WORKUMER
KR ANT
Nieuws- en
Advertentieblad voorde gemeenten Workum, Hindeloopen
en Zuidwesthoek van Friesland
Junioren A en B. tournooi
op zaterdag 18 aug.
IJEME DE BOER, Autoverhuur
met en zonder chauffeur
Actie voor betere
bedrijfsvoering
Water- en hengelsport te Staveren en Galamadammen
RADIO HINGST
uw
BEL 306 b.g.g. 382
ELASTA NYLONS
„MAISON IRENE,
S.V.W. AGENDA
79ste Jaargang
No. 33
Zaterdag 18 augustus 1956
die herfst kom, sal ons oi rijk wees of arm volgens wat ons gestoor heeft.
Nou byhwanear dat wier is, nou dan kin ik in minske dy't dat
oangeande wol tige en tige ryk wêze moat. Innen dy‘t de hjerst fan it
mee
LAAT
FRISO.
VOORLICHTING VAN „VEILIG VERKEER”
Een fietser mag tegen de rechter
kant van de weg-as de bocht naar
links nemen. Ook hier kan dus weer
gesproken worden van voorsorteren.
De bocht mag echter ook zo groot
mogelijk gemaakt worden Voorkin
deren ia de laatste manier doorgaans
het meest veilig.
VERZORGEN
Meubelen van Inconé
gaan een mensenleeftijd
Inconé voor kwaliteit
Voordeel en gezelligheid
FRÉ DE BOER
Meubelhuis Inconé
Afmnëmëiitaprqs f 1.15 pêr kwLhial i
per post f 2,50 per halfjaar
Ook Uw adres
voor grote en
kleinere ritten
•r-«
De bekende HOLLANDIA
ALLEEN BIJ
2.95 tot en met 5.50
I S. J. Oudeboos - Tel, 234
Haven van Koudum
steeds leger
libben al her etter har hat en al in hiel ein yn de winter fan it libben
Kommen is.
Ik bidoel juff. A. Potma, Wilhelminalaan 18 to Seist. Hja is fan ‘e
wike, de 14e augustus, njoggentich jier wuiden. De njoggen kiuskes etter
e rêuh, mar in geast sa helder en klear, dat manich folie jonger minske
der jeloersk op wurde soe. En as lyk de bopppesteande sizwize seit: „dal
herinneriugs is n gawe van God dan is hja der wol tige mei bijeftige.
In deimanich foar har njoggenuchste jierdoi, moabt ik by har yn ‘e
buert wêze, foar my in skoandere geiegenheit en nim efkes de bus nei
Seist. Om ‘t ik har skreaun hie, hoe let ik by har komme soe, slet hja ai
to wachtsjen.
En sadwaende siet ik dan oer in minske dy ‘t oer in deimanich njog
gentich jier wurde soe. Mar men sue it har wier net oansjen, ek al komt
foar har de aide dei wol mei inkelde „gebreken". It rinnen wol sa bést
net mear, en it iene each sjocht hja net sa folie mear mei, mar herders
neat to kleijen, hear.
Ja en der sieten wy dan, mar wy hoegden net om praet to siikjen.
Ei jonge né. Hwant wy sieten al gau yn Warkum, (al wie it den ek yn
einzen.) Wy hawwe it hawn oer .minsken en dingen, oer it Waikum fan
eartiids.
Mar witte jimme nou hwat sa bysünder is? Dat juff. Potma alhielen-
dal gjin ald-Warkumer is, en dochs mei hiel har hert oan Warkum hinget.
Hja, Alberdina Potma is to Balk berne, de 14e aug. 1866, as dochter
fan notaris Lieuwe Hielke Potma en Anna Hiemstra.
Doch hja hawwe harren to Balk nea sa thüs helt, derta hongen hja
herste folie oan Warkum. Hwant der wennen de Potma's en de Hiemstra’s
De pake‘s en beppe's fan wearskanten.
Fora! de Potma's wiene fan alder ta alder Warkumers. Hja hawwe
binei twa ieuwen in sit hawn yn it stedsbistjür. Itsy as boargemaster, as
siktaris, as wethalder of as lid fan de Ried. Mar ek yn ünderskate ynstel-
lingen en ynstansjes in bilangryk plak ynnommen.
De Hiemstra's kamen üt Dokkum. De earste Hiemstra dy't him yn
Warkum ta wenjen sette, wie dokter.
Alberdina Potma is de léste fan har slachte, de léste van de Warku-
mer Potma’s. Lyk as sein, juff. Potma hat in bulte op mei de stêd hwer't
har foaralden libbe en stribbe hawwe. Der fan tsjügje safolle oantinkens
dy ‘t by har yn ’e keamer steane of hingje. Mar der fan tsjügje boppe
alles „de herinneringen" dy't hja my oer Warkum wit to tortellen.
