NIEUWS- EN AIJVERTENTIE-BLAI) VOOR DE STAD EN HET ARRONDISSEMENT SNEER.
1
1853. No. 73.
den 10 September.
ZATURDAG
8ste Jaargang.
I
r
L
I
L
I
W
SNEEKER
BINNENLAND.
r
BUITENLAND.
i
e
r
t
i
i
Ik
URANT
Een Vlaamscli blad merkt hiertegen aan n Wy zullen
het klerikael blad niet volgen en God in onze politieke twis
ten niet mengen. Alleen willen wy het vragen, of volgens zyn
stelsel de aerlsbissebop ook den voorrang op den koning niet
zou moeten hebben
WEENEN2 September. De jongste be-
rigten uit Athene melden, dat aldaar de droe
vige tijding ontvangen was, dat bij de aardbe
ving van 18 Augustus de stad Theba geheel
vernield was. Men had het verlies van 11
menschenlevens te betreuren, terwijl 18 per
sonen, zwaar gewond, van onder het puin
regelden
komsten om
1
enkele personen in de misboeken kunnen le
zen doch het moet aan niemand geoorloofd
zijn, iets anders te lezen.””
«Zoo men met deze geringe wetenschap te-
vrede is, zullen uwe zaken voorspoedig gaan,
zoo niet, zullen zij verachteren. De bijbel is
het boek, dat meer dan elk ander, tegen ons
die stormen heeft opgewekt, waardoor wij wor
den ontrust; en inderdaad, zoo men dat boek
met naauwkeurigheid onderzoekt en bet met
de regels otizer kerk vergelijkt, bemerkt men
spoedig het volkomene verschil tusschen den
bijbel en ons; men bemerkt spoedig, dat onze
leer dikwijls verschilt en zelfs dikwijls geheel
strijdig is met de zijne. Zoo de leeken dit be
merken, zullen zij niet ophouden zich tegen
ons te verzetten en ons hatelijk te maken.
Daarom moet men volstrekt zich van de en
kele exemplaren van den bijbel, die in omloop
zijn, meester maken, en ze aan de kennisne
ming van het publiek onttrekken; doch men
moet zulks met voorzigtigheid doen, om geene
opspraak te verwekken.”
«Het bovenstaande is voorzeker belangrijk;
doch men lette tevens op de Synodale Instruc
tie van den bisschop van Lucon, medegedeeld
door de oir de la Kérité van 21 en 22
Mei 1835
«7. Maakt aan de geloovigen bekend, dat,
om hen te zekerder aan een der dreigende ge
varen dezer eeuw te onttrekken, wij dat ge
deelte dezer Synodale Instructie, hetwelk op
den Index betrekking heeft, afzonderlijk heb
ben doen drukken
8. Zeg aan hen wien hun eeuwig welzijn
ter harte gaatdat zij zich geene boeken moe
ten aanschaflen bij de boekhandelaren of el
ders, alvorens zich verzekerd te hebben, dat deze
boeken niet verboden zijn.
9. Zeg hundat zij geene bijbels moeten
koopen in de volkstaal, hetzij het Oude Tes
tament, of het Nieuwe, of eenig afzonderlijk
boek van het eerste of laatste, zonder u ge
raadpleegd te hebben. (IA. Edit, et ordinal.
bl. 567).”
AMSTERDAM, 3 September. Wij hebben
op nieuw mededeeling van een schrijven uit
de Soevereiniteit, met de laatste Kaapsche mail
aangekomen.
«De Basjoetos zijn thans zeer rustig, zoodat
overal de boeren druk aan het werk zijn met
den landbouw, en dewijl in het tegenwoordige
wintersaizoen het weder allezins naar wensch.
is, ziet het er uit, alsof wij het geleden ver
lies spoedig geheel te boven zullen wezen. Zoo
hier, als in het Tranvaalsche, hebben wij in
de laatste maanden menig huisgezin uit de ko
lonie zien aankomen, en ook die nieuwe bevol
king is ijverig bezig met ontginning en uitzaai
van granen. Hoe jammer, dat, in deze uitge
breide en hoogst vruchtbare streken benoorden
de Oranje-rivier, geene eigenlijke landverhui
zing uit Nederland heen komt. In de republiek
kan een ieder zooveel land krijgen, als hij voor
een groot bedrijf van landbouw en veeteelt
behoeft. Dit is hier en in de Kaap-kolinie
algemeen bekend, maar werkelijk uitnoodigén
tot landverhuizing, of daarvoor zich kosten
getroosten, kan de volksraad niet. De finan
ciële toestand der republiek is nog niet ge
er zijn nog geene genoegzame in
de kosten van dergelijke onder
neming te bestrijden. (Amst. Cour.)
