f
I
i
.1
I
I
I
I
I
I
I
I
I
I
I
I
I
I
WORKUMER KRANT
Nieuws- en Advertentieblad voor de gemeenten Workum, Hindeloopen
en Zuidwesthoek van Friesland
IJEME DE BOER, Autoverhuur
met en zonder chauffeur
Toelating van Leerlingen
openbare lagere school
I
Wetsontwerp Algemene Ouderdomsverzekering
ingediend
BEL 170
No. 26
78ste Jaargang
T.
Zaterdag 2 Juli 1955
Invoering 1 Januari 1957
-
aanpassing van bijzondere
PENSIOENREGELINGEN
Fryske Brief IIC
Né, it wol dizz'kear mei myn skriuwer^j net rjocht flotsje. 'k Haw al
in stikmanich feltsjes papier forgriemd, om 't myn wurk nearne net
op like.
Nou hat de pinhalder it üntjilde moatten. ‘k Haw der in hiel set op
Mapjes Luchtpostpapier
voor 10 brieven 50 ct
Thans ook in blauw papier 65 ct
GAASTRA’S BOEKHANDEL
I I
om sitten to bitên en to sügen, as wie ‘t in prikke swiet hout. Krekt as
soe ik der hwat ynsperaesje üt wei sobje kinne. Ja, ik bin ek alris by myn
broddelwurk wei roun, mar soks jowt ek al net folie, der komt de Fryske
brief net klear mei.
Oars haw ik der nea safolle muoite mei, dan skriuw ik mar foar:,,fa-
derlün" wei. En bikroadzje my der fierder net oer, ek al is de stavering
yn fierwei de measte getallen, lang net „van vreemde smetten vrij." Men
moat it mar nimrne sa‘t it skreaun stiet, dat is it béste. Ik bin nou ienkear
gjin skriuwer.
Mar lyk as sein, it wol hjoed net. Hwer soks nou oan leit, ik soe ‘t
wier net sizze kinne. Grif net oan ‘t skriuwark. Tajown dat myn pinne
mear it oansjen krige hat fan in kwast, dan in dingom er mei to skriuwen.
Der bliuwt dos mar ien mooglikheit oer, dat it oan my seis leit. En datkoe
hiel wolris sa wêze. Hwant ik fiel, dat ik mei it ünderwerp hwat ik hjir
oansnije sil, op glêd iis kom. Op hwat in gefaerlik „terrein."
It sil hjir gean oer deFryske brief.
Hwerom ik der oer bigjin? Net sa sear om 't dit de fjouwer hündert
en sawn en tweintichste is, dy't yn dizze krante ófprinte wurdt. Mar wol,
om ‘t it fan ‘e wike krekt tsjien jier lyn wie, dat de earste Fryske brief
yn ‘e Friso opnommen waerd. Yn it nümmer fan 30 Juny, 1945.
Tsjien jier Fryske brieven dos. Hwat ik der seis oer to sizzen haw?
Net folie, hwant soks leit net op myn wei.
Hwer ik allinne mar op wize wol is, hoe knoffelich de Fr. brief al
faek ek skreaun is, it hat dochs mear west as hea-terskjen. Wij binne foar
in diel ta üs doel kommen. Fan bigjin óf oan, hawwe wy gjin oar doel nei
stribbe, as om hwat mear bilangstelling sjen to krijen foar de skiednis en
it rike forline fan it eigen gea, mar boppe alles foar dy fan üs aide moaye
stêd.
Oanfitere troch de leafde ta it aide sté, hawwe wy de moed opbringe
kinnen en nim eltsé kear opnij de pinne mar wer op, om to skriuwen hwat
wy mienden skriuwe to moatten. Wis, ik haw ek wolris sein „Der leit de
brot, ik hald er nou mei op." Mar it duorre oarnaris net sa lang, of ik siet
dochs wer mei de pinne yn ’e ban.
Lit men my mar net freegje hoefolle papier ik sa troch de tiid binne
al formuozze haw. As it allegearre neist elkoar lizze soe, bisloech it
miskien wol in heal pounsmiet.