Wy winskje juff. Potma, dy't ien fan de aldste „abonné’s" fan dizze
krante is, noch manich soun jier ta.
Fryske Brief CIXL
Noch net sa malle lang lyn, krige ik in krante ünder eagen üt
Transfael. Der süene aerdige sizwizen yn, en ien derian wie dizze
„Herinneriugs is 'n gawe van God. Wat ons vandag doen en wat ons
more doen, word gestoor in die skuur van herinnering en wanneer
ds c.
uur ds
Een fokveedag is geen
vetveedag
'1
I -
I
1—1
I 1
NOARD 69
dra dit
en
KERKDIENSTEN
d.
v.
opbrengst) greidt zich
ds
J. W.
Leesdienst Nam.
onge-
het
’8 Av.
i
en
uur
t
ds
r
1
o
uur
uur
Adm. 05151/314
Postrekening 82259
Inzending van advertenties uiterlijk
donderdagsmorgens, familieberichten desnoods
vrijdagsmorgens voor 10 uur
haven innam.
Men, kan straks spreken van „De laatste
- -„-i” als wie weet hoe spoedig
Van verslagen,1 berichten enz. gaarne
spoedige opgaaf 1
Advertentietarief: 7 cent per m.m.
Advertenties van buiten Friesland 9 ct. per m.m.
Contracten volgen» algemene regeling
van Franeker
(Geref.) Niet ontvangen.
Koudum (Herv.) Voorm 9.30
7.30 uur ds H. J. van Nie.
(Doopsgez.) Geen Dienst
Mulkwerutn
1.30 uur
ZONDAGSDIENST ARTSEN WORKUM
Van zaterdag n.m. 6 uurmaandag v.m. 7 uur
10 uur
ons land weten daarvan mee te pra-
in onze Zuidwesthoek zijn er te
vens voorbeelden van in de vissershavens Sta
veren, Hindeloopen en Workum.
Koudum bezat sedert het jaar 1912 ook
een haven, de Sijmbewijk.
In dat jaar meende de Raad der gemeente
door het besluit tot het maken van die
haven te nemen een prijzenawaaruige daad te
doen en het was dit inderdaad,
uur ds van Bilder.
KOUDUM, augustus ’56. In deze vakantie
weken waarin bijkans een ware volksverhui
zing door ons land gaat en duizenden Ne
derlanders voor enige tijd in andere omge
ving vertoeven, wat ook bij ,de watersport
het gevat is, doet een lege haven ietwat
triest aan. Een haven is er gemaakt voor
schepen en een lege haven betekent terug
gang.
Verschillende eertijds bloeiende havenplaat
sen in
ten en
soms
maar op
niet veel.
Het lets betere weer gracht de zeilsport
de vorige week wei iets meer op gang; op
Galamadammen was het soms behoorlijk druk.
Deelnemende verenigingen: C.A.B., R.E.S.,’
Zeerobben, Workum
Aanvang 2.15 uur.
Entree f 0.35, Kinderen f 0.20
WORKUM I gaat naar seriewedstrijden te
Makkum. Vertrek 2.30 uur.
A.s, maandag 20 augustus hervatting
gymnastieklessen
De lessen van woensdagavond komen weer
op vrijdagavond
ds H. ,H Tulp H.
ds L. de Vrijer
om
kleinbedrijf er op attent te
maken, dat er ook voor de betrokken onder
nemingen veie tot nu toe ongebruikte moge
lijkheden zijn om tot ontplooiing te komen.
uur ds
men op laatstgenoemde
gunstig achterland geen
Vêtwih^nt eenmaal pet wnk
Uitgave vent Fa. T. GAASTRA Bz.