DEVENTER 5 September. De aardappel
ziekte schijnt niet zulke ernstige gevolgen te
hebben als aanvankelijk gevreesd werd. Wel
geven de late soorten, die in hun groei ge
stoord zijn, geene ruime opbrengst, maar de
knol is over het algemeen gaaf. Boomvruch
ten zijn er in de ruimte en gaan veel naar
Engeland. Op de boekweit, welke men be
zig is te maaijen, wordt sterk geroemd.
kwestie wegens de gemengde huwelijken in
Pruisseneindigt met de volgende woorden
Ook in Nederland staan het Katholicisme en
het Protestantisme tegenover elkander. Ook
daar had men ernstige botsingen kunnen vree-
zen. Maar de jongste beraadslagingen, in de
tweede kamer gehouden, bewijzen het ons in
dezen oogenblik zelfs, hoe magtig en geëerbie
digd de vrijheid van godsdienst is.”
Ook het Journal du Limbourg besluit eene
uitvoerige beoordeeling van wet op de volgen
de wijze: «Wij hebben ons onderzoek ten
einde gebragtwaarvan de klaarblijkelijke slot
som deze is, dat er in al de artikelen der wet,
thans aan de eerste kamer der staten-generaal
onderworpen, niets gevonden wordt, dat de
vrees, de Katholieke godsdienst verdrukt of de
openbare uitoefening barer ceredienst belem
merd te zien, kan doen ontstaan of regtvaar-
digen.”
Het Journal du Limbourg meldt, dat
mgr. Zwysen «aartsbisschop van Utrecht,”
zijn bisdom in veertien dekanaten heeft ver
deeld en tegelijkertijd de titularissen daar
van benoemd.
De Waakzaamheid handelende over de
aanneming van het wets-ontwerpbetrekke
lijk de kerkgenootschappen door de tweede
kamer eindigt dat altikel aldus
«In Belgie heeft de paus zich her
haalde malen veroorloofd, burgers tot den adel
stand te verheffen zoodat zelfs een besluit des
konings daartegen is uitgevaardigd; bij de volks
feesten in Augustus, werd de Protestantsche
koning gedrongen, het Te Deum in de Room-
sche kerk bij te wonenschoon ook in de E-
vangelische kerken te Brussel te gelijkertijd
eene plegtige godsdienst-oefening werd gehou
den bij de huwelijksplegtigheid van den jon
gen hertog van Brabant, werd aan den pau-
selijken gezant den voorrang gegeven boven de
wetgevende magt«want,” zeide een bladder
geestelijkheid, «de kamers, het is waar, ver
beelden het volkmaar de kardinaal verbeeldt
God!”
Teregt dus heeft de Regering eene wet in
gediend die de magt der kroon en de onaf
hankelijkheid des volks voor vreemden invloed
waarborgtteregt heeft de tweede kamer daar
aan hare goedkeuring gehechtmet regt mag
Regering en vertegenwoordiging den dank des
volks daarvoor verwachten. Met volle vertrou
wen zien wij dan ook de beslissing der eerste
kamer in deze gewigtige aangelegenheid tege
moet.”
De Buona Novella, een Italiaansch dag
blad, behelst het volgende artikel, waarin
duidelijk wordt aangetoond, dat de bijbel
wordt en steeds werd verboden door het Hof
van Rome:
Dat Rome de lezing van den bijbel verbiedt,
is een feitdat alleen nog door eenen schaam-
teloozen Jezuït kan worden ontkend. Doch
de ware beweegreden van dit verbod is nim
mer door de clericale partij erkend. Een oud
document, dat in onze handen is gevallen,
stelt ons in staat, om onze lezers eene belang
rijke bekentenis van het hof van Rome mede
te deelen. Paus Julianus III, in 1335, wist
niet meer wat te doen om de snelle vorde
ringen der hervorming tegen te gaan. Hij
voelde zijnen stoel wankelen en wilde dien be
vestigen. Hij vereenigde te Bologna de ijve
rigste bisschoppen en prelatenen verzocht
hun, om de middelen te zoeken en voor te
stellendie zij doelmatig zouden achtenom
zijne geschokte magt te bevestigen en den voort
gang der hervorming te stuiten. Men kan zich
ligtelijk voorstellen, welke wijze raadgevingen
gedaan werden. De laatste paragraaf dezer
voorstellen, getrouw uit het Latijn vertaald,
laten wij hier volgen: «Eindelijk (en men
bewaart den besten raad voor het laatst), moet
men vooral zorg dragen, dat de lezing van
het evangelievooral in de volkstaaloveral
verboden zij in de landen, die onder uwe ju
risdictie behooren. Het is voldoende, dat zeer
SNEEK, 9 September. Ook van hier is een
adres opgezonden aan de eerste kamer der sta
ten-generaal houdende dringend verzoek, om
het wets-onswerpregelende het toezigt op
de onderscheidene kerkgenootschappen, aan te
nemen; welk adres onderleekend is door ze
venendertig notabelen dezer stad en leden der
Hervormde kerk.