Hwat my altyd ta in stipe west hat, binne al de brieven dy‘t ik yn
dy jierren krigen haw. Forliden wike noch, skreau my in aid-Warkumer:
„ik lees de Friese brieven altijd erg graag. Ik vind 't in prestatie dat zo
vol te houden."
Nou as ‘t dan sa is, dat ik der in oar in deugd mei dwaen kin, lit ik
dan mar prebearje, der noch hwat mei troch to gean. It is op ‘t lêsteksa,
ik haw der seis ek hiel wol nocht oan.
FRISO.
Underskrift: Wy wolle der by dizze gelegenheit graech in koart
wurdtsje oan tafoegje.
Elke pleatselike krante hat in apart stimpel, dat min Or der wurden
to bringen is. Dat stimpel wurdt bv de Friso foar in net ünbilangryk part
bipaeld troch de „Fryske Brief", dy’t nou tsien jier lang yn üs krante for-
skynd is. De Onderwerpen, dy‘t der op in Onderhaldende wize yn bihan-
dele wurde, hawwe de bilangstelling foar Waikvw en syn histcarje yn
dizze jierren by folie lêzers wekker makke (tink oan de oprjuchting fanin
Oldheitkundige foriening).
Wy hoopje dat it „Friso" jown wurde mei ek de kommende jierren
it oangename kontakt mei de lêzers op dizze wize to Onderholden!
B.
Verschijnt eintnaal par week
Uitgave
it
i
!t
OFFICIËLE MEDEDELINGEN
KERKDIENSTEN
nam. 2 uur da
PLAATSELIJK NIEUWS
thans wonende te Zwolle,
BURGERLIJKE STAND
J.
te
examen
mej. da M. J:
uur
vau
ook
KLEINE ZELFSTANDIGEN
consulair
liet keepster
de toestand
Advertentietarief: 7 cent per m.mi
Advertentie» van buiten Friesland 9 et] pet m.m|
Contracten volgens algemene regeling
Kirte samenvatting van het wetsontwerp.
HET UITVOERINGSAPPARAAT
Abönnèmintqprija; L Ud 4»» b«arLüL
per post f 2,50 per halfjaar
van: Fa. T. GAASTRA Bi.
Boekhandel en Drukkerij Workum
Dezer dagen slaagde te Rotterdam voor
het Staatsexamen Nijverheidsakte Na, lerares
Naaldvakken, mej. A. G. Gaastra, alhier.
J. RUSSCHEN
De secretaris,
VAN DER GOOT
WORKUM, 27 Juni 1955.
Burgemeester en Wethouders
van Workum
Het ligt in het voornemen, de verevenings-
heffing zoals bekend 4 pCt. van het loon
bij de invoering van de algemene ouder
domsverzekering te dcen vervallen. Hierdoor
zal het verlenen aan de werknemers van een
looncompensatie in verband met de premie
betaling worden vergemakkelijkt.
Geslaagd voor het eindexamen van de
Meisjes H.B.S. te Leeuwarden, onze vroegere
stadgenote mej. M. Noordhoff, thans
Drachten.
Administratie 45
Postrekening 82254
i—i
Van verslagen, berichten enz, gaarne
spoedige opgaaf!
het Sportterrein.
l van do
mee.
1 Sept. 1955
op te
onze
Inzending van advertenties uiterlijk
Donderdagsmorgens, familieberichten desnoods
Vrqdagsmorgens voor 10 our
Ook Uw adres
voor grote en
kleinere ritten
NOARD D 61
Voor het eindexamen der R.H.B.S. te
Sneek, afdeling P, slaagde onze stadgenote
mej. N. J. Tjeerde.
draagt voor een
een
van
ongehuwd beschouwd. Leven
duurzaam gescheiden zonder
slaagde voor
WORKUM. Met ingang van i
is b enoemd tot Hoofd van de nieuw
richten Chr. U.l.ó,_school te Dalfsen
vroegere stadgenoot de heer S. de Vries,
uur en
Met uitzondering van diegenen, die een deel
van hun actieve periode buiten Nederland
doorbrachten, en van degenen, die nalatig
bleven de premie te betalen, ofschoon zij
daartoe in staat waren, zullen dus in de toe
komst alle Nederlanders recht hebben op
het ouderdomspensioen. Inkomsten, welke men
daarnaast heeft, uit welken hoofde dan ook.
zullen niet op het ouderdomspensioen in min
dering worden gebracht, terwijl dat wel bij
de No>~dwet.OuJerdomsvoorziening re chi“dde.
