GEMIE\n; EN HET ARRONDISSEMENT SNEER.
MEEWS- EN ADVERTENTIEBLAD VOOR DE
B 1 N N E N L A X D.
1872.
No. 29.
Z E V E N-E N-T WINT
1 S T E J
WOENSDAG
IO APRIL.
Kennisgeving.
r
wezen
van
Een
volbloed Nederlander.
daardoor natuurlijk
Blijft te voorzien in f 83.400.
34,375
Deze COURANT verschijnt WOENSDAGS en ZATERDAGS.
Abonnementsprijs voor 3 maanden is bimien deze Stad ƒ1.65, buiten
de Stad franco ƒ1.90.
van
Batig slot der
41.9'20
2.980
tin
zink
640 460
1600.000
dat schandaal,
onrecht eindelijk
ADVERTENT1ËN van 1 tot 4 regels, gewone letter, 40 Cents,
voor eiken regel daarboven 7'/a Cents. Alle brieven en stukken»
de uitgave of redactie betredende, worden franco in ge wacht.
een
d i.
166,800 d.i.3 77%
die becijfering ge-
Totaal 1’874,814.
Ontvangsten
516.500 kilo koper a 124
Uitgifte nieuwe munt
des te goedkooper
1847 laat het kilo gemunt
koper met 2,60 betalen het ihunlcollege schijnt
rendat na de vijf jaren welke zij voor
BURGEMEESTER en WETHOUDERS van
SNEEK brengen door deze ter kennis der in
gezetenen
dat het kohier van den Hoofdelijken Omslag,
dienst 1872, door den Gemeenteraad in zyne
vergadering van den 8en dezer maand is vast
gesteld en thansgedurende den lijd van acht
dagen,' te rekenen van heden, ter Secretarie
voor een ieder ter inzage is nedergelegd
Dat, binnen den termijn van acht dagen re
clames tegen het door den Raad vastgeslelde ko
hier kunnen worden ingediend bij de Gedepu
teerde Staten van Friesland.
Sneek 10 April 1872.
Burgemeester en Wethouders voornoemd
I1AMERSTER DIJKSTRA.
De Secretaris
H. FENNEMA.
Ons koperen muntstelsel vereischt dringende
verbetering door verandering, maar door de voor
gestelde wordt het euvel nog grooter voor het
toekomende, dan het is, en vermeerdert zij het
bestaande.
gebouwen en werktuigen geen waarde meer
ben. Zonderlinge meeuing voorwaar.
Onzes inziens behoort de begrooting te
als volgt
De Kamper Courant, de non-activiteit van ma
joor Gisser besprekende zegt
»De majoor Gisser is op zijn verzoek op non-
activiteit geplaatst Hij heeft dus eindelijk be
grepen dat zijn gedrag tegenover den kapitein
Janssen hem onwaardig maakte om langer deel
uit te maken van het Nederlandsche leger. Tjj-
delijk althans is hij thans uit de gelederen ver
wijderd.
Maar door de non-activiteit is hij thans buiten
schol en ontloopt hij zijn gerechte straf. De
deur staat zelfs voor hem open om later weder
in actieven dienst te treden.
dat Frankrijk haar heeft,
ting en
wal.
De Minister van Binnenlandsche zaken heeft
de burgemeesters der gemeenten aangeschreven,
h«m zoo spoedig mogelijk op te geven: «hoeveel
kiezers er in hunne gemeente zoowel voor de
Tweede Kamer als voor den Gemeenteraad ge
vonden worden, die geen kiezers zouden zyn,
indien zij van de patentbelasting ontheven waren,"
met opgave tevens van het getal kiezers der te
genwoordige vastgestelde lysten zoowel van die
1,900
7,200
van ƒ36 000 9 000
27.000 6.750
nieuwe gebou-
hermunting ƒ95.900
12 500
Totaal 2’240 460.
Zoodat den Staat een voordeel zou te goed
komen van ƒ365.646.
middellijn 24 millimeter (precies als de Fransche,
maar de stukken van 5 cent wegen daar 5 gram)
van 1 ct. 2 gr. 19 millim '/a ct. 1 */4 gr. 15 milli.u.
Een kilo bronzen munten van 2*/a cl. zal kos
ten 6,50van 1 ct. f 5,00van 'za ct. f 4,00.
Is dat onzin
Hoe meer arbeidsloon
waar 1
De Wetgever van
Ui t gaven:
Rente a 5 gedurende 5 jr.
Verlies van waarde van
wen ra 5 jaren 63 m.)
Verlies op werktuigen
Verschillende uitgaven
Stempelwerk
Intrekking van de munt
283.100 kilo koper a 124
tin «185
zink 28.50
en voor-
Wacht am Rhein dat zij
bewake de onze hebben
Bronzen munt voor ons land deugt niet om-
De voorgestelde afme-
hel gewicht raken daarom kant noch
In Amsterdam zijn billelten aangeplakt
den volgende inhoud
sBurgers van Amsterdam. Binnen eenige
dagen zullen wij het voorrecht genieten onzen ge
liefden en geëerbiedigden Vorst weder in ons
midden te hebben, dit jaar voor ons een dubbel
voorrecht, omdat wij juist herdacht hebben onze
300-jarige onafhankelijkheid.
