CKMEENTg EN HET ARROSDiSSEMEKT SNEEK.
NIEUWS- EN ADVERTEYHE-BLAD VOOR DE
Paardenmarkt.
r
B IJ 1T E N L A N D.
B 1 N N E N L A N B.
No. 39.
R
J
Z E V E W-E N-T W I N T
13 MEI.
WOENSDAG
ie
s,
iS
des avonds
DE TWEEDE KAMER EN HET KIES-STELSEL.
n.
i.
OVERZICHT.
(2) Art. 196, 197, Art. 143. (4) Art. 2 10.
A
Deze COURANT verschijnt WOENSDAGS en ZATERDAGS.
Abonnementsprijs voor 3 maanden is binnen deze Stad ƒ1.65, buiten
de Stad franco 1,90.
In bet motto voor Ramaer’s Verzameling
van Wetten en Besluiten op het registratie-recbt
tegen Donderdag den 16den dezer
ten acht ure.
Hel aantal be-
het bestuur
bestuur
s.
n
ie
ADVERTENTIËN van 1 tot 4 regels, gewone letter, 40 Cents,
voor eiken regel daarboven 7/a Cents. Alle brieven en stukken,
de uitgave of redactie bëtrefïende, worden franco ingewacht.
BURGEMEESTER en WETHOUDERS van
de gemeente SNEEK, maken hiermede bekend,
dat de voorjaars PAARDENMARKT dit jaar zal
plaats hebben op Woensdag den '29 Mei e. k.
Burgemeester en Wethouders voornoemd
I1AMERSTER DIJKS'IRA
II. FENNEMA Secretaris.
het neder,
worden te
Rotterdam, op Vrijdag 14 Juni e k., der voor-
middags ten 11 ure.
men den
vermaken bereidde
met geen mogelijkheid
De brave Dr. Kuyper
„Er heerscht verrotting in den Staat
„en de naam van die verrotting is
LEUGEN.”
De algemeene vergadering van
Schoolverbond zal ditmaal gehouden
Door de verdeeling van het Rijk in kiesdistric
ten is het vertegenwoordigen van het volk ook
al ware het kiesrecht algemeen onmogelijk
gemaakt.
»Maar de valsche
voor den arbeiders
allerlei uitspanningen en vermaken uit te denken,
juist op hun vrijen dag^ des Zondags.
Ztau de Standaard dan willendat
arbeider uitspanningen en
juist op dagen als hij er
gebruik van maken kan?
schijnt zulks te wenschen.
De leden van de Eerste Kamer der Staten-
Generaal zijn ter vergadering bijeengeroepen
De Standaard jammerende over de verdorven
heden der eeuw, roept uit:
philanthropic houdt niet op
Om te blijven, wat hij iszal hij meermalen
tegen zijne overtuiging en tegelijk tegen het al
gemeen belang zijne stem uitbrengen.
Wie het Bijblad op de Staats-Courant aan-
dachlig leest, zal de waarheid van 't geen wij
zeggen vele malen zeer duidelijk zien uitkomen.
De verdeeling van het Rijk in kiesdistricten is
een domme streek geweest, van welke de natie
de nadeelige gevolgen ondervindt.
Even ais altijd, moet het geheel boelen voor
wal enkelen misdreven.
Alleenwanneer de kiezers de geheele Kamer
kiezen kan men van lands- d. i. volksvertegen
woordiging spreken.
Het volk wordt niet vertegenwoordigdmaar
het district.
De verkozene moet vooral letten op districts-
belangen en wel op die van dat gedeelte ’t welk
de meeste kiezers teltalthans zoo hij voor niet-
herkiezing vreest.
Woensdag heeft te Amsterdamonder voorzit
terschap van dr. Modderman de vergadering van
de Vereeniging voor Weezenverpleging plaats ge
had. Uit het verslag aangaande den toestand der
vereeniging bleek, dal het ledental van 111 tot
ruim 180 geklommen was. De rekening over
het afgeloopen jaar eindigde met een goed slot
van 795.45. Op de kleine brochure lot opwek
king van belangstelling in de weezenzaakdie in
duizenden exemplaren over het Land verspreid
waswaren tweehonderd brieven ingekomen van
wier inhoud de heer Gildemeester een keurig
gegroepeerd overzicht aan de vergadering mededeel
de. Het talrijkst was de meening der eerste klasse
vertegenwoordigddie onvoorwaardelijk tegen
uitbesteding was en waarin hartverscheurende
klachten werden aangeheven over hel ellendig lot
van de weezenverpleging in vele onzer dorpen.
De tweede klasse beval te dezulken, die, in
theorie voor uitbestedinger om de onuitvoer
baarheid tegen waren. De derde klassewaar
onder ook een schrijven van ds. Heldring was
vóór uitbesleding als regel, verpleging in gesticht
als uitzondering. Op initiatief van prof. Donders
heeft het bestuur een commissie benoemd be-,
staande uit de bh. prof. Gunning en dr. Zeeman
om een onderzoek naar den gezondheids toestand
der weezenvooral wat oogziekte betreft, in te
stellen. Tot bestuursleden werden herkozen de
heeren Modderman en Westenberg en gekozen
de heer Scheltema van Dockum.
stuursleden werd op voorstel van
van 7 op 9 gebracht, en aan het bestuur vol
macht gegeven zich nog twee leden te assumee-
ren.