We1 kunnen en zullen werkgevers en
pen jnenfond en reeds bestaande particuliere
pensioenregelingen aanp«seen aan c.
de leeftijd van
echter niet het
slechts de helft
krijgen.
De pensioenbedragen zullen op-en.neer gaan
met het indexcijfer van de regelingslonen:
een waardevast penden, dat evenredig stijgt
met een verhoging der lonen zowel bij ge
stegen kosten van levensonderhoud als bij
gestegen welvaart. Uiteraard zal het pensioen
dalen indien het indexcijfer der lonen daalt.
Afgezien van de overgangsbepalingen voor
degenen die bij het in werking treden van de
wet de leeftijd van 15 jaar reeds hebben over,
schreden, wordt het volle pensioen slechts
uitgekeerd aan degene die gedurende zijn ge
hele actieve periode. d,w.z. vanaf het moment,
waarop hij gaat werken, tot zijn 65e jaar
verzekerd is geweest. Voor elk jaar, dat een
ongehuwde penrioengerechtigde in deze pe
riode niet verzekerd is geweest wordt 2 pCt.
op het pensioen gekort. Voor een gehuwde
van man en vrouw
Burgemeester en Wethouders van WOR
KUM brengen ter kennis van ouders en
voogden, dat per 1 September 1955 nieuwe
leerlingen kunnen worden toegelaten tot de
openbare lagere school alhier.
De kinderen moeten op 1 October a.s. de
leeftijd van 6 jaren hebben bereikt.
Aangifte bij het Hoofd der school, de heer
Th. Breukelaar.
Van verzekerden, die niet onder de loonbe
lasting vallen, zal geen premie worden in
gevorderd tenzij zij onder de vermogens
belasting vallen wranneer hun inkomen
minder bedraagt dan f 2100voor ge
huwden en daarmee gelijkgestelden (allen die
onder tariefgroep II en III in de inkomsten
belasting vallen) en f 1500.voor onge-
huwden. Voor inkomens van verzekerden van
deze groep van meer dan f 2100.resp.
f 1500.doch minder dan f 3100.resp.
f 2500.zal een geleidelijk oplopende schaal
vorden opgesteld. Deze regeling is getrof
fen ter tegemoetkoming aan de betalings
moeilijkheden van kleine zelfstandigen. De
oremie, welke op grond van deze regeling
niet zal worden ingevorderd, wordt door
het Rijk betaald. Ruwe schattingen komen
tot een Rijksbijdrage van f 30.000.000.
ds P. E. van
In het kader van de sportmiddag van de
S.V»W.” werd ’s avonds de voetbalwedstrijd
Workum 1Leeuwarder Zwaluwen 1 gespeeld.
De Leeuw. Zwaluwen sloegen het afgelopen
seizoen geen gek figuur in de 3e klasse
K.N.V.B. en het zou dan ook een hele toer
voor Workum worden partij te kunnen geven.
Het was jammer dat beide ploegen met enige
invallers moesten uitkomen. Voor Workum
was het wel zeer treurig gesteld. Het wachten
was op twee spelers, die, naar later zou
blijken, zonder kennisgeving afwezig bleven.
Geen fraai figuur tegenover de ea
Koudum ’s Av. 7.30
Koudum
uur ds
Bij het te Zwolle gehouden
het Mulo-diploraa B onze plaats
genoot, de heer M. IJpma, leerling van d»
R. K. Ulo-school te Bolsward.
Telefoon Redactie en
Gemeente Workum
van 24 tit en met 30 Juni 1955
Geboren: Albertus Sake zv. Sake Holkema
en Hiltje Brouwer; Geertruida Anna, dv.
Nicolaas Bonifacius Boekema en Ypke Poel-
sma; Rein Andries, zv, Tjebbe de Jong en
Ymkje Vrieswijk.
Gehuwd: Jan Johannes Boeijenga, 25 jr te
Woudsend en Pietje Dijkstra 23 jr te Workum
Overleden: Geen.
