NIEUWS-
EN ADVERTENTIE-BLAD VOOR DE STAD EN HET ARRONDISSEMENT SNERK.
3de Jaargang.
1848.
Woensdag den 5 Januari]
No. 2.
r-
iv,
•V
Hf
-5/,
dingsdag
behalve
varkens
I
r te
takt
nid-
be-1
j ‘e
om
dan
ude
mij-
iiige
iven
‘■ge
en
■rug
nd
lerd
t ik
au
.en.
unt i
lem
re-
de- T
lett
en
wen
ton
en
een
en
mij
elke
t T
'»g, I
het
ge-
tot
de I
ka
ïn ij
en
een-
ipte
irde I
aar-
ider
ten-
ver-
loo-
lien
g
uld
haft
nen
oen
aan
1 ik
BINNENLAND.
ons
BUITENLAND.
te verschaffen.
t.
De prijs was op de markt
n
SI
1846 was de
sterfgeval-
3813.
Heden werd
meer overleden
ENK HUIZEN,
hier een
Woei*
iten <1«
ïcndcn,
an één
■n regel
aalsing.
21’,
08’
50
■taald
zonder
64
aapolie
i liaan-
n Oct.
nepolie
geveer 27 jaren
zeer
voor
wan t
ofschoon het den achter-
bloeijend Enkhuizen
niet heeft kunnen verhoeden het stut nog de
kolom die vallende is en streeft
lige zijner medaille-spreuk Bidt
GRONINGEN, 30 December.
het voor alle huishoudingen
spek heeft thans alhier
wone
niet
naar het hei
en Werkt.
De prijs van
zoo voordeelige
eene zoodanige buitenge-
hoogte bereikt, als sedert jaren het geval
was. De prijs was op de markt van 11.
roor
be-
1 in
Van andere kerkgenootschappen zijn 211 tot
het Hervormde overgekomen en 1
worden 113 overgangcn van
de Roomsch-katholieke kerk.
Reeds bij het einde van het jaar
■verhouding tusschen de geboorten en
len in deze stad ongunstig te noemenvooral
wanneer men bedenkt dat in gewone omstan
digheden het getal der geborenen dat der over
ledenen overschrijdt. Nog ongunstiger helaas is
de verhouding in 1847 geweest, gelijk blijken
kan uit de naast,elkander stelling der volgende
cijfers.
1095
28 December,
plegtig
’s GRAVENHAGE 31 December. Naar men
verneemt, heeft het Z. 51. goedgunstig!jjk be
haagd ten behoeve van het te dezer stede op
te rigten oude mannen- en vrouwenhuis en kerk
der Nederduitsch Hervormde gemeente uit 11D.
bijzondere fondsen te verleenen de zeer aanzien
lijke som van tien duizend gulden. Volgens
de rondgaande brieven van het Hervormde kerk
bestnur, wordt tot den ophouw van gasthuis en
kerk eene som van f 150,000 vereischt zoo-
dat, door de ruime gift alleen van Z. 51., in
gedeelte van het geheel bereids is voorzien.
Moge dit waardig voorbeeld waardige navolging
vinden, dan zal ook weldra deze stad met eene
inrigting vermeerderd zijn waaraan reeds lang
wezenlijke behoefte werd gevoeld.
AMSTERDAM, 31 December. Het getal der
Hervormden in ons land bedraagt 1,697,028,
dat der predikanten 1,509, op 1,273 standplaat
sen. Van Mei 1846 tot 5Iei 1847 zijn 31 kan
didaten tot de Heilige dienst aangenomen. In
Oost-Indie wenschte men het personeel der pre
dikanten op 20 te brengen. Aan adspiranten
1846 1847
Geborenen 7941 6697
Overledenen 9036 10510
van 58 tot 60 guld. de 100 Ned.
de stedeiijke belasting, en wel voor
van pl. min. 160 Ned. pd. Vooron-
was de prijs van het spek ook
hoog toen kocht men de 100 Ned. pd.
70 guld.; dezelve daalde echter spoedig,
een jaar daarna kostten de 100 Ned. pd.
slechts 30 gulden. Volgens het geheugen van
een onzer oudste vleeschhouwerszijn er eens
in de nabijheid dezer stad 3 varkens te zamen
700 oude ponden wegende, gekocht voor 33
gulden dat is de 100 oude ponden voor min
der dan ƒ5. liet rundvleescli kost thans, in
dien men eene goede koe geslagt wil koOpeh
54 cent het Ned. pond. Voor 50 jaren kocht men
2 oude ponden schapenvleesch voor 5 duiten.