De eerste kamer der staten-generaal heeft
het wets-ontwerp tot regeling van het toezigt
op de onderscheidene kerkgenootschappen AAN
GENOMEN, met 22 tegen 16 stemmen.
Uit een gemaakt zestal van predikanten
door broederen diakenen der Nederd. Herv.
gemeente te Amsterdam, ter vervulling der
vacature aldaarveroorzaakt door bet over
lijden van den weleerw. heer J. J. van Sta
veren, is het volgende drietal geformeerd:
dds. J. Broedelet, pred. te Gouda; P. A. Ro-
mijn, pred. te Amersfoort; B Nachenun Jr.
theol. doet, en pred. te Maassluis.
Dezer dagen werd hier aangebragt, en,
op bevel der justitiedoor geneesheeren ge
schouwd het lijk van een 24jarig jongeling,
met name Knobbedie als knecht diende bij
eenen landbouwer te Dijkenonder het behoor
van Langweer. Zijn nek was gebroken en hij
dien ten gevolge gestorven. Dit ongeluk had
hem getroffen bij eene vechtpartij in korstwijl,
waartoe hij een paar jongelingen die met hem
op het land bezig waren te hooijen maar wel
ken arbeid zij van wege den regen eenigen tijd
moesten staken, uitdaagde, of waartoe hij werd
uitgedaagd, als kunnende hij, naar zijne mee-
ning, alleen het wel tegen twee man klaren.
Intusschen hoe sterk en vlug ook, hij kwam
al worstelende tegen den grond te vallen, brak
den nek, en was, na verloop van 10 uren een
lijk.
De Gravenhaagsche Nieuwsbode behelst
een uitvoerig betoog, om op grond der uit
verschillende landen van Europa en ook uit
Amerika ontvangen wordende berigten aan te
toonen, dat men alle reden heeft, om zich
door geene ijdele beduchtheid voor zeer hooge
graanprijzen te laten vervoeren, en dat, of
schoon de moeijelijkheid voor het oogenblik ge
voeld moge worden, het gegrond vooruitzigt be
staat, dat de prijzen hun gewoon standpunt
van de laatste jaren weldra zullen hernemen.
Uit Osnabrük wordt, onder dagteekening
van 5 September, het volgende gemeld: De
oogst heeft dit jaar gunstige resultaten opge
leverd en in verhouding tot het voorgaande
jaar zal de boekweit alleen meer produkt ge
ven. De tarwe en rogge zijn zwaar van kor
rel, maar het beschot is niet groot. De gerst
haver en paardeboonen staan aan schoven zij
zijn zwaar geladen. De aardappelen hebben
niet zoo veel van de ziekte geleden als het
voorgaande jaar; zij zijn ook meer van meel
stof voorzien. Niettegenstaande deze gunstige
uitkomsten, zijn alle levensbehoeften buitenge
woon duur, de prijzen zijn nagenoeg gelijk
aan die in Holland, de uitvoer is aanhoudend.
De arbeidende klasse vindt haren troost daar
in dat de meesten tot den landbouwenden
stand behoorendie meestal zelven de voor
naamste levensmiddelen verbouwen daarbij een
vrij geregeld dagloon van 4 groschen (50 cents)
verdienen. Dit maakt dien stand minder be
zorgd dan in de fabrijksteden.
Jenny Lind, thans mevrouw Goldsmid
is onlangs van een zoon bevallen.
Z. Exc. de minister voor de zaken der
Roomsch Katholieke eeredienstde heer Ligch-
tenvelt, is dezer dagen van zijne buitenland-
sche reis in de residentie teruggekeerd doch
isnaar men verzekertthans ongesteld.
Men leest in de Amst. Cour.Wij hebben
de aandacht onzer lezers reeds meermalen ge
vestigd op die plaatsen in buitenlandsche ge
schriften en dagbladen, waaruit bleek, dat er
een merkwaardig verschil bestaat tusschen de
Katholijke woordvoerders in het buitenland
en die bij ons, waar het de beschouwing der
kwestie van den dag geldt. Een belangrijk ar
tikel in den Constitutionneluit de pen van
den bekenden Katholieken auteur Berry ge
vloeid, en gewijd aan eene beschouwing der
