Nederland en België
WORKUMER
KRANT
Nieuws-
en Advertentieblad voor de gemeenten Workum, Hindeloopen
en Zuidwesthoek van Friesland
fa. Westerhuis
radio en televisie
Libelle Nylons
'I
IJEME DE BOER, Autoverhuur
Ontheffing Winkelsluiting
ad
S.V.W. AGENDA
B. JONGSTRA
BEL 306 b382
RADIO HINGST
uw
RADIO EN TELEVISIE
MAISON IRENE
J
1
15 juli begint onze Seizoen-opruiming
'1
js
82ste JAARGANG
ZATERDAG II JULI 1959
No. 27
Ne)
Qr-
de
mee
tot
FRISO
I.
)ep
i ct
Süd 72-74
Uw adres voor
1.
2.
3.
1.
2.
3.
Meubelen van Incone
gaan een mensenleeftijd
Inconé vooi kwaliteit
Mooi deel en gezelligheid
FRÉ DE BOER
AFD. VOETBAL
-
En wy? Wy hawwe ta bislut noch tige gesellich mei de freule sitten
to praten. In alderaerdichst minske wie it. Doe ’t wy ófskie namen, kaem
ek Karei noch efkes en doe ’t Hindrik sei .Binne jo noch kwea op üs
lake hy en andere: ,Goed dat de freule jimme yn biskerming naem, oars
Van „Blauwkielen”
„Benelux-partners”
Fryske Brief CCLXV
-
OFFICIËLE MEDEDELINGEN
mannen? ,dit léste tsjin üs. En wy
ct
ct
ct
REVOLUTIE.
ct
ct
liet him net fan 't stik bringe: ,Op ’e hikke stiet
I
1
i
TIEN DAGEN.
TEGEN ZICHZELF VERDEELD.
hiene jo in bon krige.’
zówat
p
PLAATSELIJK NIEUWS
gd
18 juli.
IT
ct
ct
Van verslagen, berichten enz.
gaarne spoedig opgaaf
Abonnementsprijs f 1.25 per kwartaal
per post f 2.75 per halfjaar
Verschijnt éénmaal per week
Uitgave: Fa. T. GAASTRA Bzn.
Drukkerij en Boekhandel Workum
Telefoon Redactie en Adm. 05151-314
Postrekening 882259
*T
AG
i niet
f ten
Inzending van advertenties, uiterlijk
donderdagsmorgens
Familieberichten desnoods vrijdagsmorgens
voor 10 uur
en
de
en
ct
ct
ct
e
an-
het
usters,
aatsen
ze in
lames,
e, hé?
loerak
Dok uw adres
voor grote en
kleinere ritten
NOARD 69
LAAT
VERZORGEN
buurt?
ordige
nk ik.'
•n.’
Thea
DE BEKENDE
ALLEEN BIJ
2.95 tot en met 5.50
Meubelhuis Incuaé
s zoe-
tafel
e wel
voor
Advertentietarief: 7 cent per m.m.
Adv. van buiten Friesland 9 ct. per m.m.
Contracten volgens algemene, regeling
‘1 van
ei la-
;evon-
^aatsje
over
eentje
klas-
igeljjk
iw te
twee
maar
meid-
als
,Hwat de Jong? Ik hjit gjin de Jong. En
ien kear Mar fierder kaem
,Binne jo de Jong net?
met en zonder chauffeur
nu
probeerden de
nieuw-bakken
de Zuidelijke
Over enkele weken moeten wij weer
het aantal eftallen opgeven voor
nieuwe competitie
Zij die nog als actief lid willen
meespelen, worden verzocht zich spoe
dig óp te geven bij één der bestuurs
leden.
een gang tegen de
de kap van de auto
de straat terecht
d en
steeds
soe dat net meije?’ hja wer Witte jimme hwat? Ik ryd de
en dan bringt Karei jimme wol to plak.’ Mei sprong hja
wy efter it mantsje oan.
Burgemeester en wethouders van
Workum maken bekend, dat in ver
band met de door de bakkers getroffen
vacantieregeling, voorde bakkerswinkels
op de woensdagen, vallende op 15,
en 29 juli en 5 augustus 1959
ontheffing is verleend van het krachtens
artikel 4, le lid der Winkelsluitings
wet 1951 gestelde verbod, met dien
verstande, dat genoemde winkels op
die dagen voor het publiek geopend
mogen zijn tot 18 uur.
Workum, 30 juni 1959
Burgemeester en wethouders
voornoemd,
J. RUSSCHEN
De secretaris, VAN DER GOOT
Geslaagd te Leeuwarden voor
't examen hulpmonteur V. A. M. onze
stadgenoot Ids Valk.
NIET LANG GLOEDNIEUW
Zaterdagmiddag had op het
kruispunt Balkfinne en de Brouwers-
dyk een ongeval plaats, dat nog goed
is afgelopen.