Men schrijft het volgende uit Appingadam
d. d. 29 December: Heden nacht is te Ooster-
wijtwert, één uur van hier, door inbraak uit
de behuizing van den landbouwer Berrelkamp
gehaald en op het heem van zijne behuizing ge-
bragt eene partij spek, doch doordien de zoon
door het vallen van eene spijl uit den wijm
wakker werd en van bed ginghebben de die
ven het hazepad gekozen. De zoon heeft met
een’ ander’ persoon de dieven gevolgd tot bij Ap
pingadam alwaar zij achter eenen hooiberg eenen
man en eene vrouw vonden. Na eenige worste
ling, hebben zij den man als den vermoedelijken
dader, aangehouden; heden is hij alhier in het
huis van arrest overgebragtdoch het vrouws
persoon is ontsnapt.
WEENEN, 23 December. Den 11 dezer lel
de de beroemde Hongaarsche tooneeldichter Cza-
ko te Pesth een bezoek- af bij den redacteur
van een aldaar uitkomend dagblad sprak over
onverschillige zaken, schertste en bragt eindelijk
het gesprek op hel schieten met pistolen waar
bij hij de vraag opperde, of de pistolen van
-waren
ander geleend had
-- ƒ-ƒ
gevallen, des nachts gaarne schietgeweer in huis
had. Onder een dergelijk voorwendsel had Cza-
j van den redacteur van een
ander dagblad mede eene pistool met dubbelen
loop geleend. Men toonde hem eene andere die
zeer naar zijnen zin scheen te zijn doch die hij
in weerwil van de herhaalde waarschuwing dat
het geladen was, niet terug gaf. Zoo bleef hij
voortpraten tot op een oogenblik dat de aan
dacht van de twee andere, zich in het vertrek
bevindende personen door iets op de straat af
getrokken werd. Op eens hoorde men eene
doffe uitbarsting men zag om en de ongeluk
kige bezoeker zat dood voor hen. Waarschijn
lijk had hij de pistool in den mond gestoken
waardoor de slag der uitbarsting gesmoord werd
de kogel was door het verhemelte in de hersens
gedrongen.
FRANKFORT, 28 December. Volgens brie
ven uit Triest ontvangen wordt de terugroeping
van graaf Stadion sedert onderscheidene jaren
gouverneur van dit gewest, algemeen aldaar be
treurd als zijnde een groot verlies voor des-
zelfs handelsbelangen vau welke hij steeds een
ijverig bevorderaar was. Bijzonder merkwaar
dig, en voor Triest hoogst gewigtigis de door
denzelven ten uitvoer gebragte haven bouw. De
daartoe gebezigde materialen verdienen eene bij
zondere vermelding zoo uithoofde van de zon
derlinge wijze, waarop men zich deze heeft we
ten te verschaffen als wegens de nieuwheid der
zaak en het groote voordeel dat daaruit ook
elders kan getrokken worden. Kisten van de
wijdte en van den vorm der steenblokken tot
den bouw benoodigdworden met vulkanisch
zand gevuld, en gedurende zes weken aan den
invloed van het zeewater blootgesteld. Na ver
loop van dien tijd heeft zich dit zand in eene
vaste en harde steenmassa veranderd welke even
als granietblokken verder bearbeid, gepolijst en
gebezigd kan worden. Wel verregelijk dit
met zand- en andere steensoorten het geval is
door het water beschadigd en uitgehold te wor-
pd» den verkrijgt deze massa eene steeds grootere
hardheid en digtheid en kan derhalve bij uit
stek dienen tot het aanleggen Van sluizen dam
men enz. Voor den Nederlandschen waterstaat
kan deze nieuwe ontdekking van groot gewigt
worden. Ook met opzigt tot de bearbeiding,
spaart deze steen veel kosten daar men reeds
bij het doen ontstaan dier steenmassa aan de
zelve dadelijk den verlangden vorm kan geVen.
Van daar ook dat bij het jongste verblijf van
den koning van I’ruissen te Triest deze ont
dekking zoo zeer de aandacht van dien vorst
heeft tot zich getrokken dat Z. 51. onverwijld
een’ majoor der genie heeft derwaarts gezonden
om dezelve van nabij te onderzoeken en deswe
ge een uitvoerig berigt te geven.
Te Praag maakt men zich gereed het
öOOjarig bestaan der hoogeschool te vieren die
in 1348 naar het model van die van Parijs en
Bologne gesticht is. Zij is de oudste in geheel
Duilschland maar men betreurt het, dat de
bloei niet in evenredigheid tot dien ouderdom
staat. Kort na hare stichting werd zij door
20,000 studenten bezocht en vervulde zij het
geheele Oosten van Europa met wetenschappe
lijk leven.
LONDEN28 December. Gelijk men weet
wordt het Kersfeest te Londen, door alle klas
sen der bevolking meer dan ergens elders ge
vierd. Wanneer deze voor*Engelands hoofdstad
zoo belangrijke dagen op handen zijn, krijgt de
geheele stad een feestelijk aanzien en ieder der
zich daar bevindende winkeliers beijvert zich
om zijnen winkel zoo fraai mogelijk op te sieren.
