NIEUWS- EN ADVERTENTIE BLAD VOOR DE STAD EN HET ARRONDISSEMENT SNEER.
1
fra
o w
lift
R
5de Jaargang.
180. No. 27.
Woensdag den 3 April.
F
I
6 uw
mv
(I
4
J
1
A
r.
j
lit
bA
BINNENLAND.
heeft bij arrest
BUITENLAND.
i
‘4
hl]
I
l
ll
(1/1
otfto
van goeder-
i organisatie
een vonnis der
was aangeno-
van Fries-
15 Maart 1757
Deze Courant verschijnt eiken Woensdag en Za-
turdag. Abonnenients-prijs voor 3 maanden 1.40
buiten de Stad franco ƒ1.65, enkele nommers
7| cent.
Prijs der Advertentie»: van één lot vier regels,
gewone letter, 40 cents, en voor eiken regel meer
10 cents, behalve 35 cents zegelregl, voor iedere
plaatsing.
’sGRAVENIIAGE, 29 Maart. Men verneemt,
dat liet ontwerp van wet nopens het regt van
enquête reeds bij den raad van state is over
wogen en dat hetzelve thans gereed is om aan
de staten-generaalbij de hervatting hunner
vergaderingente worden aangeboden.
AMSTERDAM, 30 Maart. In de Londensche
van de 27 dezer, leest men het
Morniug-Posl
volgende
Wij vernemen, dat kapitein James Moir,
van het schip Minervavan Londen laatstle
den zaturdag aan bet Nederlandsch gezantschap
van den gezant graaf Schimmelpennincklid
van het Amsterdamsch marine-genoolschap ge-
genaamd Zeemanskoopontvangen heeft ee-
nen zeer fraaijen en kostbaren beker met voet
stuk, door bovengemeld genootschap aan kapi
tein Moir vereerd als een bewijs van erkente
lijkheid voor zijne mcnscblievende bemoeijingen
tot redding van een gedeelte der ekwipaadje,
van bet in Augustus 11. nabij de Kaap de Goe
de Hoop verongelukte Nederlandsche schip,
Geertruida.
ROTTERDAM, 30 Maart. Met den beer E.
van der Eist, ingenieur der mijnen, vertrek
ken van hier naar Engeland de kweekelingen
der Delftsche akademie Rant en Everwijn om
aldaar door genoemden ingenieur in bet vak
der mijnen te worden opgeleid.
Den 28 Maart werd te Tied eene, om hare
meerdere zeldzaamheid (zoo als liet openbaar
ministerie ook deed uitkomen) belangrijke, ten
minste belangstelling (getuige het aantal toe
hoorders) wekkende zaak voor de correctionele
regtbank aldaar behandeld. De grutter Klop
en de apotheker Van Anrooij beiden uit Bom
mel en leden der sociëteit aldaar, waren met
elkander in aanraking geweesttoen zij elkan
der op het portaal der socicteitkamer ontmoet-
Bij die gelegenheid bad de eerste zijn hoed
paruik verloren, en de laatste eene wond
het aangezigt ontvangen, welke hij beweer-
hemzeer prosaïsch door Klops slok te
Deze, die daarvoor te regt
ver-
van Lidlb de Jende
dien stok getrokken hadden
de klager die wond had
ten.
en
in
de
zijn toegebragt.
stond, beweerde, ook hij monde van zijn
dedigermr. W. F. C.
dat beiden aan
ten gevolge waarvan
of kon hebben bekomen. De snbslitunt-oflicier
mr. H. van VVessem, voerde, onder anderen,
aan dat bet feit bewezen werd door de stellige
verklaring van één getuige versterkt door die
van eenige anderen aan welke de beer Van
Anrooij terstond na het gebeurde gezegd had:
zie ecus hoe Klop mij geslagen beeft en
eischte, op grond van verzachtende omstandig
heden, eene boete van ƒ25. De verdediger
betwistte dat bewijs als enkel rustende op de
verklaring van den klager zelven en drong
aan op de vrijspraak van zijnen cliënt. De
regtbank bepaalde de uitspraak over 8 dagen.
Zelden had Tied het genoegen zooveel Bomtnel-
sche heeren te gelijk binnen zijne muren te
zien. Jammer slechts, dat liet een gedwongen
bezoek was aan de regtbank aan welke zij moes
ten komen openbaren, wat binnen de muren van
eene hunner gezellige inrigtingen was voorge
vallen.
