6BMIBNTB BN HET IHRONDISSEMKNT MEL
EN ADYMNT1B-BLAI) lOllli E)E
MBIIW8-
BINNENLAND.
31 MEL
AV OENSDAG
State n-G e n e r a a 1.
A No. 43
1
i-
r
A N T I-MILI T A R ISM E.
ge-
I
om die reden zeer praclisch
a. den heer
den heer M.j daarvoor toejuiching verdiend
nóg een millioen pers
Sneek, 25 Mei 1871.
HAMERSTER DIJKSTRA Burg.
II. FENNEMA Secretaris.
TWEEDE KAMER
Zitting van Vrijdag 26 Mei.
De kamer heeft heden al de aan de orde
stelde wetsontwerpen en conclusion op commis-
sioriale rapporten aangenomen.
Morgen komen de concessie voor den Oosler-
spoorweg, de grensverandering der gemeenten
Dordrecht en Dubbeldam en eenige andere ont
werpen in behandeling.
De eerste kamer is opgeroepen tegen Maan
dagavond 5 Juni.
Het is heden (Dinsdag 30 Mei) juist vijf jaren
geleden, dat de spoorweglijn Leeuwarden
Groningen is ingewijd.
I
a
i
2
l
-
n
ie
>r
G
»t
I-
De bevolking van Londen bestond in den nacht
van 1 op 2 April uit 3'251.904 zielen, d. i. 447,815
meer dan voor 20 jaren.
In de zitting van den gemeenteraad van Leeu
warden van 27 Mei heeft de heer D. Zeper aan-
gekondigd dat hij ontslag als burgemeester heeft
gevraagdingaande 1°. Juli a. s.
De apotheker 3 kl. Th. Risseladavan de
landmacht in West-Indie, heeft met gunstig ge
volg aan ’s rijks hospitaal te Utrecht het exa
men voor hoogeren rang afgelegd.
Dezer dagen verloor een koopman te Amster
dam zijn patentwaarin een bankbillet was van
ƒ1000. Eenige oogenblikken later verkreeg hij
het patent terug met een briefwaarin de schrij
ver hem berichtedat hij de vinder was en in
groote verlegenheid verkeerende lang met zijn
geweten geraadpleegd had het bankbillet te be
houden doch besloten had het ter leen te hou
den om zich te herstellen.
«Wanneer (zegt hij) ik mijn doel zal hebben
bereiktzal ik u uw geld met de grootste dank
baarheid terug zenden, terwijl gij de voldoening
zult smaken aan een eerlijk man eenen dienst te
hebben bewezen
BURGEMEESTER en WETHOUDERS van
SNEEK maken door deze bekenddatten ge
volge eener beschikking van den Minister van
Staat en van Binnenlandsche Zaken voortaan
op den tweeden. Woensdag van iedere maand,
door den Chef van het IJkkantoor te Leeuwar
den ten dienste der ingezetenenzal worden
gevaceerd tot den Uk van nieuwe matenge
wichten en weegwerktuigenin een locaal van
de firma J. LOUWMANS Gomp, aan de Pol.
Sneek25 Mei 1871.
HAMERSTER DIJKSTRA, Burgem.
H. FENNEMASecretaris.
Zitting van Zaterdag 27 Mei. j
Heden is de onteigeningswet voor den Ooster-
spoorwegna krachtige verdediging door de mi
nisters van Oorlog en van binnenlandsche zaken
aangenomen met 46 tegen 13 stemmen.
Het wetsontwerp tot grensverandering der ge
meenten Dordrecht en Dubbeldam werd aange
nomen met 53 tegen 3 stemmendat tot invoe
ring eener belasting op het gedistilleerd in Suri
name met algemeene stemmen. Na verwerping
met 30 tegen 19 stemmen van een voorstel van
den heer van Kerkwijkom de werkzaamheden
Woensdag voort te zetten en niet tot nadere by-
eenroeping uiteen te gaan is de kamer gescheiden.
