
Wel komt de in die dagen meest besproken
Workumer nog even aan de voordeur en zegt:
„Wij nemen de boot mee.” Hij vraagt ook
nog: „Jullie hebben zeker niet van die rom
mel, wel?” „Nee hoor,” zegt moeder, ,;want
dan zou het hier ook nog wel eens raar
kunnen gaan.” „Ja” zegt.ie, „we hebben de
handgranaten bij ons en hadden ze hier
naast ook maar even ontkend dat ze een
radio bezaten, want we wisten dat er één
was, dan hadden wc - de hete boerderij in
brand gestoken.” En zo trekt de hele troep
af:
Enkelen gaan te voet, de anderen met onze
boot naar een andere buurman, waar nog twee
onderduikers, die er ’s middags net gekomen
waren, werden aangetroffen en die nu ook
mee moesten, evenals aanvankelijk de boer
ook, maar op de smeekbeden van zijn vrouw,
mocht hij tenslotte thuisblijven.
Thans ging do stoet per boot naar de
andere kant, waar de fietsen van de overwel
digers stonden en toen ging het door ’t land
naar Nijhuizum. ’t Was prachtig weer op
deze twaalfde April. Zo nu en dan zei de
officier, die er ook bij was, op dreigende
toon: „Die Bauer zullen we wel aan het
spreken krijgen”. Ze passeerden het kerkje
van Nijhuizum, waar de Workumer hoofd
man opmerkte: „Hier preekte dominee Schot
horst vroeger: waren het allemaal maar zulke
dominees”. De grintweg langs tot aan het
tolhuis gebeurde er niet bijzonders. Wel
waren er zeer strenge instructies gegeven om
bij de geringste poging tot ontvluchting, on
middellijk zonder waarschuwing te schieten.
Tussen Schakel en de rolpaal komt de stoet
dokter Noordhoff tegen; deze werd aange
houden, maar kan zich voldoende legiti
meren en mag verder gaan. Vanaf de rolpaal
tot Workum heeft men juist het gezicht op
'de vele lichtkogels die boven de afsluitdijk
hangen; dit was een fantastisch gezicht.
Thans ging het regelrecht naar hotel Ke
tel aar, het verblijf van de bezetters. De
radio wordt hier op tafel gezet en de
moffen zetten dan hun geweren af. Nu moet
die Bauer het toestel inschakelen, maar dit
speelt natuurlijk niet zender aarde en atenne,
zodat Jeze demonstratie gauw is afgelopen.
Eén van de onderduikers moet hier blijven
en wordt tot twaalf uur aan een kruisverhoor
onderworpen. Hij verstaat en spreekt behoor
lijk Duits, zodat het antwoorden hem niet al
te moeilijk valt.
Met z’n vijven worden de Jong, Kamstra
en Wijnfa (beide spoorwegmannen') met Fokke
Oo.terbaan en Cor Slobbe naar het politie
bureau vervoerd. Hier zat als wachtsman de
heer Ate Mulder, terwijl de plaatselijke po
litiemannen nu de eigenlijke bewakers zijn.
Velen zijn ontdaan over het bericht dat er
drie Workumers en twee Hollandse heren
ingesloten zijn en zich nu in de cellen ter
ruste hebben gelegd. Dit vijftal verblijft er
de ganse nacht en ze begrijpen thans dat ze
van hun vrijheid volledig zijn beroofd.
Zodra het licht wordt, beginnen de bewoners
van de cellen op de deuren te bonsen, alsof
de wereld zou vergaan. Zo graag willen ze
er uit. Als het intussen acht uur geworden is,
wordt hun door de concierge van het ge
meentehuis koffie en brood verstrekt. Ze
zien nu ook hun lotgenoot Cor Propstra
voor het venster in hotel Ketelaar heen èn
weer lopen. Hij gelijkt wel een muis in de
val. De stemming is zeer gedrukt, want er
wes netbofd cm ontsnappingsmogelijkheden in
ernstige overweging te flemen, maar daar was
nog niets van gekomen.
(Volgend» w»»k h»t vervolg.)
S.V.W.» NIEUWS
Oeverzwaluwen 1 AWorkum 1 A: 1—8.
Zaterdag j.1. kwam eindelijk de jeugdafd.
weer eens las. De Jun. A trokken naar
Koudum en speelden daar een pittige wed
strijd, Koudum verscheen met »nig» inval-
Tien jaar geleden, nog levende onder de
Duitse bezetting, vol verwachting hoe de
steeds naderbij komende bevrijding zich aan
ons zou openbaren, maakten enkelen een bange
tijd door. Familie en kennissen in het Westen
van het land stonden toen nog voor de ver
schrikkelijkste weken van honger en uitput
ting, een ellende waar wij ons in Friesland
geen voorstelling van konden maken.
