te
NIEUWS- EN ADVERTBNTIE-BLAD VOOR DE STAD EN HET ARRONDISSEMENT SNEEK.
1857. No. 66.
12de Jaargang.
WOENSDAG
den 19 Augustus.
p
5000
Eergisteren werd
I
l
SNEEKER
COURANT.
I
I
BINNEN- EN BUITENLAND.
l
i
i
een
zou
gedaan
het boren
stootte
van ge-
door
BURGEMEESTER en WETHOUDERS der
Gemeente SNEEK waarschuwen elk en een’
iegelijk om gedurende het uitdiepen van
een gedeelte van het vaarwater de Geeuw, on
der Sneek niet te zeilen van af de Stad tot
de opvaart naar de Zoutkeet, noch van daar
naar de Stad.
Sneek den 13 Augustus 1837.
Burgemeester en Wethouders voornoemd
WOU DA.
De Secretaris
HAGA.
ten van geloof. Hooggeplaatste personen als
de heeren Stahl en v. Gerlach de hoogleer-
aren Leo en Hengstenberg, bestrijden deze
vereeniging en hare bedoelingen of liever de
wijze op welke zij die tracht te bereiken.
Op bevel des konings is aan de hoogere over
heden van de landskerk kenbaar gemaakt
dat Z. M. niet verlangt dat zijn stilzwijgen
zoude kunnen worden aangemerkt als een be
wijs dat Hd. met deze afkeuring instemde
dat Z. M. groot belang hecht aan de bedoel
de vereenigiug en haar beschouwt als een nog
niet beleefd blijk van echten Christelijken
broederzin; dat de koning niemand wil nood -
zaken Om aan die vergadering persoonlijk deel
te nemen maar ook niet wil verzwijgen
welke hooge beteekenis hij daaraan hecht, en
welke verblijdende hoop hij voor de toekomst
der kerk daarvan meent te mogen voeden"’
Deze verklaring zal menigeen grootelijks be
vredigen. Men verneemt ook dat de synode
der broedergemeente, welke in Herrenhut ver-
eenigd is geweestheeft gemeld dat van ha
rentwege afgevaardigden de bedoelde vergade
ring zullen bij wonen.
Te München is een ondernemer
bouwen op hel denkbeeld gekomen, om
middel van loten van één’ gulden het stuk
eene som van 200,000 fl. bijeen te brengen
met het doelom ten behoeve der arbeiders
klasse kleine uit twee kamers en eene keuken
bestaandewoningen te bouwen. De houder
van een winnend nommer verkrijgt het regl,
om zulk eene woning levenslang zonder be
taling van eenige huur, in bezit te houden.
Te Huil heeft zich de verschijning voor
gedaan van natuurlijk gas bij gelegenheid van
van een’ put. Óp 48 voeten diepte
men op eene bedding veengrond van
drie voeten dik liggende op kiezelsteen ge
broken vuursteen en de overblijfselen van zee-
schelpdieren. Bij het opspuiten van water
met fijn zand kwam de werkman, die over
tuigd was, dat gas en niet de kracht van het
water oorzaak der opwerping was op de ge
dachte om het aan te steken met dat gevolg,
dat er eene vlam van twee ellen hoogte ont
stond terwijl de opw’erping van het water
tevens aanhield. Vervolgens werd eene pijp
van drie duim diameter en zes voet hoog aan-
gebragt op die, welke slechts weinige duimen
boven den grond uitstak, en het water, benevens
het gas steeg gedurende eenigen tijd evenzeei’ naar
boven waarna alleen het gas oprees. De hoe
veelheid gas die zich ontlastte werd bere
kend genoegzaam te zijn, om al de straten van
Huil (welke stad 100,000 inwoners telt) te
verlichten, en het gas schijnt dezelfde stof of
vuurdamp te zijn die zoo dikwijls ongeluk
ken in de mijnen veroorzaakte. De vlam ver
toonde zich zuiverder dan die welke door kool-
stofwatergas werd voortgebragt en deskundi
gen schrijven het ontslaan van dit gas dat
zuiverder is dan gewoonlijk, toe aan de ont-
van plan tenstoffenop het tijd-
van overgang tot kool. Zoodra de boor
dieper zonk dan de bedding veen en tot de
rotslaag naderde hield de toevoer van gas op,
doch deze kan natuurlijk hersteld worden
door de pijp weder op de vereischte diepte
van het veen te brengen. Woensdag werden
21 gaspitten aangestoken met het beschreven
gas zonder dat men eenen gasmeter bezigde.
