j
NIEUWS- Eli ADVERTENTIEBLAD VOOR DE STAD EN HET ARRONDISSEMENT SNEEK.
- --
1846.
Woensdag den 12 Augustus,
e-
H-
■k-
oit
No. 64.
BINNENLAND.
BUITENLAND.
5
an
df-
b<j
iet
en
>ut
en
P*JP.
schilderijtje,
digtgeplakt
je tegen de
was. De kop-
aan
50
0.
7
1S-
«le
n
én
jcl
'ff-
50
(10
L_
T
d,
ize
de
et-
ge
m-
iet
en
i.
er-
rd
in
en
ie-
70
OO
05
15
65
05
00
80
10
50
is
an-
:ci-
len
>ff-
:n-
pel
de
er-
nd
'an
ers
Ier
en
la-
ci-
is,
«n
>ns
ir-
tot
t>r-
S,
te
Ier
de
ek
liet is door staatshuishoudkundigen betoogd
dat vermeerdering dei- bestaanbronnen op zich
zelve geenszins voldoende is, om de armoede weg
te nemen, maar integendeel de natuurlijke strek
king der bevolking, om de mate der bestaan
middelen te overschrijden, moet vergrooten. In
het jaarlijksch verslag aan de staten van N. Hol
land leest men het volgende: Te Haarlem wa
ren op 31 December jl. 5431 bedeelden, zijn
de 493 meer dan in 1844, 2C00 meer dan in
1835 en 3054 meer dan in 1825. Daar nu
Haarlem op 1 Januarij 1825 19618, op 1 Jan.
1835 22537, op 1 Jan. 1845 25381 inwoners
telde, blijkt, dat in 20 jaren de bevolking met
5763 en het aantal bedeelden met 3054 is ver
meerderd zoadat de aanwas der bevolking
voor ruim de helft uit bedeelden bestaat. Dit
is te opmerkelijker, omdat na 1830 drie groote
fabrijken in Haarlem zijn opgerigt, waarin om
streeks duizend menschen, meest arbeid vinden.
De toeneming der bevolking te Haarlem is deels
een gevolg van meedere geboorten, daar het ge
tal geborenendat der overledenen van 1825
tot 1845 met 2816 heeft overtroffen, en overi
gens van de overkomst uit andere plaatsen van.
nieuwe inwoners.”
SnEEK, 11 Augustus. Hebben wij in ons
laatstvoorgaand nommer dezer courant melding
gemaakt van het plotseling overlijden van eenen
daglooner alhier, veroorzaakt door het onvoor-
zigtig gebruik van karnemelk bij een verhit lig-
chaam thans heeft een gezin hier weder eenen
vader te betreuren, met name G. Hoekstra die
mede tot de arbeidende klasse behoorende vrij
dag nademiddag jl. op weg zijnde van Leeuwar
den herwaarts met eenige koeijen welke hij dreef,
door drukkende warmte, in den omtrek van de
Drie Roemers, zoodanig onpasselijk werd, dat
hij niet alleen aldaar moest verblijven, maar
reeds des avonds overleed.
Gisteren avond ongeveer 7 uur, zag men
van hier, in het westen, eenen hevigen brand
uitbarsten. Volgens ingewonnen berigten, was
het eene boerenplaats, gelegen te Wolsum en
bewoond wordende door Sjoerd Lolles de Boer.
Het hooibroeijen wordt opgegeven als oorzaak
van dezen brand, waarbij de goederen gered
zijn, maar het geheele gebouw vernield is ge
worden, uitgezonderd het voorhuis.
Amsterdam, 8 Augustus. Bij koninklijk
besluit van 11 Julij jl.worden de besturen
der steden en gemeenten bij deze gemagtigd
om zonder hoogere autorisatie over te gaan tot
den onderhandschen verkoop of afstand van on
roerende goederen aan steden of gemeenten toe-
behoorende wanneer die goederen benoodigd
zijn tot het aanleggen of volbrengen van open
bare werken, alsmede, om in die gevallen te be
schikken op de verzoeken van administratien van
armen-, gods- of weeshuizen, diakonien en an
dere dergelijke administratien en gestichten van
weldadigheidom magtiging tot het onder de
hand verkoopen of afstaan van onroerende goe
deren.
Utrecht, 6 Augustus. Na eenen buiten
gewonen warmen dag hadden wij in den nacht
van dingsdag op woensdag4 en 5 Augustus
omstreeks half 3 ure een zwaar onweder. Om
half 4 ure sloeg de bliksem in de voorstad de
Lauenrecht en had aldaai- eenen wonderlijken
loop. De buurschout Veenendeeldie zich op
straat bevond, zag eene vuurkolom te midden
van de straat nederslaan een helder licht rond
om zich verspreidende. Deze vuurkolom sloeg
met een sissend geraas van eenen liet eene
onaangename brandlucht na. Omtrent ten zelf
den tijd sloeg de bliksem in den schoorsteen van
het huis la M.no. 176, bewoond door H.
