MEIVVS- EN ADVERTENT IE-BLA1) VOOR DE
GEMEENTE EN HET ARRONDISSEMENT SNEER.
S
BINNENLAND.
1872.
No. 27.
WOENSDAG
3 APRIL
e-
Kennisgeving.
ri-
ül-
SXIlkIK
OURANT
1863
vermeer-
tegen de
t.
L
Deze CO UR A N T verschijnt WOENSDAGS en ZATERDAGS.
Abonnementsprijs voor 3 maanden is binnen deze Stad ƒ1.65, buiten
de Stad franco ƒ1.90.
ae-
bij
>Y’«
'ger
5
en
ing
srg
aar
z.
het
ren.
van
'er-
;en.
I 00
jr.
75
ad.
bi-
JT'
ADVERTENTIËN van 1 tot 4 regels, gewone letter, 40 Cents,
voor eiken regel daarboven 7*/a Cents. Alle brieven en stukken»
de uitgave of redactie betreffende, worden franco i ngewacht.
jaargetijde meenen we
slag alleszins gunstig te mogen noemen en
men in de zomermaanden een druk bezoek
wachten.
Koophandel en
verga-
Te Lage Zwaluwe heeft het 4% jarig doch
tertje van J. Kooijmans een zuigeling van J. D.
Lustdonkdien zijbij dezen een boodschap
moetende doenalleen te huis vondmet een
mesdat op een mand aardappels lagzoo ver
wond dat men voor het behoud van ’t kind
freest. Het had 17 wonden. De jeugdige da-
ieres verhaalde zelve het feit aan een wacht-
neester der marechausséebelovende het nooit
weer te zullen doen. De moeder van het gewon-
le kind was maar even afwezig.
Uit het staatsverslag aangaande het lager Jon-
lerwijsvan 1858 (jaar van invoering der Wet
p het lager onderwijs) tot 1870, op verlangen
er Tweede Kamer opgemaakt, blijkt, dat op 1
an. 1858 aanwezig waren 3,473 scholen, als: 2,516
penbare957 bijzondere, waarvan 24 gesubsi-
liëerd1°. Jan. 1870 waren er 2,596 openbare,
,128 bijzondere, waarvan 174 gesubsidieerd,
e zamen alzoo 3,724.
1 In eerstgenoemde jaar waren er 3,104 hoofd-
bnderwijzers2,237 hulponderw., 1,151 kweeke-
jingen366 hoofdonderwijzeressen, 616hulpond.
Men weetdat van lijd tot tijd ons postkan
toor wordt overstroomd met gedrukte plannen
van een uitnoodiging tot deelneming in buiten-
landsche loterijen. Duizenden bij duizenden in
den lande hebben reeds zoodanige aanbiedingen,
om hen gelukkig te maken per post mogen ont
vangen. De adressen worden door de buiten-
landsche collecteurs meestal ontleend aan adres
boeken; dat zij echter soms ook van andere
bronnen gebruik maken moge o. a. uit het vol
gende blijken.
Onze stadgenootde heer J. D. W.heeft
dezer dagen in het Ilandelsblad bekend gemaakt
dal zijn geliefde echtgenoote van een zoon is
bevallen. Eenige dagen daarna ontving hij per
post uit Hamburg een loterijplan, enz., waarop
iellerlijk het volgende adres
Ilerrn J. D. W.
her gelifge Echtnootge belaggen van en Zoon.
Amsterdam.
Men heelt dus de bevallingsadvertentie niet
plleen slecht gecopieerdmaar ook de kennis
geving voor een squaliteit” van den geadresseerde
aangezien. (AT. en Z. II. Ct.)
regeering
Ook deze cijfers stellen de zucht tot onwaarheid
spreken bij die lieden welsprekend in een helder,
maar voor die partij niet eervollicht.
De herhalingscholen bloeien niet.
In 1862 bezochten haar 38,896 j., 21,931 m.,
t. z. 60,827; in 1869 31,361 j., 15,898 m., t. z.
47,259.
Kosteloos onderwijs genoten in 1862 405,665
j., 367,750 m., t. z. 773,415; in 1869 450,971
j., 410,856 m., t. z. 861,827.