Deze COURANT verschijnt WOENSDAGS en ZATERDAGS.
Abonnementsprijs voor 3 maanden is binnen deze Stad ƒ1.65, buiten
de Stad franco ƒ1.90.
AD VERTEN TIEN van '1 tot 4 regels, gewone 1 etter, 40 Cent»,
voor eiken regel daarenboven 7’/2 Cents. Alle brieven en stukke»
de uitgave of redactie betredende, worden franco ingewacht.
Dat zal buiten de grenzen dien eerbied en die be
wondering afdwingen, die zeer zeker betere waar
borgen zullen opleveren voor ons zelfstandig
volksbestaan, dan eene vertooning van macht,
die er niet iszelfs al waren onze tuighuizen
dan ook overladen en onze kanonnen van ’t beste
kaliber.
Volgens het ütrechtsch Dagb.heeft graaf v.
Zuylen, de door prof. Vreede gemedailleerde red
der van den vrede van Europazijn ontslag ge
vraagd als gezant bij het hof te St. Petersburg
en dat ook dadelijk verkregen.
De diplomatie verliest in hem geen man van
kennisen St. Petersburg geen inwonerwant
hij was er bijna nooit.
consorten ons verreweg te sterk af zijnen dat
de punlkogels en projectielen der negentiende
binnen weinigen tijd bres zullen hebben
naam van
wor-
Zij
aan
de mogelijkheid «om de landsverdediging nu nog
zoo in te richtendat zij kan beantwoorden aan
het doelen dat hij alvorens er meer aan ten
j over ’t algemeen te speciaal zijn
over de wijze waarop.
Wij twijfelen en we gelooven dat dit scep-
ticisme recht van bestaan heeft aan de moge- I
lijkheid ombij de tegenwoordige wyze van
oorlogvoeren waarbij minder sprake is
van perseonlijken moed, dan wel van de massa
strijdkrachten en de helsche vernielmgswerktuigen
die men in ’t veld kan brengen een landje
I als ’t onze tegen een tienmaal sterkeren vijand
I te verdedigen. En er zijn er in ons land veie
van die twijfelaars. Onze afgevaardigde de heer
M schijnt ook tot hen te behooren die zich
overtuigd houden datals het smacht gaat bo
ven recht” de hoogste moraal van de grootmach-
i ten wordt, dat dan de staatjes van den derden
of vierden rangniet dan een zelfmoord zouden
doen door zich daartegen tot aan de tanden te
willen wapenen. We hebben hierover in den
laatsten tijd reeds genoeg gezegd(f) dan dat we
’t nu noodig zouden oordeelen er nogmaals op
terug te komen.
Intusschen blijven we ’t vreemd vinden dat
een blad als de N. R. C. met een beroep op
tspecialiteiten” die niets bewijzen kunnen ’t
een volksvertegenwoordiger zoo euvel duidt en
hem daarover zoo wat a faire tracht te nemen
dat hij waarschuwt tegen een stelseldatover
al elders voet krijgendeook hier te lande dreigt
door te dringen, om, eiken socialen vooruitgang
verstikkende, de volkeren onder een telkens klim-
menden schuldenlast te bedelven. Wij keeren dan
ook ’t gezegde van de A’. R. G in zooverre om, j
«dat we óns vaderland ongelukkig noemen in- enkel 'provjnciaie
dien de meerderheid der volksvertegenwoordiging
niet spoedig paal en perk stelt aan de steeds
i
oorlog.
En moet er nu iets gezegd worden tegen ’t
schermen met dikke woorden tegen molenwie-
kerij dan waarschuwen wij onze lezers voor de
taktiek van sommige zoogenaamde liberale bla-
j dendie zich beroepen op militaire specialitei
ten die mets bewijzen kunnen en ’t onééns
zijn op ons verledendat hemelsbreed ver
schilt met ons hedenop onze zucht voor
vrijheid en onafhankelijkheid, die juist gevaar
zou loopen de tering te krijgen, als we nog
veel zulke liberale ministers van Oorlog moeten
hebbenin ’t kort, die zich daarop en op nog
vele andere zaken meer beroepen, misschien wel
om ’t betalend volk vrede te doen vinden met
de nieuwe offersdie geëischt worden voor het
danaïdenvatdat het budget voor Oorlog heet.
Men mag toch niet vooronderstellen dat hier ca
maraderie in ’t spel is, en dat een afgevaardigde,
die nu terechtgewezen wordt, omdat hij zich aan
kant tegen de begrootingdoor een liberaal
minister ingediendin ’t zelfde gevallof zou
hebben ingeoogst als de minister conservatief
heette
(j-) Bij de bespreking van het verkwikkend
geschrift y>llet nieuwe duitsche Rijk en de Ne
derlanden.” j
In de Indépendance Italië ne leest men
«Er is te Ruïne een gezant der Nederlanden,
over wiens stelling onlangs beraadslaagd is in de
Tweede Kamer te ’s Hage. Deze heer (jhr. mr.
L. G. J. F. de Paul Duchastel)voor het overi
ge een zeer gedistingueerd manverheft zich er
opdat hij den kroonprins (van Italië) en prin-
Wij vinden ’t juist j verhief tegen
dat hij zijn stem weigert om nóg een millioen persen
meer van de natie te vragen voor een zaak, waar
aan nu sedert jaren reeds millioenen zijn
morst. Wat wél bewezen is. Elke nieuwe mi
nister van oorlog komt het ons getrouw vertellen.
Over de meer of mindere verdedigbaarheid l
van ons land zullen we niet spreken. We laten
dat over aan de militaire ^specialiteiten”al hoe- houden met geweld, dat dan de Krupp’s en
wel we 't zij met eerbied gezegd ook aan I
hun oordeel niet zoo heel veel waarde toekennen,
vooral daarom niet, omdat de specialiteiten” ons 1 eeuw
in oneensheid geschoten in elk beroep op zestiendeeuwsche dap
perheid.
O. i. is ’t eene groote absurditeit voor
een landje als Nederlandmet het buitenland
I te willen concurreeren in ’t leveren van de beste
moordwerktuigende beste vechtmachinesen
de volmaakste verdedigingswerken.
De minister Thorbecke zeide eens, en de heer
Moens beriep zich op dat gezegde«een klein
land moet intensief groot zijn door werken van
openbaar nut en intellectueele ontwikkeling."
Wij hopen van heelerharte dat van de waarheid
van dat gezegde ons volk en onze volksvertegen
woordiging meer en meer doordrongen worde
en dat men alzoo samenwerkeons landje in
wendig groot te maken door werken des vredes.
Onder dien titel wordt in de Nieuwe Rotter-
damsche Courant van Zaterdag jl. o
Moens een verwijt gemaakt daarover«dat hij
de regeering over haar militarisme hard viel.”
Volgens den heer Moens «schuilt in de uitbrei
ding van het militair elementoveralo o k b ij
ons, het gevaar
Alles wordt langzamerhand door het militaris
me getinttot voor de kinderspelen trekt men
van de nieuwste uitvindingen der mitrailleuse
partij, 't Is een lustMaar al waait de wind
in het buitenland overal uit denzelfden hoek, toch 1
is hetnaar het oordeel van den geachlen spre
ker «daarom nog geen zaak ons in dezelfde
richting te bewegen maar misschien juist veel
eer eene aanwijzing, dat er gevaar in die rich
ting dreigt”.
O. i. zeer waar en zeer juist gezegd door on
zen vertegenwoordiger en wij hopendat het
eerlang zal blijkendat een streven in de rich
ting door den heer Moens voorgestaanhier in
’t Noorden en met name door de kiezers in ons i
kiesdistrictzeer op prijs wordt gesteld te meer
daar de heer M. den moed zijner opinie toont, te
bezitten door ook tegen eene begrooting ie stem
men, die door partij zoo heet dat is inge
diend. Daarin toch zal de N. R. Ct., die libe
raal heet, zeker geen reden tot afkeuring zoeken
Dat blad vindt intusschen goed van het ge
zegde van onzen afgevaardigde de volgende eer
volle verklaring af te leggen: «Wij hebben te
gen deze geheele tirade geen ander bezwaar
dan dat de redenaar, die haar uitsprak, strijd
voert tegen windmolens.”
De N. R. Ct. licht haar oordeel nader toe en
we lezen tot onze stichtinge en onderwijzinge
dat eigenlijk het woord militarisme
in dezen niet had mogen gebruikt worden. Daar
onder wordt heel iets anders verstaan en wel
iets, dal hier te lande nooit inheemsch kan wor
den. Nog al heel naïf, vinden we. Ziethier
Daar is een liberaal minister van oorlog
die minister vraagtheel liberaaleen millioen
meer van de natie. Waarvoor? Moet de ver-
hooging van zijn begrooting strekken om te voor
zien in de lage tractementen van sommige school
meesters of wil hij er soms broodfabrieken voor
oprichten, die aan T volk goedkoop en voedzaam
brood zullen leveren; of zoo iets? We denken
dat voor 't naast wel niet. Dat geld zal wel be
steed moeten worden ten bate van de militairen,
of wat daarmee in verband staatnieuwe sok
ken bijv., nieuwe schouderbedekkingen chacots
van meer practisch modelsneller dan snelschie-
tende geweren, nóg moorddadiger projectielen dan
de moorddadigste, beter pantserplaten dan de
tot nu toe geleverdesterker vestingendan
Bitschen zulk soort graniet-werken inundatie-
stelsels als uit Noach’s tijdenz enz.
Nu zou een gewoon menschenverstand o. i.
beredenerendat de minister van Oorlog doen
de wat voor zijn departement is dus uitbrei
ding en versterking vraagt van ons militair ele
ment, en dat dus een afgevaardigde doende
wat zijns is en alzoo opkomende voor de belan
gen van ’t volk het kind wel bij den rechten
naam mag noemen en waarschuwen tegen het
militarismedatgelijk in de meeste Europe-
sche staten, ook in ons land meer en meer voet
krijgt en onder den schoon-klinkenden
defensie-wezen dreigt binnengesmokkeld te
den. De N. R. C. denkt er anders over,
zegt, dat de heer M. schijnt te wanhopen
koste worde gelegd, hiervoor eenige zekerheid j De heer Moens heeft o. i. als volksvertegen-
verlangtdie niet gegeven kan worden door woordiger zijn plicht gedaantoen hij zijn stem
niemand zegt de N. Rott. Wij vinden 't juist verhief tegen ons klimmend oorlogsLudget. Hij had
j 1 van de liberale
geen verwijtingen. De heer Moens ze-
j ker evenzeer als wij en iederwien vrijheid-
ver- i zucht bezielt, zal prijs stellen op Neêrlands on-
j afhankelijkheid en niets vuriger wenschen dan
i dat ze oeraard blijve maar: de heer M. is
misschien met ons van gevoelen, dat, wat
I de hemel verhoede als wij ons moeten staande
BURGEMEESTER en WETHOUDERS van
SNEEK brengen ter kennis van de ingezetenen,
datter Provinciale Griffie te Leeuwarden voor
den prijs van 10 Centafdrukken verkrijgbaar
zijn gesteld van de Provinciale bladen nos. 67
en 69inhoudende de bij besluiten der Staten
van Friesland, van 25 April 1871, onder goed
keuring des Konings, gemaakte wijzigingen in de
i —i.-i en huishoudelijke begrootingen
voor de diensten van 1870 en 1871.
hooger klimmende eischen van de ministers van i
n1. 1
3
r
r
k
5
i
SNEEKER COURANT