De meesten der bakkers stellen in hunne kasten,
vreesselijk lange en groote brooden ten toon
welke op den avond voor Kersmis meestal aan
de armen worden geschonken. De kruideniers
hebben hunne winkels met trossen rozijnen
manden met vijgen en alle mogelijke lekkernijen
opgesierd, terwijl de suiker bergen hoog, in
hunne winkelkasten opgestapeld, den voorbij
ganger uitlokt. De poeliers hebben honderden
vogels voornamelijk kalkoenen ten toon gesteld
en met gretige blikken staan de lekkerbekken
te watertanden naar de heerlijke turkey (kalkoen)
die weldra na eenig dingen hun eigendom
wordt, en met Kersdag op hunne tafel prijken
zal. In het korteen ieder beijvert zich om
zijne waren zoo uitlokkend mogelijk voor te
doen. Eindelijk is de kersdag daar; reeds in
den vroegen morgen zijn de vele kerken der
hoofdstad geopenden armen en rijkendeze
I in hunne schitterende equipages, gene te voet,
begeven zich naar den tempel, welke dien dag
5 malen geopend wordt.
Wanneer een ieder nu zijne godsdienstpligten
heeft vervuld, begint men er aan te denken,
om den phjsieken mensch ook eenig genoegen
te verschaffen. Vrienden en familien bezoeken
elkander dien dag, en a merry Christmas (een.
vroljjkc Kersmis), wordt een ieder uit gullen
mond toegeroepen. Aan eten en drinken is ge
durende deze dagen geen gebrek en de klas
sieke plumppudding bekleedt op alle tafels de
eerste plaats zelfs de armste wendt al het mo
gelijke aan ten einde ook hij zich met Kersmis
eens te goed kan doen.
LONDEN, 29 December. Aan den bekenden
zec-romanschrijverkapt. F. Marryatis door
de admiraliteit eene buitengewone jaarwedde toe
gelegd van 150 p. st.
In een der wagens van den spoorwegtrein
van Dover naar Folkestonewerd dezer dagen een
pak gevonden, in bruin papier gewikkeld docli
waarop zich geen adres bevond. Dit pak werd
toen op het goederen-bureau geopend ten ein
de uit den inhoud misschien te vernemen wien
hetzelve toebehoorde doch hoe verbaasd waren
niet alle aanwezigen, daarin het lijkje van een
jonggeboren kind te vinden. Er werd hiervan
onmiddellijk aan de bevoegde magt kennis ge
geven doch tot nog toe heeft men niets naders
dienaangaande vernomen.
Een ingewikkeld regtsgeding wordt in de
ze dagen zeer besprokente meerdaar de
eisch tegen de kroon gerigt is. Aan deze val
len alle erfenissen van personen welke sterven
dikanten op 20 te brengen. Aan adspiranten
daartoe is geen gebrek waaronder eijnigen die
reeds langen tijd in dienst zijn geweest.
De collecte voor noodlijdende kerken in
rijk heeft dit jaar opgebragt ƒ28,969,46.
bekend 'ge-
de Hervormde tot
en
pistolen
bij hij de vraag
bovengenoemden redacteur ook zwaarder
dan die welke hij van eenen i
onder voorwendsel, dat hij tegen alle mogelijk
L
had. Onder
ko den vorigen dag
zeer plegtig en vrolijk feest gevierd. I
liet genootschap Oeconomia Enchusiana inge-
rigt om werkzame en door ijver uitblinkende
personen in deze stad te beloonen en alle nieu
wen arbeid bevorderende inrigtingen en onderne
mingen aan te moedigen houdt gewoonlijk in
de laatste dagen van ieder jaar eene openlijke
bijeenkomst, waarin aan ieder, welke naar een
in het voorjaar bekend gemaakt programma heeft
gearbeid, iets heeft opgerigt of ondernomen de
uitgeloofde premien worden uitgereikt. Deze
dag is voor Enkhuizen een ware feestdag. De
schamele netttenbreijerde ongeachte draaijon-
gen van de lijnbanen vereenigen zich op het
best gekleed met de gegoedste en aanzien] ijkste
inwoners. Deze om het loon hunner arbeid te
ontvangen; gene om de vrolijke aangezigten der
nijvere lieden met genoegen te aanschouwen.
Voor dit jaar, was den 28 die plegtige feestdag.
De voorzitter hield eene toespraak in den volks
toon waarin hij in losse trekken en in voor
beelden het genot en de waarde van den arbeid
voor ieder mensch en voor de maatschappij vlug-
tig schetste. Aan circa drie honderd menschen
meest behoorende tot den minderen stand, wer
den geldelijke belooningen uitgereikt. Gelden
welke daardoor zoo veel te meerder waarde heb
ben dewijl zij de vruchten zijn van verdien
stelijken arbeid. Het genootschap bestaat reeds
bijna zestig jaren en c
uitgang van het eens zoo