De sensatie-makende rede dezer dagen door
den heer d’Audiflret Pasquier in de Fransche
Nat. Vergadering uitgesproken vergelijk ons
vorig nummer heeft een tegenhanger gevon
den in die, welke generaal Chanzy, de nieuwe
voorzitter van het linker centrum, gehouden heeft,
en waai in hii het doel dier vereeniging heeft ge
formuleerd in de volgende bewoordingen reor
ganisatie van het land door middel van de vrije
instellingen en door eene loijale proefneming van
de conservatieve republiekmet terzijde stelling
voorloopig van de vraag omtrent de aan Frank
rijk te geven constitutie.
De generaal meent het zeker goed met zijn
vaderland hij wil de constitutionele kwesties voor
loopig ter zijde stellen, omdat er op ’t oogenblik
meer dan ooit behoefte is aan eendrachtige sa
menwerking meer in elk geval dan aan nutte
loos tijdroovend partij gekibbel. Chanzy’srede is
aangehoord en met attentie. Zelfs is op voor
stel van den admiraal Saisset besloten haar in druk
te doen verschijnen en onder de leden van de
Het districtstelsel maakt Nederland in staatkun
digen zin tot eene verzameling van loshangende,
elkander vijandig gezinde, eilandjes.
Het is de huldiging van T tegenovergestelde
van ^Eendracht maakt Macht."
De beste krachten worden versnipperd en daar-
- enboven kan van de indeeling der districten een
schromelijk misbruik worden gemaakt.
Zonder districten zou het ultramontaanse!) ele
ment niet dien invloed hebbenwelke bet thans
uitoefent. Die invloed zou niet grooter zijndan
in verhouding tot hot getal ultramontanen.
Neemt men de kleur der afgevaardigden in
aanmerkingdan moet men tot de conclusie ko
mendat der R. Katholieken ultramonla-
nen zijn, ja dat alle Noord Brabanders het zijn.
Intusschen is dat ten eenenmale onwaar.
De jongste houding der Tweede Kamer heeft
bewezendal zij geen vriendin der Nederlandsche
Natie isdat zij anti-liberaal isen nogtarts is
diezelfde natie, volgens Mr. de Bosch Kemper,
voor liberaal gezind.
Men zou de vraag kunnen doen of dat
soms het n:et-verlegenwoordigd deel is.
Men heeft gezegddat niemand 40 personen
tegelijk kan kiezenomdat hij ervooral ten
platten lande, niet zoovelen konde kennen, die
geschikt zijn. Maar, eilieve, bestaat er dan geen
pers meerdie de candidalen bespreekt Heeft
de Algemeene Kiesvereeni^ing niet den weg (door
te handelen) aangewezendat het zeer wel kan
Herziening van de Kieswet kan weinig verbe
tering aanbrengen. Door in de steden den cen-
sus te verlagen kan een einde gemaakt worden
aan de onrechtvaardige ongelijkheid van verhou
ding tusschen ’t getal kiezers en bevolking. Am
sterdam zou in dezelfde verhouding als Breda
niet 3958, maar 12.042 kiezers moeten hebben
en Nederland niet 105.000, maar 160.000, doch
de zaak zelve zou er niet zeer veel beter door worden
Men zou het minimum van den census, ƒ20,
wel algemeener kunnen maken maar niet overal
invoerenwant ook dat verbiedt de Grondwet.
Herziening van de Kieswetzonder herziening
der Grondwet, zal weinig goeds opleveren.
SNEEK, 14 Mei.
De punten van beschrijving voor de vijf-en-
negenligste Algemeene Vergadering en het Con
gres der Nederlandsche Maatschappij
ter bevordering van N ij verheid,
welke vergadering den 9 Juli e k. en volgende
dagen in hel kerkgebouw der doopsgezinde ge
meente alhier zal worden gehoudenzijn thans
verschenen.
De orde van werkzaamheden is aldus
Dinsdag 9 Juli, ’s morgens negen ure:
Eerste zitting der Algemeene Vergadering.
Woensdag 10 Juli, ’s morgens tien ure:
Congres van de Leden der Maatschappij. Eerste
algemeene bijeenkomst.
Donderdag 11 Juli’s morgens negen ure
Tweede Algemeene bijeenkomst van het Con
gres en daarna Tweede zitting der Algemeene
Vergadering.
Onder de voorstellen die directeuren aan de
vergadering zullen doen, merkt men op de op
richting van een museum van kunst op de nij
verheid toegepaslhetgeen zij als een degelijk
krachtig middel beschouwen om den kunstzin
in de nijverheid weder aan te wakkeren. Zij
wenschen die oprichting in verband te brengen
met het eeuwfeest der Maatschappij dat in het
jaar 1877 te Haarlem zal worden gehouden.
