NIEUWS- EN AIWEIITENÏIE-IILU) VOOR DE STAD EN IIET ARRONDISSEMENT SNEER.
SR
1847. No. 79.
2de Jnargan$
Zalurdag den 2 October.
H A
g*t
'JU
or-
dat
tan
;ns
nt-
lan
len
dat
re-
oo-
ka-
Ier
ffi-
rs,
ve-
do
la-
ef-
an
op
im
die
BINNENLAND.
Z.)
AS
re
il
hen
G w.
I. pd.
5iV
fi
1{-
pd.
niet
Oct.
ijss.
58,
pd.
84;
.vl.
rsb.
iet
in.
en
Ai
de
En
n
d
ek
en
le
nd
;en
128
125
P<l.
jar.
Kils.
Ut
en
ins
5
3
*1
oens-
■n de
iden,
i één
regel
tsing.
van
de sterren
mei raaktheeft mij de
de betuiging zijner ko
en de verzekering zijner
over te brengen aan uwe
tijdsli]i, waarin
1 en het even-
en ontvangsten her-
Khan in het Perzisch eene rede
genden inhoud tot den koning hield
Mijn soeverein, wiens magt gelyk is aan
van het Sterrebeeld Saturnus de padishah
Perziëwiens soldaten zoo talrijk zijn als
j wiens rijk met de grenzen den he-
eer bewezen mij uwen
eerbiedig toegenegen dienaar te belasten met de
verhevene zendingom
ninklijke vriendschap
keizerlijke genegenheid
majesteit enz.
De koning heeft bepaalddat het portret
van den onlangs overleden Griekschen minister
Koletliszal gevoegd worden bij de afbeeldin-
'II 1 'II ■■■II'r
niet van de zware regens heeft geleden; Ook
liet rooijen der aardappelen gaat vöorSpdedig
voort dezelve zijn van uitmuntende kwaliteit;
Op zeker stuk land werden op honderd roeden
tachtig schepels aardappelen gerooid.
BUITENLAND.
Berlijn, 26 September. De erkenning van
koningin Isabella van Spanje, van detl kant
van Pi uiss n isnaar men Stellig Verneemt
thans meer dan ooit tot een önbepaaklen tijd
liitgesleld. De pogingen der Fransclle diploma
tie lijden schipbreuk op de geruchten welke men
hier uit Spanje over den toestand van dat land
ontvangt en er zijn zelfs personen die eene
verandering van dezen toestand en eenen terug
keer tot meer monarchische of absolute vormen
voor zeer op handen beschouwen. Zulke ver
andering wil men echter hier eerst afwachten;
Koningsbergen, September. Ten be
wijze van hoe grooten invloed de bij den land
dag gehouden debatten geweest zijn kan onder
anderen strekken het eergisteren bij den algc-
meenen universiteitsraad gedane voorstel om
tegen November aan het gouvernement eene pe
titie in te dienen tot het zoodanig Veranderen
der statuten van onze universiteit, dat oök le
dematen van andere geloofsbelijdenissen dan de
Protestantscheb. v. Katholieken en Joden, be
voegd zullen gehouden worden om hooglecraars-
plaatsen aan de akademie te vervullen. De zaak is
nog wel niet tot een besluit gekomen omdat er
eenige leden afwezend waren en men het niet
wilde wagen dat er, ook zelfs van een enkel
een protestvan niet bij het nemen van het be
sluit tegenwoordig te zijn geweest, zou kunnen
inkomen. Zoo men weet, is Berlijn tot duS ver-
ingevolge de nielrwe wet ten behoeve der
Joden de eenige universiteit in Pruissen van
welke de Joden niet uitgesloten zijn;
Voorts heeft ook de stedelijke raad eergis
teren met eene groote meerderheid besloten dat
zijne zittingen voortaan openbaar zouden wezen
zoo dat beide kunnen en alle standen tot het
bijwonen daarvan toegelaten zullen worden.
Posen, 22 September. Uit liet koningrijk
Polen heeft men geen ander nieuwsdan dat
van den angst en de bezorgdheid voor de steeds
naderende cholera; men zeide zelfs, dat zij zich
reeds te Warschau had vertoond.
Parijs, 26 September. Den 23 dezer is de
Perzische ambassadeur pleglig ten geboore toe
gelaten bij den koning te Compiègne; Ten een
uur begaf de gezant zich naar de groote troon
zaal waar de koning plaats had genomen, met
den hertog van Nemours aan zijne regter- en
den hertog van Möntpensier aan zijne linker
hand. De heer Guizot, president van den raad
generaal Trezel minister van oorlogen de
voornaamste officieren van het huis des konings
stonden bij den troon. Er waren bij deze ge
legenheid geene dames toegelaten.