De wet zal worden uitgevoerd door de So
ciale verzekeringsbank en de Raden van Ar
beid, De Rijksbelastingdienst zal echter de
premies heffen en innen. Het is de bedoeling
de Rijksverzekeringsbank om te vormen tot
een zelfstandig rechtspersoonlijkh id bezittend
lichaam, do Sociale Verzekeringsbank. Het
huidige bestuur van de Rijksverzekeringsbank
zal bij de Sociale Verzekeringsbank de functie
van directie bekleden en belast zijn met de
leiding der dagelijkse werkzaamheden. Het
algemeen uitvoerings-en financieel beleid zal
worden gevoerd door een bestuur, samenge
steld uit vertegenwoordigers van werkgevers
en werknemers en uit leden, aangewezen door
de Overheid, Tot deze laatsten zullen niet al
leen overhei Isvertegenwoor’igers behoren,
maar ook vertegenwoordigers van andere
maatschappelijke groeperingen dan werkge
vers en werknemers. Hierbij is o.a. gedacht
aan organisaties van huisvrouwen en beoefe
naren van vrije beroepen.
(Nadruk verboden,)
I
uur ds
HET OUDERDOMSPENSIOEN
Het ouderdomspensioen gaat in bij het
bereiken van de 65-jarige leeftijd. Het be-
ongehuwde f 804.en voor
gehuwde man f 1338.per jaar. Wie
tafel en bed gescheiden leeft wordt als
man en vrouw
van tafel en
bed gescheiden te zijn en hebben zij beiden
65 jaar bereikt, dan zullen zij
ongehuwdenpensioen maar
van het gehuwdenpensioen
Beker. Nam. 1.30 uur
Jeugddienst
FerwouRe (Herv.) Voorm. 9 uur ds P. E.
van Ooyen. H.A.
Gaast (Herv.) Nam. 1.30 uur
Ooyen, H. Doop en Dankz. H.A.
HinRelooprn (Herv.) Voorm. 9.30 uur ds H.
de Wolf Voorber. H.A. ’s Av. 7.30 uur ds
H. de Wolf
(Doopsgez.) Voorm. 11
Nielsen.
(Geref.) Niet ontvangen.
Kou'dum (Herv.) Voorm. 9.30 uur ds H- J.
van Nie Voorber. H.A. Nam. 2 uur ds H-
J. van Nie H. Doop
(Doopsgez.) 'a Av. 7.30
van Hamel.
Malkwerum (Herv.l Voorm. 9 uur Candidaat
D. Bouwstra van Koudum ’s Av. 7.30 uur
ds H. J. van Nie van
Warns (Herv.) Voorm. 9 uur ds mr Q.
Rovers, Voorber. H.A. ’s Av. 7.30 uur ds
mr Q. Rovers.
Slaveren (Herv.) Voorm. 9.30 uur ds B. J.
Riemersma Voorber. H.A. ’s Av, 7.30 uur
ds B. J. Riemersma,
wordt het pensioenrecht
afzonderlijk bekeken.
Voor ieder gemist jaar wordt 1 pCt. ge
kort. Deze korting zal in het algemeen ge
schieden over jaren, dat betrokkene geen in
gezetene is geweest. Eenzelfde aftrek wordt
toegepast over de jaren dat de pensioenge
rechtigde heeft nagelaten de verschuldigde
premie te betalen, die hij redelijkerwijs ge
acht kon worden te kunnen betalen.
Alle Nederlandse ingezetenen, die bij het in
werking treden van de wet 65 jaar zijn, heb
ben recht op volledig pensioen, mits zij de
laatste 6 jaar hier te lande of in overzeese
Rijksdelen hebben gewoond. Doordat alle 65-
jarigen meteen aanspraak kunnen maken op
pensioen ingevolge de nieuwe wet, kan de
Noodwet Ouderdomsvoorziening vervallen.
In het wetsontwerp is voorts een overgangs
regeling opgenomen voor de huidige actieve
generatie. Wie bij het in werking treden van
de wet ouder is dan 15 jaar (maar nog geen
65) zal niet meer alle 50 verzekeringsjaren,
waarvan de wet uitgaat, kunnen doorlopen.
