NIEUWS- EN ADVERTENTIE-BLAD VOOR DE GEMEENTE LN HET ARRONDISSEMENT SNEER Paardenmarkt. B I N N E N L A N 1). 1872. No. 41. Z E VE N-E N-T W INTI G S T E J WOENSDAG 22 MEI. 4 4 4 4 4 4 4 1; II. I I* SjVEEK ISS8 =3ESK DE STAATSLEER VAN Mr. J. R. THORBECKE. DOOR Mr. S. van HOUTEN. \Iei 8 aan- dachtig te maken.” Deze CO UR ANT verschijnt WOENSDAGS en ZATERDAGS. Abonnementsprijs voor 3 maanden is binnen deze Stad ƒ1.65, buiten de Stad franco ƒ1.90. j de le Sie- 11e- i en te Ak- izen cob hui- jen- lak- ADVER.TENTIËN van 1 tot 4 regels, gewone letter, 40 Cents, voor eiken regel daarboven 7% Cents. Alle brieven en stukken, de uitgave of redactie betreffende, worden franco ingewacht. ’s Ike- nds \ge nne 1 COURANT. BURGEMEESTER en WETHOUDERS van de gemeente SNEEKmaken hiermede bekend, dat de voorjaars PAARDENMARKT dit jaar zal plaats hebben op Woensdag den 29 Mei e. k. Burgemeester en Wethouders voornoemd I1AMERSTER DIJKSTRA II. FENNEMA Secretaris. - i 7 35 8,35 9,9 0.5 A. De Bazuin trekteven als de Standaard, ten strijde tegen het optreden van een conservatief ministerie. «Wat er gebeurezegt het blad, het is té hopen dat wij voor den ramp van een ka binet als van 1866 bewaard blijven. Om zóóvele redenen dat reeds boekdeelen daarmede gevuld zijn en nog daarover zouden kunnen beschreven worden. Om het welzijn van vaderland kerk en school is het vurig te wenschendat een mi nisterie van Zuylen-Heetnskerk-Borret van het tooneel blijve.” Onder den titel tEen deerniswaardig begin" leest Dr. van Vloten in het laatste nummer van ’t Deventer Weekblad zijne onmondige land- genooten in zijne vertegenwoordigers flink de les over hun vooroordeel baatzucht en traag heid weer zoo treurig gebleken in »de eerste maand der vierde eeuw van Neèrlands vrij en zelfstandig volksbestaan.” Juist nu de beste gelegenheid werd aangebo den, zich althans in één opzicht (verbetering van ons rottend belastingstelsel) mondig te toonen, juist nu blijkt het dat we onder curatele staan; in casu onder die van de geldbeurs Terecht wordt door den S. de t>schijn"-schuw heid van een vertegenwoordiger als Jonckbloel en de wzelfsverheffende" speech-manie van een Kappeyne doorgehaald. Zij zouden zeker vrij wat waardiger volksvertegenwoordigers geweest zijn indien ze blijken hadden gegeven van meer zelf standigheid, ware ’t dan ook ten koste van fraaie oratorische wendingen. Het gevolg van een en ander is, dat men op 't oogenblik met de handen in ’t haar zit, en, met Te Kampen circuleert volgens de Kamper Courant een adres aan Z. E. den Minister van Finantiën van den navolgenden inhoud «De ondergeteekenden, kiezers voor de tweede kamer, wonende te Kampen, zijn van meening, dat eene meer billijke verdeeling dan thans, van door eene belasting op het in- «Wij komen kan worden verkregen. Zij gevoelen zich de verwerping van de inkomsten-belas- daarom gedrongen Uwe Exc. hun leedwezen te kwestie maar slechts betuigen, dat de Tweede Kamer der Staten-Ge- Men zal zich herinneren dat de heer Haiïmans, lid der tweede kamerin der tijd over zijne niet- herbenoeming als kantonrechter, stukken in de dagbladen schreef onder den titel «Lichtmeer licht.” Naar aanleiding hiervan schrijft thans de Arnh. Ct «In de Köln. Zeit. van gisteren vinden wij de aankondiging, dat te Berlijn verschenen isAudi einè Alabama-frage. Abhandlung über die Au/- het ministerieel ambt een middel van bestaan of levenslangen werkkring zoekeneene buigzaam heid vordertwelke aan hun karakter schade doel.’’ De aristocratie des verstands heeft in de con stitutionele monarchie niet de meeste kans om op hare plaats te komenzooals Th. meentwant het volk houdt zijne vertegenwoordiging op zijn eigen peil, In veelbewogen tijden is *t wat an ders doch dan heeft het zelfde plaats bij alle regeeringsvormen- De feitelijke afschaffing van de vereeoiging van het lidmaatschap der kamer en het ministerambt i. geheel ten Niemand moet rechter in zijne eigene gevallen onthouding. Volgens Thorbecke is de eerste hoofdtrek van de constitutioneele monarchie «zelfstandigheid der monarchische regeering met onbeperkte ministe- riëele verantwoordelijkheid” en is de volksver