1.
NIEtWS- EN ADVERTENTIE-RLAD VOOR DE STAD EN HET ARRONDISSEMENT SNEEK.
1853. No. 30.
c
WOENSDAG
den 13 April.
8ste Jaargang.
1
I E
COÜRAN
SNEEKER
=3
BINNENLAND.
1
re-
r-
op
1
F
t
F
ie
le
ZEGELE
ver
ce-
ide
ur.
vee
of
15
len
Ier
ie
X
is
ve-
bij
lts
In
e
l£kl
in-
an
-id
In
'g-
)Le
he
io-
:en
k,
au
11
la
an
ien
ke
k-
en
ik
an
fft
le
Is-
n-
e
;r-
en
e-
U
t
•d.
I
r
j
r
i
f
i
r
i s
16
I
r
l 3
l’U
9
ri
l.l
Sire!
De ondergeteekendenallen ingezetenen der
stad Sneek en getrouwe onderdanen van Uwe Ma
jesteit wenden zich met verschuldigden eerbied
tot Uwen troonom onbewimpeld voor Uwe Ma
jesteit de groote bezorgdheid open te leggen,
waarmede de onlangs door Paus Pius IX aange-
kondigde herstelling der Bisschoppelijke hiërarchie
in Nederland en daarop gevolgde benoeming van
Metropolitaan- en Suffragaan-Bisschoppen hen ver
vuld heeft.
Het is verre, Sire! dat zij aan hunne Roomsch-
gezinde landgenooten de vrijheid zouden misgun
nen om hunne kerkbelangen overeenkomstig hun
ne behoeften te regelenterwijl zij voor zich zel-
ven zoodanige vrijheid een voorregt achten het
welk zij tot geen offer zouden willen prijs geven.
Maar gelijk zij voor zich zelven van deze vrijheid
nooit een gebruik hebben begeerd, hetwelk de
verkregene regten der Roomschgezinden zoude
krenken zoo gelooven zij het van de Regering
va Uwe Majesteit te mogen verwachtendat de
ze hen wederkeerig bij hunne regten zal waar
borgen en niet toegeven aan aanmatigingen en
eischendie tot benadeeling van de belangen van
het Protestan*«''bp gedeelte der onderdanen van
Uwe Majestc den moeten.
Zij ,‘roorlooven zich de vrijmoedigheidhun
ne ovêHuiging te openbarendat door de Rege
ring van Uwe Majesteit aan zoodanige eischen
reeds ‘e veel is toegegeven, en daaraan de span
ning en onrust welke daarwaar de Roomsch-
gezinde bevolking de meerderheid uitmaakt of te
gen de Protestantsche eenigermate opweegt, op
zorgwekkende wijze bespeurd worden daaraan
de toenemende stoutheid le moeten toescljrijvep1
I 3
lï
j ons
dit onderwerp. Deze
voor als
onze
anders juist niet gingen wij altijd
om onpartijdig te zijn en
op het terrein van kerk als
velen wat slijmerig voorko-
velen die in hun’ vuist lageben als zij
eens duchtig den
wa"
de kerkenden van al de Protestantsche ge-
hoofdstad vergaderd om te bc-
over de te nemen maatregelen ter
de invoering eener R. C. hiërarchie
liet gevolg dier beraadslagingen
De hoogeerw. heer Zwijsen thans
Gerra zou tot aartsbisschop van
de hoogeerw. heer de Vree thans
het seminarium te Warmond tot
Haarlem zijn benoemd de bis-
waarmede de Roomsche dagbladen op meerdere
inwilligingen aandringen.
Zij mogen het niet ontveinzendat zij hierin
reeds sedert geruimen tijd veel stof van bekom
mering gevonden hebben, en dat zij niets beden
kelijker achten voor de rust en de welvaart van
het dierbare Vaderland, zoo de Regering van U-
we Majesteit hare goedkeuring en medewerking
ging leenen aan de handelingenwelke een Bui-
tenlandsch Vorst zich eigenmagtig veroorloofd
heeftmet het blijkbaar doelom het Protestan
tisme hier te lande te verdringen.
Zij hebben niet noodigzich lot staving dezer
bewering op de letter en den geest der Pause
lijke Allocutie te beroepen; zij hebben slechts te
herinneren, dat onder de beloften, waartoe de
aan te stellen Bisschoppen bij duren eede gehou
den zijn zich te verbinden ook behoortdat zij
het Protestantisme met alle hun ten dienste staan
de middelen zullen helpen uitroeijen.