Drie honderd jaar heeft Oranje ons lief en leed
Calkoen, Mr. L. C. Hora Siccama en jhr. A.
W. G. van Riemsdijk.
Dat college laat de Belgische centen buiten re
kening en begroot het getal Nederlandsche op 100
millioen heele en 90 millioen halve te zamen
vertegenwoordigende eene muntwaarde van
f 1,450 000, en een gewicht van 557,525 kilo koper.
Het college meent, dat de heele centen
gewicht zullen hebben van 350,000 kilo
8 97% verlies, de halve van
verlies. Hoe dat college aan
komen isweten wij nietmaar wel weten wij
dat zij onjuist is.
In Nederland circuleeren meer dan 100 milli
oen heele centen en minder dan 90 mill, halve
de slijting is ook veel minder dan T college opgeeft.
Kortom de opgave is onjuist. Had dat college,
dal 's jaars 34,375(3) aan den lande kost, de
moeite genomen van een kilo centen af te wegen
en daarna te tellen dan zou het een gansch an
der resultaat verkregen hebben. Wij hebben die
moeite genomen en kregen heel iets anders.
De verhouding van halve tot heele centen is
niet als 9 tot 10, maar als 1 tot 3 of 0.
Het Muntcollege gaat met de circulatie statistiek
om, gelijk malle Jan onder de hoenders slaat.
Weet het niet beter?
Nu komen wij aan het voorstel. (Wij houden
ons aan de gegevens van het college.)
Koperen munt wordt afgeschaft en daarvoor
in de plaats gesteld eene pasmunt van brons
bestaande uit 95% koper, 4% tin, 1% zink
precies als de Fransche.
Stukken van 2% cent zullen wegen 4 gram,
ƒ12.225!
9.400
7.500
6.000
1’450 000
351 044
22.046
849
den prijs te laag te vinden en mengt 283.100
kilo koper, 11.920 kilo tin en 2,980 kilo zink on
dereen en slaat daaruit 32 millioen stukken van
2% 60’ van 1 en 40’ van cl., te zamen ver
tegenwoordigende in geld 1’600,000 gulden, ge
middeld komt dit mengsel alzoo op 5,37 per
(3) Zie wet van 19 Juni 1871Stbl. no. 65.
Voorzitter en leden (d.e genoemde 3) 8,800
Ambtenaren 16,475
Muntmeester pro menorie
Bureau-, lokaal-, druk- en andere
kosten bijv, voor 't aankoopen van
boeken
Onderhoud, enz.
De kosten van hermunting berekent het colle
ge als volgt
1. Aankoop van 3 woningen ƒ36.000
2. Nieuwe gebouwen 27.000
3. Werktuigen 19.400
4. Verschillende uitgaven. 7 500
5. Stempelwei k6.000
Totaal der kosten
Onder het opschrift Jean qui pleure et Jean
qui rit leest men in den Ned. Spectator het vol
gende
De Katholieke geestelijkheid heeft dezer dagen
in Nederland een wonder volbracht. Zij heeft
iemand op ’t zelfde oogenbhk doen huilen en
lachen te gelijk. Een Katholiek burger nl. ver
sierde t.r gelegenheid van het April-feest zijn
winkel in den Haag maar zyn winkel in Arn
hem versierde hij niet. De bisschop van Haar
lem toch had hem gezegd Verblijd u en vlag 1
Daarom had hij nu pleizjer in den Haag.
Maar de aartsbisschop van Utrecht had hem te
gelijker tijd bevolenBedroef u en vlag niet 1
Daarom h*d hij het land te Arnhem. Dergelijke
voorbeeldelooze gehoorzaamheid verdiende waar
lijk wel een pauselijke ridder-orde. Maar vie
van de beide personen in deze Tweeëenheid zou
er dan gedecoreerd moeten werden: de man die
pleizier of de man die het land had
Het college schijnt in de meening te verkee- Zoo het op een wenk van den Minister ge-
j de her-schied is, dal hij non-activiteit heeft aangevraagd,
munting noodig acht, drie woningen, de nieuwe j dan moet men daaruit opmaken, dat men hem,
_.i----j-beb- omdat hij hoofdofficier is niet durft te straffer.
I De luilenant-adjudant Keijzer blijft in actieven
dienst; hem blijft de opleiding van onder-officie-
ren toevei trouwd. Of zal op het non-aclief ma
ken van majoor Gisser eindelijk het samenroe
pen van een raad van onderzoek, om over de
handelingen van den luitenant-adjudant uitspraak
te doen volgen
Men wane niet dat de lijdelijke verwijdering
van majoor Gisser uil der. actieven dienst eene
bevredigende concessie is aan de publieke opinie.