tegenwoordiging «zonder deelneming aan de uit voerende machtwier werking zij door ministe- riëele verantwoordelijkheid controleert.” Van En- gelands voorbeeld in deze wil Til. niets weten. Zooals'hij ’t zich voorstelt, is de regeering slechts dienaar van de landswet en behartigt het lands belang naar eigen begrip en overtuiging. De begrooting mag hij erkent dit na 20 ja rige praktijk emplicite «van wege zware grieven tegen het ministerieel beleid” worden verworpendoch niet wegens verschil van richting. Langs dien weg zou men van ministers onderdanen makenhet is eene uiting der zelf zucht. Dat mr. v. Houten van eene gansch andere leer isbehoeven wij niet te zeggen. Trouwens denkt de overgroote meerderheid van ons volk er anders over dan Thorbecke. De _eigenlijke-monarchalen en Thorbecke heb ben eene verschillende opvatting vanjie zelfstan digheid der kroonzij zijn van oordeeldat de koning, alleen omdat hij koning en Oranjetelg is, wel hel best zal weten en doen wat den lande goed is. Niet alzoo hij, Hij vat haar op als middel om een uitgebreide werking van den ministeri- ëelen wil te verzekeren. Hij heeft voorliefde voor eene minister-dictaluurwaarvan de Fran- sche Juli-monarchie zulke schitterende voorbeel den opleverde. Geen ministers als in Engeland, inaar als Thiers en Guizot in Frankrijk wil hij; geen gehoorzamenden maar gebiedenden. Hij zelf heeft het gezegddat een minister niet te rekenen heeft met den wil van ’t volk of van den vorst. Hij onttrekt de voor de kroon gehandhaafde macht theoritisch aan den koning en kent ze toe aan den minister, als zelfstandig constitutioneel orgaan. Neen, zegt v. Houten de ministers zijn en blijven dienaren, hunne macht is geene zelf standige. Wij zijn van oordeel, dal deze de juiste opvatting is. Hoe zou de koning hen anders kunnen aanstel len en ontslaan Verschil tusschen koning en minister is theore tisch ondenkbaar. De minister, die, wat de ko ning wil, niet goed acht, en met wiens inzichten en handelingen de koning zich niet vereenigen kan moet zijne betrekking neerleggen. Hetzelfde geldt ten aanzien der vertegenwoordi ging. V. Houten zegt dienaangaande «Het is niet te ontkennen, dat deze dubbele afhankelijk heid van vorst en partijbij personen die in De Tweede Kamer der Staten Generaal is bij opzet terug gebracht werden; dat de laat- eengeroepen legen Donderdag 23 dezer desmid- rxrx 1-v-i rxzxrl vx t zxl rtri .n f zx rv, zx zx vx z» ^1. z. I zx Z. zl l» rlu (Te f O KI 4 I* 1ZX urn O r» rT XI ïP a »»CJ I ZX n rvx zxv» Tl <1 een korte vergaderingwaarin een adres van rouwbeklag werd aangenomenuiteengegaan. eene e c o n o m i s c h e.” Staathuishoudkunde, eco nomie politique en dergelijke bewoordin gen toonen reeds aan dal hier een politiek on derwerp behandeld werd. De heer Thorbecke wilde, het is duidelijk een begin maken met afschaffing van de plutocratische staatkunde. Men zou voortaan de rijken meer belasten, de armen ontlasten. Eerst de moederlanders misschien waren dan Uier de Javanen bedacht geworden. Maar het was te veel gevergd zoo iets te ver wachten van plutocratische kiezers. De heer Thorbecke maait wat hij gezaaid heelt met zijn census. Eén van beiden: of de meerderheid der kamer leden heeft gehoorzaamd aan hebzuchtige lastge vers of de onwaardigsten onder de liberalen hebben hunne welmeenende kiezers verraden om Thorbecke het beentje te lichten. Vermoede lijk is het eerste in hoogere mate het geval dan het laatste. Maar het antwoord kan slechts ge geven worden door ontbinding van de Kamer. Blijft de meerderheid tegen billijke belastinghef fing dan is een libeiaal Minister eene ongerijmd heid. Een kleurloos kabinet ware slechts eene ver daging van de oplossing. Zachte heelmeesters maken stinkende wonden. Wie niet hooren wilmoet voelen. Om ziek- teleekenen weg te nemen moet men eerst den zieke genezen. Zoo het volk weder meer dan veertig tegenstanders eener verlichting der lasten van de minstgegoeden naar het Binnenbof zendt, behoort het door beproeving wijzer en beter te worden gemaakt. Ieder volk heeft de regeering, die het verdient.” I liébung des Ilaffmann-Licht’schen Patent. I «Er schijnt