Boekhandel en Drukkerij, Workum
prachtig zeilzeejacht uit
een
Voor de middenstandsondernemingen en de
klemindustrie zal tijdens de a.s. Najaarsbeurs
van 11 tot en met 20 september te Utrecht
een expositie worden gehouden onder liet
motto: „Betere bedrijfsvoering in midden-
en kleinbedrijf’’. Deze op de praktijk afge-
etemefe expositie, die deel uitmaakt van de
Efficiency-Af deling in, de Bernhardhal op het
Croeselaanterrein, zal wijzen op enkele nog
vaak voorkomende organi .atorische onvolko
menheden en aantonen hoe betere resultaten
kunnen worden verkregen, alsmede welke in
stellingen daarbij de helpende hand kunnEn
bieden. Zes aspecten van het bedrijfsbeleid
zullen in het bijzonder worden gelicht:
apparatuur („4°® er méér meel”) op
12 september
bedrijfsvergelijking („wie zich aan een
ander spiegelt....”) op 13 september
kostprijs („het is nuttig, dus nódig deze
goed te berekenen”) op 14 september
financiering („benut Uw bedrijfskapi
taal béter”) op 17 september
personeel („niet alleen een kwestie van
loon”) op 18 jeptember
werkmethodeverbete: ing („hoe kom Ik
tot kostenbesparing?”) op 19 september
Tijdens de expo itie zal men zijn lunchtijd
produktief kunnen maken door het bijwonen
van een korte lezing over één van boven
genoemde onderwerpen. Er zullen tevens in-,
structieve bedrijfsfilms worden vertoond.
Voor de organisatie van deze voorlichtings-
actie heeft een achttal instituten de handen
ineen geslagen:
Contactgroep Opvoering Productiviteit
Economisch Instituut voor de Midden
stand
Nederlands Instituut voor Efficiency
Productie iteitscentrum Klein Metaal
Productie iteitscentrum voor Midden.
Kleinhedrijf
Rijksmiddenstandsvoorlichtingsdienst
R ij ksn ij vc r heidsdinst
Stichting Cursussen en Research
Hun gezamenlijke actie heeft ten doel
het tnidden. en
ook anderen weten dat
soms het keuringsresul-
sommige
in deze tijd de in
te zenden dieren extra goedopgepast (bijv,
dooi; bij voedering), ja niet zelden te goed
opgepast. Het gevo’g is dan, dat het vee m
te vette conditie «e keurings ing wordt bin
nengeleid. Het re ultaat is meestal averechts.
Een ervaren jury is heel voorzichtig bij de
beoorde’ing van zulke dieren en rondt gauw
naar de benedenzijde af.
De kosten van de bijvoeding komen er door
het keurings’eultaat dus niet uit. Ook do
melkopl r ngst'e hoging is daarvoor niet groot
te goede conditie
Binnen enige weken worden in vele stre
ken van Nederland weer keuringen van
fokvee gehouden. Door op deze wijze een ge
zonde naijver bij de inzenders op te wekken,
bereikt men goede resultaten. De faam van
ons fokvee (type en opbrengst) breidt zich
mede hierdoor nog steeds buiten de lands
grenzen uit.
De inzenders en
een goede conditie
taat gunsiig kan beinvloe’en. Op
bedrijven worden daarom
ds Feenstra
Men zag er naast de boten en roeUloepen
van de heer de Bos, die deze verhuurd,
talrijke vreemde vaartuigen yan verschillende
afmeting liggen, waarbij dikwijls ook motor-
plezierjachtjes.
Zaterdag waren
genoeg. Bovent ien is een
ongewenst voor fokvee.
£onditieverbetering met het oog op de
naderende keuringen kan alleen zin hebbeti
als het vee
Telefoon Redactie en
te mager 1’s.
Uw dóét* moet dan zijn een fokdier voor
te brengen in een normale, fleurige conditie.
Zij heeft niet kunnen vermoeden dat ruim
•eertig jaar later deze haven overbodig zou
worden, omdat er zo goed als geen gebruik
van wordt gemaakt. Toen waren het niet
alleen de vele schippers uit Koudum die er
an profiteerden, maar ook vele vreemden,
want Koudum als hoofdplaats der gemeente
was voor verschillende zaken een centrum en
vrijwel alles werd toen per schip vervoerd,
.oorzover het geen treinvrachten betrof.
Te Koudum wapen zelfs vier veerschippers
en tal van personen die zich met het vervoer
van pllerlei vrachten belasten, waarbii klei-
modder en turf, bouwmaterialen enz. wel de
meest voorkomende waren. Het kon er druk
zijn aan de kade en ook in de wintermaan
den gezellig als de schippers de thuishaven
hadden opgezocht. Bij het café, thans be
woond door A. Hoogeveen, was dan dikwijls
de verzamelplaats voor de druk confererende
schippers en anderen die er ook graag een
Praatje maakten. Dat waren voor de betrokke
nen soms drukke tijden van heel hard.wer-
ken, soms bij dag en nacht, maar toch met
e voldoening eigen baas te zijn, naast God
meester op zijn schip, zoals de oude term
toch luidt.
Er zat iets van romantiek om die zeilende
sk^tsjes, di® nu pas nog 'n paar weken in
het middelpunt van de belangstelling stonden:
men wit de skjftsjesilerij niet missen en heef!
er gefd en tijd voor over om dit jaarlijks
zeüfestijn vast te kunnen houden.
Want zonder die medewerking zou
zeilen tot het verleden behoren.
En hoeveel waren er in die jaren wel
niet in de Zuidwesthoek? Elk dorp telde
een aantal grotere of kleinere skutsjes, een
beurtschip en de grotere plaatsen zoals Kou-
um natuurlijk wel de meesten. Staveren,
Warns, Mo kwe um, Bakhuizen. Hemelum, Hei
dens hap, de Wouddorpen, samen een tamelijk
grote vloot. Hindeloopen telde naast deze
binnenscheepjes ook nog wei zeetjalken en van
al die vaartuigen vindt men er nu maar
enkele meer over,
Namen als Eekma, de yreeze, Maandriks,
Franckena, van der Meulen, Salverda, Auke-
ina, de Jong, visser, de Vries, Pijlman; Glas,
houwer, Zeldenrust, Reinstra, Zwering. De
en, van der Veen, .Groenhof, Blom, Kooi
Jongstra, Stegenga, Haringsma en nog vele
anderen z.jn nauw verbonden aan de geschie
denis van deze scheepje» in onze Zuidwest
hoek en als wij ons dan tot Koudum be
palen (in andere dorpen zijn ze al even
zeer verdwenen) dan kan men constateren
dat daar thans nog het turfschip van Sj.
Aukema en naar wij vernemen een vracht-
scheeppje domicilie hebben.
De haven biedt dus wei ‘een mistroostige
aanblik, want ook de ^oot welke gedurende
de laatste jaren de beurtdiensten op Leeu-
warden en Sneek verzorgde gaat de haven
véor goed verlaten. Haar eigenaars: K.E.B.
(Koudumer Expeditie Bedrijf) verkochten de
boot en zij gaat naar Nijmegen om daar ver
bouwd tot olietank haar verdere dagen te
slijten. De vroegere beurtdiensten visser, de
Jong waren reads samengesmoften in het grote
bedrijf van de K.E.B. en men ging al meer
en me’r over op autotractie, zodat ook deze
boot renteloos en nutteloos haar plaats in de
(Herv.) Voorm 9 uur en nam.
ds W. L. Dekker
Warns (Herv.) Voorm 9 uur en ’s av. 7.30
uur ds mr Q. Rovers
(Doopsgez.) Voorm 9.30 uur ds A. _J, van
der Linden van Balk
Staveren (Herv.) Voorm 9.30 uur Eerw. Heer
B. de Bildt van St. Anna Parochie Av.
7,30 uur Eerw. Heer G. Kuperius van Leeu
warden.
(Doopsgez.) Voorm 10.45 uur ds A.^ J.
van der Linden van Balk
Wanneer bij dit opschrift niet de Zwcm-
sport vermeld staat dan is dit geen gevolg
van diskwalificatie, doch wegens het feit dat
deze zo gezonde en nuttige sport geen echt
centrum heeft waar ze voUe ig kan worden
beoefend.
Wij bedoelen hiermede dat met uitzondering
van zeebad Hindeloopen en het strand te
Lemmer en Balk de gehele Zuidwesthoek ver
stoken bleef van een j,ad_ en zweminrichting.
Dit is wei oen handicap voor velen om
de kunst van het zwemmen te leren, al
wordt er op de enkele warmere dagen vooral
aan de IJs elmeerkust bij Mo.kwe um, Rode
Klif en achter Scharl, bij Staveren en ten
oosten van het zeefaantje onder Mirns wel
veel gezwommen.
Onbegrijpelijk dat
plaats met een zo
bad_ en zweminrichting maakt.
Overal elders zou men dit zeker ten volle
benutten en wie d© vorige week zag hoe
velen daar „aan zee” vertoefden, zal deze
regefe onderschrijven.
Met de zeiT. en hengelsport staat het gun
stiger. Contra voor de hengelsport vormen
Galamadammmen, Staveren en ook vrij ge^
regeld bij de Warnser j,rug en het Rode
K’if. Alleen uit Staveren hoorden wij van
flinke vangsten, vooral van diegenen di® met
een der vissers per vissersboot het IJselmeer
opvoeren en dan op de plaatsen waar ge
woonlijk baars is te vangen, ^jjv. bij de
Rode ton, hun hengels uitwerpen. Blei w®ra
op de hoofden achter het klif gevangen,
de andere plaatsen betekende het
er m 'de haven 't® Sta
veren en aan de Schans ook nogal enkele
watersporters, waarvan velen mogelijk ge
bleven zijn om de skutsjesilerij te zien; an
deren zuilen liet weer misschien te ruw heb
ben gevonden om de overtocht naar Holland
te wagen.
Er was o.a, een j
IJmuiden met zeer hoge masten en als
dergelijk vaartuig haar torenzii'.en voert dan
meet het wei als e®n ranke vogel over het
water ’scheren.
Enkele kleinere plezierboten dringen soms
door tot aan Rijs zij gaan dan vanuit de
Fluessen langs de Woudsvaartbrug de 'vaart
tiaar Rijs op voorzover deze voor hen nog
bevaarbaar is. Deze mensen willen tlus genieten
zowel van bos als water en zjj hebben gelijk.
Zo hebben deze vaarwegen momenteel meer
betekenis voor de pleziervaart dan dat zij
dienen voor de economische doeleinden, waar
voor men ze indertijd ‘bestemde. Ande-e vaar
ten zijn reeds aan hun oorspronkelijke be
stemming onttrokken, zoals het Pot te Warns
de dijksvaarten vroeger gebruikt voor de aan
voer per schip van basalt of zwerfsteen en
puin bestemd voor de ^ouw en h®t onder
houd der glooiingen aan onze Zeedijken, de
Finke te Molkwerum en Knekke’en aldaar,
terwijl ook Bakhuizer en Hemelumer vaart
nauwe’ijks me:r benut worden voor schecps-
vervoer.
Ook hier heeft de moderne tijd grondige
fcranderingen aangebracht.
Zondag 19 augustus 1956
Warkum (R.K.) Voorm. 7.30 uur Vroegmis
Hoogmis, ’s Av. 7.30 uur Lof.
(Herv.) Voorm 9
Doop, ’s Av 7.30
van Makkum
(Geref.) Voorm 9 ®n nam 2uur ds
Horst van Randwijk
(Doopsgez.) 's Av-7.30
heek van Bolsward.
(Bapt.) Voorm 9.30 uur ds G. Visser
Geen Zondagsschool
Nijhuizum (Herv.) Voorm 9 uur
Bruinsma
Heidenschap (Herv.) Voorm 9 uur
Zwaan van Makkum 's Av 7.30
H. H. Tulp
(Geref.) Voorm 9.10 uur
I. 30 uur ds Hoogsteen
Perwnude (Herv.) Voorm 9 uur
van Wons
Gaast (Herv.) Geen Dienst
Hi.id lotpen (Herv.) Voorm 9.30 uur ds H«
de Wolf Gezinsdienst ’s Av 7.30
H. de Wolf
(Doopsgez.) ’s Av 7.30 uur ds G. Kater
van Franeker
d©r Mohikanen” als wie weet hoe spoedig
ook het laatste scheepje plaats moet maken
voor het wegverkeer, want naast factoren
als minder gebruik van turf en kleimodder,
is de e achteruitgang te wijten aan het auto
vervoer dat veel sneller gaat en bovendien
de goederen direkt ter plaatse brengt waar
ze nodig zijn.
En zo ligt dan in deze zomer met z’n
ouzo mere dagen de Koudumer haven onge-,
bruikt, want zelden ziet men er ook plezier
boten meren, welke toch in deze weken j,ij
honderden door Friesland zwerven. Koudum
ligt niet jn hun vaarroute, hoewel de meren
dicht in de nabijheid zijn.
De meeste vaarwaters m de Zuidwesthoek,
vooral de kleinere vaarten worden bijna ni®t
meer gebruikt; een enkele jnelkschouw ^ij
hoge uitzondering een schip, maar daarmee
is dan ook alles gezegd en 'Vroeger vormden
zij een onmisbare schakel in het vervoer
des zomers en m de wintermaanden als het
ijs sterk genoeg was. Thans zijn ze voor
de waterhuishouding nog van belang en yj
voldoende vorst worden ze benut als ijsweg<n
samen met het net van vaarten en kanalen
door onze provincie gefegd" en de vele meren,
plassen en ‘poelen door dé natuur gevormd,
voor de scheepvaart hebben ze vrijwel alle
belang verloren
Men zou er de 'Latijnse woorden: „Sic
transit gfbria mundi”, zo vergaat aardse glorie,
op kunnen toepassen.
Het werddb eld verandert In 'sommige op-
•ichten wel heel sterk. Of het alles winst
i:, betwijfelen we echter wel, maar Tetman
heeft het goed gezien: „De tijd haldt gjin
skoft” en ook m dit opzicht geldt
het woojd van de wijze Prediker uit de oud
heid: „Alle» heeft zijn bestemde tijd”.
Lat©n wq on» dus bij de gang van zaken
neerleggen, tegenhouden kan men de tijd en
z>n eisen *n g®en enkel geval.