Men mag veilig aannemen, dat de vermeer
dering van ’t aantal schoolbezoekers aan het toe
nemen van kosteloos onderwijs te danken is.
In 1862 waren er 176 scholen voor volwassen,
in 1869 210 en daaraan verbonden in 't eerste
jaar 291 m. en 87 yr. onderw.; in 't laatste
392 en 92.
Hier waren in 1862 5759 m., 4739 vr. leer
lingen t. z. 10,498; in 1869 6,329 m., 5,117
vr., t. z. 11,446; eene vermeerdering alzoo van
9,03%.
Op de voordracht voor rechter te Arnhem
zijn geplaatst de hh. mrs. J. J. Smits, rechter
te Tiel (met het lot tegen mr. E. H. Karsten
adv. te ’s Hage) B. P. baron van Verschuer
subst.-griff. bij bet Hof in Gelderland en J. A.
Willinge Prinsrechter te Sneek.
De BURGEMEESTER van SNEEK, brengt ter
kennis van de ingezetenen dat op den 30 dezer
maandbepaaldelijk zijn vaslgesteld en gesloten,
de Lijsten aanwijzende de personendie in deze
gemeente bevoegd zijn tot het kiezen van Leden
van de Tweede Kamer, der Provinciale Staten en
van den Gemeenteraad en dat de bedoelde Lijst
en aangeplakt en van af den 3 April a. s. ter
Secretarie dezer gemeente voor een ieder ter in
zage zijn nedergelegd.
Sneekden 2 April 1872.
De Burgemeester voornoemd
I1AMERSTER DIJKSTRA.
en 187 kweek.; in het laatst vermelde waren die
cijfers 3229, 3290, 2216, 442, 1126 en 430,
derhalve eene vermeerdering van 1863 m. en
829 vr. onderwijzend personeel.
Het getal leerlingen bedroeg in 1862 aan de
openbare school 657,328 j527,566 m., te zamen
1,184,894; in 1869 726 415 j., 586,042 m l z.
1,312,457; gesubsid. bijz. sch in 1862 11,704
j., 9703 m., t. z. 21,407 in 1869 12,542 j.,
12,722 m., t. z. 25,264, niet-gesubs. bijz. sch.
in 1862 147,020 j, 170,764 m., t. z. 317,784;
in 1869 162,874 j., 209,772 m., t. z. 371,644.
In 1862 was het geheel getaldat de lagere
school bezocht, 1,524,085 of 44,88% der bevol
king (3,418 316); in 1869 1,710,367 of 46,83%
(3 652,072)docb men merke hierbij opdal de
4 kwartalen bij elkander zijn opgeteld en de ei
genlijke bedroegen 11,22 en 11,46. Er be
slaat dus vooruitgang.
Opmerkelijk is de groote vermeerdering van
leerlingen aan de bijzondere scholenin 1862
339,191 in 1869 397,860 alzoo eene
dering van 17,29%.
Kan men grooter bewijs aanvoeren
waarheidsliefde van hen die beweren dat het
bijzonder onderwijs wordt tegengewerkt door de
SNEEK, 2 April.
De feestdag van gisteren, is, alhoewel er geen,
of althans weinig, voorbereidselen waren ge
maakt, in onze gemeente toch niet stilletjes voor
bij gegaan. Reeds vroegtijdig wapperden de na
tionale vlaggenhier en daar met oranje kleu
ren afgewisseld, van de openbare en bijna alle
particuliere gebeuwen wat een recht prettig ge
zicht opleverde.
Iemand die veel op heeft met joelende en
schreeuwende men noemt dat zingen volks-
Iroepjes, en die de eigenaardige uitwerkselen wil
zien die de spiritus uitoefent op de wijze, waar
op ’t volk zich zoekt te vermaken als ’t zich zelf
zijn genoegen moet scheppen had eveneens
reeds vroegtijdig gelegenheid tol... tevredenheid
We zullen dit niet beslissen, maar zeker is ’t
dat er reeds gedurende den voormiddag en niet
minder op den nadag stof genoeg was tot op- en
aanmerkingen. De laalsten worden bij zoo’n ge
legenheid natuurlijk achterwege gelatenmen
schikt zich in ’t geen men ziet en hoort en lacht
meê over de dwaashedentrouwens de gusti-
bus non est disputandum en men heeft o. i
te minder recht de wansmaak van velen uit hel
volk te veroordeelenindien men achterwege
blijft door eene goede leiding zijne vermaken eene
meer bepaalde en betere richting te geven. Men
moge dan ook de schouders ophalen over de
platte wijzewaarop velen uil het volk hunne
vreugde meenen te moeten uitdrukkenvoor de
rest is men al weer heel tevreden als alles in
vrede en rustig afloopt. En dat is gelukkig hier
het geval geweest.
Openbare feestelijkheden waren, zooals bekend
isin onze gemeente niet georganiseerd. Alles
was overgelalen aan particuliere opgewektheid.
Alleen de bewoners van het Grootzand hadden
eene uitzondering gemaakt en zich vereenigd om,
’s avonds althans hunne stralen een meer feeste
lijk aanzien te geven, ’t Was dan ook zeker
daaraan toe te schrijvendat de wandelende en
joelende scharen zich gedurende den geheelen
dag hoofdzakelijk bewogen langs die straten.
Een min of meer officieel karakter droeg de
feestviering van de kinderen der Chr. Nationale
school alhier. Die kleinen werden feestelijk ont
haald en hielden eene optocht. Voor die van
de openbare scholen was geen schoolfeest geor
ganiseerd wat jammer was 1
Ook het corps vischvrouwen had zich beijverd,
om, voor haarhet feest een meer eigenaardig
karakter te geven en daaromdoor een’ge
meergegoede ingezetenen daartoe in staat gesteld,
een recht vroolijk aanzien, gegeven aan hare han
delplaats, de vischmarktdie er wezenlijk niet
onaardig uitzag in haar bonten tooidie goed in
Overeenstemming was met den eigenaardigen op
schik van de dames de la balie zelve.
Indien het weder ons meer gunstig geweest
waszou het Grootzand ’s avonds zeker een aar
dig gezicht hebben opgeleverd. Nu evenwel is
de illuminatie aldaar vrij wel in ’t water geval
len of beter gezegd uitgeregend. Men
moet hier dus den wil voor de daad nemen.
Onder de woningen die inderdaad recht lief
versierd en verlicht waren verdienen o. a. ge
noemd te worden, die van ’t hoofd onzer Gemeen
te van den heer burgemeester van Wijmbritse-
radeelen die van onzen afgevaardigde voor de
Tweede Kamer der St. G., den heer Mr. S. Wij-
benga die bij zijne verlichting een zeer gepast
chassinet had aangebracht.
A 1’ improviste was door de Werkliedenver-
eeniging en Typografen alhier eene optocht met
fakkellicht in ’t leven geroepen, die ’s avonds
acht uur een aanvang nam, en die, voorafgegaan
door haar vrijheidsvaandel, eene serenada brachten
aan den heer Burgemeester aan ’t college brand
meesters boekhandelaren en eenige particulieren.
De bij die gelegenheid gezongen liederen adem
den een gezonden geest.
De avond van den dag was voor 't overige
gelijk aan den morgen Beaucoup de bruit et
peu de besogne. Intusschen scheen men zich
te vermakenen dat was hoofdzaak.
Te middernacht verstierven langzamerhand de
vreugdetoonen. Ze gingen uit als de giorno-
verlichting; d. w. z. vroegtijdig.
In onze gemeente was het vrijheidsfeest gevierd,
en menigeen was blij dat ’t gedaan was.
Onze met le Maart geopende zwem- en bad
inrichting mag zich reeds voorloopig in een
flink bezoek verheugen. Van af den len tot
den SOsten dier maand zijn er 729 warme en
koude binnen- en stortbaden genomen zoowel
door vrouwen als mannen.
Het hoogste cijfer op één dag was (op 30
Maart) 80.
Met het oog op het nog minder gunstig jaar-
deze aanvankelijke uit
mag
ver
in eik geval is reeds hel verblijdend
bewijs gegevendat onze ingezetenen hel nul
dezer inrichting weten op prijs te stellen.
Naar wij vernemen zal ook onze gemeente,
bij ’s Konings aanslaande komst in de noordelij
ke provinciënmet een bezoek van Z. M. wor
den vereerd en wel op Donderdag 16 Mei a. s.
Te Nijland hebben de heeren W. Beekhuis
Jz A. J. Breeuwsma Ant. Jorritsma S S. de
Witte G. A. Syperda en D. S. Kloostra zich
geconstitueerd lot een sub-comité, om, in vereeni-
ging met de andere commissiën, bevorderlijk te
zijn aan de tot standkoming van den Noord. Hol-
landsch-Frieschen spoorweg.
Wij zijn thans in de gelegenheid gesteld, in
haar gebeel mededeeling le doen van de motie
door de gezamenlijke Friesche Kamers van Koop
handel en Fabrieken, aangenomen, in hare ver
gadering den 11 Maart j I. te Leeuwarden ge
houden.
Zij is aldus luidende
»De gezamenlijk Kamers van F
Fabrieken in Friesland hebben in hare
dering van den 11 Maart jl.te Leeuwarden ge
houden de zaak besproken van den aanleg eener
spoorweglijn van Harlingen over Sneek naar Hee-
renveen.
Haar eenstemmig gevoelen wasdat bij zoo-
danigen spoorweg met alleen de plaatsen langs
welke hij loopen en de streken die hij door
snijden zoumaar ook de provincie Friesland in
haar geheel en een groot gedeelte van Nederland
een wezenlijk belang hebben. Immers zou hij
in verbinding met een spoorweg van Zwolle naar
Almelo waarvan de aanleg eveneens dringend
wordt gevorderd, de kortste verbindmg van En
geland met Midden-Duitschland zijn.
Het gemis dier beide lijnen. meenen de
Kamers is dan ook eene der grootste leem
ten van de wet tot aanleg van staatsspoorwegen
van 18 Aug. 1860 (Staatsblad no. 45.)
Intusschen lure be’angrijk die lijnen ook
mogen zijn de aanleg daarvan schijnt zonder
medewerking van den Staat niet tot stand te kun
nen komengetuigen de mis'ukle pogingen
van het Comité dat in 1864 en 1865 een spoor
weg HarlingenHeerenveen in het leven tracht
te te roepen en de waarschijnlijkheid dat
ook de Commissie welke die taak in 1870 beeft
hervatevenmin haar doel zal bereiken, ondanks
de krachtige ondersteuning van de zijde der pro
vincie Friesland en der betrokken gemeenten,
daar men afstuit op de volstrekte ongenegenheid
van bijzondere personentot deelname in bin-
nenlandsche ondernemingen die geen voldoenden
waarborg opleveren voor de betaling van rente.
In die omstandigheid zijn de Kamers van ge
voelen dat de Staatnu hij eenmaal aan een
spoorwegnet het aanzijn heeft gegeven, billijker
wijs lijnen als van HarlingenHeerenveen
ZwolleAlmelo en ArnhemNijmegen eveneens
behoort aan te leggen, of, ingeval bijzondere
vereenigingen den aanleg ondernemen, rente-ga-
rantie verleenen moet.
Het geloof aan de bereidwilligheid der Regee
ring tot verwezenlijking van zulk een denkbeeld,
wordt ook niet noodzakelijk uitgesloten door het
ongunstig antwoord waarmede de heer Minister
Thorbecke een jaar geleden, de Commissie
voor de lijn HarlingenHeerenveen heeft te leur
gesteld.
Immers is later de finantiële toestand des lands,
bij de aanbieding en aanneming der amortisatie-
wet van 20 Januari 1872 (Staatsblad no. 3),
gebleken niet zoo ongunstig tu zijn als men des
tijds meende.
Het aanzienlijk bedrag bovendien waarme
de de raming der kosten van overbrugging van
het Hollandsch diep de werkelijke uitgaat over
trof en dat alzoo voor dat Zuidhoilandsch werk
niet aangewend behoeft te worden, kan en mag
thans zeker voor andere zaken van openbaar nut,
zoo noodig in andere gedeelten des lands, daar
onder ook Friesland, worden besteed»