Uit Parijs meldt men t Op dit oogenblik
is hier onder de vele processen tot echtschei
ding een aanhangig, waarin de echtgenoot, ter
ondersteuning van zijn’ eiscb, bij zijn verzoek
schrift tot de regtbank gerigt drie honderd
naar volgorde gerangschikte facturen heeft ge
hecht, wegens aan zijne wederhelft door ver
schillende modemagazijnen geleverde artikelen,
waarop voorkomen
1) Malakof-hoeden met springveren crino-
line-rokken baydéres a la duichesse de Pom
padour fr. 1800
2) Rokken om genoemde hoepel te
bedekken
5) Waschloon van neteldoekscherokken
met volants sedert Mei2600
Daarop volgt een ellenlange rekening van
dergelijke en andere mode-artikelen tot een
niet minder aanzienlijk bedrag.
SNEEK., 18 Augustus. Van den 8 tot en
met deu 14 dezer zijn in deze provincie 56
runderen aan de besmettelijke longziekte ge
storven of afgemaakt; bedragende daardoor Het
totaal der gevallen sedert 1 Jan. dezes jaars 6005.
Dat de schouwburg van den heer Van
Lier ook te dezer stede gunstig bekend is
blijkt uit het drukke bezoek dat dezelve ei
ken avond ontvangt, en uit de bewijzen van
algemeene goedkeuring, welke den uitvoer
ders telkens ten deele valt. Inzonderheid was
dit het geval met het stuk: Ben Leilde Zoon
der Duisternis hetwelk op verzoek reeds ten
tweedenmale is opgevoerd en met daverende
toejuiching bekroond werd.
Men meldt uit ’s Gravenhage d. d. 13 Aug.:
De minister Von Rappard is benoemd tot groot
kruis de minister Van der Brugghen tot com
mandeur en de ministers van Romunde en
Wiardi Beekman tot ridders van den Neder-
landschen Leeuw, hetgeen gelijk staat met de
bevestiging van het ministerie en de bekrach
tiging der onderwijswet.
Het heeftnaar men verneemt Z. M.
den koning behaagd, de wet tot regeling van
het lager onderwijs, die door de beide kamers
van de staten-generaal is aangenomen den 15
op het Loo te bekrachtigen. Die wet zal on
der no. 105 in het Staatsblad verschijnen.
Men meldt uit Amsterdam d. d. 13 Aug.:
Bij besluit van 15 dezer heeft Z. M. bepaald,
dat de tegenwoordige vergadering van de sta
ten-generaal zal worden gesloten op woensdag
den 26 Augustus 1837 des namiddags ten twee
uur, namens Z. M. door Exc. den minister
van binnenlandsche zaken.
Z. M. heeft benoemd bij continuatie tot
schoolopzieners, respectievelijk in het eerste
en vierde schooldistrict der provincie Gronin
gen de heeren jhr. mr. H. J. Tirp en B.
Brugsma.
Volgens berigt van Zr. Ms. zaakgelastig
de te Rome, heeft de pauselijke regering het
bestaande uitvoerregt op ongehekelde hennep
van 20 bajocchi per 100 pond bruto, vermin
derd op 15 bajocchi.
Volgens berigt van Zr. Ms. consul te Tri
poli, is aldaar voor het geheele jaar de uitvoer
verboden van tarwe, gerst en vee.
Men meldt uit Apeldoorn d. d. 15 Aug.:
Z. M. heeft heden op de oude renbaan bij den
Soerschen lol een 2de volksfeest gegeven het
welk zeker niets te wenschen overliet, even
als het vuurwerk dat rijk genoemd mogt
worden en waarvan ieder wel voldaan zal zijn
huiswaarts gekeerd de overtuiging met zich
nemende, dat Willem III hier als een vader
onder zijne kinderen is. Eene talrijke schare
van meuschen en rijtuigen bezette de heide,
die met tenten en vlaggen als overdekt was.
De prijzen waren vele en van hooger en min
der waarde den hoogsten prijs evenwel be
haalde de wed. B. met een talrijk en nog
jeugdig gezin die bij deze gelegenheid het
geluk had haren tamelijk welvoorzienen ellen
winkel tegen goede prijzen te slijten hetwelk
haar zeker niemand misgunnen zal. Het feest
is in de beste orde afgeloopen.
Naar men verneemt, zal H. M. de ko
ningin, tegen het laatst dezer maand, weder
eene buitenlandsche reis ondernemen en wel
naar Wurtemberg, ten einde een bezoek af
te leggen bij Harer Maj. vader, Z. M. den ko
ning van Wurtemberg.
Men meldt uit Amsterdam d. d. 11 Aug.