Mebemed-Ali-Khan de Perzische ambassa
deur waS gekleed in eene ruime cachemiren
tunica en droeg een tulband van dezelfde kost
bare stofop den drempel maakte hij naar
Oostersch gebruik, eene diepe buiginghetwelk
hij in het midden der zaal en aan den voet des
troons met de meeste plegtstatigheid herhaalde.
De koningdie met gedekten hoofde op den
troon zat, beantwoordde dezen groet door eefte
beweging met de hand waarop Mehemed-Ali-
L’-v... 1L. --Ij van den vol
kan noch mag worden op een I
vóór alles de financiën geregeld
wigt tUsschen de uitgaven
steld behoort te worden
3) dat bij de natie geemoogenblik onzekeiheid
behoort te bestaan zoo wel omtrent de bedoe
lingen als omtrent de overtuiging van U Ed.
Mog. ten opzigte van deze beide stellingen.’'
Indien nu de steller van dit manifest zijn
standpunt niet meer kan handhaven omdat het
korte tijdsverloop van vier jaren er reeds al het
heillooze van heeft aangetoond dan zou een
derde tijdperk van de regering van Willem II
kunnen aanbrekendat, zich aansluitende aan
liet eerste (October 18404843) tegelijk uit
de droevige ondervinding van het tweede nut
en leering zou kunnen trekken tot welzijn van
koning en volk.
A M ster i> A M 29 September. Een brief uit
Madrid meldt wij weten niet op wat grond
dat de Spaansche minister van financiën eene
commissie benoemd heeft, uit de III1. Casamayor
en Oteijza bestaande, welke zich naar ons land
zal begeven ten einde de IIoll. schuldvorderin
gen te liquideren en er de zelfde financiële
function waar te nemen, als te Parijs en te
Londen de financiële commission van Spanje,
die aldaar gevestigd zijn.
liet Engclsch dagblad de Times beschul
digt in een zijner laatstuitgekomcn nummers
onze natie in haar bestuur over de Nederland
sche bezittingen in den Indisclien Archipelvan
monopolie volstrekte heerschappij onvrijzin
nigheid enz. en eindigt met het volgende;
Met diep leedwezen zien wij dergelijke blij
ken eener onvrijzinnige staatkunde in de rege
ring van een land dat in zoo menig opzigt
aanspraak op bewondering heeft. Deze lof geldt
echter alleen voor zijn inwendig bestuur. Het
is een der historische wonderen der wereld dat
Nederland den jongsten oorlog heeft overleefd.
Tijdens de bezetting van dat land door de FranJ
schen eerst als een onafhankelijke staat en ver
volgens als een wezenlijk deel van hctFrausche
keizerrijk, werd zijn bnitenlandsche handel bij
na geheel vernield. Engeland nam zijne volk
plantingen weg en de ingezetenen van het moe
derland moesten de zwaarste belastingen beta
len. En toch kwam liet uit den worstelstrijd
op als een der belangrijkste, zoowel als een der
rijkste landen van Europa. Er is evenwel eene
keerzijde aan dezen fraaijen kant der medaille.
Als kolonisten zijn de Nederlanders de meest
onderdrukkende ter wereld en de oude zuur-
deesem van onvrijzinnigheid schijnt thans bij hen
nog even sterk te werken als vroeger.
Bij dit laatste doelt hij vooral op het onlangs
in de Nederlandsche Oost-Indiën ingevoerde wet
boek.
