NIEUWS- EN ADVERTENTIE BLAD VOOR i,E STAD EN HET ARRONDISSEMENT SNEEL
1846.
No. 81.
Zahir dag den 10 October.
BINNENLAND.
BUITENLAND.
«U
o.
F
e-
jk
ik
is
la
'1-
'A
ij
ij.
41
id
pd.
1
•cns-
i de
2F
sr
Icn
i één
■egel
sing.
J.80
1.35
1.60
1.80
1.50
1.80
1.35
1.(10
1.00
1.50
1.75
1 00
La
>n
id
't-
'o-
II s
ix
1;
et
r,
n-
al
te
rd
le
o*
's-
:n
in
ld
■d
r-
in
;*j
w
m
et
li
et
i-
al
et
u.
le Vervier uit de be
de nieuwe planeet
van de zon ver-
de zon in 217
een weinig
veel grooter
(Amst. Cour.)
Er bestaan kun-
5 October,
zich heden niet een
Z. M. den koning verheugen. Z,. Dl., ver-
van lid. adjudant, den baron Merkus,
den generaal Schuurman, heeft van 91,
ure op de tentoonstelling alhier door-
en schilderstukken aangekocht van mej.
en van de 1111. Bets, Muller, Plas,
Both, Springer, Terschuur, Gerstenhauer, Zim
merman en Zürcher. Na zich zeer minzaam
met den Edel Achtb. heer burgemeester en de
commissie tot de tentoonstelling te hebben on
derhouden, en Hoogstdeszelfs tevredenheid over
menig meesterstuk der Nederlandsche kunstenaars
te hebben betuigd is Z. M. met een extra trein
weder naar de residentie vertrokken.
Amsterdam, 7 October. Naar men ver
neemt is de staatsraad gouverneur van Gelder
land graaf van Randwijk benoemd tot minis
ter van hinnenlandscbe zaken.
Amsterdam, 7 October. Verbazend mag
in de daad de hoogte worden genoemd welke
hedendaags door de sterrekunde is bereiktwant
niet alleen dat zij uit hare waarnemingen en
berekeningen den gewonen en geregelden loop
der reeds bekende hemelbollen weet te bepa
len maar ook uit de opmerkingen welke zij
op die ligchamen doetweet zij ook het bestaan
van tot dus verre nog onbekende, maar op die
ligchamen invloed oefenende hemelbollen te be
vroeden en aan te geven het onlangs hierom
trent gebeurde is een treffend bewijs hiervan.
liet is nu omstreeks twee jaren geleden dat
onze algemeen bekende Leijdsche Sterrekundige
prof. F. Kuiser, ziju sterrenhemel uitgaf en dal
Berlijn, 30 September. Onze nieuwe ge
vangenis volgens het zoogenaamde pensylvani-
sche stelselvoor de Hamburgsche poort alhier,
bevat in hare vier vleugels 520 cellen. Intus-
schen is tot nog toe slechts één vleugel gereed
om gevangenen op te nemen, bestaande uit
en bestemd voor de gevangen Polen.
1 en 10
van 910
van liet
buizen.
Sn eek, 9 October. Door het kies-collegie
daartoe op den 5 dezer maand bijeengekomen
zijn tot leden van den Raad dezer stad benoemd
de heeren Arend Wijtzes Stam, koopman, en
mr. Gajus Henricus Andreae lid van de arron
dissements- regtbank alhier; in plaats van de hee
ren Andries Johannes Born en Hendrik van
der Feer, beide op hun verzoek als zoodanig
eervol ontslagen.
Sneek, 9 October. Ook hier heeft, voor
het eerst, een geval van landverhuizing naar N.
Amerika plaats gehad, naardien P. Jellema met
vrouw en drie kinderen zich eergisteren naar
Rotterdam hebben begeven, om van daar hun
ne verdere reis voort te zetten. Dat deze lie
den tot het genootschap der Christelijk afgeschei
denen behoorden, kan Wel tot dit hun besluit
hebben medegewerktmaareene reden daartoe
was ook, naar hun voorgeven, dat hun middel
van bestaan alhier, de aardappelhandelin zeer
kwijnenden toestand verkeert, en, zoo als de
zelve nu geschapen is, geen onderhoud meer
verschaft. Hoewel nog niet geheel behoeftig,
wilden zij hunnen geheelen ondergang hier niet
afwachten, maar liever, met hetgeen zij nog
bezaten, hunne fortuin in vreemde gewesten,
naar het voorbeeld van vele anderen, beproeven.
De buitengewone groeizaamheid van den
afgeloopen zomer was vooral ook kennelijk bij
komkommer-, kalabas- en soortgelijke plantge
wassen. Zoo heeft men hier eene kalabas-plant
gekweekt en langs eene schutting geleid tot de,
zeker merkwaardige, uitgebreidheid van 78J voe
ten behangen met buitengewoon groote vruch
ten.