alzoo een Haffman-Licht te zijn. heid van handeling en organisatie van vereeni- gingen en individuen als toegestaan, Volkssouvereiniteit en Staats almacht staan dus principieel tegen over elkander. Thorbecke’s begrippen wortelen in de theorie der vorstelijke souvereiniteit maar de practijk heeft hem gedwongen om aan andere levensmach- ten vrijheid te verzekeren en te verleenen. The orie en practijk zijn bij hem niet in overeenstem ming. Bij hem is de Staatsmacht van onbeperkte be voegdheid, maar wijsheid verbiedt er gebruik van I le maken. Daarom predikt hy in de uiterste «Er schijnt alzoo het oog op de minislerieele crisis, de vraag aan j ^9 veroorloven ons den geachten afgevaardigde, de orde gesteld ziet wat nu? Dr. van Violen d,e aU9d noS me®r licht verlangt hierop zegt: «het wenschelijksle ware zeker, dat het dachtig le maken.’ aangeboden ministerieel ontslag niet aangenomen, dat én Thorbecke en Blussé van hun voorgeno men ste den moed niet opgaf om een verbeterd be- j dags ten drie ure; en de Eerste Kamer is, lastingstelselmet begeleiding eener doordachte belasting op de inkomsten aan ’t Nederlandsche volk en zijn vertegenwoordigers voor te dragen die na rijper beraadwellicht tot mondiger inzichten zullen komen Ook door den heer Roorda van Eysinga wordt een hartig woordje gewijd aan onzen tegenwoor- digen poiitieken toestand' Aangaande de mini- sterieele crisis zegt hij o. a. «Alleen blinde, I u.ca welgemeende zucht om Thorbecke te behouden, algemeene lasten, of verraderlijke huichelarij kon beweren: zien in in één persoon keurt v. ,H. af; o. onrechte. 1 zaak zijn of beoordeelaar van eigen werk. Waar toe de geoorloofde combinatie aanleiding geven kan, leert het voorbeeld van de Kempenaer, (1849 die als minister de Wet verdedigde en als volks vertegenwoordiger er tegen stemde. In Engeland jadaar moet hel omdat niemand in ’t Parle ment spreken mag die geen lid is. v. H. noemt vele nuttigheden der combinatie opdie nogtans geen een van alle ooit ondervonden zijnwel het tegendeel. Zij beslaan slechts in theorie en de combinatie zouo. i., het kiesgeknoei nog groo- ter makendan ’t reeds is. Thorbecke staat pal in zijn afkeer van de Engelsche instellingen v. Houten heeft er veel mede opmaar beiden hebben ongelijk; niet om dat ze Engelsch zijn zijn ze slecht of goed. Wij staan de Engelsche staatsinstellingen over ’t al gemeen zeer voor omdat ze goed zijnnogtans loopen er slechte en vrij slechte ook onder. Tellegen is van meening, dal Thorbecke zij ne staatsleer op Zuid-Duilschen leest geschoeid heeftdoch v. Houten is die meening niet toe gedaan omdat de Duitsche Grondwetten van dien tijd de strekking hebben om aan ’s vorsten per soonlijken wil overwicht te verzekeren en de mi nisters tot zijne persoonlijke dienaren te maken. Th. daarentegen wil wel de monarchale macht versterken, maar óten bate der ministers. Wij houden het met v. H. en beamen het ten volle dat de Fransche ministers uit de Juli-monarchie hem als voorbeeld van een ideaal hebben voor oogen gestaan. Vooral ook den tijd waarin hij *t meest gewerkt heeftin aanmerking genomen. Dat er tusschen kroon en ministers een hoog onverantwoordelijk staatsambtenaar staal (kabi net des konings)keurt v. H. af; Tn. vroeger ook, maar hjj is er thans vóór. Wij scharen ons geheel aan de zijde van v. H., en ’t was ons dan ook moeielijk onze eigene oogen te gelooven toen wij, lazen, dat 1h. die wan-instelling ver dedigd had. Zoo’n kabinet sticht wantrouwen tusschen kroon en ministers, kweekt achterdocht en intrigeert bijna altijd ten nadeele zoowel van volk als vorst. Te meer is die instelling veikeerd, omdat wij eene Raad van State hebben. Welk is Thorbecke’s oordeel over de grenzen van den werkkring en de bevoegdheid van het algemeen Staatsbestuur ’t Beginsel der volkssouvereiniteit heeft de strek king die te beperken; de leer der souvereine Staats macht laat alle macht in lagere als opgedragen door de souverein, voorkomen; zij beschouwt elke vrij, ting geene polit'ie ke 1 A'’w

Kranten in de gemeente Sudwest-Fryslan (Bolswards Nieuwsblad, Sneeker Nieuwsblad en Friso)

Sneeker Nieuwsblad nl | 1872 | | pagina 1