Wat zich toen echter in onze omgeving
afspeelde, was voor de betrokkenen om nim
mer te vergeten. Een zeer jeugdige oog
getuige heeft daarvan indertijd een beschrij
ving gemaakt en
bewaard. Na tien jaren slaan
zijden op en
gende:
Het is een stille voorjaarsavond; je kunt
een speld horen vallen. Geruisloos sluipen vijf
mann6n voort, van Oudega (W.) naar wacht
post 29. Ze komen behoedzaam nader, nog
even en ze zijn er. Stil gaan ze naar
binnen en halen er wat gereedschap uit. Dan
gaan ze weer terug, paar de bocht, waar ze
het werkje zullen opkn.ppen. Nu komt het
tnceilijkste, ze moeten de rails opbreken. Ze
schr'even en ze schroeven. Ze moeten oppas
sen dat er niets valt. Het minste geluid klinkt
ver in het rond en kan ook tot het moffen
oor doordringen. Het gaat goed, ze spelen
het klaar. Ge'ukkig, dat werk is weer op
geknapt, Nu moeten ze de gevolgen maar af
wachten. Ze sluipen even behoedzaam als ze
gekomen zijn terug. Dit gebeurt 9 April, des
nachts om een uur of twaalf.
Dinsdagmorgen, daar trekt een groep mof
fen langs de spoorlijn, alles nauwkeurig na
kijkend, want ze weten, dat er een trein met
munitie komt, maar ze kunnen niets ontdek
ken van wat er die nacht gebeurd is. Woens
dag opnieuw een inspectietocht, maar gelukkig
weer met hetzelfde resultaat.
Tïonderdagmorgen, Vader ziet het raam eens
qven uit, maar wat is daar gebeurd? Daar
staat een trein; wat zou die daar moeten?
Het lijkt eigenlijk wel alsof hij ontspoord is.
De locomotief ligt bij de rails neer. Verder
wordt er ook niet over nagedacht.
»s Morgens zowat tien uur. „Wat gebeurt
daar”, zegt vader, „kijk enkele vliegtuigen
om die trein heen en hoor, ze beginnen
waarempel ook te schieten.” Op de trein?
Maar wat geeft dat dan; wat hebben ze er
nu aan om zo’n trein kapot te schieten. Je
kunt de kogels in het water zien ketsen. Maar
dan opeens een gewei'i;e knal, onmiddellijk
gevolgd door een tweede, nog verschrikke
lijker. Nu gaan de vliegtuigen weg; ze vin
den het zo wel goed. Direct komen de mof
fen er ook al pan. Ze zijn woedend omwat
hier gebeurt en ^ze grijpen een .paar eierzoe-
kers, die onschuldig in het land lopen. Zo
verloopt de middag en
we zijn prettig aan het
seling bemerken we, dat
huis en
SCHAKEN
Philidor 2 kampioen
Schaakbond.
Zoals te voorzien was, is niet dan na
felle strijd de beslissing gevallen in de club-
compeiitie van de Friese Schaakbond.
De spanning is er tot het allerlaatst in ge
bleven, zo zelfs, dat deze pas na arbitrale
uitspraak werd gebroken. De jl. Vrijdag te
Leeuwarden gehouden beslissingswedstrijd tus
sen Philidor 2 en O.D.I. 1 werd na vier
uur spelen afgebroken met de voorlopige uit
slag 42 in het voordeel van Philidor,
maar in drie van de vier afgebroken partijen
stond O.D.I. gunstiger, zodat van alles nog
mogelijk was. De kans op een overwinning
voor O.D.I. of op zijn minst een gelijk spel
werd groter, toen de O.D.I.-speler de Boer,
bij de voortzetting van de partij een onnauw
keurigheid van zijn tegenstander afstrafte,
door in een verloren stelling remise af te
dwingen. Het was echter tevergeefs, want de
arbiters) heeft (hebben) van de overige drie
partijen, die alle gunstig voor Workum ston
den één voor Workum gewonnen verklaard
en twee remise. Daardoor werd de uitslag
51/?4’/2 in het voordeel van Philidor 2,
die daarmede kampioen van de F.S.B. werd.
De Workumer club heeft zich in deze strijd
op zijn minst een .gelijkwaardige tegenstand
ster getoond en het geeft haar ongetwijfeld
voldoening, dat zij slechts met minimaal ver
schil als tweede is aangekomen.
De gedetailleerde uitslag van de beslissings
wedstrijd luidt:
Philidor 2 O.D.I. 1
Dr. HoitsmaDr. Meijer Vs*/a
A. van der WalD. van der Goot 10
J. DurkszE. de Boer
W. TwijnstraJ. Ijberna