T1EL, 26 Maart. Wij vernemen
band dat de wet op de regterlijke
door onzen minister van justitie is in gereed
heid gebragten thaiis bij den Raad van Sta
te overwogen wordt. Volgens zijn ontwerp
zouden wij vier geregtshoven behouden één
gevestigd te Groningen, één te Arnhem, één
te Amsterdam en één te ’s Hertogenbosch. De
jurisdictie dier vier hoven zou op dezelfde wijze
geregeld worden als onlangs de verdeeling van
het rijk door den minister van binnenlandsche
zaken voor het vaststellen van den census. On
der Groningen zouden dus de provinciën Fries
land Groningen en Drenthe; onder Arnhem de
provinciën Gelderland, Overijssel en Utrecht;
onder Amsterdam de provinciën Noord- en Zuid-
Ilolland; en onder ’s Hertogenbosch de provin
ciën Noord-BrabantZeeland en Limburg res
sorteren. Dit voorstel zou vergezeld gaan van
eene aanzienlijke uitbreiding der regtsmagt van
FRANKFORT 26 Maart. In onze politieke
kringen wil men weten, dat, ter verhindering
cener botsing tusschen Noord- en Zuid-Duitsch-
land Oostenrijk in zoo verre vermiddelend wil
optreden, dat liet zelve al de staten, die het
verdrag van 1815 hebben onderteekend uit-
noodigen wil tot bet houden van een congres.
Het kabinet van Weenen heeft naar men ver
zekert, hierover reeds meerdere beraadslagingen
gehouden en men verwacht desaangaaude na
dere mededeelingen.
FRANKFORT, 27 Maart. Naar men ver
neemt hebben zich in het Erfurter parlement
vier hoofdpartijen gevormd 1) de Gerlach-
Stahische die de gelieele constitutie en zelfs
het drie-koningen-verbond verwerpt; 2) de par
tij welke voor eene onvoorwaardelijke aanne
ming derzelve is; 3) de partij, welke eene her
ziening der constitutie verlangt; en 4) de par
tij die dezelve in haar geheel wenscht aange-
nomen en vervolgens aan eene andere revisie
onderworpen te zien.
WARSCHAU, 11 Maart. Aan het ministerie
van binnenlandsche zaken is thans eengewigtig
SNEEK, 2 April. In de op 26 dezer te
Leeuwarden gehoudene buitengewone vergade
ring der prov. staten van Friesland is, naar
aanleiding van eene, tusschen het departement
van financiën en gemelde staten gerezene kwes
tie, betrekkelijk een op de algemeene provinci-
ile begrooting, dienst 1850 voorkomend punt
lie begrooting in nadere overweging genomen
■n in den door gemeld depart, bedoelden zin
onform het voorstel van gedep. staten beslist
eworden, Daarop is de vergadering geadjour-
eerd lot dingsdag 2 April ten einde alsdan
behandilcn een ander spoed vereischend punt
aaromlreit, tot dusver, de vereischte konink-
Ike magtdng nog niet was ingekomen.
Vooreenigen tijd is gemeld, dat er een
n>uw bludnniddel van brand was nitgevon-
dm hetwik de vlammen verstikt. Dezer da-
get is er t Londen eene proef mede genomen.
Eet gebou van hout, met terpentijn en teer
besreken, erd in brand gestoken. De uitvin
der rigtte larop een zijner machines naar de
vlan en zijvas in eenige sekonden gebluscht,
toen er eetstroom van gaz, dat zich ontwik
keld had, iigeworpen werd. De toestel is niet
grooter dan >ne groote koffijkan en bestaat uit
drie in elkder gevoegde tinnen doozendie
in correspond tic met elkander staan. Onder
in den toestus water; in de tweede afdeeling
is eene gecorrmeerde stoffedie naar een stuk
turf gelijkt, «in het midden bevindt zich een
fleschje met ravelzuur en potaschdat ver
brijzeld wordlwanneer men wil, dat zich het
uitdoovende j ontwikkelen zal. De proef
schijnt uitnemi] gelukt.
Daar somjederlanders aan de bepalingen
der nieuwe welp de vreemdelingen onderwor
penworden minnert de minister van justi
tiedat ingeztjen bij bet gemeente-bestuur
hunner woonph kosteloos binnenlandsche pas
poorten kunneiijkomen (naar een tevens door
Z. Exc. vastgesti model) wier vertoon ontheft
van de toepassi der wetsbepalingen op de
vreemdelingen.
