ERFSKIP—
W O:R K U M E R
KRANT
Nieuws- en Advertentieblad voorde gemeenten Workum, Hindeloopen
en Zuidwesthoek van Friesland
Zijn de Humanisten
werkelijk zwart
1JEME DE BOER, Autoverhuur
I
RADIO HINGST
uw
*M>!O EN TELEVISIE
BEL 306 b. g. g. 382
ELASTA NYLONS
-MAISON IRENE"
S.V.W. AGENDA
No. 3
80ste Jaargang
Zaterdag 12 januari 1957
KERKDIENSTEN
WARKUMS
wie
1
met en zonder chauffeur
my.
mee
LAAT
FRISO.
BURGERLIJKE STAND
Gemeente Workum
Visser;
0-1
Workum. 1
0-2
Smit—J. Dijkstra Pzn.
B.
PLAATSELIJK NIEUWS
Zendt llw advertenties vroegtijdig in
Fryske Brief CLX
It wie op in Freedtomoarn, dat ik op ’e hoeke fan de Wurdumerdyk to
Advertentietarief: 7 cent per m.m.’
Adv. van buiten Friesland 9 ct. p: m.m:
Contracten volgens algemene regeling
Verschijnt eenmaal per week
Uitgave van: Fa. T.' Gaastra Bz.'
Boekhandel en Drukkerij, Workum
ZONDAGSDIENST ARTSEN
Workum
Van zaterdag namiddags 6 uur tot
maandag voormiddags 7 uur
S. J. Oudeboon Tel. 234
2-0
0-2
2—0
Zoals in het verslag van de Workumse
gemeenteraadszitting op 8 december 19:6
in uw krant was te lezen, heeft een
kleine meerderheid (6—5) besloten geen
gemeen tesubsidie te verlenen aan' het
Humanistisch Thuisfront.
Van katholieke zijde werd door de
heer de Jong betoogd, dat humanisten
met God noch Gebod rekening houden
van anti-revolutionaire kant werd, bij
monde van de heer de Jager, gezegd,
dat geen gemeentebijdrage mag wor
den gegeven aan anti-godsdienstige, ja
anti-kerkelijke instellingen.
Het is bij zoveel 'misvatting niet
overbodig hierop enig commentaar te
leveren.
Allereerst: Wordt met Gods geboden
geen rekening gehouden?
Wanneer Wij denken aan de tien ge
boden en hun vervulling, de Bergrede,
dan zal toch ieder moeten erkennen dat
de humanistische Nederlanders even
zeer hun best doen daarnaar te hande
len als de kerkelijke 'Nederlanders.
Moge voor de kerkelijke gelden dat
naleving der geboden een wens van
Inzending van advertenties uiterlijk
donderdagsmorgens
Familieberichten desnoods
vrijdagsmorgens voor 10 uur
(Doopsgez.) Voorm. 10.45 uur ds J.
T. Nielsen
(Doopsgez.) Voorm. 9.30 uur mej. da
M. J. van Hamel
11.30 uur- Westhill Kinderdienst
(Geref.) Voorm; 9 uur en nam. 2 uur
ds G. Oppedijk van Appelscha
(Bapt.) Voorm. 9.30 uur ds G. Visser
11.15 uur Zondagsschool
jou aide maten forgetten? Nou dat fait- my
Ik miende altyd dat jo 5
nou ris goede man,” bigoun ik; „ik kin Jelle Anes net,
jo kin. En ik leau dat jo my ek net kinne, al tinke jo
VERZORGEN
1_1
0-2
Meubelen van Inconé
gaan een mensenleeftijd
Inconé voor kwaliteit
foordeel en gezelligheid
FRÉ DE BOER
Meubelhuis Inconé
I
I
1
NOARD 69
Telefoon Redactie en Adm; 05151-314
Postrekening 82259
WORKUM. Naar we vernemen zal
hier eind dezer maand weer een on
derzoek van de bevolking op t.b.c;
worden gehouden en dan is ’t maar
Zondag 13 januari 1957
Workum (R.K.) Voorm: 7.30 uur Vroeg
mis, 10 uur Hoogmis, ’s Av. 7.30 uur
Lof.
Gaast (Herv.) Voorm. 9.30 uur ds P.