Leijden, 28 September. Eergisterenavond
zijn de beroemde theol. professoren Ullmann
uit Heidelberg en Lücke uit Gottingen die thans
onze hoogeschool bezoeken in eenen vrienden
kring van eenige Leijdsche hoogleeraren ten
huize van prof. Kist door eene commissie uit
de studenten der theol. faculteit begroet 11 un
de sierlijke woorden van vereering zijn door de
beide Duitsche hoeren beantwoord met minzaam
heid met uitdrukkingen van hoogachting voor
de faculteit der theologie te Leijden en met
eene belijdenis van den geest hunner studiën
en van hunne opvatting van het Christendom,
waaromtrent het hen verheugde weerklank te
vinden in Holland; Men merkte opdat
Ullmann hartelijk en welsprekend betuigde, ge
durende zijn verblijf in ons land bevestigd te
zijn in de meening dat er wel een band is
en bestaan moet, die Buitschland en Neder
land broederlijk vereenigtmaar dat Neder
land zich door eigene krachten zelfstandig ont
wikkeld heeften dat eene volkomene samen
stelling der beide volken eene dwaze hersen
schim is,
AmersfookdT; 25 September. Wat den
oogst der boekweit betreftwanneer wij nog ee
nige dagen droog weder mogen behouden, dan
zal dezelve beter binnen komen dan men wel
gevreesd had, doordien zij weinig of hoegenaamd
’s G R A V E N II A g E 28 September. Er loo-
pen hier onbestemdedeels met redenen om-
kleede geruchten, die niets meer of minder wil
len verkondigen dan de aftreding van den heer
Van Hall. Groote voorzigtigheid is er noodig,
om die geruchten als geloofwaardig te beschou
wen. liet feit der loopende geruchten is even
wel waar, maar de bron, waaruit ze voortvloeit
jen mag, bij gebreke voor alsnog aan meer af
doende bewijsmiddelen als verdacht worden be
schouwd. Soms toch neemt zucht naar popu
lariteit het middel te baatom voor een oogen*
blik als martelaar door te gaanen de goede
gemeente haakt dan nog zoo veel te meer naar
de verbodene vrucht. Mögt daarentegen het ge
rucht meer schijn van waarheid behelzen, dan
wij tot dusver op goede gronden wenschen te
gelooven (men denke aan het voldongen feit der
aanneming van de begrooting voor 2 jaren)
dan zou die aftredingdoor welke reden dan
ook veroorzaakt of geprovoceerd eene gebeur
tenis zijn van het hoogste belang; want dan zou
men zich met de verwachting mogen vleijen
dat liet tweede tijdperk van ’s konings regering
(October 1843 tot heden), het tijdperk namelijk
van on verzette] ijk behoud had plaats gemaakt
voor eene nieuwe periode, die, zoo niet al da
delijk dan ten minste binnen korten tijd heil
zame vruchten zou dragen voor het vaderland.
Dat tweede tijdperk, waarvan wij zoo even ge
waagden is met betrekking tot den heer Van
Hall vol gen derwijze beschreven in het Consti
tutioneel Archief van den heer inr. Lipman:
«Het was te midden van het moeijelijk be
heer der financiën hem (den heer Van Hall)
toen nog tijdelijk opgedragen dat de minister
van justitie de noodzakelijkheid meende te be
vroeden de, door den omvang van zijne vroe
gere hervormingsplannen zoo hij dachtver
schrikte en verontruste gemoederen der staten-
generaal door eene tegengestelde belijdenis te
bevredigen en voor zich te winnen, liet inwen
dig gevoel eener hooge zedelijke kracht en roe
ping, welke zich niet door dergelijke overwe
gingen van het gekozen spoor laat afbrengen
mogt eene andere handelwijs hebben voorge
schreven, maar, groot was de invloed van
het voorbeeld eens minder gelukkigen voorgan
gers wiens financiële ontwerpen na door hoog
gestemde gemoedelijkheid gekenmerkte beraadsla
gingen door den afval van weinige stemmen
waren verworpen. Die de banier van het geluk
volgt, rigt altoos zijne buigzame overtuiging naar
hetgeen hem de voorwaarde van welslagen schijnt
te gebieden, cn zijne ongestadige beginselen naai
de schijnbare meening van hen, van wie het
welslagen afhankelijk is.”
Daaraan zoo vervolgt de geleerde schrij
ver «heeft kennelijk liet staatkundig manifest
zijnen oorsprong te danken waarbij de tijdelij
ke minister van financiën aan Willem 1 ont-
leenende het denkbeeld van de gezetheid der
Nederlandsche natie, tot behoud harer instel
lingen,zich, van dien dag af, tot eenen ver
klaarden tegenstander van alle staatkundige
hervorming opwierp."
Dat manifest van behoud van eenen minister
omtrent wiens aftredinghet zij door ’s konings
of eigene verkiezing, thans onbestemde geruch
ten loopen is te merkwaardig om niet bij de
ze gelegenheid in substantie te worden opgeno-
men het luidt aldus: Behoud van hetgeen be
staat behoud van hetgeen bestaatzoo wel ten
opzigte van onze staatswetals ten opzigte van
het openbaar crediet. Van onze staatswet. Ik
vrees niet, dit teedere vraagpunt aan te roeren.
Ik vermeen dat de meerderheid van U Ed.
Mog. onze staatswetvooral wanneer men te
veel aan dé doode letter daarvan blijft hechten
niet voor volmaakt houden, maar echter van
oordeel zijn:
1) dat met behoud van de groote beginselen
waarop ons volksbestaan rusteene herziening
van de grondwet geene bezuiniging van groot
belang zou kunnen voortbrengen
2) dat aan zoodanige herziening niet gedacht
1- O<§>© J
/I
[»w T
