;n
loot
iaar
deu
met
z we-
loed,
niet,
vrik-
voile
ons
.elijk
>naf-
leid,
r de
de
•rgd.
tijd-
aiets
ben,
hen
lui-
zijn,
lijke
een-
lus-
van
jpe-
ont,
10e-
lilting van den 9 Nov.
Veroordeeld: J. F. T te Oosterli'tens, we
gens diefstal in dienstbaarheid, tut 1 jaar cell
gevangenis.
1. K. te Leeuwarden, wegens hoon en moed
willige mishandeling tot 15 dagen cell, gevan
genis, 2 geldboeten ieder van f 8, of subs. 1
dag cell, gevangenis voor iedere boete.
S. B. te Weslhem wegens moedwillige ver
wonding, waardoor ziekte of beletsel van te
werken gedurende meer dan 20 dagen is ont
slaan, lot 1 jaar cell, gevangenis
P. H. te Balk, wegens beleedigende uitdruk
kingen, tot eene geldboete van 8 of subs. 3
dagen gevangenis.
E. T A. Ie Ysbrechtum, wegens moedwillige
mishandeling tot 15 dagen cell, gevangenis
eene geldboete van 8 of subs. 1 dag cell,
gevangenis.
Aan den Raad der Gemeente Wijmbritseradeel.
omtrek verbrijzeld werden.
Uit Aalst wordt gemeld dat de besmet
telijke veetyphus in dat kanton van Oost Vlaan
deren wederom op zorgbarende wijze is uitge-
barslen. In eene branderij, alwaar runderen
niet de spoeling worden gemest, zijn vierhon
derd beesten door de kwaal aangetast De gen
darmerie heeft de stallen dier branderij met
een cordon omringd en buiten gemeenschap ge
steld.
De Catholique is verschenen; hij zal de
Berlijnsche Kreuz-zeilung wezen. Een kruis
prijkt boveu den titel, die met Gothische letters
gedrukt is, als om te getuigen van de reakti-
ounaire strekking van dit blad. In hel eerste
nummer komt niets bijzonder merkwaardigs
voor; zonder eenig voorbehoud verklaart de re
d.iklie zich voor de encyclica van 1864. Louis
Veuillot spoort, in een door hem onderleeken
den brief, de redaktie aan, het liberalismus
zonder mededoogen te bestrijden; des te beter,
op deze wijze zullen wij van de huichelarij der
„liberale katholieken" bevrijd worden.
ENGELAND.
Het kaperschip der Geconfedcreerden de
Shenandoah, is maandag 6 Nov. te Liverpool
binnengeloopen. Het heeft zich overgegeven
aan het Engelsche stoomschip Donegal op de
Mersey. De epuipage beloopt 133 man. Toen
de loods buiten de haven aan boord kwam,
vroeg men hem of de oorlog geëindigd was.
De Shenandoah moet 37 schepen vernietigd
hebben.
Volgens te Londen ontvangen beriglen
uit de Kaapstad van 23 September was de
oorlog nog niet geëindigd, maar waren de Boe
ren dien moede, Moshesh erkende de door hem
geleden nederlaag doch verklaarde, dat de
Basutos het betwiste grondgebied vvelligt aan
de Engelschen, maar in geen geval aan de Boe
ren zouden afslaan.
FRANKRIJK
Naar men verneemt zal de keizer zelf de
hoofdkommissie voor de in 1867 hier te hou
den wereldtentoonstelling presideren.
In een brief uil Rome leest men dat de
paus voornemens is eeilang aan mgr. de Mé-
rode, zijnen afgelreden minister van oorlog, den
kardinaalshoed te schenken.
Het decreet van keizer Maximiliaan van
Mexico, waarbij buiten de wet worden gesteld
de juaristen, die met de wapenen in de band
gevat zullen worden, heeft zelfs te Parijs zulk
ren ongunsligen indruk gemaakt, dal de Mom-
teur bij het opnemen dier proclamatie gemeend
heeft de laatste zinsnede te moeten weglaten.
ITALIË.
Den 7 dezer zijn twee schepen met Fran-
sclie troepen uit Civita Vecchia vertrokken.
Het regeringsblad maakt een besluit bekend,
waarbij de Nationale Bank en de Bank van
Toskane tot ééne inrigting, ouder den naam
van llaliaansche Bank, worden zomen gesmol
ten.
Het vergelijkend examen voor de vacante
hoofdonderwijzers-betrekking in de school van
het Heidenschap is bepaald op den 2 December
e k. ten Gemeentehuize van Workuin In
zending der stukken vóór of op den 21 Nov. e.k.
Voor de vacature van hoofdonderwijzer te
Irnsum zal het vergelijkend examen gehouden
worden te flauwerd, den 25 November e. k.
Inzending van stukken vóór of op den 18 Nov.
e k.
Wij hooren dat cr een voorstel is gedaan
aan den Raad der Gemeente Wijmbritseradeel
o
Wijmbritso-
211
‘n
een
de
eeueu
gin-
beid;
al-
te
■ein!
i.”
in
KEHK-ACADEMIE- eu SGHOOLNIJlUWS.
Wat het lager onderwijs aan Nederland kost? Niet
minder dan ƒ4,235.960; althans zoo hoog is het cijfer
der uitgaven van het Rijk de provinciën en de gemeenten
over 1863, volgens het verslag door den minister van
binnenlandsc'oe zaken bekend gemaakt, a.jaarwedden enz.
van onderwijzers ƒ2,299 448; b. onderhoud van school
lokalen ƒ214.991; c. nieuwe schoollokalen 820,668; d.
vergoeding voor vrije womdug 77,035; e.schoolmeubclen
en behoeften f 308,591 sehooikommissie 13,969;
pensioenen aan ouderw.jzers f 96,252; h. subsidies aan
bijzondere scholen ƒ34,134; i. opleiding van onderwijzers
155,594; onderwijzersgczelscliappen f 5100,1. school
loezigt van rijkswege ƒ73,161; l. diversen ƒ35,011, te
zamen ƒ4,235,960; dat is 1,001,354 meer dan het lager
onderwijs gekost heeft in 1860,heteerste jaar van de vol
ledige werking der wet van 1857. Sedert 1858, het jaar
van de eerste werking der nieuwe wet, is er iu ons land
'CO,
die
vati
or-
een
nne
tij
ten
zij
ae-
zij-
an-
rol
eid,
en,
rk-
oor
te
die
ilst
en.
e- i
:r-
zij
:de
h-
e-
jde
ng
an
ib-
!id
en
ie-
ARIVINDISSEMENTSREGTBANK.
I.VGEZOMHIX
Vau eeue geachte zijde werd ous het volgeud adres
dat thans iu de Gemeente Wijmbritseradeel ter ouder-
teekening circuleert, ter plaatsing ingezonden.
Geven met gepasten eerbied te kennen, de onderge-i ,s bepaald, dat bij afwezigheid of ontstentenis
teekenden allen ingezetenen dier gemeente. -
Dat de adressanten ontwaar zijn geworden, dat het
raadslid Dcuwe Piers Oppedyk te Hommerts, aan dezen
Raad op den 24 October jl. het voorstel heeft ingediend
om, (zoo als helzelve woordelijk luidt) „te besluiten om
„deu WelEdel Geboren Heer Air. BUHELTE WIJ-
„BENGA, lid van de 2de Kamer der Slaten-Geueraal en
„Secretaris van Wijmbritseradeel, woonachtig te Nueek
„een eervol^ ontslag te verleenen als Secretaris dezer
„gemeente, en zulks met den 31 December 18Ü0 vijfen
zestig.”
Dat de adressanten tevens niet minder tot hun leed
wezen, dan tot hunne verontwaardiging hebben vernomen,
dat dat voorstel door voornoemd nieuw raadslid geheel
onverhoeds is gedaan, met slechts zonder eenige vooraf
gaande raadpleging met de hoofden van het Bestuur
dezer gemeente, maar ook zonder vooraf in eeiiigerlei
opzigt voornoemden lieer Secretaris met de gronden en
strekking van het gedaan voorstel bekend te hebben ge
maakt, zoo dat én het collegie van Burgemeester en
Wethouders dezer gemeente,* én de betrokken heer Se
cretaris ten eenenmale van de gelegenheid zijn verstoken
geworden, om, zoo mogelijk, de redenen of grieven weg-
te nemen, waarop dat. voorstel zal mogen steunen.
Dat naar adressautens beschouwing zoodanige handel
wijze gewis niet het. kenmerk draagt van die kieschbeid
welke men bij eeueu gemeentelijken vertegenwoordiger
mag verwachten, eu adressanten het regtmatig vertrou
wen mogen koesteren, dat het gedaan voorstel, bij dezen
raad niet de beoogde bijval zal verwerven, daar toch
de heer mr. Wijbenga voornoemd, bereids in oe maand
Augustus 1827 benoemd is geworden tot Secretaris van
Wijmbritseradeel eu met belangstellende naauw gezet
heid die betrekking tot heden en alzoo eeue reeks van
meer dan 38jaren heeft bekleed, zonder dat er in al dien
tijd bij dezen raad, tegen hem ooit eenige de geringste
klagt is ingeleverd.
Dat het derhalve naar adressanten’s eerbiedig verinee-
nen, niet met de achtbaarheid en waardigheid van
raadscollegie zoude strooken, en eene krenking van
pligt der erkentelijkheid zoude zijn, om osverhoedi
voor 4,182,543 aan nieuwe scholen te koste gelegd. Van
de kosten voor het lager ouderwijs betaalde het Rijk
ƒ398,435.251/,, de provinciën 86,260.81 de gemeenten
3.944,701.99, waar tegenover weder door dê gemeenten
aan schoolgelden, subsidiën, restitutie van anderen gemeen
ten enz. als, inkomsten ontvangen 1,042,512,61 zoodat
de gemeenten een zuiver bedrag aan uitgaven voor het on
derwijs hadden te lijden van j2,902 189.87 >/2, Het getal
scholieren, p m. 400.000 beloopende, kost het lager onder
wijs per leerling, met inbegrip van alle uitgaven voor de
opleiding en bezoldiging der onderwijzers, het schooltoe-
zigt, gebouwen enz. enz ƒ10,50.
ambtenaar uit zijne bediening te ontslaan, die zich tejj
allen tijde op eene lof waardige en oj. besprokene wijze
heeft, gedragen zich steeds door minzaamheid en hulpvaardig
heid heeft gekenschetst, meer dan het derde gedeelte eeher
eeuw, in zijne belangrijke betrekking van Secretaris, tot
heil der gemeente, ouafdurend werkzaam is, en diëdoor
zijne even veelzijdige als beleidvolle bemoeijenissen, ook
in soms moeijelijke tijdsgewrichten, veel heeft bijgedra
gen, niet alleen tot een ordelijk en doelmatig beheer,
maar ook tot dat welzijn en die bloei van de gemeente
Wijmbritseradeel, waarover ingezetenen zich thans mo
gen verheugen.
Dat bet verleenen van het voorgestelde ontslag dus
kennelijk eeue inderdaad buitengewoon harde de billijk
heid hoogst krenkende maatregel zoude zijn, welkeadres-
santen te meer zouden betreuren, Omdat voor noemde
heer mr. Wijbenga zich niet slechts ook in andere
maatschappelijke betrekkingen, van do hem opgedragene
taaa steeds eervol heeft gekweten, ten nutte zijner me
deburgers, maar ook bovendien getoond heeft voor hun
zijn leven veil te hebben.
Dat hij toch op de eerste roepstem zich in 1830
geheel vrijwillig geschaard heeft onder de krijgers, om
het toen veege vaderland en het innig daaraan verbonden
stamhuis van Oranje tegen het oproeng en afvallig Bel
gië te verdedigen en tot dat einde iu January 1831 als
Kapitein met de mobile schutterij van Wijmbritseradeel,
naar de grenzen is getrokken, tot dat hij van daar in
1833 eervol met de liefde zijner krijgsmakkers, met onbepaald
verlof tot zijne haarstede is weder geiccerd, na welke
terugkomst hij zijne krachten op nieuw, onder het ne-
derleggen zelfs van zijne betrekking van procureur bij
de arrondissements regtbank te Sneek, bestendig en voort
durend aan de behartiging der plaatselijke belangen heeft
gewijd.
Dat hij zich vervolgens in 1856 het door zijne sten.-
geregtigdë mede burgers hem zöb eervol Opgedragen lid
maaischap van de 2de kamer der Ntaten-generaal heeft
laten welgevallen, terwijl hij als lid van dat staats colle
gie, iu Junij 18o4 is herkozen, welk mandaat hij nog
steeds geheel belangloos, zonder eenige belooning,alleen
tegen vergoeding van noodzakelijke reis- en verblijf kos
ten vervult.
Dat niet het oog op alle deze diensten en betrekkin
gen het eene niet te miskennen onregtvaardigheid zou
de zijn, voornoemden heer mr. Wijbenga, zonder bepaalde
wettige redenen als gemeentesecietaris van ijiubritss-
radeel te ontslaan.
Dat naar adressautens bescheiden oordeel voor het
voorgcsteld onverhoopt te verleenen ontslag in casu gee-
ue wettige redeueu aanwezig zijn, daar toch het lidmaat
schap van de 2de kamer der Staten-generaal volgens de
wet vereeuigbaur is met de bediening van gemeente-se-
cretaris en eene successive tijdelijke verwijdering van den
secretaris, ter behartiging van ’s lands belangen als lid
van de 2de kamer der staten-generaal alzoo allezints ge
oorloofd is, terwijl overigens door zoodanige verwijdering
de belangens dezer gemeente geenzints worden gekrenkt,
vermits ër bij art. 105 der gemeente-wet uitdrukkelijk
I 1” r -e gen
secretaris hij vervangen wordt, op de wijze bij het re
glement van orde voor de vergaderingen vau den raad be
paald.
Dat in casu zoodauige vervanging ook uiet kan leiden
tot eenig geldelijk bezwaar of nadeel van de gemeente
kas, vermits er op de gemeente begrooting geene post
voor eeueu plaatsvervangeuden of loco secretaris, maar
enkel en alleen eeue betrekkelijk zeer geringe post voor
de jaarlijksche bezoldiging van het klerken-personeel der
secretary is uitgetrokken eu er buitendien bij het 2de
lid vau aangehaald srt. 105 is vastgesteld, dat d egene,
die buiteu het geval van ongesteldheid van den secreta
ris, met de waarneming zijner bediening gedurende meer
dau eeue maand onafgebroken is belast geweest, voor
dien tijd op de daaraau verbondene jaarwedde aanspraak
heeft.
Dat mitsd'en in geen geval de uitoefening van het
onderwerpelijk secretariaat en het gelijktijdig beklceden
van meergemeld lidmaatschap eenig bezwaar voor do
geme»nte-kas kan opleveren, terwijl overigens voor het
geval deze raad het in het belang der gemeeutenareu
weuschelijk mogt achten, bepalingen of restrictien daitr-
(•stellen, hetzij betrekkeiijk eene meer bestendige tegen
woordigheid en adsisteutie van den secretaris ter secre
tarie en bij de raadsvergaderingen, het zij omtrent eene
toekomstige wijziging zyner woonplaats, aan dezen raad
voorzeker het regt is geschapen zoodanige zijns oordeels
wenschehjke bepalingen vast te stellen, en alzoo voortaan
het bekleedcu van gedacht secretariaat van de vervulling
dier voorwaarden afhankelijk te maken.
Redeueu waarom de adressanten zich eerbiediglijk tot
dezen raad wenden, met verzoek, dat het aan dezelve
welwillend mag behagen, het door genoemd raads lid
Oppedijk iu voege vermeld gedaan voorstel te verwerpen
engevolgclijk den waardigen heer mr. Wijbenga in zijne
bediening van Secretaris der gemeente te handhaven.
Hetwelk doende enz.
n
m