Neen deze is niet bevredigd, vóórdat de bedrij
vers van het brieven schandaal naar behoorèn
zijn gestraft en aan den kapitein Janssen het ge
pleegde onrecht hersteld is.”
Juist zóó 1 En daarom is ’t noodig voortu
rend te blijven herinneren aan dat schandaal, op
dat straf en herstel van onrecht eindelijk zuieu
moeten volgen.
gedeeld en zullen wij dan nu onzen Vorst ont
vangen met en vergasten op Die Wacht am
Rhein Een lied door Duitschers vervaardigd
als tegenhanger van den Franschen kreet: N a a r
B e r ij n.”
Wij hebben onze Volksliederen in ovei vloed.
't Wien Neêrlandsch bloed 't Wilhelmuslied
O God, verlaat mijn Neerland niet, ’t Vlag ge
iled, Wij leven vrij, 't Blijft Oranje enz.
Toont dat ge Nederlanders zijtdat de lucht
weergalme van onze Nationale liederen
taan weg met Die
weêr hare grenzen
'l niet noodig.
HET VOORSTEL VAN HET MUNTCOLLEGE
TOT VERANDERING VAN DE KOPEREN
MUNT.
Het belangdat de zoogenaamde vierde stand
bij eene goede muntregeling heeft, is veel groo
ter dan die stand meent. Hoe meer de wette
lijke waarde der munt de inwendige nabijkomt
des te beter zulks is voor eene natie. De voor
schriften der staathuishoudkunde leeren dat
een muntstuk zijn waarde aan metaal moei heb
ben na aftrek van het arbeidsloon, met andere
woorden dat de Staat op de munt noch win
nen noch verhezen mag.
Heeft de munt meer waardedan de uitgedrukle,
dan wordt zij versmoltenen minderdan legt
men er zich op toe gelijksoortige uit het buiten
land in te voeren en daarmede zijn voordeel te
doen.
Onze munt is, wat de standaardpenning en daar
mede gelijkstaande stukken betreft, voortreffelijk en,
zouden wij haast zeggen, onverbeterlijk. Ten aan
zien der koperen pasmunt, is onze wetgeving
slecht, hoewel weinig slechter dan in andere Staten.
De guldenwegende 10 grambevat 9,45
gram fijn zilverzoodat een kilo fijn zilver in
munt 105,82 kost.(‘)
De cent weegt 3,845 grameen kilo koper
in centen kost derhalve 2,60
Het Belgische 2 centimestuk weegt 4 gram
1 kilo of 250 stuks kost 5 francs.
Het verschil tusschen fr. 5 en 2.60 bedraagt 26
ct.vandaar die overstrooming van ons land met
Belgische koperen munt.
De schuld daarvan ligt aan de regeering, die,
toen Belgie 2 centimestukken aanmuntte, die,
stempel en rand uitgezonderd precies op onze
stukken van 1 cent gelekenhare munt niet
veranderd heeft
Belgie heeft millioen bij millioen van die stuk
ken aangemunt voor den uitvoer naar Nederland.
Langs dien oneerlijken weg kreeg het voor een
kilo gemunt koper 21 944 gram fijn zilver; eene
niet te versmaden ruiling.
Een werkman, die bijvoorbeeld ƒ300 loon
’h jaars verdient en het uitbetaald krijgt in Belgische
centen, ontvangt inderdaad slechts fr. 600, d. i.
tegen den koers van 56 gulden per 120 fr.(a)
ƒ280. Het verschil van 20 gulden wordt hem
ontroofd.
Niet de werkverschaffer doel datmaar de in
voerder der muntdie echter in sommige geval
len tegelijk werkverschaffer is.
Uitbetaald wordende in Nederlandsche centen
ontvangt hij 115,35 kilo koper of eene waarde van
f 143,03’, het kilo koper gerekend a ƒ1,24.
Met dat verschil wordt en moet rekening ge
houden worden Vandaar voor een gedeelte, vooral
in de grensprovinciën, dat de werkman gebrek lijdt
Men wil verandering en daardoor natuurlijk
verbetering.
Wij hebben voor ons liggen het voorstel van
het Muntcollege te Utrechtbestaande (niet het
voorstelmaar T college) uil de hh. A. baron
De wet van 26 Nov. 1847, n°. 69, be
paalt het gewicht van den gulden op 10 gram
en het gehalte op 945 °%0.
Stukken van 2% en '/2 gulden hebben 't
zelfde gehalte; die van 25, 10 en 5 ct zilve
ren pasmunt hebben een gehalte van 640 Het
zoogenaamde vijfje of kwartje heeft een inhoud
van ongeveer 2,285 gram zilver fijn; 4 kwart
jes houden dus 9,14 gram zilver fijn, d. i. 0,31
minder dan de gulden Daarom behoeft nie
mand voor meer dan ƒ10 aan zilveren pas
munt aan te nemen
(2) Rotterdam berekent bij 100. Waarom
wordt dat niet algemeen nagevolgd?
SHEERER COURANT
i
kilo.
I
I