De hooge rt. heeft bij arrest van den 14
Maart de diakonder hervormde gemeente te
Makkum veroordd om aan de algemeene
armvoogden aldai te restitueren den door
laatstgenoemden VQenden onderstand aan ar
men behoorende de administratie van eerst
genoemde met vestiging van
jeglbauk van Snee bij hetwelk
men dat de pubpiën der staten
land van 28 Nov.755 en
waarbij de onderseden kerkelijke gezindhe
den in Friesland veigt werden bare arme le
dematen te onderhojn waren afgeschaft door
de ua 1795 opgekone afscheiding van kerk
en staat en door art-7 der staatsregeling van
1798 art. 4 van diian 1805 en door de pu
blicatie van den 15ulij 1800. Hieromtrent
heeft de hooge raad -staan: dat deze regts-
kundige beschouwings onaannemelijk daar
noch de aanneming i eerstgemeld algemeen
beginsel noch de votoemde aangehaaide ar
tikelen der ingeroepenondwetten die alleen
beginselen vestigen arop latere wettelijke
verordeningen zonden eten worden gegrond
zonder dergelijke bij zo-re wettelijke bepalin
gen op het onderwerp «innen derogeren noch
hebben gederogeerd aare bijzondere verorde
ningen en reglementen het stuk van onder
stand der armen bestaie dat wel de inge-
roepene publicatie van jare 1800 ten doel
had dergelijke verordogen in te stellen
doch dat de aard en injd barer voorschrif
ten afhankelijk bleven Vfyele te maken voor
bereidende beschikkingen-elke mogen worden
aangenomen niet te zijn island gekomen en
welker niet-invoering bie latere publicatie
van 8 Maart 1802 uitdruljjk is erkend zoo-
dat de vroeger bestaandettelijke bepalingen
op het onderwerp, als d vervat in deïnge-
roepen Friesche publicatie ook door die van
den jare 1800 alzoo niet rojs zijn afgeschaft.”
de arrondissements-regtbanken en de kantonge-
regten in strafzaken. Met belangstelling wordt
de mededeeling van dat wetsontwerp tegemoet
gezien om het in ai zijne bijzonderheden te
leeren kennen. Algemeen toch is de overtui
ging bij alle zaakkundigen gevestigd dat er geen
onderwerp is, waarbij vereenvoudiging en be
zuiniging tevens zoo zeer leiden kan tot nut en
voordeel van de ingezetenen als bij de regtsbe-
deeling.
GRONINGEN, 28 Maart. Uit Heidelberg
wordt de vertaling door den geleerde Röth aan-
gekondigd van het Egyptische Doodenboek, of
de Hieroglyphenrollendie in de bewaarplaat
sen der mummiën gevonden zijn. Men verwacht
daarvan eenig licht voor de oudste geschiede
nis.
Eergisteren overleed alhier, na een lang
durig en smartelijk lijden in den ouderdom
van 52 jaren de heer C. M. van Bolhuis Hort-
sema boekdrukker en uitgever der Groninger
Courant hier ter stede. Hij was een man van
groote werkzaamheid en bekwaamheid in zijn
vak, en bezield door warmen ijver voor de
boekdrukkunst; daarbij was hij bij allen, die
hem kenden geacht en bemind vooral ook
om zijn zacht en minzaam karakter, waardoor
hij zich in verschillende standen vele vrienden
mogt verwerven. Zijn dood is, als die van ec-
nen braven en liefhebbenden vader, een zware
slag voor zijne acht kinderen die thans ouder
loos zijn. Ook voor deze stad kan zijn verster
ven een waar verlies heeten daar hij door zijne
ondernemingszucht, waaraan men de uitgave van
zeer verdienstelijke boekwerken te danken heeft
en door zijne uitgebreide zaken, aan vele han
den werk verschafte, terwijl hem tevens de eer
toekomt van daar hij moeite ontzag nog kos
ten ten onzent de boekdrukkunst tot eene
hoogte te hebben opgevoerd welke zij vóór
hem niet had gekend en waardoor zijne werk
plaats kon wedijveren met de beste in ons va
derland. In één woord hij was gelijk geheel
zijn bezig leven het heeft bewezen een nuttig
en verdienstelijk burger dezer stad.
BREDA 29 Maart. Het volgende vond de
zer dagen alhier plaats: Een kar bespannen met
één paard waarop zich een vader met zijnen
lOjarigen zoon bevond, geraakte aan het hol
len eerstgenoemde had de onvoorzigligbeid in
het felste van liet rennen er af te springen
met het ongelukkig gevolg dat bij op eenigen
afstand werd weggeslingerd en een zijner armen
brak, terwijl op dat oogenblik zijn hond, die
al gedurig voor het paard bad gesprongen om
het in zijnen loop te stuiten, nu juist de langs
liet dier heen en weder slingerende lijdscls in
den muil greep, en, zoo medegeslcept wor
dende, het paard tot stilstaan kreeg, zoodat
de zoon voor een anders gewis ongeval be
waard werd.