’s Gravenha ge, 6 October. Z. M. de ko
ning is heden vergezeld van Hd. adjudant jhr.
Merkus, naar Tilburg vertrokken. Z. M. wordt
reeds aanstaanden zaturdag of zondag van daar
alhier terug verwachtzijnde Hd. reize naar
Limburg en Luxemburg immers zeker tot na
de opening der kamers, onbepaald uitgesteld.
7 October. De advokaat-generaal heeft
geconcludeerd tot verwerping van liet beroep
in cassatie, in zake de Plissingsc.he Courant.
De Hooge Raad heeft, bij arrest van he
den het beroep in cassatie van A. van Bever
voordeschrijver van de Asmodéetegen een
arrest van het hof in Zuid-Holiandverwor
pen. (Amsl. Cour.)
Amsterdam, 5 October. De hoofdstad
mogt zich heden met een kortstondig bezoek
van Z. M. den koning verheugen. Z. M.
gezel d
en van
tot ll|
gebragt
llaanen
vensters wedijveren met kantwerk in fijnheid
hetwelk nog meer dan in dit stuk (waar zulk
werk minder voorkomt) te bewonderen was in
zijn voorlaatste werkden Straatsburger toren.
De lei-werken op het dak bestaan uit een aan
tal van bijna 100,000 afzonderlijke stukjes car
ton die alle één voor één met het jjennemes moes
ten opgelegd worden. Wij moeten allen lief
hebbers en bevorderaars van het schoone aan
sporen om te trachten genoemd kunstwerk te
bezigtigen: wij kunnen verzekeren, dat het hun
ne meestgespannen verwachting verre, zeer ver
re, zal overtreffen. Moge dan op die wijze ein
delijk de zedige vervaardiger eens eene bekend
heid en eenen roem verwerven die hem met
meer regt toekomt, dan velen onzer celebriteiten.
’sHertogenbosch, 1 October. Heden
morgen heeft de arrondissement-regtbank alhier,
staande de teregtzittingde inhechtenisneming
en vervolging van zekeren M. S. te Tilburg moe
ten bevelenals verdacht van valsche getuigenis
in de zaak van W. v. Beurdenc. s. Onbe
grijpelijk is het, hoe gering de schending van
den eed bij sommigenvooral bij eenige land
liedengeacht wordt; voor eene nietigheid zou
de men deze misdaad bedrijven getuige de moei-
jelijkhedenwelke zich zoo veelvuldig ter te-
regtzittingen der regtbanken voordoen.
Breda, 5 October. Beden is er eene gru
welijke misdaad bedreven, onder Teteringen aan
den straatweg, op eenen kleinen afstand van de
ze stad.
De heer Wgepensioneerd bode van
het voormalig amortisatie-sy ndicaat te Amster
dam, liet dezer dagen eenige reparatiën aan zijn
huis bewerkstelligen, door eenen stadgenoot,
den timmerman Limburg die met zijnen zoon
het timmerwerk in het gebouw verrigttende
ze beiden, die door W. aangenomen waren op
een daggeld te werkenhadden in de verloope-
ne week geene gelden van hem ontvangen, wes
halve zij er hem om verzochtenhij antwoord
de met beleedigingen en bedreigingen, waarop
eene hevige woordenwisseling volgde, met dat
ernstig gevolg, dat W., in woede, eene pistool
uit een ander vertrek haalde, en op den zoon
mikte; de vader, die dit zag, maakte zijnen zoon
hierop opmerkzaam, zeggende: zie! hij heeft eene
niet, pistool in zijne hand; tevens de deur voor W.
toesluitende, waarop eensklaps het schot volg-
j de, de kogel door de deur henendrongen den
•- zoon in de regter zijde trof. De dader werd
t onmiddellijk door onze marechausées gearresteerd,
en geboeid in het huis van verzekering over-
gebragt.
dan 25 jaren met lust
Wil- Iedere cel is 13 voet lang, 7 voet breed
T« .Qz vnpf zpnrlp alsron ppnp ruimte vs
Bavo kerk te Gent, de beroemde Slraatsbur- 1 vierkante voeten.
ger toren, enz. enz., ziedaar de onderwerpi
die hij achtereenvolgens heeft bewerkt. Ju.„.
heid van afmetingen, sierlijkheid van voorstel
ling, zuiverheid van bewerking, strijden in die
stukken wezenlijk om den voorrang.
Zoo waren wij dezer dagen in de gelegenheid
bij den heer Hammecher een kunststuk te zien,
dat met zijne vorige werken op eene lijn staat,
zoo niet dezelve nog overtreft. Het is de Zui-
derkerkzoo als die op de Glashaven alhier
wordt opgebouwd. Trotsch verheft zich de sier
lijke en toch eenvoudige toren boven het hoo
ge dak, dat verre boven de acht zijden van het
gebouw uitsteekt en aan het geheel een indruk
wekkend en solied aanzien bijzet. Het is ón
mogelijk om de bijzondere schoonheden van het
werk des heeren Hammecherniet alleen te be
schrijven maar zelfs op te noemenmen moet
het zien om er zich een denkbeeld van te kun
nen makende rozetten boven de deuren en
men daarin de opmerking vond dat de planeet
Uranes onregelmatigheden in hare beweging ver
ried die zich uit de aantrekking der bekende
planeten niet lieten verklaren.