Hij wordt geacht over de jaren vóór het in
werking treden van de Wet steeds verzekerd
te zijn geweest, als hij tenminste op zijn
65e jaar nog in Nederland woont en ook de
laatste 6 jaar daar of in de overzeese Rijks
delen heeft gewoond. Vanaf het in werking
treden der wet zal hij natuurlijk normaal
premie moeten betalen tot zijn 65e jaar.
Doet hij dat en blijft hij tot zijn 65e
jaar verder verzekerd, dan zal hij ook aan
spraak kunnen maken op een volledig
pensioen.
,S.V.W.” NIEUWS
Demonstratie op 25 Juni 1955
De optocht, met muzikale begeleiding
Radio Hingst, werd gehouden vanaf Zee
burg via de Markt naar 1
In de groep liepen behalve de leden
gymnastiekafdeling ook de handbalsters
Na de opmars op het terrein werd door de
gymnasten het turnlied gezongen en brachten
de vlaggendraagsters de vaandelgroet.
Hierna richtte de heer Stam zich tot de
slechts weinige toeschouwers en heette hen
van harte welkom, terwijl hij de hoop uit
sprak dat men zou kunnen genieten van wat
er deze sportmiddag naar voren zou worden
gebracht.
De demonstratie werd begonnen met de al
gemene vrije oefening, waaraan alle dames en
de meisjes boven 12 jaar deelnamen. Daarna
kon men genieten van een nummertje kast-
springen door de jongens en het hardlopen
door de meisjes.
De knotscefening werd door de dames op
uitstekende wijze gedaan en ook aan de
ringen werd goed gewerkt.
Men kon ook de jongste spruiten bezig
zien. Er werden dansjes uitgevoerd, bok-
sprongen gemaakt en de hindemisbaan werd
zonder enige moeite gelopen.
De pre;ta‘i«s op de evenwichtsbalk, in het
bijzonder de itidfiluele oefeningen die door
drie dames ten beste werden gegeven, vielen
bij het publiek geweldig in de smaak, evenals
de rythmische oefening die door de Dames E.
Huismande Boer en M. de Boer keurig
werd uitgevoerd.
De organi atie was uitstekend, zodat de
nummers zonder tussenpozen konden worden
afgewerkt.
Het gymnastfekprogramma werd onderbroken
door een handbalwedstrijd tussen Workum en
Stiens.
Het was een spannende wedstrijd en de Wor-
kumers zetten alles op alles om hun sterke
tegenstanders (waarvan ze het vorige week
moesten verliezen) er onder te krijgen, wat
hun ook inderdaad gelukt is.
Stiens nam de leiding en
Hannie twee maal de bal uit het net halen.
Kort daarop scoorde Trijnie de Boer het
eerste doelpunt voor Workum. Dineke Gaastra
zorgde voor de gelijkmaker en nam ook het
derde doelpunt voor haar rekening. Ook
Stiens scoorde nog één keer en zo werd na de
rust met een stand van 33 begonnen.
De Stienser rechtsbinnen veranderde dit
spoedig in 43, maar uit een corner kon
Trijnie de stand weer gelijk maken, terwijl
Annie de Boer dit nog eens verhoogde.
Eén keer gelukte het de Stienser midvoor
hierna keepster Hannie (die na de rust
overigens geweldig van zich afbeet) te pas
seren, maar met een mooi doelpunt bracht
Dineke de eindstand op 75, waarmee Wor
kum de welverdiende overwinning behaalde.
welke na de inwerkingtreding van de nieuwe
wet ontstaat. In de wet wordt daaromtrent
niets dwingend voorgeschreven, maar wel
wordt de mogelijkheid daartoe geopend, door
eventueel bestaande wettelijke belemmeringen
voor deze aanpassing uit de weg te ruimen.
De bedoeling is, dat de wettelijke ouder-
domsuitkering tezamen met de particuliere
pensioenvoorzieningen een redelijke oudedags
voorziening zal waarborgen. Maar het is niet
nodig en zelfs ongewenst, dat sommi
gen, voor wie reeds een redelijke pensioen
voorziening is getroffen, na invoering van
de nieuwe wet in totaal een bedrag, dat de
100 pCt. .van het laatstverdiende loon be
nadert of zelfs overtreft, zouden ontvangen.