Geenszins willen de ondergeteekenden toegeven
aan de gedachte, dat de Regering van Uwe Ma
jesteit zoo geheel hare heilige verpligting zou
voorbijzien, om aan alle gezindten de gelijke be
scherming te verzekeren, welke haar door de
grondwet is toegekend. Maar wat ook de te
genwoordige Regering, door te ver gedrevene
vrees of zwakke inschikkelijkheid, zou willen toe
staan hun vertrouwenSireis op de regtvaar-
digheid en getrouwheid van Uwe Majesteit, die
nimmer zal toelatendat alzoo de belangen van
verre weg het grootere deel der bevolking zou
worden verwaarloosd; hun vertrouwen is op de
hooge belangstelling, welke zij aan Uwe Majesteit
mogen toeschrijvenin de handhaving eener gods
dienst, welke, gelijk nu door Uwe Majesteitook
door Hoogstderzelver roemwaardige Voorvaderen
beleden werdhun vertrouwen is op de bewust
heid van Uwe Majesteit, dat Nederland met het
Protestantisme groot en magtig geworden is, en
dat in de bewaring van die Evangelische vrijheid
waarvoor onze vaderen, onder aanvoering van de
Doorluchtige Voorzaten Uwer Majesteit, goed en
bloed hebben veil gehad, ja eenen strijd van tach
tig bange jaren hebben volgehoudennog altijd
zoo wel de hechte steun van Uwen troonals de
waarborg en kracht van den voortdurenden bloei
en welstand van het Vaderland gelegen is.
Het is dan ook, Sire! om de aangevoerde
denen en door zoodanig vertrouwendat de on
dergeteekenden met eerbiedige bescheidenheid,
maar tevens met al den aandrang, welke het hoog
gewigt der zaak vereischt, van Uwe Majesteit
vragen onder biddend opzien tot den Vader
der lichten, dat Hij Uwe Majesteit de wijsheid
en de kracht vermeerdere, welke Hoogstdezelve
in het tegenwoordige tijdsgewrigt behoeven zal
dat het Uwe Majesteit moge behagen
aan de bedoelde willekeurige Pauselijke
verordening en benoemingen geene uit
voering te vergunnen.
Hetwelk doende enz.
Er is van hier ook een adres van adliaesie
aan dat der algemeene synodale commissie be
treffende de gewijzigde concept-armenwetin
gezonden aan de tweede kamer der staten-gene-
raaldoor ruim 590 leden der Hervormde ge
meente.
De collectealhier jl. zondag in de kerk
der Hervormden gehoudenten behoeve van
noodlijdende kerken en personen beeft opge-
bragt de aanzienlijke som van ƒ204.80.
In de stoomfabrijk van den heer Noyon
alhierheeft vrijdag II. zich een daarin wer
kende knaap van 13 jaren, met name Douwe
Jelmers, derwijze aan zijnen arm bezeerd, dat
bij thans in hoogst gevaarlijken toestand ver
keert.
Sedert onze laatste opgave van den 5 de
zer, zijn er, in de gemeente Wijmbritseradeel
op nieuw 15 runderen wegens de longziekte af
gemaaktzoodat het gezamenlijk getal thans be
draagt 1599.
Te Leeuwarden liggen thans twee adressen
ter teekening, betreffende de invoering der Bis
schoppelijke hiërarchie hier te lande; gelijk me
de een tc Tiel te Kampen te Assen te Cue-
vordente Hardenbergh enz. Een soortgelijk
adres lelde te Amsterdam op den middag van
den 10 dezer reeds 5000 handteekeningen ter
wijl dat van Rotterdam op den 9 dezer door
3000 hoofden van huisgezinnen werd geteekend.
Te ’s Hage is mede een adres aan Z. M. ingediend.
Ook le Ijlst is een zoodanig adres door bijna
200 leden van de Hervormde en Doopsgezinde
gemeenten geteekend'en bereids aan Z. M. den
koning opgezonden; gelijk mede in den Ham,
door ruim 240 der notabelste ingezetenen.
Z. M. heeft benoemd tot ontvanger der in-
en uitgaande regten en accijnsen en van den
waarborg en de belasting der gouden en zilve
ren werken te Leeuwarden den heer A. G.
Metzlnr.
Het nieuwe ontwerp op de regterlijke or
ganisatie in 6 afdeelingen verdeeldbevat 92
artikels. Volgens hetzelve, blijft de Hooge
Raad als hof van cassatie behouden de kennis
neming van burgerlijke zaken in booger beroep
wordt opgedragen aan 2 geregtsboveneen tu
Amsterdam (voor Holland Zeeland Utrecht en
Friesland) en een te Arnhem (voor de overige
gewesten). In plaats der elf provinciale ge-
regtshoven zouden er elf raden van justitie ko
men terwijl de verdere regterlijke magt zou
bestaan uit 23 arrondissements-regtbanken en
150 kanton-geregten. De bevoegdheid van bei
den zal eenigermate worden veranderd en uit
gebreid. In de houfdplaatsen zouden de regt
banken hare namen verwisselen met die van
raden van justitiemet de regtbanken gelijke
bevoegdheid behouden voor burgerlijke en cor
rectionele zaken en daarbij kennis nemen van
misdrijven en correctionele appellen. Het boo
ger beroep in criminele zaken is niet in dir
voordragt opgenomenals kostbaar voor den
staat en bezwarend voor de ingezetenen. Do
vermindering in uitgaven zou in het geheel
slechts ƒ150,000 bedragen. Regtbanken zouden
komen te Rotterdam, Breda, AlkmaarHoorn
Haarlem, Leyden, Dordrecht, DeventerEind
hoven Nijmegen, Zutphen Tiel, Gorinchem
Brielle, ZierikzeeGoes, Amersfoort, Heereii-
veen Sneek, Almelo, Winschoten, Appinga-
dam en Roermond.