Nieuwenhoven smid op de fabrijk van de hee-
ren de Waal en Van Driest. Daar de schoor
steen schuins gebouwd isz heeft de bliksem den-
zelven niet gevolgd maar een gat in den muur
geslagen, en op den zolder vele bewijzen van
zijne tegenwoordigheid achtergelaten. Langs den
schoorsteen zocht de bliksem een’ uitweg naar
beneden, sloeg eene schilderij, welke tusschen
den schoorsteen en de bedstede hingmet een
zoodanig geweld van den wand dat het glas
aan duizend stukken door het vertrek vloog
zelfs eenige stukken op het bed nederkwamen
en een stuk aan de overzijde in den muur drong.
Het papier van de prentschilderij was gezengd
en een stuk der lijst lag in de wiegwelke
tusschen den schoorsteen en de bedstede stond.
Toen uu de verschrikte ouders het bed verlie
ten bemerkten zij, dat de deken van de wieg
met electriek vuur bedekt washetwelk bij de
afschudding verdween. Het kind was niets be
zeerd. De deur stond openechter was het
vertrek met eene brandlucht gevuld. De vader
ging naar hoven doch vond toen geen bewijs
van brand. Bij zijn’ nabuurden schoenmaker
Schipper, met welken hij eenen gemeenschappe-
Jijken schoorsteen heeft, had de bliksem eene
andere uitwerking. Vóór het gat in den schoor
steen waardoor des winters de pijp van den
kagchel wordt gestokenhing een i
Het papierwaarmede dit gat was
was verscheurd en het schilderijtj
deur geworpenwelke gesloten
jes en kommetjes waren van den schoorsteen
mantel tegen den grond geworpen, en de lui-
Berlijn, 4 Augustus. Na een alvorens ge-
spannene zoogenaamde eere-vierschaarheeft
den 30 der vorige maandin de niet ver van
deze hoofdstad gelegene badplaats Freijenwalde
een duel met pistolen tusschen twee officieren
der landweer plaats gehad. Een dier heeren
lostte herhaalde malen vruchteloos zijne pistool
niettegenstaande de andere telkens grootmoedig-
lijk het zijne in de lucht schoot. Eindelijk ont
ving de laatste der kampvechters een schamp
schot aan den arm, waaana ook hij op zijne
tegenpartij schoot en hem doodelijk kwetste.
Van Den Rijn, 3 Augustus. Gisteren had
in het nabij Oppenheim gelegen hotelbekend
onder den naam van het gele huis, eene ver
gadering plaats van een groot aantal vrijzinnige,
verlichte en onafhankelijke mannen, uit ver
schillende streken van Rijn-Beijerende beide
HessenBaden Nassau en de vrije stad Frank-
fort, en hoofdzakelijk tot de Protestantsehe of
Duitsch-Katholijke kerk behoorende, met het
doel, om eene krachtige vereeniging te vormen
om langs den wettelijken weg de veldwinnende
beginselen van het Piëtismus en Jezuitismus te
keer te gaan en het zuivere Protestantismus te
handhaven. Deze vereeniging, welke allerge-
wigtigst kan wordenzal den naam van Mo-
nolheïstische Unie voeren, en zal eerlang eene
blootlegging van bare bedoeling en grondbegin
selen openbaar maken.
Romej 24 Julij. Gisteren morgen, bij ge
legenheid der openbare audiëntieheeft Z. H.
andermaal een bewijs geleverd van zijne mensch-
lievendheid. Hij heeft namelijk, uit vrije bewe
ging een aantal vaders van huisgezinnen en an
deren die wegens schulden in de gevangenissen
van het kapitool smachttenbevrijddaar hij
hunne schuldeisschers bij zich liet komenen
door voorloopige bare Betaling van het derde
gedeelte hunner schulden (ruim 18.000 scudi)
uit zijne eigene middelen, de banden der onge-
lukkigen slaakte en dezelve aan hunne betrek
kingen terug gaf. Aan al dezulken die in
de pauselijke paleizen eene aanstelling hebben
en daar niet wonen was van oudsher het ge
bruik der pauselijke paarden en rijtuigen voor
hunne dienst toegestaan; en daar, volgens het
tot nu toe bestaande stelselaan opzigt ten deze
niet te denken was maakten zij van dit verlof
een uitgebreid gebruik. Dit is nu insgelijks an
ders geworden daar door de vermindering van
de pauselijke paarden zulke en dergelijke reg-
ten door Z. H. voor eens en altijd vernietigd
zijn.