Eergisteren werd aan het strand bij Egmond
aan Zee gevonden eene flesch, waarin zich een
briefje bevond waarop o. a. in het Engelsch
het navolgende met potlood geschreven stond
Julij 18, 1857. Nog even tijd, om deze flesch
over boord te werpen. Wij vergaan bij Dover.”
In het landbouwkundig opvoedings-ge-
sticht te Montfoort, dat sedert bijna tien jaren
bestaat, en ook in onze provincie om zijne
vruchten niet onbekend is heeft jaarlijks een
onderzoek plaats naar d" verstandelijke en ze
delijke ontwikkeling der leerlingen. Zoo als
wij goed onderrigt zijn zal dit examen in
dit jaar plaats hebben op den 27 Augustus a. s.,
wanneer alle belangstellenden vrijen toegang
tot de inrigting zullen hebben. NV ij vertrou
wen, dat ook nu zich velen zullen gedrongen
gevoelen derwaarts te gaan, daar het genoegen
van dien dag de moeiten ruimschoots vergoedt.
Men meldt uit Groningen d. d. 15 Aug.:
Naar wij vernemen moet er in den prijs van
den turf eene merkelijke verlaging zijn in
vergelijking bij het vorige jaar terwijl de kwa
liteit althans wat drooge betreft, niets te
wenschen overlaat.
Men kan waarlijk niet genoeg toezien
dat lucifers of strijkzwafeltjes niet onder het
bereik van kinderen komen. De voorbeelden,
dat zij er in hunne onwetendheid brand mede
stichten, zijn menigvuldig. De stad Roermond
is dezer dagen aan een groot gevaar ontkomen.
In eenen ouden toren wordt buskruid bewaard,
het depót dergenen die het verkoopen. Er
zijn eenige openingen in, om lucht te verschaf
fen. Drie kinderen zagen eene duif in een
dezer gaten vliegen klommen er door in den
toren en lieten zich daar omtrent tien voeten
neder. Dewijl het donker was, staken zij st rij k-
zwaveltles aan die zij bij zich hadden en
ontdekten bij dat licht den voorraad buskruid,
waarvan zij een gedeelte met zich namen. Bui
ten den toren speelden zij er mede en brandden
zich zoo deerlijk dat zij te naauwernood aan
den dood zullen ontsnappen. Een verschrik
kelijk ongeluk zou gebeurd zijn indien het
kruid in den toren vuur had gevat. Door
een kind dat bij een’ hoop stroo met luci
fers speelde, is in de vorige week het ge
hucht Grep, bij Spa, er geheel doorindeasch
gelegd. Alle huizen 40 in getal met de kerk
zijn een’ puinhoop geworden en slechts de pas
torij is overgebleven. De inwoners hebben al
les verloren niets konde gered worden.
De aardappelen zoo leest men in de
Boeren Goudmijn, kwamen in 1585 naar Eu
ropa. Na 55 jaren brak de aardappelziekte uit
en vernietigde de hoop der landbouwers en
na 80 jaren waren de aardappelen reeds zoo
ontaard dat er niet eens zaad kon gewonnen
worden. In het jaar 1696 bragten de Span
jaarden weder goede zaden uit Peruwelke
13 jaren lang gezonde aardappels opleverden.
Later werden evenwel ook deze ziek, en in het
jaar 1779 was die ziekte zoo ver gevorderd,
dat men de verkregen zaden ook niet meer
gebruiken kon. In het jaar 1797 bragten de' binding
Engelschen nieuwe zaden naar Europa maar stip
eerst in 1805 en 1803 vonden deze eene eigen
lijke verspreiding in Duitschland en zijn van
dat oogenblik af gemeen goed voor alle volke
ren geworden. Vijftig jaren later viel de aard
appelziekte met vernieuwde hevigheid in die
eerst in het jaar 1856 is verminderd, Hieruit
zou het bijna schijnen als of de aardappelen
elke vijftig jaren aan ziekte onderhevig zijn.
Dezer dagen werd te Brussel een heer
met eene dame wandelendeop straat van
zijn horologie beroofd, door eene vrouw met i
kind op den arm, die zeide, dat zij aldus
zorgen dat het kind althaus niet van
gebrek omkwam. De heer liep de vrouw na,
om het ontvreemde terug te eischen en toen
zij dit weigerde, riep hij getuigen op om de
zaak aan te geven maar evenmin als iemand
hem had willen helpen het horologie der
vrouw te bntnemen evenmin was er ook ie
mand, die den vader van het kind in deze
zaak zelfs als getuige wilde bijstaan.
In de maand September zal te Berlijn
eene algemeene vergadering plaats hebben van
het Evangelische verbond, gesticht ter bevor
dering van verdraagzaamheid en Evangelischen
broederzin, ook bij afwijking in sommige pun-