Op het Congres zullen vele punten worden be
handeld die betrekking hebben totle Afdee
ling L a n d b o u w2°. Afdeeling F a b r i ek-
enHandwerksnijverheid; 3°. Afdeeling
Koophandel Zeevaart en Vissche-
rijen, volkshuishoudkunde en sta
tistiek.
Het programma der bij die gelegenheid te hou
den feestelijkheden is nog niet officieel vastge-
sleld. Wij kunnen daarover op ’l oogenblik dus
nog geen mededeelingen doen. Intusscher. he
pen we daartoe spoedig in staat te zijn.
Wij kunnen evenwel reeds nu meedeelen, dat
alle pogingen worden aangewend om bedoelde
dagen zoo aangenaam mogelijk te maken. De be
trekkelijke feestcommissie en die voor ’t organi
seren van volksfeesten zijn druk in de weer. De
laatste kan (blijkens achterstaande annonce) zich
dan ook reeds verheugen in de welwillende mee-
dewerking van het Sneeker publiek. Wat ons
veel genoegen doet.
De Purmerender Courant beval een bericht
van het comité voor den Noord-Hollandsch-Frie-
schen spoorweg waarin ter kennis van belang
stellende gewestgenooten in Noord-Holland en
Friesland wordt gebracht dat door zijne excel
lentie den minister van staat en van binnenland-
sche zaken nogmaals eene verlenging is toege
staan van den termijn tot voorbereiding van de
daarstelling van den Noord-Hollandsch-Frie-
schen spoorwegdoch voor een betrekkelijk zeer
korten tijd.
Het comité noodigt daarom nogmaals secre
tarissen van besturen en sub-comités dringend
uit ten spoedigste aan het adres van een hunner
mededeeling te doen van den uitslag hunner po
gingen ook van die waarvan geene resul
taten te wachten zijnuiterlijk vóór het ein
de dezer maand Mei.
Behalve de officiéél bekende inschrijvingssom
1,701,240 in aandeelen en ƒ19,855 in subsi
die) bedroeg de inschrijvingvolgens de laatste
berichtenin Workum p. m. 21,000; Bolsward
ƒ35,000; Nijland ƒ21,600; Sneek ƒ33,000 en
in Wonseradeel ƒ9,200.
Het kwaad zou wellicht iets minder, maar
geenszins weggenomen worden. De oorzaak van
het kwaad ligt in de Grondwet.
In haar ligt de schuld dat de Tweede Kamer
het regeeren onmogelijk kan maken en het doet
en dat het eene ministerie voor en hel andere
na valtzoo dat er niets tot stand kan komen
en de opgebrachte belastingen, (door wijlen de
vrouw van Willem II »het bloed der natie” ge-
noemd)(') wel is waar niet verspild maar ook
niet nuttig aangewend worden.
Dat de Tweede Kamer niet iszooals zij be
hoort te wezenligt alleen aan de verkeerde
inrichting van hare samenstelling.
Zij is geene waarheid en kan dat ook niet zijn,
wijl de Grondwet zulks niet toelaat.
In de meest gunstige omstandigheden is zij
eene fictie.
Het eenig middel waardoor hulp kan aange
bracht wordenis herziening der Grondwet. Dat
die spoedig tot stand zal komen betwijfelen wij,
wantalvorens dat kan geschieden moet eene
Wel worden gemaaktwaarbij verklaard wordt
dat er grond bestaat om het voorstel er toe in
overweging te nemen, waarna de Kamers ontbon
den worden.(2) Eene Tweede Kamer zooals de
tegenwoordige is samengesteld wordt niet gaarne
ontbonden. Herziening is bijna eene onmogelijk
heid. De Grondwet zelve heeft haar nagenoeg
verboden.
Bij die van 1814 werd de Kamer (er was er
destijds slechts ééne) niet ontbonden maar een
gelijk getal nieuwe leden aan de oude toegevoegd
en werd deze de Dubbele Kamer genoemd.(3)
In de Grondwet van 1815 is die Bepaling be
houden.!4) Op die wijze is dan ook de Grond
wetsherziening van 1848 tot stand gekomen en
met deze alle verbetering in de toekomst zoo
goed als onmogelijk gemaakt.
Thorbecke was tegen alle ontbinding; volgens
VAN Houten (wiens meening wij tot de onze
maken en eerlang zullen bespreken) ten onrechte.
De Kamers moeten ontbonden kunnen worden,
maar de ipso jure ontbinding keuren wij af,
vooral omdat zij noodige verbetering onmogelijk
maakt.
Feringa’s leerdat men zich in dit geval niet
aan de Grondwet moet storen, is wel nuttig,
maar niet minder verwerpelijk om niet te zeg
gen onzedelijk. De bezworen Wet moet gehand
haafd wordenal is zij slecht. Wijkt men ééns
van dat beginsel afdan kan men zulks met ’t
zelfde recht altijd doen. En daarvoor behoede
ons de toekomst.
I OI K U\
SNEEK
MULTATULI.
5
5
J,
■d
b
;e
i.
n
k
>-