Londen, 5 Augustus. De Indiaansche vorst
Dwar-Kanauth Tagore, die een’ geruimen tijd
de lion van deze hoofdstad wasis alhier in
bljarigen ouderdom overleden. Hij beroemde
ken aan de straat opengeslagen. De hier sla
pende huisgenooten kwamen ook met den schrik
vrij. Tusschen 5 en half 6 ure zagen de over
buren, dat er een branddamp uit het dak van
Nieuwenboven sloeg. Men .elde naar den zol
der en vond aldaar in brand staan eene groóte
ton met turf, die tusschen eenig vlas nevens
den schoorsteen stond alwaar de bliksem zich
eenen uitweg naar beneden gemaakt had. Waar
schijnlijk heeft de bliksem of het electriek vuur
eenige vonken' in het vlas achtergelaten, waar
door de ton aan het smeulen is geraakt. Ver
scheidene hoepels waren tot houtskool vergaan.
Men moest de smeulende ton en het smeulende
vlas met water uitdooven. Indien men welligt
eenige oogenblikken later ware gekomen had de
ton turf vlam gevat en het huis was een roof
der vlammen geworden. Te verwonderen is het
daar de bliksem zoo vele zigtbare teekens van
zijne tegenwoordigheid heeft achtergelatenen
in de beide huizen zich zoo vele menschen te
bed bevonden dat niemand eenig letsel heeft
ondervonden. (Amst. Cour.')
Harderwijk, 3 Augustus. Jongstleden
maandag ten één uuris alhier door een 26-
tal manschappen en 4 regements-kinderen van
ons garnizoenin de Zuiderzee, om uitgeloofde
prijzen gezwommen.
De zwemmersdie op eene tentboot bijeen
waren moesten van daar afzwemmen naar eene
tweede schuit, die, naar gelang de zwemtogt
wezen moest, van 20 tot 40 ellen van de eer
ste verwijderd lagen op welke zich de heeren
officieren en commissarissen die de prijzen
moesten toekennen bevonden.
De eerste togten werden gedaan door de 26
ongekleedde manschappendaarop volgden die
van 6 geheel gewapende, wier geladen geweren,
nadat zij aan boord geklommen waren afgescho
ten werden,- ten bewijze,-dat zij dezelve had
den weten droog te houden. Ten slotte zwom
men de 4 regements-kinderen om het snelst.
Een derde boot vergezelde, voorzigtigheids-
halve, al deze exercitiën; terwijl de wedstrijd,
zoo door het vlaggen der schepen als de muzijk
van het korpsverlevendigd werd. Alles is
vulkomen naar wensch afgeloopen. (Amsl. C.)
Leeuwarden, 6 Augustus. Omtrent de
plaatsing der bibliotheek van het voormalige
rijks-athenaeum te Franeker, welke men alge
meen verwachtte dat nog in dit jaar naar Leeu
warden zoude worden overgebragtvernemen
wij met leedwezen dat op het vroegst eerst in
derzelver volgende jaarlijksche zitting (van 1847)
door de provinciale staten zal worden gedispo
neerd nadat aan derzelver deliberatien ter vol
doening aan het door dit ligchaam uitgedrukte
verlangeneene nadere voordragt van H. H.
gedeputeerde staten zal worden onderworpen.
Het voornaamste beletsel zou naar men wil
gelegen zijn in de gelijktijdige jaarlijksche uil-
keering van het legaat van Schuurman bestemd
tot den aankoop van boek-^bninzonderheid van
vervolgwerkenwaarin dooi’ het bestuur van
Franeker, als de eigendom'van die stad aange
merkt wordende, zeer gedifficulteerd wordt. De
jaarlijksche opbrengst van dit legaat bedraagt
p. m. ƒ700.
De prov. staten van Friesland hebben den
30 Julij 11. behandeld de zaak, betrekkelijk het
bouwen van een paleis van justitie te Leeuwar
den. De commissie die in de zitting van den
15 bevorens benoemd was, om deswege rapport
uit te brengen, heeft dit gedaan, en zich daar
bij bepaaldelijk tegen het bestek en tegen de
aannemings-som van ƒ174,000 verklaard, en
nadere voorstellen daaromtrent gedaan. Na lang
durige beraadslagingen, is bij de stemming geble
ken dat er zich 17 leden der vergadering voor
het rapporten 27 voor het voorstel van gede
puteerde staten hebben verklaardweshalve het
bestek en de som waarvoor het gebouw be
reids is aanbesteed zijn aangenomen, met last op
gedeputeerde statenom de uitvoering te bevor
deren. Men ziet al zoo eerlang den opbouw te
gemoet van een paleis van justitie, dat de stad
Leeuwarden tot sieraad zal strekken.