Er bestond alle vermoeden dat die onver
klaarbare storingen worden le weeg gebragt door
de aantrekking van eene planeetdie zich nog
buiten den loopkring van Uranus om de zon
bewoog, maar er werd nog veel vereischtom
dat vermoeden tot zekerheid te brengen. Aan
le Verrier te Parijs heeft dit evenwel onlangs
mogen gelukken. Niet alleen heeft hij het be
staan dier planeet langs eenen zuiver theoretischen
weg regtstreeks bewezen maar zelfs heeft hij
uit de beweging der planeet Uranus de loop
baan den omloopstijd en de massa der ontdek
te planeet afgeleid. Eindelijk zelfs kwam hij
tot de bepaling van het punt des hemelswaai
de nieuwe planeet zich op eenen bepaalden tijd
zou moeten vertoonen.
Den 23 September jl. ontving Galle te Ber
lijn van Verrier de uitnoodigingom de planeet
op te sporen ter plaatsewaar zij zich naar de
door hem bepaalde loopbaan bevinden moest
en nog dienzelfden avond werd zij gevonden.
Daarna is zij dagelijks op onderscheiden plaat
sen waargenomenhare beweging is volmaakt
zoodanigals zij naar de voorstelling van le
Verrier wezen moest.
Naar de bepaling van
weging van Uranusmoet
36 malen verder dan de aarde
wijderd zijn, en haren loop om
jaren volbrengen. Hare massa is
kleiner dan die van Saturnus en
dan die van Uranus.
Rotterdam, 6 October.
stenaarswier onbekendheid volstrekt niet is te
wijten aan een gemis van talentenmaar veel
eer aan eene soort van onverklaarbaar noodlot,
waardoor de roem, die hun toekomt, hun ont
gaat. Zoo bezit de stad Rotterdam, reeds sedert
vele jaren, eenen inwoner, die het in een bijna
onbekend kunstvak tot eene verbazende hoogte
gebragt heeft, wij bedoelen den heer W. D.
Hammecher, die met onvermoeiden ijverenden
gelukkigsten uitslag zich toelegt op het vervaar
digen van bouwkundige meesterstukken uit pa
pier. Zijne werken ziende, weet men
wat men meer bewonderen moet, of de verba
zende hoogte, die zijne kunst bereikt heeft, of
het onmetelijke geduid, dat hij aan de vervaar
diging ten koste moet leggen. Het is niet het
ouderwetsche genre, papierknipsels in lijstjes,
even onbeduidend als smakeloos uitgevonden
neen, het is hier alles natuur, het is als of men
de orginelen aanschouwtgezien door een ver
kleinglas. De blinkende witheid van zijne bouw
stof geeft er het aanzien aan, als waren het mo
dellen op de zuiverste en meesterlijklijkste wij
ze uit albast gehouwen. Vele particulieren be
zitten hier ter stede blijken Van zijne bekwaam
heid in een vak, dat de zedige kunstenaarbij
na onbekend, reeds meer dan 25 jaren met lust
beoefent. Het kasteel Boeken het huisje van 127 cellen
Czaar Peter te Zaandamhet graf van i
tem I te Helft, de groote kerk alhier, de St. voet hoog,
- - - J J .1 I _7 L' 1 A 7. J; A til 1'
ijnde alzoo eene ruimte
De verwarming van het ge-
enz.ziedaar de onderwerpenbouw geschiedt door middel van buizen. De
uist- cel wordt verlicht door een twee voet breed
en anderhalf voet hoog venster van mat gesle
pen glas dat 7 voet boven den grond is aan-
gebragt en licht genoeg verspreidt om te kun
nen lezendoch alle gelegenheid beneemtom
eenig voorwerp buiten de gevangenis zelfs de
gedaante der voorbijdrijvende wolken te onder
scheiden. De gevangenen zijn, wat de verple
ging betreftin twee afdeelingen gesplitst. De
eerste bevat de gevangenen der hoogere stan
den j grondeigenaarsambtenaren geleerden
officieren enz. de tweedede boerenhand
werkslieden enz. Tot het onderhoud der eer
ste klasse zijn dagelijks 15 sgr. bepaald, waar
voor de gevangene bekomt’s morgens koffij en
tarwebrood ’s middags soep, groenten en vleesch,
gebraad enz.’s avonds eene vleesch- of eijer-
spijsalsmede een pond tarwebrood en bier,
terwijl zij, die zulks betalen willet dagelijks
A