Het zoontje van de familie S. Nauta
kwam op zijn splinternieuwe fiets aan
gereden, meer aandacht hebbende bij
zijn fiets dan bij het verkeer op de weg.
Het gevolg hiervan was dat hij in
WORKUM. Aan het christelijk
lyceum te Sneek slaagde voor het
diploma h. b. s. - b. onze stadgenoot
W. K. van Zandbergen Bruggenkamp.
land leidde dit tot de afscheiding, maar
trouw aan het Oranjehuis weerhield de
zo bitter gekwelde vervolgde gerefor
meerden van revolutionair optreden.
Toen de koning zich echter ook ging
bemoeien met de Rooms-katholieke
kerk en door de stichting van het Col
legium Philosophicum te Leuven de
priesteropleiding in eigen hand nam,
riep hij een zeer scherpe tegenstand
wakker en dreef in feite de Zuidelijke
katholieken en liberalen, eens tegen
standers, in eikaars armentegen
de regeringspolitiek.
tachtich’ bisleat er.
üs, hy wie al langer as sechtich jier hjir op ,it hüs’, mar ,ik bin ekaltrije
en
Toen besloten koning en regering tot
actie en marcheerden Nederlandse
troepen België binnen. Zij konden
korte metten maken met de beide Bel
gische „legers”, die tegen de Neder
landse Armee volstrekt niet waren op
gewassen. Maar Frankrijk kwam tus
senbeiden, stuurde zijn troepen over de
grens de mogendheden waren doods
benauwd voor een conflict en Willem I,
volkomen geïsoleerd, moest zijn solda
ten terugtrekken.
De daarop volgende jaren bleef het
leger gemobiliseerd, wat een zware
druk op 's lands financiën betekende.
De koning, die eigenlijk niet goed
anders kon, werd stijfhoofdigheid ver
weten. Uiteindelijk kwam een overeen
komst tot stand waardoor het gewa
pend conflict beëindigd werd.
Nederland leefde met de gebeurte
nissen mee in een vrij lauw nationa
lisme, dat weerklank vond in de
gedichten, druipend van gezwollen
rhetorica, waarbij vooral Van Speyk als
nationale held werd gevierd. Maar al
die geestdrift kon niet verhullen, dat
de scheuring tussen Noord en Zuid
een voldongen feit was.
Vele jaren lang waren de betrekkin
gen tussen beide landen uiterst koel.
Maar zoals de omstandigheden eens
de partijen uit elkaar hadden gedreven,
waren het ook de omstandigheden, die
hen langzaam tot elkaar brachten, als
twee kleine, nijvere en vredelievende
landen, die begonnen te beseffen, dat
ze getweeën tegenover de Groten méér
konden klaar maken dan alleen.
Het bezoek van Koning Boudewijn
aan ons land zal dit ongetwijfeld nog
eens onderstrepen
(Nadtuk verboden).
Dit rijk vormde noch staatkundig,
noch economisch, noch op andere ge
bieden een eenheid. De belangen van
Noord (landbouw en handel) en Zuid
(industrie) strookten niet met elkaar.
Niet geheel zonder reden meende men
in het Zuiden, dat het begrip „Neder
land” in feite neerkwam op „Holland”,
niet het minst wat de taalkwestie
betrof.
Een sterke groep in het Frans
sprekende Zuiden, de z.g. Franskiljons,
streefde naar aansluiting bij Frankrijk.
Adel en geestelijkheid voelden hier
voor wel.
Koning Willem I, in vele opzichten
een alleszins bekwaam vorst, voerde
een, niet al te gelukkig beleid, vooral
doordat hij te veel afging op zijn raad
gevers, onder wie minister Van
Maanen wel de voornaamste zondebok
der Zuiderlingen werd.
Op een terrein vol voetangels en
klemmen, dat van de kerk, nam Willem
maatregelen die moesten leiden tot de
vorming van een staatskerk. In Neder-
biwündere, en as dat jowes binne, meitsje ik jo tige myn komplemint. Jonge
noch ’n ta, hwat in sierlike beesten binne my dat.’
De freule kaem üt ’e auto en sei .Ja, dat is nou myn leafhabberij
Mar ik haw noch mear fügels, yn de tün êfter üs hüs. As jimme dy sjen
wolle, mei dat gerêst, hear.’
,Nou’ andere Hindrik daliks, ’as dat mei, graech fansels.’
.Hwerom
wein nei hüs
yn ’e auto en
Mar dy wie foroare as in blêd oan ’e beam. Ei jonge ja, hy fortelde
Het bezoek, dat Koning Boudewijn
van België aan ons land brengt, is een
verheugend bewijs van voortgezette
samenwerking tussen de beide buur
landen.
Verheugend temeer, omdat de gevoe
lens van Nederlanders en Belgen tien
tallen jaren lang wederzijds verbitterd
zijn geweest als gevolg van de „Bel
gische opstand”van welks achter
gronden de meesten van ons echter
slechts weinig weten
Vooral de oudere generatie weet van
de Belgische opstand weinig méér dan
de nogal romantische, patriottische
schoolverhalen. We weten van de
„blauw-gekielde Brabanders”, van een
dappere kroonprins (de held van
Waterloo), van Chassé en Van Speyk
en van de Tiendaagse veldtocht, waar
uit onze troepen „met roem en eer be
laden” terugkeerdendat is alleen
de buitenkant, en dan nog onze kant.
Het Koninkrijk der Nederlanden, zo
als het na de val van Napoleon door de
politiekers van het Wener Congres in
elkaar was getimmerd, had slechts tot
doel een barrière te vormen, die Frank
rijk zou verhinderen nog eens wéér een
grootmacht te worden, die Europa be
dreigde. In feite wilde men Nederland
de rol laten spelen, die thans ten bate
van de Sovjet-Unie door de Oostduitse
republiek wordt vervuld 1
aanrijding kwam met de auto van de
heer L. de Vreeze die de Balkfinne op
ging rijden.
Hij reed met zulk
auto op, dat hij over
heen sloeg en op
kwam.
Wonder boven wonder kwam hij er
zelf nog goed voor weg alleen een
enkele verwonding aan het achterhoofd
en aan zijn been.
De nieuwe fiets kwam er zo goed niet
af, want deze was vrijwat beschadigd.
VIERDE ZEILWEDSTRIJD
Zaterdag j.l. hield de zeilvereni
ging „Workum” haar vierde onderlinge
wedstrijd in dit seizoen. Hoewel de
wind bij het begin van de wedstrijd
reeds afzakte, liet deze na enige tijd
geheel verstek gaan en werd het een
eindeloze drijfpartij. Na overleg werd
besloten het aantal routes te halveren,
zodat de 16 m2 klasse A anderhalve en
16 m2 klasse B één route moest varen.
Vier deelnemers startten in de 16 m2
klasse A. Marjan wist al spoedig een
flinke voorsprong te behalen en voer
meer dan twee uren aan de kop, maar
werd in het laatste stuk ingehaald door
Unrêst, welke nog net voor de finish
Marjan voorbij dreef en met een halve
bootlengte verschil de wedstrijd won.
Pionier werd derde. Windekind kon de
finish niet zeilende bereiken.
In de 16 m2 klasse B konden slechts
drie van de zes deelnemers één route
volbrengen. Hier was het Greetje, die
een goede start had en goed wegliep,
doch Anneke wist al spoedig de leiding
over te nemen en bereikte het eerst de
finish. Greetje dreef als tweede over de
lijn en Henjoh als derde.
Volledige uitslag
16 m2 klasse A
Unrêst, J. de Vries.
Marjan, H. S. Schaap.
Pionier, W. Voets, st. W. Valk.
16 m2 klasse B
Anneke, W. Valk, st. Ids Valk.
Greetje, L. van der Pal.
Henjoh, S. H. Albada Jelgersma,
st. D. Venema.
De vijfde en laatste seriewedstrijd
wordt gehouden op 22 augustusde
jaarlijkse open wedstrijd op zaterdag
Constante agitatie der Franskiljons
verscherpte nog de tegenstellingen. Zo
werd het juli 1830 en barstte in Frank
rijk de revolutie uit, een gebeuren dat
bijna geen land in Europa geheel onbe
roerd liet. De Franskiljons achtten
hun kans schoon,
eenheid tussen
Franse republiek
Nederlanden te bewerkstelligen.
Dit was echter zeer zeker niet het
doel van de overgrote meerderheid der
burgerij en der politieke leiders. Men
wilde geen aansluiting bij Frankrijk,
men wilde wel meer zelfstandigheid,
maar nog altijd onder het Oranjehuis
en verbonden met Noord-Nederland.
Het was het grauw, het lompenpro-
letariaat uit de Brusselse voorsteden,
geholpen door Luikse werklozen, dat te
Brussel de boel op stelten kwam zetten,
dat voor de ongeregeldheden verant
woordelijk was, terwijl noch politie,
noch bezetting zich krachtig verzette.
De kroonprins, de latere Koning
Willem II, in België zeer populair, een
moedig maar impulsief vorst, heeft
door zijn handelwijze ook al zeer weinig
bijgedragen tot herstel van het gezag.
Zo werden de Belgen als het ware
gedreven naar de oplossing van een
zelfstandig rijk, los van Frankrijk maar
ook van Noord-Nederland, en kozen ze
Leopold van Saksen Coburg tot koning.
En de grote mogendheden, die zo’n
grote stem in het kapittel hadden bij de
vorming van Noord-Zuid-Nederland,
namen hun draai. De sluwe Talleyrand
(Frankrijk), zorgde dat Willem I al
leen kwam te staan en in Engeland was
Lord Palmerston niet ongeneigd een
beetje te flirten met de revolutie. Hij
bood zelfs kroonprins Willem de Bel
gische kroon aan, maar óók dat ging
niet door
HONDERDEN KOOPJES
Al onze zomermantels en japonnen, blouses, rokken en
costuums worden tegen ongekend lage prijzen aangeboden
Profiteert van deze buitengewone gelegenheid
Wij brengen een grote verscheidenheid in zomerstoffen, de
meeste soorten vcor halve prijzen.
Ook onze afdeling slaapkamers, bedden, matrassen, dekens,
lakens, slopen enz. tegen ongekend lage prijzen.
Dames- en herenondergoederen, op alle bekende fabrikaten
10 pet korting, bovendien extra koopjes op dit gebied.
Nergens goedkoper, nergens beter,
allen naar
It mantsje stie hast to dounsjen fan nidigens en tige sneu sei er
nou freegje ik jimme noch
er net, hwant Hindrik bigoun
It moat dochs net malder wurde. Ik tochte
daliks doe 't ik jo seach: Dat is de Jong.
Der lykje jo tige op. Is 't net sa mannen? ,dit léste tsjin üs. En wy
biamen it grif mei ,ja’, ek al koene wy gjin ien fan allen in de Jong dy
't op dizze ,stek yn ’e bus’ like.
It mantsje seach fan de iene nei de oare, krekt as stie hy it spul net
rjocht, mar al ridlik gau wie er-him seis wer en foar de safolste kear wie’t:
,Tink er om ik lit my de gek net oanstekke. As jimme hjir nou net
gau wei geane, sil ik jimme proses meitsje. ,Hy helle in skriuwboekje üt
’e büse, dat it like mienens to wurden. In pear fan üs riisden al heal
oerein, mar Hindrik bleau op ’e knibbels lizzen en sei: .Moatte jo üs goed
bigripe, wy binne hjir pürfrjemd en wisten dos net dat wy hjir op for-
bean terrein binne.’
Hie it mantsje
Hie it mantsje nou syn forstan brükt en sein ,Nou gean dan mar
gau fuort’ dan wie der fierder neat bard. Doch sa wie ’t net. Hy balte sa
lüd as er koe, mar mear tsjin Hindrik as tsjin üst Jo kinne dochs fêst wol
léze, net?’
Hindrik gnyske sa’p bytsje en sei,Lêze Ja mar ik bin der giin
master yn. Op skoalle haw ik nea heger sifer hawn as in fiif-min, dan
witte jo it oare wol.’
Mar de lytse man liet him net fan 't stik bringe: ,Op ’e hikke stiet
in great boerd, hwer op stiet: .Streng verboden toegang’.
.Stiet der oars neat op woe Hindrik witte.
Efkes stie de man forslein en frege gans kalmer: ,Hoe bidoele jo dat?’
Ja sjochris’ andere Hindrik, wylst er in doaze segaren üt ’e büse
helle, ,sjoch wolle jo miskien ek opstekke en haldde de man de
segaren foar, mar hy skodholle fan ,ne’. ,Soa, jo smoke dos net frege
Hindrik. It mantsje sei tige noartsk: ,1k bin yn funksje. Mar hwat man=
kearret der oan dat boerd?’ ,Der moat by stean: art. 461 Wetb. van straf
recht, oars jildt it net,’ sei Hindrik, mei in wissens as koe er it hiele
wetboek üt ’e holle.
It mantsje seach as in üle en it ienigste hwat er mear sei wie ,Ik
haw mei jo wize praetsjes neat to meitsjen. Hoe hjitte jo Dermei kaem
it boekje iepen en mei it potlead yn ’e han wachte er antwurd.
,Nou dan ik earst mar, tink? andere Hindrik. .Skriuw mar op, myn
fan is: Potstrou’.
.Hwatsjo?’ frege de man.
Krekt op dat selde stuit, kaem er in greate moaije auto de leane del
riden, dy 't deun by üs stoppe. Der siet in frommiske efter it stjür en dy
róp,Hwat is dat hjir foar in spul, Karei It mantsje skynde sa mar
ynienen noch lytser to wurden en mei it gat op ’e hakken sette hy op ’e
auto ta en wy hearden him sizzen Ja freule dizze manlju wolle hjir net
wei, dat ik sil se op 'e bon sette.’
Hindrik riisde nou ek oerein en sei: Donders jonges, dat is in freule,
nou wurdt it üs tiid.’ Dat wy al hwat skrüten op ’e hikke ta en lit Hin
drik nou tsjin dat frommiske sizze,Nou mefrou, wy hawwe de fügels