Om dezelfde redenen zullen ook de ambtelijke
pensioenen worden „aangepast” aan de nieuwe
ouderdomswet.
Voordat de nieuwe wet, zo zij door de
Staten-Generaal wordt aanvaard, in werking
zal kunnen treden, moeten nog vele voor
bereidende en uitvoeringsmaatregelen getrof
fen worden. De Regering verwacht dan ook,
dat de wet wel niet voor 1 Januari 1957
van kracht zal kunnen worden.
Zo juist is bij de Tweede Kamer der Staten-
Generaal het ontwerp van de Wet op de Alge
mene Ou lerdotnsverzekering ingediend, welke
wet zoals bekend de in 1947 in werking ge
treden en als tijdelijk bedoelde Noodwet
Ouderdomsvoorziening zal moeten vervangen.
Er is sprake van een „volksverzekering”:
alle ingezetenen die de leeftijd van 15 jaar
doch niet die van 65 jaar hebben bereikt,
zijn verzekerd. Voorts de niet.ingezeten
grensarbeiders en het in het buitenland werk
zame Nederlandse diplomatiek en
personeel.
De algemene ouderdomsverzekering wordt
gefinancierd door middel van een omslag
stelsel. Dit houdt populair gezegd in,
dat de werkende generatie van nu do midde
len opbrengt om de bejaarden van nu hun
pensioen uit te keren. Als da huidige wer
kende generatie zelf aan het pensioen toe is,
zal de werkende generatie van dan de midde
len daartoe opbrengen.
De premie zal worden vastgesteld in een
percentage van het inkomen. Indien het in-
jcomen meer dan f 6000.bedraagt is over
dit meerdere geen premie verschuldigd.
Wie geen inkomen heeft, is geen. premie
verschuldigd.
De Sociale Verzekeringsbank stelt het pre
miepercentage vast onder goedkeuring van
de Minister van Sociale Zaken en Volksge
zondheid, Vermcelelijk zal de premie 61/, A
7 pCt. bedragen. Pas op het tijdstip, waarop
de wet in werking zal treden, zal dit per
centage definitief kunnen worden vastgesteld.
Voor het begrip inkomen is nauw aangeslo
ten bij het door de inkomsten- en loonbelas
ting gehanteerde inkomenbsgripdus aftrek
van verwer' ingskosten, buitengewone lasten,
etc. Echter zal over de kinderbijslag geen
premie voor ouderdomsverzekering worden ge
heven, terwijl zoals bekend hierover
wel inkomsten, en loonbelasting moet worden
betaald. Evenals bij de inkomstenbelasting zal
het inkomen van de gehuwde vrouw bij dat
van haar man worden geteld. De gehuwde
vrouw is zelf geen premie verschuldigd.
Verzekerden, die onder de inkomstenbelas
ting vallen, ontvangen een afzonderlijke aan
slag voor de ouderdomspremie. Is een ver
zekerde in loondienst (of ontvangt hij een
uitkering, welke aan de loonbelasting is on
derworpen). dan moet de premie op zijn loon
(of op die uitkering) worden ingehouden, ook
indien hij in feite geen loonbelasting be
taalt, doordat zijn loon (of uitkering) r be
neden de grens ligt, waarbij de belastinghef
fing aanvangt. Krijgt een loonbelastingplich-
tige ook nog een aanslag in de inkomstenbe
lasting, dan wordt de op het loon ingehouden
premie verrekend «net do bij aanslag te
heffen prwuie, I il
Zondag 3 Juli 1955
Workum (R.K.) Voorm. 7.30 uur Vroegmis
10 uur Hoogmis, ’s Av. 7.30 uur Lof.
(Herv.) Voorm. 9 uur ds. D. J. Spaling
Jeugddienst ’s Av. 7.30 uur ds. E. J. Beker
(Doopsgez.) Voorm. 9.30 uur mej, da M.
J. van Hamel.
Collecte voor het Bouwfonds.
(Geref.) Voorm. 9
H. C. Endedijk.
(Bapt.) Voorin. 9.30 uur ds G. Visser.
Hcidenchap (Herv.) Voorm. 9 uur ds E. J.
ds D. J. Spaling:
