I
I
KRANT
WORKUMER
Nieuws- en Advertentieblad voorde gemeenten Workum, Hindeloopen
en Zuidwesthoek van Friesland
Raadsvergadering Workum
27 September 1955
IJEME DE BOER, Autoverhuur
325325325325325325325
BEL 306 b-c-z. 382
I
S.V.W. AGENDA
TH
Zaterdag 8 October 1955
No. 40
78ste Jaargang
NOARD D 61
FRISO.
Damesmantels
Jerseypakjes
Damesjaponnen
Vesten en Pullovers
Wij brengen voor dit seizoen
een buitengewone collectie in
1
1
Onze stoffenvoorraad voor Dames-en Kinderkleding is iets
buitengewoons en onze prijzen liggen 10 a 15 pCt lager
Komt U vrqblijvend een kijkje nemen, dan kunt U zich overtuigen!
Ons advies is: allen naar 't Noord, naar B. JONGSTRA
Fryske Brief CX
De 4e fan dizze moanne wie ‘t „werelddierendag". Ei ja, hwerom
sille de beesten net like goed in dei harre» neame meije as in oar
En it soe alhielendal gjin kwea meije, alteast foar de beesten seis, as
der ris hwat mear fan dat soarte dagen foar harren komme soene.
Hwant gekheit is net nedich, mar tink er om dat in bulte fan dy dieren
hwer ‘t wy nei üs eigen sizzen sa pQr mei binne faek gjin bést
bistean hawwe. Wis, der mankearret sa noch wolris hwat oan. De goeden
ünder üs, net to nei sprutsen fansels.
Sjoch allinne mar hoe ‘t er yn in bulte hushaldinaren mei jonge katsjes
omsprongen wurdt. Foral as hja yn ’e bannen fan bern forfalle En litsa'n
dierke nou by Qngelok ris hwat op it kleed of de matte dwaen O, leave
guont en gjin ejn, dan is it hüs to lyts. En hoe ‘t dat „leave poeske" dan
aimeast ta de doar ütsoalt wurdt, sil ik mar leaver oer swije.
Net dat wy it mei üs dierkes sa slim miene, né hear. Mar üs leafde
ta it dier is nou just net altyd bistindich.
Mar op sa‘n dieredei, och dan forwenne en forpopkje wy üs hountsje
of katsje in lyts kromke.
Hie Japiks Antsje har aid boarre op dy dei gjin moai oranje lintsje
om 'e nek boun En liet hja him sa foar in kear it reamkomke net üt
slikje?
Ja en helle Rinse de moarns net hwat lekkere bonkjes by de slachter
as in traktaesje foar syn hountsje? Foar it dieike, grif wol eat bysünders
yn sijn oars sa treastleas hounelibben.
Diere dei! Ei wis, it mei neat gjin kwea om de minsken ris hwat
mear leafde by to bringen foar de dieren yn it algemien. Noch mar al to
folie wurde beesten, great en lyts, troch minsken knoeit, kasiijt en tam-
tearre. Dat men der mei man en macht in ein oan meitsje wol, is in
skoan ding. De dieren tsjin har boalen yn biskerming nimme, fortsjinnet
net allinne üs wardearing, mar ek üs stipe.
Mar litte wy üs hoedzje foar oerdriuwing.
Hoe ‘t ik dat bidoel
Yn ‘e fekünsje wiene wy yn in plak hwer ‘tnoch al frjjhwat„rykdom“
wennet. Op in kear fytsten wy yn in leane en der wie in hikke hwer ‘t
op stie: „Dierenbegraafplaats" Ik fan ‘e fyts en hwat seach ik? Wit hoe-
folle grêfstiennen lyk as op in tsjerkhóf. Op de iene stie to lézen: „Rust
zacht lieve op in oaren ien„Hier rust onze Nou ja toe mar.
Der wiene ek minsken dwaende en skik moaije en djOre blommen,
op en by dy stiennen. Potsjes, faeskes of buskes mei blommen, sierden
de houne grêven.
Sa'n forearing giet my to fier.
Hwant in houn is op ‘t lést mar in houn en gjin minske.
i—
I
i—
uur
uur
uur
BURGERLIJKE STAND
der Wal,
E3H
de
Advertentietarief7 cent pet tn.m.
Advertentie» van boften Friesland 9 et; pet m.'m;
Contrasten volgens algemene regeling
IJ. Oosten.
van
atónnëmwitspfla: 1 per bwtfMul
per post f 2.50 per halfjaar
wijziging
Puit 7. Voorstel
het sp ieuw
bouwland in de Waard.
van B. en W. tot vasfstel-
ni“uwe gemeenschaap like
geneeskundig
Van verslagen, berichten ent, gaarne
spoedige opgaaf!
Senioren
D.W.P, 1Workum 1, vertrek 2.45 i
Oeverzwaluwen 1Workum 2,
vertrek 3 uur
Hielpen 2Workum 3, vertrek 3
Inzending van advertenties aiterlïjk
Donderdagsmorgens, familieberichten desnoods
Vrijdagmorgens voor 10 uur
met en zonder chauffeur
Nu per 31 December a.s. de pachttermijn
eindigt, zou wegens drainering van het land
en aanleg van waterleiding de pachtprijs van
f 110.per ha. worden verhoogd. Overeen
komstig het voorstel van B. en W. wordt de
verpachting aan Tj. van der Plaats, Jac.
Heslinga en O. van der Wal met drie jaaren
aan R. de Haan met één jaar verlengd, tegen
de verhoogde prijs van f 162.per ha.
Gemeente Workum
Ven 28 Sept.—4 Oct 19’5.
Geboren: Jolt je dv. Piet-'r Nauta en Arnol-
du“ke Bremer. Pieter zv. Jetze Visser en Itsk
Talhout.
Gehuwd: Bernardus Drachma, 26 jr te
Rotter’am en Jaro’ a Bouma, 26 jr te Workum
Overleden: Geen.
4 uur
4 uur
2.30 uur
van B. en W. bctreftenle
vc-pa ht n van pereel; n
van de
Ook Uw adrea
▼oor grote en
kleinere ritten
Punt 8. Voorstel van B. en W. betreffende
het verpachten van de wun'ng met ver
smalling, gekocht van D. Hofman, aan P.
Broersma en IL Ijlstra.
De nieuwe Herv. school met het in aanbouw
zijnde gymnastieklokaal maakten het Pier
Broer ma onmogelijk om daar z’n koemelkers-
bedrijf te blijven uitoefenen, zodat de hem
toebehorende veestalling moest worden afge
broken. Het onlangs door de gemeente van de
heer D. Hofman gekochte boerderijtje bij de
sluis is voor hem wel erg geschikt en daarom
zouden B. en W. willen voorstellen de woning
met veestalling te verhuren voor de prijs
van f 350.per jaar, onder beding dat de
helft van de onderhoudskosten voor reke
ning van de huurder komt. Een ander woon
gedeelte van dit boerderijtje zou verhuurd
kunnen blijven aan H. IJlstra tegen een huur
prijs van f 4.per week.
In verband met de plannen, die daar te
eniger tijd grote veranderingen kunnen brengen
zou de heer van der Wal willen bepalen dat
deze verhuring tot wederopz -g ’ens geldt, wat
trouwens ook in de bedoeling van B. en W.
bleek te liggen.
Hoewel niets op deze verhuring tegen,
vindt de heer Jonkman hot toch onprettig
dat de raad weer min of meer voor een vol
dongen feit wordt geplaatst, omdat Broersma
z’n hooi daar reeds in de schuur heeft.
De heer Niemanteverdriet merkt op, dat
de raad er indertijd mee heeft ingestemd om
deze woning voorlopig opni-uw te doen ver
huren, terwijl Bro.rsma de toezegging was
gedaan om hem bij het zoeken naar een andere
plaats voor zijn bedrijfje te zullen helpen,
dus a’les is in overeenstemming met de wen
sen van de raad gebeurd.
Ook de heer Gaastfe dat geen bete»
VeMeHjat eettmeai per week
Uitgave wam Fe. T. GAASTRA Bi.
BaeUandel en Drukkerij, Workum
Punt 4. Voorstel
ling van een
regelirg betreffende het
schooltoezicht.
In 1942 is door de gemeenten Wijmbritse-
radeel, Bolsward, Gaasterland, Hemelumer
Oldephaert en Noordwolde, Workum, IJlst,
Hindeloopen, Staveren en Sloten reeds een
gemeenschappelijke regeling getroffen. Met en
kele nadien gegeven voorschriften en wensen
van Gedep. Staten is nu rekening gehouden,
wat geen ingrijpende veranderingen tot ge
volg had au du» wa» er piet eens een
hcttfdeUjhe eWfcfal podi»
van
totaal bedrag van
de uitkering uit het gemeentefonds moet ceerd ter inzage zou
eerstvolgende ver-a’ering. Spr.
zon-’er op prijs «tel’rn.
Pi r-re- va e rondvraag af c'o- -
Junioren:
Workum 1 AHark. Boys 1 A
Workum 2 FBalk 2 B
Workum 3 BQ.V.C, 1 B
O.N.S 2 A—Workum 2 A
Vertrek per auto om 2.45
Markt. Reiskosten f 0.60.
B. en W. zeggen in hun prae-advies dat
de toeneming van de uitgaven, die nodig zijn
I voor een normaal verzorgingspeil, zich ook
dat er
schippers op 't Noord geen behoorlijk»
aan drinkwater te komen,
betere regeling zoals voorheen
Punt 3. Opnieuw stemin.u over het voor t 1
van B. en W. waar over in de vorige
vergadering de stemmen sta kt n om,
o vei® nkomstig het a Ivies van B A.N.W.
op het Dwsïsnoord e n straat aan te leg
gen met één rq'a Ji, met am weerszijden
parkeerhavens.
Vóór de stemming wijst de heer Oosten
er nog even op, dat wanneer van het oor
spronkelijke plan gesproken wordt, dit eigen
lijk het raadsbesluit is om aan weerszijden
van de bestaande bomenrij een rijweg te hou
den en het andere in geding zijnde voor
stel strekt zich immers niet verder uit dan
tot één rijweg, zodat alle details (waar
onder ook de parkeerhavens) momenteel bui
ten beschouwing dienen te worden gelaten.
Dit laatste komt op hetzelfde neer als
wat de heer Bakker bedoelde en daar zal
het bij de stemming dan ook alleen maar
om gaan.
Het voorstel van B. en W., dus enkel
één rijbaan, wordt dan aangenomen met 6
tegen 5 stemmen. Vóór de heren de Jager,
Bakker, Gaastra, Niemantsver friet, Ketelaar
en de Jong. Tegen de heren Haytema, Oosten,
Jonkman, van der Wal en Harkema.
Ie commivio de heren G. Bakker, J. D.
de Jager en R. Harkema.
2e eommiv-ie de heren R. H. Jonkman,
R. J. Ketelaar en
3e commi-ri" de heren J.
H. Havtema en J. R. de Jong.
Punt 10. Vno-s*-! ran
van dc heg-o'in~, f’i-rist 1955
Hieromtrent zijn gen opmerkingen, dus
kan zonder stemming overgegaan worden tot:
in deze begroting heeft voortgezet. Van een
aa-tal possen uit de ontwerp-begroting wor-1
den de hoger geraamde bedragen opgesomd
en dan blijkt dat er een ongedekt tekort
is van f 70 000.
Een verzoek aan de Minister om verhoging
van
uiterlijk 30 September 1955 zijn ingediend,
vandaar bovenre"O' md voorstel van B. en W.,
dat z.h.s. wordt aangenomen.
Daarna wor'en de commble’ voor onder
zoek van de begroting bij loting al» volgt
rttoengertaHt
Telefoon Redactie en Adm. 05151/314
Postrekening 82259
met W: r'u Li ie ststemming waren in elk
geval degenen die notities zaten te maken,
M4 d*t> gesn hegr
P-. en W. t, t wijigig
Punt 9. Aanbieden van 3- ontwerpbegroting
▼»or 1956 met voorstel van B. en W.
om bij de Minister van Binnenlandse
Zak«n en verzoek in te dienen tot ver
hoging van de algemene uitke in" vit
het gemeentefonds voor het jaar 1956
(en eventueel 1957) tot dekking van
het ge-aamde tekort.
(Vervolg van raadsverslag vorig no.)
Punt 2. Ingekomen stukk n en mede dc'iigi n.
e. Schrijven van de heer S. R. de Boer,
Noonier' a ar, annex Geschen’ enhuis
waarin bezwaar wordt gemaakt tegen de
wijze, waarop de provi ïb wegens de leve
ring van het nieuwe meu'.iLi- in het ge-
restaureer 'e stadhui', onder de plaatse Ij ke
meubelhandelaars is ver'eeld. Adressant
meent, gelet op zijn meu e omzet, ook op
een aandce’ in deze provi ie aanspraak te
kunnen maken.
Volgens prea.advies van B. en W. is in
overleg met de raad de provisie verdeeld on
der die plaatselijke zakenlui, van wie bekend
was dat de meubelhandel voor hun hoofd
bron of belangrijk middel van bestaan be
tekende. Bij deze beoordeling werd er ook
rekening mee gehouden dat adressant wél
in aanmerking kwam voor de provi ie, die
in uitzicht was gesteld wegens aanschaffing
van keukenuitzet e.d. voor „Mariënacker”.
Alzo is de gevallen beslissing met de nodige
omzichtigheid genomen, waarom B. en W. het
adres voor kennisgeving willen aannemen.
De heer de Jong merkt op dat indertijd in
overweging is gegeven om bij de Kamer van
Koophandel te informeren welke handelaren
een erkenning voor de meubelhandel be
zitten en vraagt nu of dat ook gebeurd is.
De voorzitter moet dit ontkennend beant
woorden, omdat B. en W. er van uit zijn
gegaan, dat elke erkenning nog geen waar
borg is voor een betekenende omzet en daarom
is de meest praktische weg gevolgd door een
vijftal van de bekendste zaken op dit ge
bied voor die provisie in aanmerking te
laten komen. Er moet nu eenmaal een grens
getrokken worden en bij elke regeling kun
nen er immers wel mensen zijn die zich tekort
gedaan voelen.
Het heeft de heer Oosten getroffen dat
adressants meubelhandel twintig procent van
diens omzet h et te bedragen, wat toch wel
een behoorlijk gedeelte is en daarom stelt
spr. voor in elk geval aan adressant een
antwoord te zenden en hem daarin de toe
zegging te doen dat hij bij de eerstvolgende
gelegenheid voor een hvering in aanmerking
komt.
Do heer Harkema zou alsnog bij de Kamer
van Koophandel willen informeren wie als
meubelhandelaar sta n ingeschreven, doch ove
rigens valt aan deze kwestie weinig meer te
veranderen, omdat het beschikbare bedrag
verdeeld is en er geen fondsen zijn, waaruit
geput kan worden. Mocht uit het ingestelde
onderzoek blijken dat adressant niet naar
recht en billijkheid behandeld is, dan zou
hij bij een volgende leverantie bijvoorbeeld
een zekere voorrang kunnen ger.i ten.
De voorzitter verwacht van zo’n onderzoek
geen enkel nuttig effect, doch is er niet
tegen, vindt het jammer dat de goede be
doelingen van B. en W. zodanig miskend wor
den, dat die hele provi iekwestie misschien
beter achterwege had kunnen blijven cn m ent
dat het adres nu alleen maar afgedaan
kan worden door het voor kennisgeving aan
te nemen, waartoe z.h.s. besloten.
Punt 5-.Voorstel van B. en W. tot vaststel
ling van een nieuw tarief wegins levering
van gas voor ruimteverwarming cn in
dustrie.
Met de commissie voor het gasbedrijf zijn
B. en W. van mening dat juist door een
verlaging van het tarief het gasverbruik voor
.uimtoverw arming cn indu trie kan worden ge
stimuleerd. Het oude tarief luidde: 1250
kubieke meter 30 cent, 251500 ku
bieke meter 28 cent en boven 500 kubieke
meter 26 cent per kubieke meter. Het aan
bevolen taii.f zou dan kunnen worden 1500
kubieke meter 24 cent, 5011000 23 cent,
1001—1500 22 cent, 1501—2000 21 cent
20012500 20 cent en boven 2500 15 cent
per kubieke meter. Hi rdoor wordt een min
dere o pbr.’ngst van f 2900.verwacht (waar,
van f 1700.ten goede komt van de gemeente
begroting wegens lagere uitgaaf voor ver
warming van het gemeentehuis), terwijl in
middels al vast staat dat „Mariënaeker” de
erwarming in het hoofdgebouw zal laten
vervangen door gas en er ongetwijfeld meer
dere inrichtingen en bedrijven zullen volgen,
zodat voor mindere inkomsten eigenlijk niet
gevreesd behoeft te worden.
De heer Harkema vraagt of het juist is
dat voor grote bedrijven een special instal
latie met dusdanige kosten gepaard gaat,
dat men er niet aan denken gaat om op
gas over te schakelen.
De heer Niemantsverdriet antwoordt dat
er voor fabrieken inderdaad speciale voor
zieningen moeten worden getroffen, maar de
verwachting is dat de hieraan verbonden
kosten (welke over een aantal jaren betaald
kunnen worden) meer dan goed gemaakt
worden door de permanente kostenbesparing.
Op een vraag van de heer van der Wal
of deze ta.iefsverlaging later ook tegenval
lers kan opleveren, kan natuurlijk niet met
zekerh<id een geruststellend antwoord worden
gegeven, maar een groter verbruik zal er
ongetwijfeld het gevolg van wezen.
De her Bakker vraagt hoe of deze nieuwe
prijzen liggen en of de voorwaarden voor
de instaüaiiekosten elders ook gunstiger lui-
'en, waarop wethouder Niemantsverdriet ant
woordt dat getracht is op déze wijze een bil
lijke regeling en een goed beleid te laten
amengaan.
Uit de data waarop het nieuwe tarief kan
ingaan, wordt gekozen: 1 September 1955.
En overigens ging het er ook zonder stemming
door.
oplossing mogelijk was en nu zou alleen nog
over het bepalen van de huurprijs verschil
kunnen bestaan. Om Broersma niet op extra
en onnodige kosten te jagen, is hem toege
staan het hooi in de schuur te rijden. Waar
het eigenlijk alleen om de huurprijs gaat,
kan men bovendien net zo goed van een
dwangpositie van de huurder als van de raad
spreken. Immers wat die huurprijs betreft,
kan Broersma in deze omstandigheden ook
veel minder bezwaren gaan maken dan anders.
De heer Bakker vraagt of er al iets defi
nitiefs bekend is van de aldaar te projecteren
weg. Er wordt wel eens beweerd, dat in
tussen de richting van die weg zodanig ge
wijzigd i«, dat de gemeente dit boerderijtje
niet had behoeven te kopen. Als dat inder
daad zo mocht wezen, zou het dan geen aanbe
veling verdienen om deze woning zo vlug
mogelijk van de hand te doen, want de ge
meente heeft, volgens spr., al veel te veel
van zulke onvoordelige eigendommen.
De voorzitter verklaart dat de deskundigen
nog druk bezig zijn met tekenen en bereke
nen, zodat over de werkelijke resultaten nog
niets te zeggen valt.
Het enige wat valt, is de hamer, die het
voorstel van B. en W. bekrachtigt.
Raadvraag.
De he*r Oosten heeft vernomen,
voor
Gelegenheid is om
althans een
'chijnt te ontbreken.
De voorzitter zegt een onderzoek toe.
De heer Jonkman vraagt of de subsidie
aanvraag van de Doopsgezinde Gemeente en
de plannen van het R.K. Schoolbestuur bin
nenkort ook verder afgehandeld kunnen wor
sen. M®t herstelwerkzaamheden aan de Doops
gezinde kerk is inmiddels al begonnen.
Volgens wethouder Gaastra kon dit niet
'aneer wachten en bij alle restauratiewerken
is het de normale gang van zaken, dat een
deel d^r plannen uitgevoerd wordt en door
de aan’ra"cr voorgefinancierd wordt.
Verder wRs» de heer Jonkman nog on
slechte toesta-’d ’’an de wal tussen de Hoüe-
tneers- en Pa.-’rJe'!talbrug, de aanl-pplnats
voor pleziervaartuigen, dus momenteel min
der urgent, maar verbetering is wel gewen t.
Op een vraag van de heer van der Wal
of over een nlan om in ’t Heidenschap een
vaart te dempen, bij B. en W. al iets
bekend is,’ wordt ontkennend geantwoord.
Voor die zaak geldt dus nu: rustig af
wachten I
De heer Ketelaar wijst op een eigenaardige
manier van demping op het Dwarsnoard.
Voor de omwonenden, maar ook voor de
gemeente kan dit onaangename gevolgen heb
ben.
De voorzitter zegt ook hierover onder
zoek toe, maar als de toestemming wel ge
geven mocht zijn, dan is de gevolgde methode
zeker niet de bedoeling geweest.
De heer de Jong me’nt ook de plannen
'voor het bouwen van een R.K. school nog
even ter sprake te moeten brengen, doch
hoever deze zaak pev''r,-*rd is, daarover is
B. en W. nog niet' o?'i bel ter kennis ge
bracht. Het wachten i- on het Schoolbestuur,
aan welk bestuur dus beter inlichtingen ge
vraagd kunnen worden.
Voorts zag de heer de Jong graag dat
de rekening van „Mariënaeker”, met en
f 621.000.gespecifi-
wor len gelegd bij de
zou dit bij-
Punt 6. Voorstel van B. en W. tot
van het uitbrei lingsplan.
Om in do behoefte aan bouwterrein voor
woningen te kunnen voorzien is wijziging van
het uitbrei ingsplan noolzakelijk. Die wijzi
ging betreft de grond gelegen tussen de Alde-
wei en de Dolte, welk gedeelte dan niet als
„landelijke bvbouving” maar vo: r woning
bouw bestemd zal worden. Gedurende de tijd
dat deze wijziging ter inzage he'ft gelegen,
zijn alleen bezwaarschriften binnengekomen
van de eigenaar IJ. S. Haagsma en de pachter
S. IJ. Haagsma, wat alleszins begrijpelijk is
en waarmee bij vaststelling van koopprijs en
icha'e'oo ste ing ongetwijfeld rekeriig zal
worden gehouden. De wijziging zal opnieuw
veertien dagen ter vi ie moeten liggen en
dan kunnen de bezwaren ter kermis worden
Gebracht van Ged. Staten, welk college uit
eindelijk beslist.
De heer Oosten heeft zich ernstig afge
vraagd of alle andere mogelijkheden uitge
put zijn en doet daarom een beroep op alle
raadsleden om rond te kijken naar bouwter
rein dat het aanzien van onze stad minder
schaadt, als de bedis-ing tot een volgende
vergadering uitgesteld kon worden.
De voorzitter meent dat er al lang genoeg
"e'egenheid is geweest om geschikt bouwter
rein te zoeken, maar B. en W. meenden geen
andere keus te hebben.
De heer Haytema is van oordeel, dat toch
beter het land genomen kan worden, dan dat
men zonder huizen komt te zitten. Elders
heeft men ook dezelfde bezwaren, maar de
behoefte aan woningen weegt dan immers
het zwaarst,
De raad gaat hierna in besloten zitting.
Tijdens deze geheime besprekingen arriveert
met fraai versierde wagens voor het stadhuis
de feestelijke, oer.deftige gemeenteraad uit
de optocht, welke op het Noord de „vier
daagse” fes'.hittiten inzette. Deze vroede vade
ren maken van het onderwerp dat hun bezig
houdt, geen geheim. Integendeel de verschil
lende meningen over een te stichten zwembad
blijken op een geluidsband te zijn opgenomen
en worden den volke kond gedaan, wat even
later ten aanhore van Workums voltallige
gemeenteraad als een toppunt van succes
wordt gezien. Voorlat het uitgebeelde recre-
atie.oord Workum een feit zal zijn geworden,
(zomer 1956 stond heel optimistisch aange
plakt) zullen we al die stemmen nog eens
zwart op wit voor onze lezers laten opleven.
(Dit kon helaas deze week nog niet.)
Keren we nu tot de openbare raads
zitting terug, waarin de heer Oosten voor-
ste’.t om die urnen*e bouwterreinkwestie tot
de volpende vergadering uit te stellen, welk
voorstel met 9 tegen 2 stemmen, die van
de weekender» w«tdt