E. van Ooijen
(Doopsgez.) ’s Av. 7.30 uur mej. da
M. J. van Hamel
Staveren (Herv.) Voorm.’ 9.30 uur ds
B. J. Riemersma Voorber. H.A. Nam.
2.15 uur ds B. J. Riemersma
Molkwerum (Herv.) Voorm! 9.30 uur
ds W. L. Dekker Nam. 2 uur ds mr
Q. Rovers van Warns
Heidenschap (Herv.) Nam.’ 1.30 uur ds
D. J. Spaling Voorber. H.A.
Ferwoude (Herv.) Nam. 1.30 uur ds P.
E. van Ooijen Voorber. H.A.
(Doopsgez.) ’s Av. 7.30 uur ds J. T.
Nielsen i
Koudum (Herv.) Voorm; 9.30 uur en
’s av. 7.30 uur ds H. J. van Nie
Ook Uw adres
voor grote en
kleinere ritten
Dinsdag 29 januari
FEESTELIJKE CONTACTAVOnD
voor alle „S. V. W.” leden boven de
12 Jaar in hotel „De Wijnberg”, in
verband met het 10-jarig bestaan'
van de afd. gymnastiek.
De gedetailleerde uitslag luidt:
O.D.I. 2 Balk
M. Bruggenkamp—H. de Vries
Th. Breukelaar
Dr. J. v. d. Bijllaardt
W. Lubberts—Joh. Larooij
P. van der Valk—W. W. de Jong 1—0
J. Seekles—M. Vierstra
S. Walta—B. van der Wal
H. Wiersma—R. Groenwold
E. Robijns—Tj. van Dijk
R. F. de Boer Jr.—G. Plantinga
H. de Witte-F. Visser
Totaal
Aboxïnementspjr^s f 1:15 per kwartaal
per post f 2.50 per halfjaar
0-1
Emmeloord
1-1
0-2
0-2
0-2
Hindeloopen (Herv.) Voorm. 9.30 uur
ds H. de Wolf Voorber. H.A. Nam. 2
uur ds H. de Wolf
De bekende HOLLANDIA
ALLEEN BIJ
2.95 tot en met 5.50
SCHAKEN
Het tweede tiental van O.D.I.
moest j.l. vrijdag in het Stationskof-
fiehuis de strijd aanbinden tegen Balk
in de competitie van de 2e klas Friese
Schaakbond. Balk toonde zich opper
machtig zodat Workum een flinke ne
derlaag moest incasseren; de eindstand
was 21/2—7 ‘Za
te hopen dat de opkomst nog beter
mag zijn als de vorige keer, toen
Workum in dat opzicht niet bepaald
uitmuntte met ongeveer tien procent
beneden het landsgemiddelde. Wat
hieromtrent in het volgend nummer
te lezen zal zijn, kan dan ook van
harte in aller aandacht worden aan
bevolen;
0-1
0-1
0-1
0-1
0-1
1-0
2VS!-7</2
-Ik seach om en stiet er in man efter
hymje en switte. dat er die, it roun him by
brocht hy er üt: „Hé ju, foai foai, hwat haw ik fleane moat-
ten om jo yn to heljen. Ik stie yn in winkel hjir op ’e Wurdumerdyk, doe ’t
ik jo rinnen seach/’ Hy fage him it swit fan ’e foarholle en bigoun wer: „Hé
Van 4—10 januari 1957
Geboren: Louw Otto, zv Kornelis
IJntema en IJbeltje Koopmans. Sjoukje
dv van Lolke Vrolijk en Akke van der
Kamp. Wouter Harmen, zv Lambertus
Franciscus Jellesma en Catharina Bou-
dina Muller.
Gehuwd en overleden: Geen.
DAMNIEUWS
11 januari 1957. In de afgelopen
week stond wel bijzonder de damsport
op het- programma. Vrijdag 4 januari
kwam een tiental van Emmeloord bij
O.G. op bezoek om te spelen tegen
O.G. 2. Op zaterdag 5 januari was er
de jaarlijkse damdag waar 41 spelers
aan deelnamen nl. 20 eerste klasse, 10
tweede klasse en 11 derde klasse. Maan
dag 7 januari trok O.G. 1 naar Har
lingen en Heidenschap 1 ging meenaar
naar Achlum. Hierna volgen de di
verse uitslagen:
„S.V.W.” NIEUWS
Op dinsdag 29 januari 1947 werd
binnen de voetbal- en handbalvereni
ging „Workum” de afd. gymnastiek
opgericht en werd de naam van de
vereniging gewijzigd in „Sportvereni
ging Workum” de „S. V. W.”
Natuurlijk kan dit belangrijk gebeu
ren binnen de „S.V.W.” niet onge
merkt voorbijgaan. Het bestuur heeft
dan ook besloten op 29 januari a.s.
(juist tien jaar geleden dus) een feeste
lijke contactavond voor alle leden bo
ven de 12 jaar te organiseren. Getracht
zal worden er een gezellige intieme
avond van te maken. Contact tussen
de leden van de diverse afdelingen
is zeer gewenst. Het 10-jarig bestaan
van de afdeling gymnastiek is hiertoe
een geschikte gelegenheid.
De gestadige groei van de „S.V.W.”
gaat door; 347 leden staan ingeschre
ven. Op naar de 400.
Men kan zich bij' het bestuur of
op de lessen laten inschrijven als lid.
Voor voetbal, handbal, gym. of volley
bal naar de „S.V.W.”, dat is de leus,
die bij het tweede lustrum van de
gym.-afdeling weer opklinkt;
Programma zaterdag 12 ‘januari 1957
Senioren:
Makkum 1—Workum 2
vertrek 2.15 Uur
Workum 3—Makkum 3, aanv. 3 uur
Junioren:
Blauw Wit 1A—Workum 1A
vertrek per auto 2 uur
Bolswardia IA—Workum 2A
vertrek per auto 2.30 uur
Auto’s, stoom-, brom-, bak- en
tellen. Der kaem süver gjin ein
Mar einlings en to ’n léste, ja hear doe wie ’t safier de kust wie
■feilich. Earst noch efkes alle kanten üt sjen of it wier wol koe, en krekt
Van verslagen; berichten enz.'
gaarne spoedige opgaaf!
(Doopsgez.) Voorm.’ 9.30 uur ds J.
T. Nielsen
Warns (Herv.) Voorm.’ 9.30 uur ds mr.
Q. Rovers. Nam. 2 uur ds W. L.
Dekker van Molkwerum
Damdag
1ste klasse
J. de Vries (beker); P. Burna of S.
Wiersma; Sj. Folkertsma; D.
C. Wielinga.
2 de klasse
M. Hiemstra (beker); D. Mulder; Sj.
de Lange.
3 de klasse
S. Couperus (beker); G. J. Dijkstra;
IJ. Veenstra
Harlingen 1
1 F. v. d. Meulen—J. de Vries
2 F. Hoogeveen—Sj. Folkertsma 0—2
3 W. Huizing—F. Sjoerds
4 H. Godthelp—S. Wiersma
5. J. - - -
6 H. Knol—D. v. d. Meer
7 W. Zinstra—M. v. d. Weide
8 J. v; d; Veer—J. Nijenhuis
9 H. Overzet—R. Dijkstra
10 J. Jellema—M. Hiemsra
O.G.’ 2
1 M. Hiemstra—D. Feenstra
2 A. van Dijk—G.’ Romkes
3 D. Mulder—A; Reintke
4 Sj. de Jong—R. Brouwer
5 D. Tjerkstra Jr.—J. Lechtmeijer 2—0
6 D. Kramer—M.’ Verhuist
7 A.’ Folkertsma—J. Belles
8 J. Sjaarda—H. Tenk
9 H. Tjerkstra—E. v. Everdingen 0—2
10 Jac. v. d; Meer—R. Lok 2—0
Uitslag 9—11
1-1
0-2
2-0
0-2
1—1
1-1
1—1
0-2
Uitslag 6—14
Achlum Heidenschap
1 K. v. d. Veen—Joh. Haagsma 0—2
2 A. Hillebrand—H. van Dam
3 J. Zaagmans—W. Wink
4 L. de Graaf—P. Westendorp 2—0
5 P. v. d. Meulen—Tj. Haitsma afgebr.
6 O. Gerlsma—H. de Vries 1—1
7 A. v. d. Pol—P. Buma 2—0
8 L. Snijder—B. Haanstra 1—1
9 Johs. de Jong—Th.’ Westendorp 1—1
10 J. Wagenaar—C; Buma 2—0
Voorlopige uitslag 10—8
De Warkumer nammeskat. VIL
De beide lést neamde wetters (Yke-
sleat en Ellesleat) leinen to’n suden
fan de stêd en forbounen de Hoarsa
mei de aide Dyksfeart.
Wy gean nou wer in ein it noarden
yn, nei it
Fliet, to ünderskieden yn it Lang Fliet
yn 1488 is al sprake fan „dat Lange
fleet” dat oan de Grüns ta rint,
en it Koart-Fliet, tusken Grüns en
Sanmar. It wurd tsjut op in fan oar-
sprong natuerlike stream, in beek soe
men sizze kinne, dy’t letter faeks for-
groeven is. Men treft dit wurd frijwol
allinnich yn de kuststreek oan. It
Fliet dat likernóch rjuchl üt rjuchf
oan rint makket ticht by de spoarbrêge
in pear bochten en tusken dizze boch
ten hat er in oare namme n.l.
Klifrak, in wurd wer fan it twadde
diel „rak” of „rek” ek op oare plak
ken foar komt. (Tink b.g. oan it Rak
fan Ungemak by Jirnsum). Men kin
de bits jutting fan it wurd sa oanjaen:
rak is in stik feart, dat in oare rjuch-
ting hat as de hiele feart. Yn aldere
stikken treft men foar dit stikje feart
mear it wurd Glif oan.
Sa as wy al seinen rint it Lang-Fliet
oan it wetter de
Grüns ta, dy’t der frijwol heaks op
stiet; Dizze Grüns dy’t by de Flakke
Brekken bigjint, roun foarhinne frij
wol it hiele Heidenskip yn südlike
rjuchting troch ünder forskate nam-
men sa as de sannige-, modderige- en
westergrüns. De bitsjutting fan itwurd
soe wêze: groeven wetter.
In hiele oare namme foar ditselde
wetter, dy’t wy mear yn aldere do-
kuminten oantreffe is de
Heere Douwes Dam (yn 1488 as her
Douwa dammen), in typysk wurd, dat
wy mar net bisykje sille to forklearjen.
Efkes westliker stie it Fliet oan ’e
südkant yn forbining mei de
Hayema Dolte, nou droechlein, miskien
wol groeven troch in üs ünbikende fa-
mylje Hayema. Yn dizze buerten sille
wy faeks ek de
Hemg slaet, sa as er yn 1512 skreaun
wurdt, sykje moatte. Hy komt foar
yn in aid Frysk dokumint, mar is üs
fierders ünbikend.
Wy wolle nou earst mar it easten
fierder yn en komme dan op de
Sanmar, in namme dy’t sa klear as
in klüntsje is, soe men sizze. Dochs
moatte wy oppasse hwant yn 1732
komt er in kear foar as ;,zumeer”
(dus semar) dat ;,sudermar” bitsjutte
kin, al liket üs dizze forklearring yn
dit gefal tige ünwierskynlik ta. In
forrassing jowt in aide lankaert fan
plm. 1660 dy’t hjir sprekt fan
Jelick mar, der’t wy net rjucht fan
witte hoe wy der mei oan moatte.
In oare kear mear.
doe ’t ik de stap der yn sette soe, wurdt my in han op ’t skouder lein.
Alhielendal êfter ’e püst en
de holle del. Mei muoite
(Herv.) Voorm. 9.30 uur ds D. J.
Spaling Voorber. H.A; ’s Av. 7.30 uur
Eerw. Heer J. G. Beerthuis vicaris
te Koudum
ju, it hert slacht my süver acht en tachtich. Foai. foai.” Doe kaem de büs-
doek yn ’e büse en hy stiek my de han ta mei it sizzen: „Nou earst marris
efkes füskje, net? Hwat is it al lang lyn, net, dat wy elkoar hjir foar it lést
seagen.” Ik hie him ek de han jown en hy frege: „En hoe giet it er mie?
Noch soun? En mei it folkje thüs? Mei -de frou en de jonges ek noch
aerdich by’t spul?”
„Sa bést as men mar winskje kin,” joech ik ta biskie.
„Moai sa, jonge, sa mei ik it hearre, hwant sounens is wol de great-
ste skat dy’t in minske jown wurde kin.”
Foar en alear ik nou fierder gean mei myn forhael, moat ik jimme mar
roun üt sizze, ik koe dizze man alhielendal net. Mar hy skynde my wol to
kinnen en der skammt ik my al hwat oer. Ik foun it foar de man mar
tige sneu. It like my mar it béste, neat skine to litten, hwa wit krige
ik aenst hwat mear hóldfêst, en kaem my syn namme wol yn ’t sin.
Hy naem it wurd wer mei: „Hawwe jo al op ’e merk west? De kjj
binne mar aerdich priizich fan ’e moarn, hwatte? Of hiene jo gjin hannel
hjoed?”
hjoed?”
’„Ikke?” frege ik forheard.
„Nou ja it koe wêze,” wie syn andert.
Ik wie süver hwat mei ’t spul oan en derom prebearre ik myn ünbi-
kinde maet kwyt to wurden. Ik sei: „Mar ik moat fuort, hwant ik haw
noch al it ien en oar to forhakstükjen ear ’t ik nei hüs gean.”
Hy hie ’t lykwols oars yn ’e holle en andere: „Ei nou ju, dan rin
•ik safier mei jo op. Ik haw de tiid oan trije üre ta, dan giet de bus.
Kinne wy noch moai efkes prate. Ik fyn it wol sa aerdich jo hjir to
treffen; Wy hawwe sa mei syn beiden hjir hiel hwat ófswalke, hwatte?”
Hawar wy setten de stap der ünder en hy bigoun: „Jo witte tink wol
-dat üs Maaike troud is mei de lenigste soan fan Jelle Wieringa? Fan Jelle
Anes, lyk wy him altyd neamden. Ja, de jonge lju wenje op ’e pleats en
Jelle rintenieret hjir yn ’e stêd.”
„Jelle Anes? Jün ik net,” sei ’k;
’„Moatte jo kinne,” sei er frijhwat koa rt. „Moatte jo kinne,” sei er jit-
-ris,1 „Hat op skoalle altyd neist jo sitten en woene jo nou sizze dat jo
Jelle net kinne? Jelle, jou aide skoalkammeraet? It moat ek al net folie
malder wurde. Binne jo,
raer öf fan jo.
„Ja harkje
■like min as ik
dat nou wol.’’
Hy bleau stean as wie er fan ’e ton ger slein; lükte my oan ’e
-mouwe en sei: „Mar ’e jo binne dochs ’e Meinte Heechstra. Meinte fan Durk
en Gryt sil ’k mar sizze?”
It muoit my om jo',” joech ik ta biskie, ,;mar dy bin ik tafailichnet”!
„Nou ju,” hy wer, „binne jo Meinte net? Haw ik my dan sa
-en sünder mear in wurd to sizzen draeide er him om.
Ik foar my seis wit dan nou, dat Meinte Heechstra myn dübbelgon-
ger wêze moat.
wachtsjen stie op in geskikt eagenblik, om sünder skonke- en bonke-
brekken oerstekke to kinnen. Hwant en dat wit elts dy’t wolris yn
Ljouwert komt, it kin der öfgryslike drok wêze. Sa wie ’t dy moarn ek
gewoane fytsen, né in rige, hast net to
oan.
God is, voor de humanist geldt, dat hij
deze normen aanhoudt krachtens zijn
zedelijk besef.
Verder: Zijn !de humanisten anti-
kerkelijk?
Het Humanistisch Verbond stelt met
nadruk dat het geen bestrijding van
geloof en kerk nastreeft. Het wil het
geestelijk tehuis zijn van die buiten
kerkelijken, die hun zedeljjk besef uit
eigen kracht willen ontwikkelen. In de
strijd tegen het maatschappelijk bederf
wil het Humanistisch Verbond gaarne
hand in hand optrekken met kerke
lijke organisaties. Niet de kritiek, maar
in de positieve daad schuilt de kracht
van het Humanistisch Verbond, en van
de maatschappelijke organisaties, die
daarmede verwant zijn, zoals het Hu
manistisch Thuisfront.
Tenslotte: Mogen overheidsgelden
voor niet-kerkelijke organisaties wor
den besteed?
Men zal hebben te aanvaarden, dat
ons volk verdeeld is; 17 pCt. van het
Nederlandse volk is buitenkerkelijk.
Zijn wij tweederangsburgers?
Neen, dat zijn wij niet en dat willen
wij ook niet worden. Daarom bouwen
de humanisten eigen organisaties, die
aanspraak maken op dezelfde mede
werking van de overheid als de kerke
lijke organisaties. Wat men voor zich
zelf wenst, mag men redelijkerwijs
anderen niet onthouden! Vandaar dat
tal van gemeenteraden (ook raden met
een kerkelijke meerderheid!) bereid zijn
volgens eenzelfde norm subsidie te
verlenen aan het katholiek thuisfront,
het prot.-christelijke thuisfront en het
humanistisch thuisfront.
I- r