Het llandelsblad berigt
Blijkens een verslag van den Nedcrlandsclicn
consul-gencraal te Londen overtrof de invoer
der meeste artikelen uit Nederland gedurende
1852 dien van 1851 die vermeerdering wordt
reeds sedert eenige jaren opgemerkt, vooral wat
betreft boter kaas granen vlas en vee doch
moet worden opgemerkt, dat de invoer van
boter uit DenemarkenHanover ett Hamburg
insgelijks toeneemt en dat de kwaliteit daarvan,
zoodanig is verbeterd dat die boter thans met
de beste Nederlandsche op de markt te Londen
gelijkstaat.
HARLINGEN, 9 April.
SNEEK, 12 April. Het algemeen nieuws van
den dag is thansProtestantsch of Roomsch-
halholiek. Men komt schier nergens en bij nie
mand of er wordt gereptgesproken van en
geoordeeld over de in te voeren regeling der
R. K. kerk in ons vaderland. Dat couranten
van deze omstandigheid gebruik maken en de
zelve als bouwstof voor bare kolommen bezi
gen, is natuurlijk; zij zijn immers: nieuwsbla
den. Te verwonderen is het dus nietdat som
migen onzer couranten waaronder zelfs van
de eerste soort zich met deze zaak inlaten.
De feitendie ten dezen aanzien voorvallen
te vermelden staat zeker iederen dagbladschrij
ver vrij; maar minder is zulks, onzes inziens,
het gevalom zich bij deze vermelding op
zettelijke beoordeeling aan te matigen ten zij
een dagblad uitsluitend kerkelijk is, of ten be
hoeve van de eene of andere partij geschreven
wordt. Misschien slaat men ieder nieuw uitge-
komen nomrner onzer courant telkens open in
de nieuwsgierige verwachting dat ook wij
eens zullen uitlaten over
verwachting, geëerde lezers, zal wei,
nogtelkens te leur gesteld worden. Bij
courant
van liet beginsel uit
te blijven zoowel
staat. Dit moge
men
ziendat anderen elkander eens duchtig den
mantel uitvegen zoo de slagen hen maar niet
treffen deze onze onpartijdigheid met de cou
rant die geheel afgescheiden is van onze bij
zondere gevoelens van godsdienst en staatkun
de heeft ons tot nog toe niet berouwd. Heb
ben wij daarmede minder lucratieve zaken ge
maakt wij zijn daardoor toch verschoond ge
bleven van den waarlijk niet aangenamen wensch
wel eens bij ons zelven te moeten uiten: ik
wilde wel dat ik mij hiermede maar niet be
moeid had. Wat er dus ook gebeurein op
zettelijke beoordeeling dezer zaak treden wij
met onze courant, niet, maar zullen ons slechts
bepalen bij het naar waarheid vermelden der
liandciingen van beide de partijen.
Gisteren is ook te dezer stede een adres
geteekend door 631 ingezetenen, betreffende de
invoering der Bisschoppelijke hierarchic, van
den navolgenden inhoud
In deze stad hebben
zich de verschillende gezindten der Protestant-
sche kerk vereenigdbestaande uit: Hervorm
den DoopsgezindenEv. Lutherschen Her
steld Ev. Lutherschen en Christelijk Afgeschei
denen om aan Z. M. den koning een adres
tegen de invoering der pauselijke hiërarchie in
Nederland te zenden. Het getal der ondertee-
kenaars had de aanzienlijke hoogte van 930 be
reikt.
AMSTERDAM, 8 April. Gisteren avond
ren c
meenten onzer
raadslagen
zake van
hier te lande.
is geweestdat besloten werd tot het indienen
aan Z. M. van een adres door de Protestanten
der onderscheidene genootschappen ondertee-
kend en waarbij de koning verzocht wordt,
het zegel zijner goedkeuring niet te hechten aan
de bedoelde vestiging eener bisschoppelijke hië
rarchie in Nederland.
Men verzekert ons dat de door Z. II. den
paus gedane benoemingen der nieuwe Neder-
landsclie bisschoppen hier te lande reeds zjju
ontvangen,
bisschop van
Utrecht, en i
president van
bisschop van
1